Abstract
The landscape of the areas occupied at present by the Polish coast was shaped by the Scandinavian ice sheet. The coast is dominated by morainic uplands and the lowland relief occurs in fragments of glacier lake sedimentary remains, on the bottom of ancient river valleys. About 5 Ka BP, the sea level was by 2.5 m lower that it is at present, the shoreline being shifted about 1–2 km seaward. As a result of a prolonged impact of the sea on the “soft” shore, the profile of the latter is generally even, with a dominance of barrier forms, specific for fluctuations of the sea level in the Holocene. At that time, underwater long shore bars were produced in shallow inshore areas as a result of interaction between the wave activity and the seafloor. As the sea level rose, the bars were gradually shifted towards the shore. Peninsulas can be found in the Gulf of Gdańsk only, but they have evolved from barriers as well.
This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.
Access this chapter
Tax calculation will be finalised at checkout
Purchases are for personal use only
References
Basiński T (1961) Kształtowanie się obszarów erozyjnych na zakończeniu grup ostróg na Helu w latach 1949–1956, Materiały do monografii polskiego brzegu morskiego, vol 01, PWN, Gdańsk-Poznań
Bohdziewicz L (1959) Budowa geologiczna I procesy dynamiczne w strefie brzegowej w Orłowie I Rewie. In: Rocznik Pol. Tow. Geol., vol XXIX, Warszawa, pp 347–357
Dahlberg (1696) Tabula Geographica. In: Puffendorf S (ed) De Rebus a Carolo Gustavo, vol 1, pp 148–600
Doody P, Ferreira M, Lombardo S, Lucius I, Misdorp R, Niesing H, Salman A, Smallegange M (2004) Living with coastal erosion in Europe. Sediment and space for sustainability. Results from the EUROSION study. European Commission, p 40
Dudzińska-Nowak J (2006) Coastline long-term changes of the selected area of the Pomeranian Bay. In: Tubielewicz A (ed) Coastal dynamic, geomorphology and protection. Eurocoast-Littoral, Gdańsk, pp 163–170
Dudzińska-Nowak J (2006a) Zmiany morfologii jako wskaźniki tendencji rozwojowych brzegu. Ph.D. thesis, University of Szczecin, Poland, 225 pp
Furmańczyk K (1995) Coast changes of the Hel Spit over the last 40 years. In: Rotnicki K (ed) Polish coast, past, present and future, Journal of Coastal Research, Special Issue 22. Quaternary Research Institute, Poznań, pp 193–196
Furmańczyk K (2013) Poland. In: Pranzini E, Williams A (eds) Coastal erosion and protecion in Europe. Routledge, pp 81–95
Furmańczyk K, Łęcka A (2005) Ochrona brzegu na odcinku Władysławowo Jurata. In: FurmańczykK (ed) ZZOP w Polsce, Problemy erozji brzegu. INOM US Szczecin, pp 165–170
Getkant (1637) Tabula Topographica, vol 1, pp 116–300
Keilhack K (1912) Die Verlandung der Swinepforte. Jahrbuch der Koniglisch Preussischen Geologischen Landesanstalt. Bd. XXXII, T.2. Berlin, pp 209–244
Kostrzewski A, Musielak S (2008) Współczesna ewolucja rzeźby wybrzeża Południowego Bałtyku. In: Starkel L (ed) Współczesne przemiany rzeźby Polski. IGIGP Uniwersytetu Jagielońskiego, Kraków, pp 327–348
Leatherman SP (1988) Barrier island handbook, Coastal Publications series. The University of Maryland, Maryland
Marsz A (1984) Główne cechy geomorfologiczne. In: Augustowski B (ed) Pobrzeże Pomorskie. GTN, Ossolineum, Gdańsk, pp 42–66
Musielak S (1967) Niektóre procesy brzegowe w okolicach Rewy. In: Zeszyty Geograficzne WSP, R. IX, Gdańsk, pp 233–243
Musielak S (1980) Współczesne procesy brzegowe w rejonie Zatoki Gdańskiej, Peribalticum, Ossolineum, Gdańsk
Musielak S (1988) Morfolitodinamika Bieriegowoj zony biespriliwnogo moria, Habilitation thesis, MGU, Moskwa, 301 pp
Musielak S (1989) Uwagi dotyczące genezy Półwyspu Helskiego w świetle nowszych badań. In: Studia i Materiały Oceanologiczne, vol 56, Ossolineum, pp 311–321
Osadczuk K (2004) Geneza i rozwój wałów piaszczystych Bramy Świny w świetle badań morfometrycznych i sedymentologicznych, vol 552, Rozprawy i Studia. Wydawnictwo Naukowe US, Szczecin
Pazdro Z (1948) Półwysep Hel i jego geneza. In: Technika Morza i Wybrzeża, No. 1, Gdańsk, pp 07–13
Rosa B (1984) Rozwój brzegu i jego odcinki akumulacyjne. In: Augustowski B (ed) Pobrzeże Pomorskie. GTN, Ossolineum, Gdańsk, pp 67–112
Rotnicki K, Borówka RK, Devine N (1995) Accelerated sea levelrise as a threat to the Polish Coastal Zone – quantification of risk. J Coast Res Spec Issue 22, 111–135
Słomianko P (1968) O niektórych osobliwościach struktury potoków rumowiska przy brzegach piaszczystych, Archiwum Hydrotechniki, vol 15, No. 3, PWN, Warszawa, pp 331–341
Tomczak A (2005) Wybrane zagadnienia z przeszłości geologicznej i przyszłości Półwyspu Helskiego. In: Cyberski J (ed) Stan i zagrożenia Półwyspu Helskiego. GTN, Wydział Nauk o Ziemi, Gdańsk, pp 13–58
Uścinowicz S (2003) The Southern Baltic relative sea level changes, glacio-isostatic rebound and shoreline displacement, Państwowy Instytut Geologiczny, Prace Specjalne No. 10, Warszawa
Wiśniewski B, Wolski T (2009) Katalog wezbrań i obniżeń sztormowych poziomów morza oraz ekstremalne poziomy wód na polskim wybrzeżu. Wydawnictwo Naukowe Akademii Morskiej, Szczecin, 156 pp
Wunsche H (1904) Studien auf der Halbinsel Hela. Inaugurial Dissertation. Universitat Leipzig. Druck Heinrich, Dresden, 79 pp
Zenkowicz WP (1955) Niektóre zagadnienia brzegów polskiego Bałtyku, Technika i Gospodarka Morska, No. 9, Gdańsk, pp 222–226
Author information
Authors and Affiliations
Corresponding author
Editor information
Editors and Affiliations
Rights and permissions
Copyright information
© 2015 Springer International Publishing Switzerland
About this chapter
Cite this chapter
Furmańczyk, K., Musielak, S. (2015). Polish Spits and Barriers. In: Randazzo, G., Jackson, D., Cooper, J. (eds) Sand and Gravel Spits. Coastal Research Library, vol 12. Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-319-13716-2_10
Download citation
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-319-13716-2_10
Publisher Name: Springer, Cham
Print ISBN: 978-3-319-13715-5
Online ISBN: 978-3-319-13716-2
eBook Packages: Earth and Environmental ScienceEarth and Environmental Science (R0)