Abstract
Helicobacter pylori is a spiral-shaped, Gram-negative bacillus that chronically infects the gastric mucosa of more than 50% of the human population worldwide. H. pylori infection causes chronic gastritis, peptic ulcer and MALT lymphoma, and constitutes a risk factor for developing gastric adenocarcinoma. The pathological outcome of H. pylori infection is determined by complex host-pathogen interactions, which have been elucidated only in part. Antibiotic-based therapies against H. pylori are generally effective, but can fail due to antibiotic resistance or poor patient compliance. Vaccination would represent a valid alternative approach to fight this pathogen; however, presently, there are not licensed anti-H. pylori vaccines. Observations made in both animals and humans have provided evidence that the natural response to H. pylori infection is of Th1 type; nevertheless, this response, although strong, is rarely able to clear the infection. On the other hand, the inflammatory response to the infection can contribute to the development of the gastric pathologies. Studies have been performed, mostly in animals, to elucidate the nature of protective immune response elicited by vaccination; in spite protection has been obtained in various animal models by both prophylactic and therapeutic vaccination, mechanisms of protection still need to be clarified, and correlates of protection have to be identified.
Access this chapter
Tax calculation will be finalised at checkout
Purchases are for personal use only
Preview
Unable to display preview. Download preview PDF.
References
Marshall, B.J., and Warren, J.R. 1984, Lancet, 1, 1311.
Goodwin, C.S., Armstrong, J.A., and Marshall, B.J. 1986, J. Clin. Pathol., 39, 353.
Goodwin, C.S., Armstrong, J.A., Chilvers, T., Peters, M., Collins, M.D., Sly, L., McConnel, W., and Harper, W.E.S. 1989, Int. J. Syst. Bacteriol. 39, 397.
Covacci, A., Telford, J.L., Del Giudice, G., Parsonnet, J., and Rappuoli, R. 1999, Science, 284, 1328.
Rothenbacher, D., and Brenner, H. 2003, Microbes Infect., 5, 693.
Frenck, R.W., and Clemens, J. 2003, Microbes Infect., 5, 705.
Malaty, H.M., El-Kasabany, A., Graham, D.Y., Miller, C.C., Reddy, S.G., Srinivasan, S.R., Yamaoka, Y., and Berenson, G.S. 2002, Lancet 359, 931.
Rothebacher, D., Winkler, M., Gonser, T., Adler, G., and Brenner, H. 2002, Pediatr. Infect. Dis. J. 21, 674.
Parsonnet, J., Shmuely, H., and Haggerty, T. 1999, JAMA, 282, 2240.
Mitchell, H., and Megraud, F. 2002, Helicobacter, 7(suppl. 1), 8.
Dowsett, S.A., Archila, L., Segreto, V.A., Gonzalez, C.R., Silva, A., Vastola, K.A., Bartizek, R.D., and Kowolik, M.J. 1999, J. Clin. Microbiol., 37, 2456.
Lu, Y., Redlinger, T.E., Avitia, R., Galindo, A., and Goodman, K. 2002, Appl. Environ. Microbiol., 68, 1436.
Klein, P.D., Graham, D.Y., Gaillour, A., Opekun, A.R., and Smith, E.O. 1991, Lancet, 337, 1503.
El-Zaatari, F.A.K., Woo, J.S., Badr, A., Osato, M.S., Serna, H., Lichtenberger, L.M., Genta, R.M., and Graham, D.Y. 1997, J. Med. Microbiol., 46, 372.
Bode, G., Rothenbacher, D., Brenner, H., and Adler, G. 1998, Pediatr. Infect. Dis. J., 17, 909.
Brown, L.M., Thomas, T.L., Ma, J.L., Chang, Y.S., You, W.C., Liu, W.D., Zhang, L., and Gail, M.H. 2001, Scand. J. Infect. Dis., 33, 686.
Osato, M.S., Ayub, K., Le, H.H., Reddy, R., and Graham, D.Y. 1998, J. Clin. Microbiol., 36, 2786.
Andersen, L.P., Dorland, A., Karacan, H., Colding, H., Nilsson, H.O., Waldström, T., and Blom, J. 2000, Scand. J. Gastroenterol., 9, 898.
Cellini, L., Allocati, N., Angelucci, D., Iezzi, T., Di Campli, E., Marzio, L., and Dainelli, B. 1994, Microbiol. Immunol., 38, 843.
She, F.F., Lin, J.Y., Liu, J.Y., Huang, C., and Su, D.H. 2003, World J, Gastroenterol., 9, 516.
Karczewska, E., Konturek, J.E., Konturek, P.C., Czesnikiewicz, M., Sito, E., Bielanski, W., Kwiecien N., Obtulowicz, W., Ziemniak, W., Majka, J., Hahn, E.G., and Konturek, S.J. 2002, Di. Dis. Sci., 47, 978.
Czesnikiewicz-Guzik, M., Loster, B., Bielanski, W., Guzik, T.J., Konturek, P.C., Zapala, J., and Konturek, S.J. 2007, J. Clin. Gastroenterol., 41, 145.
Sontag, S.J. 1997, Am. J. Gastroenterol., 92, 1255.
Du, M.Q., and Isaccson, P.G. 2002, Lancet Oncol., 3, 97.
International Agency for Research on Cancer, World Health Organization. 1994, Schistosomes, liver flukes and Helicobacter pylori. IARC Monographs on Evaluation of Carcinogenic Risks to Humans, IARC Press, Lyon, 60, 177.
Wagner, S., Beil, W., Westermann, J., Logan, R.P., Bock, C.T., Trautwein, C., Bleck, J.S., Manns, M.P. 1997, Gastroenterology, 113, 1836.
Souza, H.S., Neves, M.S., Elia, C.C., Tortori, C.J., Dines, I., Martinusso, C.A., Madi, K., Andrade, L., Castelo-Branco, M.T. 2006, World J. Gastroenterol., 12, 6133.
Montecucco, C., and Rappuoli, R. 2001, Nat. Rev. Mol. Cell. Biol., 2, 457.
Ernst, P.B., and Gold, B.D. 2000, Annu. Rev. Microbiol., 54, 615.
Appelmelk, B.J., Negrini, R., Moran, A.P., and Kuipers, E.J. 1997, Trends Microbiol., 5, 70.
Moran, A.P., and Prendergast, M.M. J. 2001, Autoimmun., 16, 241.
Amedei, A., Bergman, M.P., Appelmelk, B.J., Azzurri, A., Benagiano, M., Tamburini, C., Van der Zee, R., Telford, J.L., Vandenbroucke-Grauls, C.M., D’Elios, M.M., and Del Prete, G. 2003, J. Exp. Med., 198, 1147.
Bergman, M., Del Prete, G., Van Kooyk, Y., and Appelmelk, B. 2006, Nat. Rev. Microbiol., 4, 151.
Wotherspoon, A.C., Ortiz-Hidalgo, C., Falzon, M.R., and Isaacson, P.G. 1991, Lancet, 338, 1175.
Uemura, N., Okamoto, S., Yamamoto, S., Matsumura, N., Yamaguchi, S., Yamakido, M., Taniyama, K., Sasaki, N., and Schlemper, R.J. 2001, N. Eng. J. Med., 345, 784.
Forman, D., Webb, P., and Parsonnet, J. 1994, Lancet, 343, 243.
Ogura, K., Maeda, S., Nakao, M., Watanabe, T., Tada, M., Kyutoku, T., Yoshida, H., Shiratori, Y., and Omata, M. 2000, J. Exp. Med.,192, 1601.
Watanabe, T., Tada, M., Naga, i H., Sasaki, S., and Nakao, M. 1998, Gastroenterology, 115, 642.
Han, S.U., Kim, Y.B., Joo, H.J., Hahm, K.B., Lee, W.H., Cho, Y.K., Kim, D.Y., and Kim, M.W. 2002, J. Gastroenterol. Hepatol., 17, 253.
Bariol, C., Field, A., Vickers, C.R., and Ward, R. 2001, Gut, 48, 269.
Covacci, A., and Rappuoli, R. 2000, J. Exp. Med., 191, 587.
Censini, S., Lange, C., Xiang, Z., Crabtree, J.E., Ghiara, P., Borodovsky, M., Rappuoli, R., and Covacci, A. 1996, PNAS, 93, 14648.
Parsonnet, J., Friedman, G.D., Orentreich, N., and Vogelman, H. 1997, Gut, 40, 297.
Nomura, A.M., Lee, J., Stemmermann, G.N., Nomura, R.Y., Perez-Perez, G.I., and Blaser, M.J. 2002, J. Infect. Dis., 186, 1138.
Palli, D., Masala, G., Del Giudice, G., Plebani, M., Basso, D., Berti, D., Numans, M.E., Ceroti, M., Peeters, P.H.M, De Mesquita, H.B., Buchner, F.L., Clavel-Chapelon, F., Boutron-Ruault, M.C., Krogh, V., Saieva, C., Vineis, P., Panico, S., Tumino, R., Nyren, O., Siman, H., Berglund, G., Hallmans, G., Sanchez, M.J., Larranaga, N., Barricarte, A., Navarro, C., Quiros, J.R., Key, T., Allen, N., Bingham, S., Khaw, K.T., Boeing, H., Weikert, C., Linseisen, J., Nagel, G., Overvad, K., Thomsen, R.W., Tjonneland, A., Olsen, A., Trichoupoulou, A., Trichopoulos, D., Arvaniti, A., Pera, G., Kaaks, R., Jenab, M., Ferrari, P., Nesi, G., Carneiro, F., Riboli, E., and Gonzalez, C.A. 2007, Int. J. Cancer, 120, 859.
El-Omar, E.M., Carrington, M., Chow, W.H., McColl, K.E., Bream, J.H., Young, H.A., Herrera, J., Lissowska, J., Yuan, C.C., Rothman, N., Lanyon, G., Martin, M., Fraumeni, J.F. Jr., and Rabkin, C.S. 2000, Nature, 404, 398.
Hwang, I.R., Kodama, T., Kikuchi, S., Sakai, K., Peterson, L.E., Graham, D.Y., and Yamaoka, Y. 2002, Gastroenterology, 123, 1793.
Figueiredo, C., Machado, J.C., Pharoah, P., Seruca, R., Sousa, S., Carvalho, R., Capelinha, A.F., Quint, W., Caldas, C., Van Doorn, L.J., Carneiro, F., and Sobrinho-Simoes, M. 2002, J. Natl. Cancer Inst., 94, 1680.
Leung, W.K., Chan, M.C., To, K.F., Man, E.P., Ng, E.K., Chu, E.S., Lau, J.Y., Lin, S.R., and Sung, J.J. 2006, Am J Gastroenterol., 101, 714.
Konturek, S.J., Konturek, P.C., Konturek, J.W., Plonka, M., Czesnikiewicz-Guzik, M., Brzozowski, T., Bielanski, W. 2006 J. Physiol. Pharmacol., 57(Suppl. 3), 29.
Hansson, L.E., Nyren, O., Hsing, A.W., Bergstrom, R., Josefsson, S., Chow, W.H., Fraumeni, J.F. Jr., and Adami, H.O. 1996, N. Engl. J. Med., 335, 242.
Yea, S.S., Yang, Y.I., Jang, W.H., Lee, Y.J., Bae, H.S., and Paik, K.H. 2001, J. Clin. Pathol., 54, 703.
Wu, M.S., Wu, C.Y., Chen, C.J., Lin, M.T., Shun, C.T., and Lin, J.T. 2003, Int. J. Cancer., 104, 617.
Ohyauchi, M., Imatani, A., Yonechi, M., Asano, N., Miura, A., Iijima, K., Koike, T., Sekine, H., Ohara, S., and Shimosegawa, T. 2005, Gut, 54, 330.
Fuchs, C.S., and Mayer, R.J. 1995, N. Engl. J. Med. 333, 32.
Konturek, S.J., Konturek, P.C., Pieniazek, P., and Bielanski, W. 1999, J. Physiol. Pharmacol., 50, 683.
Gasbarrini, A., Franceschi, F., Armuzzi, A., Ometti, V., Candelli, M., Torre, E.S., De Lorenzo, A., Anti, M., Pretolani, S., and Gasbarrini, G. 1999, Gut, 4(Suppl. 1), I9.
Davydov, L., and Cheng, J.W. 2000, Investig. Drugs., 9, 2505.
Wedi, B., and Kapp, A., 2002, Am. J. Clin. Dermatol., 3, 273.
Mayr, M., Kiechl, S., Mendall, M.A., Willeit, J., Wick, G., and Xu, Q. 2006, Stroke, 2003, 34, 610.
Ponzetto, A., Cardaropoli, S., Piccoli, E., Rolfo, A., Gennero, L., Kanduc, D., and Todros, T. 2006, J. Hypertens., 24, 2445.
Sung, J.J., Lin, S.R., Ching, J.Y., Zhou, L.Y., To, K.F., and Wang, R.T. 2000, Gastroenterology, 119, 7.
Papa, A., Cammarota, G., Tursi, A., Gasbarrini, A., and Gasbarrini, G. J. 2000, Clin. Gastroenterol., 31, 169.
Sugiyama, T., Sakaki, N., Kozawa, H., Sato, R., Fujioka, T., Satoh, K., Sugano, K., Semine, H., Takagi, A., Ajioka, Y., and Takizawa, T. 2002, Aliment. Pharmacol. Ther., 16(Suppl. 2), 187.
Kim, N., Lim, S.H., Lee, K.H., Choi, S.E., Jung, H.C., Song, I.S., and Kim, C.Y. 2000, Dig. Dis. Sci., 45, 1754.
Komoto, M., Tominaga, K., Nakata, B., Takashima, T., Inoue, T., Hirakawa, K. 2006, J. Exp. Clin. Cancer. Res., 25, 283.
Frendrick, A.M., Chernew, M.E., Hirt, R.A., Bloom, B.S., Bandekar, R.R., and Scheiman J.M. 1999, Arch. Intern. Med., 159, 142.
Mason, J., Axon, A.T., Forman, D., Duffett, S., Drummond, M., Crocombe, W., Feltbower, R., Mason, S., Brown, J., and Moayyedi, P. 2002, Aliment. Pharmacol. Ther., 16, 559.
Ikeda, S., Tamamuro, T., Hamashima, C., and Asaka, M. 2001, Aliment. Pharmacol. Ther., 15, 1777.
Moayyedi, P., Soo, S., Deeks, J., Delaney, B., Harris, A., Innes, M., Oakes, R., Wilson, S., Roalfe, A., Bennett, C., and Forman, D. 2006, Cochrane Database Syst. Rev., 2, CD002096.
Blaser, M.J. 1999, Ann. Intern. Med., 130, 695.
Blaser, M.J. 1999, J. Infect. Dis. 179, 1523.
Koike, T., Ohara, S., Sekine, H., Iijima, K., Abe, Y., Kato, K., Toyota, T., and Shimosegawa, T. 2001, Gut, 49, 330.
Jones, A.D., Bacon, K.D., Jobe, B.A., Sheppard, B.C., Deveney, C.W., and Rutten, M.J. 2003, J. Gastrointest. Surg., 7, 68.
Moayyedi, P., Bardhan, C., Young, L., Dixon, M.F., Brown, L., and Axon, A.T. 2001, Gastroenterology, 121, 1120.
Schwizer, W., Thumshirn, M., Dent, J., Guldenschuh, I., Menne, D., Cathomas, G., and Fried, M. 2001, Lancet, 357, 1738.
Malfertheiner, P., Dent, J., Zeijlon, L., Sipponen, P., Veldhuyzen Van Zanten, S.J., Burman, C.F., Lind, T., Wrangstadh, M., Bayerdorffer, E., and Lonovics, J. 2002, Aliment. Pharmacol. Ther., 16, 1431.
Nordenstedt, H., Nilsson, M., Johnsen, R., Lagergren, J., and Hveem, K. 2007, Helicobacter, 12, 16.
Wu, A.H., Crabtree, J.E., Bernstein, L., Hawtin, P., Cockbur,n M., Tseng, C.C., and Forman, D. 2003, Int. J. Cancer., 103, 815.
Eaton, K.A., Morgan, D.R., and Krakowka, S. 1992, J. Med. Microbiol., 37, 123.
Testerman, T.L., McGee, D.J., and Mobley, H.L.T. 2001, H.L.T. Mobley, G.L. Mendz, S.L. Hazell (Ed.), ASM Press, Washington DC, USA, 381.
Ernst, P.B., Peura, D.A., Crowe, S.E. 2006, Gastroenterol. 130, 188.
Screiber, S., Konradt, M., Groll, C., Scheid, P., Hanauer, G., Werling, H-O., Josenhans, C., Suerbaum, S. 2004, PNAS, 101, 5024.
Eaton, K.A., Brooks, C.L., Morgan, D.R., and Krakowka, S. 1991, Infect. Immun., 59, 2470.
Harris, P.R., Mobley, H.L., Perez-Perez, G.I., Blaser, M.J., and Smith, P.D. 1996, Gastroenterology, 111, 419.
Gobert, A.P., Mersey, B.D., Cheng, Y., Blumberg, D.R., Newton, J.C., and Wilson, K.T. 2002, J. Immunol., 168, 6002.
Tonello, F., Dundon, W.G., Satin, B., Molinari, M., Tognon, G., Grandi, G., Del Giudice, G., Rappuoli, R., and Montecucco, C. 1999, Mol. Microbiol., 34, 238.
Montecucco, C., and De Bernard, M. 2003, Microbes Infect., 5, 715.
Satin, B., Del Giudice, G., Della Bianca, V., Dusi, S., Laudanna, C., Tonello, F., Kelleher, D., Rappuoli, R., Montecucco, C., and Rossi, F. 2000, J. Exp. Med., 191, 1467.
Polenghi, A., Bossi, F., Fischetti, F., Durigutto, P., Cabrelle, A., Tamassia, N., Cassatela, M.A., Montecucco, C., Tedesco, F., and De Bernard, M. 2007, J. Immunol. 178, 1312.
Montemurro, P., Nishioka, H., Dundon, W.G., De Bernard, M., Del Giudice, G., Rappuoli, R., and Montecucco, C. 2002, Eur. J. Immunol., 32, 671.
Hacker, J., and Carniel, E. 2001, EMBO Rep., 2, 376.
Stein, M., Rappuoli, R., and Covacci, A. 2000, PNAS, 97, 1263.
Stein, M., Bagnoli, F., Halenbeck, R., Rappuoli, R., Fantl, W.J., and Covacci, A. 2002, Mol. Microbiol., 43, 971.
Bagnoli, F., Buti, L., Tompkins, L., Covacci, A., and Amieva, M.R. 2005, PNAS, 102, 16339.
Yamazaki, S., Yamakawa, A., Ito, Y., Ohtani, M., Higashi, H., Hatakeyama, M., and Azuma, T. 2003, J. Infect. Dis., 187, 334.
Akanuma, M., Maeda, S., Ogura, K., Mitsuno, Y., Hirata, Y., Ikenoue, T., Otsuka, M., Watanabe, T., Yamaji, Y., Yoshida, H., Kawabe, T., Shiratori, Y., and Omata, M. 2002, J. Infect. Dis., 185, 341.
Lupetti, P., Heuser, J.E., Manetti, R., Massari, P., Lanzavecchia, S., Bellon, P.L., Dallai, R., Rappuoli, R., and Telford, J.L., 1996, J. Cell. Biol., 133, 801.
Reyrat, J.M., Pelicic, V., Papini, E., Montecucco, C., Rappuoli, R., and Telford, J.L. 1999, Mol. Microbiol., 34, 197.
De Bellis, L., Papini, E., Caroppo, R., Montecucco, C., and Curci, S. 2001, Am. J. Physiol. Gastrointest. Liver Physiol., 281, G1440.
Tombola, F., Morbiato, L., Del Giudice, G., Rappuoli, R., Zoratti, M., Papini, E. 2001. J. Clin. Invest., 108, 929.
Telford, J.L., Ghiara, P., Dell’Orco, M., Comanducci, M., Burroni, D., Bugnoli, M., Tecce, M.F., Censini, S., Covacci, A., Xiang, Z., Papini, E., Montecucco, C., Parente, L., and Rappuoli, R. 1994, J. Exp. Med. 179, 1653.
Molinari, M., Salio, M., Galli, C., Norais, N., Rappuoli, R., Lanzavecchia, A., and Montecucco, C. 1998, J. Exp. Med., 187, 135.
Petersen, A.M., Sorensen, K., Blom, J., and Krogfelt, K.A., 2001, FEMS Immunol. Med. Microbiol., 30, 103.
Gebert, B., Fischer, W., Weiss, E., Hoffmann, R., Haas, R. 2003. Science, 301, 1099.
Boncristiano, M., Paccani, S.R., Barone, S., Ulivieri, C., Patrussi, L., Ilver, D., Amedei, A., D’Elios, M.M., Telford, J.L., Baldari, C.T. 2003. J. Exp. Med., 198, 1887.
Supajatura, V., Ushio, H., Wada, A., Yahiro, K., Okumura, K., Ogawa, H., Hirayama, T., Ra, C. 2002, J. Immunol., 168, 2603.
De Bernard, M., Cappon, A., Pancotto, L., Ruggiero, P., Rivera, J., Del Giudice, G., Montecucco, C. 2005, Cell Microbiol. 7, 191.
Salama, N.R., Otto, G., Tompkins, L., and Falkow, S. 2001, Infect. Immun., 69, 730.
Yamaoka, Y., Kwon, D.H., and Graham, D.Y. 2000, PNAS, 97, 7533.
Dossumbekova, A., Prinz, C., Mages, J., Lang, R., Kusters, J.G., Van Vliet, A.H., Reindl, W., Backert, S., Saur, D., Schmid, R.M., and Rad, R. 2006, J Infect Dis., 194, 1346.
Aspholm-Hurtig, M., Dailide, G., Lahmann, M., Kalia, A., Ilver, D., Roche, N., Vikstrom, S., Sjostrom, R., Linden, S., Backstrom, A., Lundberg, C., Arnqvist, A., Mahdavi, J., Nilsson, U.J., Velapatino, B., Gilman, R.H., Gerhard, M., Alarcon, T., Lopez-Brea, M., Nakazawa, T., Fox, J.G., Correa, P., Dominguez-Bello, M.G., Perez-Perez, G.I., Blaser, M.J., Normark, S., Carlstedt, I., Oscarson, S., Teneberg, S., Berg, D.E., and Boren, T. 2004, Science, 305, 519.
Carlsohn, E., Nystrom, J., Bolin, I., Nilsson, C.L., and Svennerholm, A.M. 2006, Infect. Immun., 74, 920.
Malfertheiner, P., Megraud, F., O’Morain, C., Hungin, A.P., Jones, R., Axon, A., Graham, D.Y., and Tytgat, G. 2002, Aliment. Pharmacol. Ther., 16, 167.
Gerrits. M,M,, Van Vliet, A.H., Kuipers, E.J., and Kusters, J.G., Lancet. Infect. Dis. 2006, 6, 699.
Gisbert, J.P. 2005, Am. J. Gastroenterol., 100, 2083.
Kamiji, M.M., and de Oliveira, R.B. 2005, Eur. J. Gastroenterol. Hepatol. 17. 973.
De Bortoli, N., Leonardi, G., Ciancia, E., Merlo, A., Bellini, M., Costa, F., Mumolo, M.G., Ricchiuti, A., Cristiani, F., Santi, S., Rossi, and M., Marchi, S. 2007, Am. J. Gastroenterol., 102, 1.
Rupnow, M.F., Owens, D.K., Shachter, R., and Parsonnet, J. 1999, Helicobacter, 4, 272.
Rupnow, M.F.T., Shachter, R.D., Douglas, K.O., and Parsonnet, J. 2002, Vaccine, 20, 879.
Sullivan, P.B., Thomas, J.E., Wight, D.G., Neale, G., Eastham, E.J., Corrah, T., Lloyd-Evans, N., and Greenwood, B.M. 1990, Arch. Dis. Child., 65, 189.
Dale, A., Thomas, J.E., Darboe, M.K., Coward, W.A., Harding, M., and Weaver, L.T. 1998, J. Pedriatr. Gastroenterol. Nutr., 26, 393.
Passaro, D.J., Taylor, D.N., Meza, R., Cabrera, L., Gilman, R.H., and Parsonnet, J. 2001, Pediatrics, 108, E87.
Shahinian, M.L., Passaro, D.J., Swerdlow, D.L., Mintz, E.D., Rodriguez, M., and Parsonnet, J. 2000, Lancet, 355, 377.
Bhan, M.K., Bahl, R., Sazawal, S., Sinha, A., Kumar, R., Mahalanabis, D., and Clemens, J.D. 2002, J. Infect. Dis., 186, 1857.
Marshall, B.J., Amstrong, J.A., McGechie, D.B., and Glancy, R.J. 1985, Med. J. Austr., 142, 436.
Morris, A., and Nicholson, G. 1987, Am. J. Gastroenterol., 82, 192.
Sobala, G.M., Crabtree, J.E., Dixon, M.F., Schorah, C.J., and Taylor, J.D. 1991, Gut, 32, 1415.
Graham, D.Y., Opekun, A.R., Osato, M.S., El-Zimaity, H.M., Lee, C.K., Yamaoka, Y., Qureshi, W.A., Cadoz, M., and Monath, T.P. 2004, Gut. 53, 1235.
Karita, M., Kouchiyama, T., Okita, K., and Nakazawa, T. 1991, Am. J. Gastroenterol., 86, 1596.
Marchetti, M., Aricò, B., Burroni, D., Figura, N., Rappuoli, R., and Ghiara, P., Science, 1995, 267, 1655.
Lee, A., O’Rourke, J., De Unghia, M.C., Robertson, B., Daskalopoulos, G., and Dixon, M.F. 1997, Gastroenterology, 112, 1386.
Li, H., Kalies, I., Mellgard, B., and Helander, H.F. 1998, Scand. J. Gastroenterol., 33, 370.
Shomer, N.H., Dangler, C.A., Whary, M.T., and Fox, J.G. 1998, Infect. Immun., 66, 2614.
Hirayama, F., Takagi, S., Kusuhara, H., Iwao, E., Yokoyama, Y., and Ikeda, Y. 1996, J. Gastroenterol., 31, 755.
Lee, C.K. 2001, Scand. J. Immunol., 53, 437.
Radin, M.J., Eaton, K.A., Krakowka, S., Morgan, D.R., and Lee, A. 1990, Infect. Immun., 58, 2606.
Rossi, G., Rossi, M., Vitali, C.G., Fortuna, D., Burroni, D., Pancotto, L., Capecchi, S., Sozzi, S., Tenzoni, G., Braca, G., Del Giudice, G., Rappuoli, R., Ghiara, P., and Taccini, E. 1999, Infect. Immun., 67, 3112.
Del Giudice, G., Covacci, A., Telford, J.L., Montecucco, C., and Rappuoli, R. 2001, Annu. Rev. Immunol., 19, 523.
Svennerholm, A.M. 2003, Vaccine, 21, 347.
Londono-Arcila, P., Freeman, D., Kleanthous, H., O’Dowd, A.M., Lewis, S., Turner, A.K., Rees, E.L., Tibbitts, T.J., Greenwood, J., Monath, T.P., and Darsley, M.J. 2002, Infect. Immun., 70, 5096.
Vajdy, M., Singh, M., Ugozzoli, M., Briones, M., Soenawan, E., Cuadra, L., Kazzaz, J., Ruggiero, P., Peppoloni, S., Norelli, F., Del Giudice, G., and O’Hagan, D. 2003, Immunology, 110, 86.
Taylor, J.M., Ziman, M.E., Fong, J., Solnick, J.V., Vajdy, M. 2007, Infect. Immun., 75, 3462.
Pizza, M., Giuliani, M.M., Fontana, M.R., Monaci, E., Douce, G., Dougan, G., Mills, K.H., Rappuoli, R., and Del Giudice, G. 2001, Vaccine, 19, 2534.
Bumann, D., Holland, P., Siejak, F., Koesling, J., Sabarth, N., Lamer, S., Zimny-Arndt, U., Jungblut, P.R., and Meyer, T.F. 2002, Infect. Immun., 70, 6494.
Nystrom, J., and Svennerholm, A.M. 2007, Vaccine, 25, 2591.
Kabir, S. 2007, Helicobacter, 12, 89.
Bumann, D., Aksu, S., Wendland, M., Janek, K., Zimny-Arndt, U., Sabarth, N., Meyer, T.F., and Jungblut, P.R. 2002, Infect. Immun., 70, 3396.
Sabarth, N., Hurwitz, R., Meyer, T.F., and Bumann, D. 2002, Infect. Immun., 70, 6499.
Baldwin D.N., Shepherd B., Kraemer P., Hall M.K., Sycuro L.K., Pinto-Santini D.M., and Salama N.R. 2007, Infect. Immun., 75, 1005.
Lee, C.K., Weltzin, R., Thomas, W.D. Jr., Kleanthous, H., and Ermak, T.H. 1995, J. Infect. Dis., 172, 161.
Ferrero, R.L., Thieberge, J.M., and Labigne, A. 1997, Gastroenterology, 113, 185.
Tosi, M.F., and Czinn, S.J. 1990, J. Infect. Dis., 162, 156.
Cover, T.L., Cao, P., Murphy, U.K., Sipple, M.S., and Blaser, M.J. 1992, J. Clin. Invest., 90, 913.
Bogstedt, A.K., Nava, S., Wadstrom, T., and Hammarstrom, L. 1996, Clin. Exp. Immunol., 105, 202.
Ermak, T.H., Giannasca, P.J., Nichols, R., Myers, G.A., Nedrud, J., Weltzin, R., Lee, C.K., Kleanthous, H., and Monath, T.P. 1998, J. Exp. Med., 188, 2277.
Blanchard, T.G., Czinn, S.J., Redline, R.W., Sigmund, N., Harriman, G., and Nedrud, J.G. 1999, Cell. Immunol., 191, 74.
Pappo, J., Torrey, D., Castriotta, L., Savinainen, A., Kabok, Z., and Ibraghimov, A. 1999, Infect. Immun., 67, 337.
Mohammadi, M., Czinn, S., Redline, R., and Nedrud, J. 1996, J. Immunol.. 156, 4729.
Rossi, G., Fortuna, D., Pancotto, L., Tenzoni, G., Taccini, E., Ghiara, P., Rappuoli, R., and Del Giudice, G. 2000, Infect Immun., 68, 4769.
Mattapallil, J.J., Dandekar, S., Canfield, D.R., and Solnick, J.V. 2000, Gastroenterology. 118, 307.
Wen, S., Felley, C.P., Bouzourene, H., Reimers, M., Michetti, P., and Pan-Hammarstrom, Q. 2004, J. Immunol., 172, 2595.
Windle, H.J., Ang, Y.S., Athie-Morales, V,, McManus, R., and Kelleher, D. 2005, Gut. 54, 25.
Amedei, A., Cappon, A., Codolo, G., Cabrelle, A., Polenghi, A., Benagiano, M., Tasca, E., Azzurri, A., D’Elios, M.M., Del Prete, G., and De Bernard, M. 2006, J. Clin. Invest., 116, 1092.
Taylor, J.M., Ziman, M.E., Huff, J.L., Morosi, N.M., Vajdy, M., and Solnick, J.V. 2006, Vaccine. 24, 4987.
Rathinavelu, S., Kao, J.Y., Zavros, Y., and Merchant, J.L. 2005, Helicobacter. 10, 424.
D’Elios, M.M., Amedei, A., and Del Prete, G. 2003, Microbes. Infect., 5, 723.
Mohammadi, M., Nedrud, J., Redline, R., Lycke, N., and Czinn, S.J. 1997, Gastroenterology, 113, 1848.
Radcliff, F.J., Ramsay, A.J., and Lee, A. 1996, Gastroenterology, 110, A-997.
Saldinger, P.F., Porta, N., Launois, P., Louis, J.A., Waanders, G.A., Bouzourene, H., Michetti, P., Blum, A.L., and Corthesy-Theulaz, I.E. 1998, Gastroenterology, 115, 891.
Gottwein, J.M., Blanchard, T.G., Targoni, O.S., Eisenberg, J.C., Zagorski, B.M., Redline, R.W., Nedrud, J.G., Tary-Lehmann, M., Lehmann, P.V., and Czinn, S.J. 2001, J. Infect. Dis., 184, 308.
Fox, J.G., Beck, P., Dangler, C.A., Whary, M.T., Wang, T.C., Shi, H.N., and Nagler-Anderson, C. 2000, Nat. Med., 6, 536.
Akhiani, A.A., Pappo, J., Kabok, Z., Schoen, K., Gao, W., Franzén, L.E., and Lycke, N. 2002, J. Immunol., 169, 6977.
Garhart, C.A., Heinzel, F.P., Czinn, S.J., and Nedrud, J.G. 2003, Infect. Immun., 71, 910.
Maeda, K., Yamashiro, T., Minoura, T., Fujioka, T., Nasu, M., and Nishizono, A. 2002, Microbiol. Immunol., 46, 613.
Akhiani, A.A., Schon, K., and Lycke, N. 2004, J. Immunol. 173, 3348.
Yamamoto, T., Kita, M., Ohno, T., Iwakura, Y., Sekikawa, K., and Imanishi, J. 2004, Microbiol. Immunol., 48, 647.
Lehmann, F.S., Terracciano, L., Carena, I., Baeriswyl, C., Drewe, J., Tornillo, L., De Libero, G., and Beglinger, C. 2002, Am. J. Physiol. Gastrointest. Liver. Physiol., 283, G481.
D’Elios, M.M., Amedei, A., Benagiano, M., Azzurri, A., and Del Prete, G. 2005, FEMS Immunol. Med. Microbiol., 44, 113.
Garhart, C.A., Redline, R.W., Nedrud, J.G., and Czinn, S.J. 2002, Infect. Immun., 70, 3529.
Raghavan, S., Svennerholm, A.M., and Holmgren, J. 2002, Infect. Immun., 70, 4621.
Ramarao, N., and Meyer, T.F. 2001, Infect. Immun., 69, 2604.
Allen, L.A., Schlesinger, L.S., and Kang, B. 2000, J. Exp. Med., 191, 115.
Peppoloni, S., Mancianti, S., Volpini, G., Nuti, S., Ruggiero, P., Rappuoli, R., Blasi, E., and Del Giudice, G. 2002, Eur. J. Immunol., 32, 2721.
Amieva, M.R., Salama, N.R., Tompkins, L.S., and Falkow, S. 2002, Cell. Microbiol., 4, 677.
Lundgren, A., Stromberg, E., Sjoling, A., Lindholm, C., Enarsson, K., Edebo, A., Johnsson, E., Suri-Payer, E., Larsson, P., Rudin, A., Svennerholm, A.M., and Lundin, B.S. 2005, Infect Immun.. 73, 523.
Kao, J.Y., Rathinavelu, S., Eaton, K.A., Bai, L., Zavros, Y., Takami, M., Pierzchala, A., and Merchant, J.L. 2006, Am. J. Physiol. Gastrointest. Liver Physiol. 291, G73.
Guiney, D.G., Hasegawa, P., and Cole, S.P. 2003, Infect. Immun., 71, 4163.
Mitchell, P., Germain, C., Fiori, P.L., Khamri, W., Foster, G.R., Ghosh, S., Lechler, R.I., Bamford, K.B., and Lombardi, G. 2007, Infect. Immun., 75, 810.
Bergman, M.P., Engering, A., Smits, H.H., Van Vliet, S.J., Van Bodegraven, A.A., Wirth, H.P., Kapsenberg, M.L., Vandenbroucke-Grauls, C.M., Van Kooyk, Y., and Appelmelk, B.J. 2004, J. Exp. Med. 200, 979.
Yun, C.H., Lundgren, A., Azem, J., Sjoling, A., Holmgren, J., Svennerholm, A.M., and Lundin, B.S. 2005, Infect. Immun., 73, 1482.
Betten, A., Bylund, J., Christophe, T., Boulay, F., Romero, A., Hellstrand, K., and Dahlgren, C. 2001, J. Clin. Invest., 108, 1221.
Velin, D., and Michetti, P. 2006, Digestion, 73, 116.
Meyer-ter-Vehn, T., Covacci, A., Kist, M., and Pahl, H.L. 2000, J. Biol. Chem. 275, 16064.
Keates, S., Hitti, Y.S., Upton, M., and Kelly, C.P. 1997, Gastroenterology, 113, 1099.
Smith, M.F. Jr., Mitchell, A., Li, G., Ding, S., Fitzmaurice, A.M., Ryan, K., Crowe, S., and Goldberg, J.B. 2003, J. Biol. Chem., 278, 32552.
Torok, A.M., Bouton, A.H., and Goldberg, J.B. 2005, Infect. Immun., 73, 1523.
Stromberg, E., Edebo, A., Lundin, B.S., Bergin, P., Brisslert, M., Svennerholm, A.M., and Lindholm, C. 2005, Clin. Exp. Immunol., 140, 117.
Svennerholm, A.M., and Quiding-Jörbrink, M. 2003, Microbes Infect., 5, 731.
Rahn, W., Redline, R.W., and Blanchard, T.G. 2004, Vaccine, 23, 807.
Raghavan, S., Hjulstrom, M., Holmgren, J., and Svennerholm, A.M. 2002, Infect. Immun., 70, 6383.
Nedrud, J.G., Blanchard, S.S., and Czinn, S.J. 2002, Helicobacter, 7(Suppl. 1), 24.
Nagai, S., Mimuro, H., Yamada, T., Baba, Y., Moro, K., Nochi, T., Kimono, H., Suzuki, T., Sasakawa, C., Koyasu, S. 2007, PNAS, 104. 8971.
Kotloff, K.L., Sztein, M.B., Wasserman, S.S., Losonsky, G.A., Di Lorenzo, S.C., and Walker, R.I. 2001, Infect. Immun., 69, 3581.
Losonsky, G., Kotloff, K.L., and Walker, R.I. 2003, Vaccine, 21, 562.
Michetti, P., Kreiss, C., Kotloff, K., Porta, N., Blanco, J.L., Bachmann, D., Herranz, M., Saldinger, P.F., Corthésy-Theulaz, I., Losonsky, G., Nichols, R., Simon, J., Stolte, M., Ackerman, S., Monath, T.P., and Blum, A.L. 1999, Gastroenterology, 116, 804.
Banerjee, S., Medina-Fatimi, A., Nichols, R., Tendler, D., Michetti,M., Simon, J., Kelly, C.P., Monath, T.P., and Michetti, P. 2002, Gut, 51, 634.
Kleanthous, H., Myers, G.A., Georgakopoulos, K.M., Tibbitts, T.J., Ingrassia, J.W., Gray, H.L., Ding, R., Zhang, Z.Z., Lei, W., Nichols, R., Lee, C.K., Ermak, T.H., and Monath, T.P. 1998, Infect. Immun., 66, 2879.
Sougioultzis, S., Lee, C.K., Alsahli, M., Banerjee, S., Cadoz, M., Schrader, R., Guy, B., Bedford P., T.P. Monath, C.P. Kelly, and Michetti, P. 2002, Vaccine, 21, 194.
Di Petrillo, M.D., Tibbetts, T., Kleanthous, H., Killeen, K.P., and Hohmann, E.L. 2000, Vaccine, 18, 449.
Angelakopoulos, H., and Hohmann, E.L. 2000, Infect. Immun., 68, 2135.
Bumann, D., Metzger, W.G., Mansouri, E., Palme, O., Wendland, M., and Hurwitz, R. 2001, Vaccine, 20, 845.
Metzger, W.G., Mansouri, E., Kronawitter, M., Diescher, S., Soerensen, M., Hurwitz, R., Bumann, D., Aebischer, T., Von Specht, B.U., and Meyer, T.F. 2004, Vaccine, 22, 2273.
Aebischer, T., Bumann, D., Epple, H. J., Graham, D.Y., Metzger, W., Schneider, T., Stolte, M., Zeitz, M., and Meyer, T.F. 2005, Helicobacter, 10, 547.
Xu, C., Li, Z.S., Du, Y.Q., Gong, Y.F., Yang, H., Sun, B.,and Jin, J. 2007, World J. Gastroenterol., 13, 939.
Rappuoli, R. 1997, Nat. Med., 3, 374.
Marchetti, M., Rossi, M., Giannelli, V., Giuliani, M.M., Pizza, M., Censini, S., Covacci, A., Massari, P., Pagliaccia, C., Manetti, R., Telford, J.L., Douce, G., Dougan, G., Rappuoli, R., and Ghiara, P. 1998, Vaccine, 16, 33.
Rossi, G., Ruggiero, P., Peppoloni, S., Pancotto, L., Fortuna, D., Lauretti, L., Volpini, G., Mancianti, S., Corazza, M., Taccini, E., Di Pisa, F., Rappuoli, R., and Del Giudice, G. 2004, Infect. Immun., 72, 3252.
Malfertheiner, P., Schultze, V., Del Giudice, G., Rosenkranz, B., Kaufmann, S.H.E., Winau, F., Ulrichs, T., Theophil, E., Jue, C.P., Novicki, D., Norelli, F., Contorni, M., Berti, D., Lin, J.S., Schwenke, C., Goldman, M., Tornese, D., Ganju, J., Palla, E., Rappuoli, R., and Scharschmidt, B. 2002, Gastroenterology, 122(Suppl. 1), A585.
Author information
Authors and Affiliations
Editor information
Editors and Affiliations
Rights and permissions
Copyright information
© 2008 Springer Science+Business Media B.V.
About this chapter
Cite this chapter
Ruggiero, P. (2008). Helicobacter pylori Pathogenesis and Vaccines. In: Vajdy, M. (eds) Immunity Against Mucosal Pathogens. Springer, Dordrecht. https://doi.org/10.1007/978-1-4020-8412-6_8
Download citation
DOI: https://doi.org/10.1007/978-1-4020-8412-6_8
Publisher Name: Springer, Dordrecht
Print ISBN: 978-1-4020-8411-9
Online ISBN: 978-1-4020-8412-6
eBook Packages: Biomedical and Life SciencesBiomedical and Life Sciences (R0)