Docentenprofessionalisering door integratie van theoretisch leren, ervaringsleren, intervisie en reflectie

Samenvatting

Inleiding:

Docentprofessionaliseringstrajecten zijn belangrijke instrumenten bij de kwaliteitsborging van opleidingen. Traditionele scholingsprogramma’s zijn veelal vormgegeven vanuit een opvatting dat leren vooral plaatsvindt in een educatieve context (off-the-job, onder (bege)leiding van een expert). Er zijn argumenten voor andere benaderingen. In dit artikel wordt een docentprofessionaliseringsprogramma beschreven dat tegemoet komt aan de kritiek op traditionele benaderingen door een integrale, longitudinale benadering met een sterke nadruk op werkplekleren.

Opzet:

Beschreven wordt een driejarig intern scholingstraject voor een grote groep docenten, waarin diverse vormen van leren worden gecombineerd: ervaringsleren, interactie met collega’s, kritische reflectie op het eigen handelen en theoretisch leren. Centraal in het traject staat de ondersteuning van docenten bij het structureren van de leerervaringen die zij opdoen tijdens het werk.

Resultaten:

Bij de evaluatie na afloop van het eerste jaar geven deelnemers aan het traject zeer leerzaam te vinden. Docenten voelen zich beter toegerust voor hun taken en zijn zich meer bewust van hun rol als docent in de opleidingsorganisatie. Vooral de relevantie van de inhoud voor de dagelijkse praktijk, de directe toepasbaarheid van de scholing en de interactie in intercollegiale coachingsgroepen worden als zeer waardevol ervaren.

Conclusie:

Het geschetste model lijkt een veelbelovende vorm van docentprofessionalisering, waarbij meer doelstellingen tegelijkertijd gerealiseerd kunnen worden. Deze aanpak kan een belangrijke bijdrage leveren aan het ontwikkelen van de onderwijskundige expertise van docenten en de basis vormen voor een organisatieklimaat waarin professioneel leren vanzelfsprekend is. (Govaerts MJB, Bisscheroux TJHI, Merkx ACM. Docentenprofessionalisering door integratie van theoretisch leren, ervaringsleren, intervisie en reflectie. Tijdschrift voor Medisch Onderwijs 2004;23(2):91–99.)