Skip to main content
SpringerLink
Log in

4 Stoornissen in en door het gebruik van psychoactieve stoffen

  • Chapter
Handboek psychopathologie deel 1

Samenvatting

Ervaringsveranderende (of psychoactieve) stoffen boeien de mens al sinds de oudheid.

Met dank aan prof. dr. C.D. Kaplan en prof dr M.W. de Vries voor hun bijdragen aan eerdere versies van dit hoofdstuk.

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this chapter

Log in via an institution
Chapter
USD 29.95
Price excludes VAT (USA)
  • Available as PDF
  • Read on any device
  • Instant download
  • Own it forever
eBook
USD 99.00
Price excludes VAT (USA)
  • Available as EPUB and PDF
  • Read on any device
  • Instant download
  • Own it forever
Softcover Book
USD 109.99
Price excludes VAT (USA)
  • Compact, lightweight edition
  • Dispatched in 3 to 5 business days
  • Free shipping worldwide - see info

Tax calculation will be finalised at checkout

Purchases are for personal use only

Institutional subscriptions

Literatuur

  • Ball, D., & Collier, D. (2004). Substance misuse. In P. McGuffin e.a. (red.), Psychiatric genetics and genomics. Oxford: Oxford University Press.

    Google Scholar 

  • Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: WH Freeman.

    Google Scholar 

  • Baumeister, R.F., & Vohs, K.D. (eds.) (2004). Handbook of self-regulation. New York: Guilford Press.

    Google Scholar 

  • Bayingana, K., Demarest, S., Gisle, L., Hesse, E., Miermans, P.J., Tafforeau, J., & Van Der Heyden, J. (2006). Gezondheidsenquête België 2004. Boek III Leefstijl. Gebruik van alcohol. IPH/EPI Reports nr. 35. Brussel: Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid.

    Google Scholar 

  • Bieleman, B., Maarsingh, H., & Meijer, G. (1998). Aangeschoten wild: Onderzoek naar jongeren, alcohol, drugs en aggressie tijdens het uitgaan. Groningen/Rotterdam: Intraval.

    Google Scholar 

  • Blanken P., Hendriks V., Kerkmeer M., e.a. (2003). Dubbele diagnose, dubbele hulp; richtlijnen voor diagnostiek en behandeling. Utrecht: GGZ Nederland.

    Google Scholar 

  • Boer, M.C. de (1993). Alcohol: Expectancy of effect and effect of expectancy (dissertatie). Nijmegen: Katholieke Universiteit Nijmegen.

    Google Scholar 

  • Brink, W. van den (1996). Effectieve interventies bij alcoholproblemen. In P.J. Geerlings, W. van den Brink & G.M. Schippers (red.), Behandelingsstrategieën bij alcoholproblemen (pp. 25-47). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.

    Google Scholar 

  • Brink, W. van den (2006). Hoe schadelijk zijn softdrugs? Justitiële Verkenningen, 32, 72-88.

    Google Scholar 

  • Bruffaerts, R., Bonnewyn, A., Oyen, H. van, e.a. (2004). Prevalentie van mentale stoornissen in de Belgische bevolking. Resultaten van de European Study on Epidemiology of Mental Disorders (ESEMeD). Tijdschrift voor Geneeskunde, 60, 2, 75-85.

    Google Scholar 

  • Bruijn, C. de, Brink, W. van den, Graaf, R. de, & Vollebergh, W. (2006). The three year course of alcohol use disorders in the general population: DSM-IV, ICD-10 and the craving withdrawal model. Addiction, 101, 385-92.

    Google Scholar 

  • CBO (2008). Concept multidisciplinaire richtlijn stoornissen in het gebruik van alcohol. Utrecht: CBO/Trimbos-instituut.

    Google Scholar 

  • Centrale Commissie Behandeling Heroïneverslaafden (2007). Onderzoek naar heroïne op medisch voorschrift. Utrecht: CCBH.

    Google Scholar 

  • Cloninger, C.R., Sigvardsson, S., & Bohman, M. (1988). Childhood personality predicts alcohol abuse in young adults. Alcoholism: Clinical and Experimental Research, 12, 494-505.

    Google Scholar 

  • Cox, W.M. (1987). Personality theory and research. In H.T. Blane & K.E. Leonard (red.), Psychological theories of drinking and alcoholism (pp. 55-89). New York: The Guilford Press.

    Google Scholar 

  • Cuijpers, P., Scholten, M., & Conijn, B. (2006). Verslavingspreventie. Een overzichtsstudie. Den Haag: ZonMw.

    Google Scholar 

  • Decorte, T. (2000). The taming of cocaine. Brussel/Amsterdam: University Press.

    Google Scholar 

  • Dijck, D. van, & Knibbe. R.A. (2005). De prevalentie van probleemdrinken in Nederland: een algemeen bevolkingsonderzoek. Maastricht: Universiteit Maastricht.

    Google Scholar 

  • Donder, E. de (red.) (2005). Alcohol. Cijfers in perspectief (1994-2004). Antwerpen: Garant.

    Google Scholar 

  • Drummond, D.C., Tiffany, S.T., Glautier, S., & Remmington, B. (red.) (1995). Addictive behaviour: Cue exposure theory and practice. New York: John Wiley.

    Google Scholar 

  • Emmelkamp, P.M.G., & Vedel, E. (2006). Evidence-based treatment for alcohol and drug abuse: A practitioners guide to theory, methods, and practice. New York: Routledge.

    Google Scholar 

  • Everitt, B.J., & Robbins, T.W. (2005). Neural systems of reinforcement for drug addiction: From actions to habits to compulsion. Nature Neuroscience, 8, 481-489.

    Google Scholar 

  • Goor, L.A.M. van de, Knibbe, R.A., & Drop, M.J. (1990). Adolescent drinking behavior: An observational study of the influence of situational factors on adolescent drinking rates. Journal of Studies on Alcohol, 51, 548-555.

    Google Scholar 

  • Grinspoon, L., & Bakalar, J.B. (1993). Marihuana: The forbidden medicine. New Haven/Londen: Yale University Press.

    Google Scholar 

  • Heiden, K. van der, & Schippers, G.M. (1998). De psychische gevolgen van regelmatig en langdurig cannabisgebruik. In W.R. Buisman e.a. (red.), Handboek verslaving (pp. e3155, 1-27). Houten/Diegem: Bohn Stafleu Van Loghum.

    Google Scholar 

  • Hesselink, J.M.K. (1998). ‘Smart drugs’: de lokkingen van het internet. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, 142, 977-979.

    Google Scholar 

  • Hicks, B.M., Krueger, R.F., Iacono, W.G., e.a. (2004). Family transmission and heritability of externalizing disorders: A twin family study. Archives of General Psychiatry, 61, 922-928.

    Google Scholar 

  • Hollander, A.E.M. de, Hoeymans, N., Melse, J.M., e.a. (red.) (2006). Zorg voor gezondheid – Volksgezondheid toekomst verkenning 2006. Den Haag: RIVM, Volksgezondheid Toekomst Verkenning.

    Google Scholar 

  • Jansen, A., & Hout, M. van den (1989). Over verslaving en anticipatieve compensatoire responsen. De Psycholoog, 9, 432-437, 450.

    Google Scholar 

  • Jong, C.A.J. de, Hoek, A.F.M. van, & Jongerhuis, M. (2004). Richtlijn Detox, verantwoord ontgiften. Utrecht: GGZ Nederland – Resultaten Scoren.

    Google Scholar 

  • Jong, M. de, & Jong, C.A.J. de (2006) Richtlijn suïcide in de verslavingszorg, richtlijn voor preventie, handelen na suïcide en nazorg voor hulpverleners. Utrecht: GGZ Nederland.

    Google Scholar 

  • Jong, C.A.J. de (1993). Wie wordt er beter van? Een onderzoek naar de prognostische waarde van een multidimensionaal klinisch-diagnostisch instrumentarium bij opgenomen alcoholverslaafden (dissertatie). Nijmegen: Katholieke Universiteit Nijmegen.

    Google Scholar 

  • Kavanagh, D.J., Sitharthan, G., Young, R.M., e.a. (2006). Addition of cue exposure to cognitive-behavior therapy for alcohol misuse: A randomized trial with dysphoric drinkers. Addiction, 10, 1106-1116.

    Google Scholar 

  • Kerkhof, A.J.F.M. (1995). Afhankelijkheid en suïcidaliteit. In W.R. Buisman e.a. (red.), Handboek verslaving (pp. b6350, 1-15). Houten/Diegem: Bohn Stafleu Van Loghum.

    Google Scholar 

  • Leshner, A.I. (1997). Addiction is a brain disease, and it matters. Science, 278, 45-47.

    Google Scholar 

  • Marissen, M.A., Franken, I.H., Blanken, P., e.a. (2007). Cue exposure therapy for the treatment of opiate addiction: Results of a randomized controlled clinical trial. Psychotherapy and Psychosomatics,76, 97-105.

    Google Scholar 

  • Matthys, W., Vanderschuren, L.J.M.J., Nordquist, R.E., & Zonnevylle-Bender, M.J.S. (2006). Factoren die bij kinderen en adolescenten een risico vormen voor gebruik, misbruik en afhankelijkheid van middelen. Den Haag: ZonMw.

    Google Scholar 

  • Merkx, M.J.M., Schippers, G.M., Koeter, M.J.W., e.a. (2007). Allocation of substance use disorder patients to appropriate levels of care: Feasibility of matching guidelines in routine practice in dutch treatment centres. Addiction, 102, 466-474.

    Google Scholar 

  • Miller, W.R., & Rollnick, S. (red.) (2002). Motiverende gespreksvoering. Gorinchem: Ekklesia.

    Google Scholar 

  • Miller, W.R., & Schippers, G.M. (1983). Effecten van een zelfcontroleprogramma voor probleemdrinkers. Tijdschrift voor Alcohol, Drugs en andere Psychotrope Stoffen, 9, 107-112.

    Google Scholar 

  • Miller, W.R., & Wilbourne, P. (2002). A methodological analysis of clinical trials of treatments for alcohol use disorders. Addiction, 97, 265-277.

    Google Scholar 

  • Ministerie van WVC (2000). Alcoholnota. Den Haag: Staatsuitgeverij.

    Google Scholar 

  • Nationale Drug Monitor (2007). Jaarbericht 2006. Utrecht: Trimbos-instituut

    Google Scholar 

  • Nederlands Huisartsengenootschap (2005). Standaard problematisch alcoholgebruik. Huisarts en Wetenschap, 33, 280-285.

    Google Scholar 

  • Opperhuizen, J.G.C. van (2004). Cannabis als risicofactor van schizofrenie. Tijdschrift voor Psychiatrie, 46, 515-524.

    Google Scholar 

  • Oslin, D.W., Berrettini, W., Kranzler, H.R., e.a. (2003). A functional polymorphism of the mu-opioid receptor gene is associated with naltrexone response in alcohol-dependent patients. Neuropsychopharmacology, 28, 1546-1552.

    Google Scholar 

  • Oude Voshaar, R.C., Gorgels, W.J., Mol, A.J., e.a. (2006). Long-term outcome of two forms of randomised benzodiazepine discontinuation. British Journal of Psychiatry, 188, 188-189.

    Google Scholar 

  • Oudejans, S., Spits, M, & Schippers, G.M. (2007). Benchmark leefstijltraining in de verslavingszorg (rapportage instroom juli-december 2005). Amsterdam: AIAR.

    Google Scholar 

  • Ouwehand, A.W. van, Mol, A., Kuijpers, W.G.T., & Boonzajer Flaes, S. (2006). Kerncijfers verslavingszorg 2005. Landelijk Alcohol en Drugs Informatie Systeem. Houten: IVV.

    Google Scholar 

  • Project Match Research Group (1997). Matching alcoholism treatment to client heterogenity. Project Match posttreatment drinking outcomes. Journal of Studies on Alcohol, 58, 7-29.

    Google Scholar 

  • Schippers, G.M., & Broekman, T.G. (2006). The course of alcohol dependence – The course of drug dependence. Den Haag: ZonMw.

    Google Scholar 

  • Schippers, G.M., Broekman, T.G., & Buchholz, A. (2007). MATE. Handleiding en protocol. Nijmegen: Bureau Beta.

    Google Scholar 

  • Shedler, J., & Block, J. (1990). Adolescent drug use and psychological health: A longitudinal inquiry. American Psychologist, 45, 612-30.

    Google Scholar 

  • Stel, J. van der, & Keuken, J. van der (1992). Kinderen, gezin en alcohol; preventie en hulpverlening. Assen: Dekker & Van de Vegt.

    Google Scholar 

  • Verdurmen, J., Monshouwer, K., Dorsselaer, S. & Graaf, R. de (2003). Bovenmatig drinken in Nederland. Uitkomsten van de Netherlands Mental Health Survey and Incidence Study (NEMESIS). Utrecht: Trimbos-instituut.

    Google Scholar 

  • Verheul, R., Lehert, P., Geerlings, P.J., e.a. (2005). Predictors of acamprosate efficacy: results from a pooled analysis of seven European trials including 1485 alcohol-dependent patients. Psychopharmacology, 178, 167-173.

    Google Scholar 

  • Verheul, R., Ball, S., & Brink, W. van den (1997). Substance abuse and personality disorders. In H.R. Kranzler & B.J. Rounsaville (Eds.), Dual diagnosis and treatment: Substance abuse and comorbid medical and psychiatric disorders (pp. 317-363). New York: Marcel Dekker.

    Google Scholar 

  • Verheul, R., Brink, W. van den, & Hartgers, C. (1995). Prevalence of personality disorders among alcoholics and drug addicts: An overview. European Addiction Research, 1, 166-177.

    Google Scholar 

  • Vlaminck, J.J., van Vliet, I.M., & Zitman, F.G. (2005). Onttrekkingsverschijnselen bij stoppen met antidepressiva. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde,149, 698-701.

    Google Scholar 

  • Vries, M.W. de, Kaplan, Ch., Dijkman, C., & Blanken, P. (1989). The experience of drug craving in daily life. In J.J. Platt (red.), The effectiveness of drug abuse treatment. New York: Plenum Press.

    Google Scholar 

  • Wildt, W.A.J.M. de (2000). Achilles leefstijltraining 1. Alcohol, middelengebruik en gokken. Werkboek voor de cliënt, werkboek + handleiding voor de trainer. Nijmegen: Cure & Care publishers.

    Google Scholar 

  • Wildt, W.A.J.M. de, Schippers, G.M., Brink, W. van den, e.a. (2002). Does psychosocial treatment enhance the efficacy of acamprosate in patients with alcohol problems? Alcohol and Alcoholism, 37, 375-382.

    Google Scholar 

  • Wilgenburg, H. van (2006a). Farmacologie en neurotoxicologie van amfetamine. Tijdschrift Verslaving, 1(2), 54-60.

    Google Scholar 

  • Wilgenburg, H. van (2006b). Farmacologie en neurotoxicologie van cocaïne. Tijdschrift Verslaving, 2(1), 61-66.

    Google Scholar 

  • Wilgenburg, H. van (2006c). Farmacologie en neurotoxicologie van heroïne. Tijdschrift Verslaving, 2(2), 59-63.

    Google Scholar 

  • Wilgenburg, H. van (2006d). Farmacologie en neurotoxicologie van cannabis. Tijdschrift Verslaving, 2(4), 63-67.

    Google Scholar 

  • Wilgenburg, H. van (2007a). Farmacologie en neurotoxicologie van MDMA, deel I. Tijdschrift Verslaving, 3(2), 63-67.

    Google Scholar 

  • Wilgenburg, H. van (2007b). Farmacologie en neurotoxicologie van MDMA, deel II. Tijdschrift Verslaving, 3(3), 63-67.

    Google Scholar 

  • World Health Organization (1997). Composite International Diagnostic Interview (CIDI) Versie 2.1. Groningen: WHO-CIDI Training en Referentie Centrum, Academisch Ziekenhuis Universiteit van Groningen.

    Google Scholar 

  • Zimmer, L., & Morgan, J.P. (1997). Marijuana myths, marijuana facts. New York: Lindesmith Center.

    Google Scholar 

  • Zitman, F.G. (1997). Verslaving aan benzodiazepinen. In W.R. Buisman e.a. (red.), Handboek verslaving (pp. e3140, 1-21). Houten/Diegem: Bohn Stafleu Van Loghum.

    Google Scholar 

Download references

Authors
  1. G.M. Schippers
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  2. W. van den Brink
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

Editor information

W. Vandereycken C. A. L. Hoogduin P. M. G. Emmelkamp

Rights and permissions

Reprints and permissions

Copyright information

© 2008 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Uitgeverij

About this chapter

Cite this chapter

Schippers, G., van den Brink, W. (2008). 4 Stoornissen in en door het gebruik van psychoactieve stoffen. In: Vandereycken, W., Hoogduin, C., Emmelkamp, P. (eds) Handboek psychopathologie deel 1. Bohn Stafleu van Loghum, Houten. https://doi.org/10.1007/978-90-313-6632-3_4

Download citation

  • DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-313-6632-3_4

  • Publisher Name: Bohn Stafleu van Loghum, Houten

  • Print ISBN: 978-90-313-5309-5

  • Online ISBN: 978-90-313-6632-3

  • eBook Packages: Dutch language eBook collection

Publish with us

Policies and ethics

Search

Navigation