Selectieve perceptie in het medisch vraaggesprek: het effect van diagnostische kennis op het waarnemen van klachten in een consult

Samenvatting

Inleiding:

Eerder onderzoek naar het onthouden van patiëntinformatie door artsen met verschillende niveaus van expertise laat tegenstrijdige resultaten zien. In dit onderzoek wordt nagegaan in hoeverre studenten uit verschillende studiejaren (met toenemende diagnostische kennis) klachten van een patiënt onthouden. De hypothesen hierbij zijn:

• Studenten met meer diagnostische kennis geven minder atypische klachten weer dan studenten uit lagere studiejaren.

• Studenten met meer diagnostische kennis geven vaker typische klachten weer bij een diagnose, ook als deze niet door de patiënt worden geuit.

Methode:

Drie gesimuleerde consulten zijn opgenomen op video en bekeken door studenten uit de eerste vier jaren van de studie geneeskunde aan de Universiteit Maastricht (UM). Direct na elk consult werd hen gevraagd zoveel mogelijk klachten die ze gehoord hadden in te voeren in een computerprogramma, evenals de waarschijnlijke diagnose. De gerapporteerde klachten werden in vier verschillende categorieën (typisch of atypisch en genoemd of niet genoemd) ingedeeld. Verschillen in de invoer voor elke categorie tussen de vier jaargroepen werden getoetst met ANOVA.

Resultaten:

Er werden geen significante verschillen gevonden in aantallen of aard van de onthouden klachten. Wel leken de ouderejaars bij twijfel vaker toch een (foute) diagnose in te vullen, wellicht door overschatting van hun kennis.

Conclusie:

Toename van diagnostische expertise lijkt in de eerste vier studiejaren geen effect te hebben op het waarnemen en onthouden van klachten tijdens een consult. Verder onderzoek is nodig om gevolgen van toename in expertise in latere stadia van de opleiding op te sporen en de effecten van eventuele overschatting van diagnostische kennis vast te stellen. (Hove MML van den, Dalen J van, Rethans J-J, Gronenschild EHBM, Roos S. Selectieve perceptie in het medisch vraaggesprek: het effect van diagnostische kennis op het waarnemen van klachten in een consult. Tijdschrift voor Medisch Onderwijs 2004;23(3):133-142.)