Jan van Schaik werd in 1953 geboren in Yerseke (Zld). Hij studeerde geneeskunde aan de Universiteit Utrecht, en behaalde het artsexamen in 1978. Aansluitend was hij een jaar docent anatomie aan het Anatomisch Laboratorium van de Universiteit Utrecht (hoofd: prof. dr. W.J. van Doorenmaalen), speciaal voor de ontwikkeling van het onderwijs in de radiologische anatomie.

Van 1979 tot 1984 specialiseerde hij zich in de radiologie aan het Academisch Ziekenhuis Utrecht (thans: UMC Utrecht), met als opleiders: prof. dr. C.B.A.J. Puylaert en prof. dr. A.C. Klinkhamer. In 1984 promoveerde hij op een proefschrift getiteld: Cross-sectional CT morphology of the three lower lumbar vertebra’ (promotoren: prof. dr. H. Verbiest en prof. dr. P.F.G.M. van Waes). Daarna volgde hij van 1984 tot 1985 een fellowship in Angiography & Interventional radiology aan de ‘University of Florida’, Gainesville, Florida, USA, onder leiding van Irvin F. Hawkins, MD.

Per 1 januari 1987 trad hij toe tot de staf radiologie van het Academisch Ziekenhuis Utrecht, en sindsdien is hij onderwijscoördinator radiologie voor de artsopleiding. Van 1998 tot 2003 was hij plaatsvervangend opleider radiologie, en sinds 2003 is hij opleider. In de periode 1999–2001 was hij medisch manager van de divisie RRN (Radiologie, Radiotherapie en Nucleaire geneeskunde) en hoofd van de afdeling radiologie. Zijn primaire vakinhoudelijke aandachtsgebieden zijn radiologie van thorax en abdomen.

Hij houdt zich bezig met de ontwikkeling van onderwijs en opleiding in de radiologie zowel in de artsopleiding als in de opleiding tot radioloog. Onder zijn leiding is de radiologie in alle stadia van de Utrechtse artsopleidingen intensief geïntegreerd, zowel in het kerncurriculum als in het keuzeonderwijs. In de eerste jaren van de opleiding vindt het onderwijs voonamelijk plaats in de vorm van ‘near peer teaching’ (kleinschalige practica onder begeleiding van student-assistenten). Dit onderwijs genereert veel interesse van studenten voor het keuzeonderwijs radiologie. Inmiddels volgt in de OOR (Onderwijs- en Opleidings- Regio) Utrecht een groot deel van de studenten een of meer langdurige keuzestages radiologie (coschap, semi-artsstage, wetenschappelijke stage), en stellen ook alle perifere opleidingsafdelingen binnen het opleidingscluster regulier stageplaatsen voor coassistenten en semi-artsen ter beschikking.

Wat betreft de specialistenopleiding tot radioloog richt hij zich met name op de ontwikkeling van gestructureerd cursorisch onderwijs op regionaal en landelijk niveau, alsmede op de kennistoetsing. In een samenwerkingsverband van het UMC Utrecht met het AMC en geclusterde opleidingen is een driejarig regionaal cursorisch onderwijsprogramma ontwikkeld dat het hele kennisdomein van de opleiding tot radioloog omvat. Dit onderwijs vindt per jaarcohort in kleine groepen plaats, waarbij de zelfstudie een belangrijke component is. Wegens gebleken succes wordt deze opzet momenteel uitgebouwd tot een landelijk programma van centraal gecoördineerd en regionaal uitgevoerd cursorisch onderwijs voor de common trunk radiologie. Hieraan wordt een systeem gekoppeld van zowel formatieve als summatieve kennistoetsing.

De oratie van prof. dr. J.P.J. van Schaik is ook op schrift en op dvd beschikbaar. Mocht u hiervoor interesse hebben dan kunt u daartoe een verzoek richten aan: onderwijsradiologie@ umcutrecht.nl, met vermelding van adresgegevens.