Gezondheidsmonitoring van kwetsbare groepen in Nederland: weten we genoeg?

Bij kwetsbare groepen kan bij uitstek gezondheidswinst behaald worden middels selectieve, geïndiceerde en/of zorggerelateerde preventie. Het is daarom van belang te monitoren of het beschikbare preventie- en zorgaanbod voor deze groepen aansluit bij bestaande zorgbehoeften. Het doel van deze studie was te onderzoeken hoe gezondheidsmonitoring voor kwetsbare groepen plaatsvindt op regionaal niveau in Nederland. Hiertoe werden documenten die betrekking hebben op gezondheidsmonitoring verzameld bij alle 28 GGD’en. Ten eerste werd in deze documenten geïnventariseerd voor welke kwetsbare groepen monitoring plaatsvindt. Ten tweede werd de beschikbaarheid van informatie omtrent de aard en omvang van de kwetsbare groepen, de zorgbehoeften van die groepen, en het bestaande preventie- en zorgaanbod voor de groepen geanalyseerd. Uit deze analyses bleek dat er tussen GGD’en grote verschillen bestaan in de kwaliteit van gezondheidsmonitoring van kwetsbare groepen. Diverse kwetsbare groepen blijven bij veel GGD’en buiten beeld. Verder levert de huidige manier van gezondheidsmonitoring bij veel GGD’en niet voldoende informatie op om verbeteringen te kunnen suggereren voor de bestaande preventie en zorg voor kwetsbare groepen. Verbeteringen zijn derhalve wenselijk op verschillende onderdelen van het monitoringsproces op regionaal en nationaal niveau, met name met betrekking tot inclusiviteit, standaardisatie en het creëren van een samenhangend beeld van gezondheid, preventie en zorg.

Abstract

Public health monitoring of vulnerable groups in the Netherlands: are we doing enough?

For vulnerable groups, the potential for public health gain through prevention is particularly high. Therefore, it is important to monitor whether prevention and care for these groups match existing health care needs. The goal of this study was to create more insight into how public health monitoring takes place at the regional level for vulnerable groups in the Netherlands. The focus of the study lay on vulnerability caused by social factors. Documents relating to public health monitoring were collected from all 28 municipal health services in the Netherlands. From these documents, an inventory was made of the vulnerable groups for whom monitoring takes place. In addition, the availability of information on the nature and size of the groups, their health care needs and the current availability of prevention and care were analysed. These analyses showed that the quality of public health monitoring of vulnerable groups varies substantially among the 28 municipal health services. Various vulnerable groups remain outside the scope of monitoring with many municipal health services. Furthermore, the manner in which many municipal health services monitor vulnerable groups does not result in enough information to be able to suggest improvements for prevention and care for these groups. Improvements to the monitoring process are desirable both at the regional and the national level with respect to inclusivity, standardization and the creation of integral understanding of health, prevention and care.