Het separatie–individuatieproces: Kernberg en Kohut complementair?

Abstract

Aan de controverse over de geldigheid van de ontwikkelingstheoretische modellen van Kernberg en Kohut wordt in het veld van psychoanalytische theorievorming van de laatste jaren veel aandacht besteed. In dit artikel wordt een poging gedaan om de verschillen tussen de genoemde modellen te relativeren. Daarvoor wordt het door Mahler beschreven proces van separatie–individuatie als uitgangspunt genomen. Separatie en individuatie worden opgevat als twee met elkaar verweven en toch aparte ontwikkelingstaken die respectievelijk resulteren in objectconstantie en identiteit. Gesteld wordt dat Kernberg vooral aandacht heeft voor het proces van separatie, en Kohut vooral voor individuatie. De therapeutische houding en technieken van beide theoretici worden gezien als een aanvulling op elkaar, net als de processen waarvoor ze aandacht hebben.

Summary

The controversy between Kohut and Kernberg has been one of the most important issues of psychoanalytical theory building in the past decades. This paper proposes a reconciliation. The separation–individuation process described by Mahler serves as the conceptual point of departure. Separation and individuation are considered to be two separate but interrelated developmental tasks which lead to emotional object constancy on account of separation and to identity formation on account of individuation. The proposition is that Kernberg has focused on the task of separation and Kohut on the task of individuation. The therapeutic attitude and techniques that are propagated by them are considered to be supplementary, just like the processes they focus on.