Abstract
Mitochondrial medicine was established more than 50 years ago after discovery of the very first pathology caused by impaired mitochondria. Since then, more than 100 mitochondrial pathologies have been discovered. However, the number may be significantly higher if we interpret the term “mitochondrial medicine” more widely and include in these pathologies not only those determined by the genetic apparatus of the nucleus and mitochondria, but also acquired mitochondrial defects of non-genetic nature. Now the main problems of mitochondriology arise from methodology, this being due to studies of mitochondrial activities under different models and conditions that are far from the functioning of mitochondria in a cell, organ, or organism. Controversial behavior of mitochondria (“friends and foes”) to some extent might be explained by their bacterial origin with possible preservation of “egoistic” features peculiar to bacteria. Apparently, for normal mitochondrial functioning it is essential to maintain homeostasis of a number of mitochondrial elements such as mitochondrial DNA structure, membrane potential, and the system of mitochondrial quality control. Abrogation of these elements can cause a number of pathologies that have become subjects of mitochondrial medicine. Some approaches to therapy of mitochondrial pathologies are discussed.
Similar content being viewed by others
Abbreviations
- mtDNA:
-
mitochondrial DNA
- nDNA:
-
nuclear DNA
- RIRR:
-
ROS-induced ROS release
- ROS:
-
reactive oxygen species
References
Lopez, M. F., Kristal, B. S., Chernokalskaya, E., Lazarev, A., Shestopalov, A. I., Bogdanova, A., and Robinson, M. (2000) Electrophoresis, 21, 3427–3440.
Anderson, S., Bankier, A. T., Barrell, B. G., de Bruijn, M. H., Coulson, A. R., Drouin, J., Eperon, I. C., Nierlich, D. P., Roe, B. A., Sanger, F., Schreier, P. H., Smith, A. J., Staden, R., and Young, I. G. (1981) Nature, 290, 457–465.
Naviaux, R. K. (2012) J. Pharmacol. Exp. Ther., 342, 608–618.
Ahmed, S., Passos, J. F., Birket, M. J., Beckmann, T., Brings, S., Peters, H., Birch-Machin, M. A., von Zglinicki, T., and Saretzki, G. (2008) J. Cell Sci., 121, 1046–1053.
Chen, J., and Siddiqui, A. (2007) J. Virol., 81, 6757–6760.
Cuttle, L., Zhang, X. J., Endre, Z. H., Winterford, C., and Gobe, G. C. (2001) Kidney Int., 59, 1779–1788.
Gross, A., Yin, X. M., Wang, K., Wei, M. C., Jockel, J., Milliman, C., Erdjument-Bromage, H., Tempst, P., and Korsmeyer, S. J. (1999) J. Biol. Chem., 274, 1156–1163.
Heo, J. M., Livnat-Levanon, N., Taylor, E. B., Jones, K. T., Dephoure, N., Ring, J., Xie, J., Brodsky, J. L., Madeo, F., Gygi, S. P., Ashrafi, K., Glickman, M. H., and Rutter, J. (2010) Mol. Cell, 40, 465–480.
Juhaszova, M., Zorov, D. B., Kim, S. H., Pepe, S., Fu, Q., Fishbein, K. W., Ziman, B. D., Wang, S., Ytrehus, K., Antos, C. L., Olson, E. N., and Sollott, S. J. (2004) J. Clin. Invest., 113, 1535–1549.
Majumder, P. K., Mishra, N. C., Sun, X., Bharti, A., Kharbanda, S., Saxena, S., and Kufe, D. (2001) Cell Growth Differ., 12, 465–470.
Nomura, M., Shimizu, S., Ito, T., Narita, M., Matsuda, H., and Tsujimoto, Y. (1999) Cancer Res., 59, 5542–5548.
Qi, X., Disatnik, M. H., Shen, N., Sobel, R. A., and Mochly-Rosen, D. (2010) Mol. Biol. Cell, 22, 256–265.
Tombal, B., Weeraratna, A. T., Denmeade, S. R., and Isaacs, J. T. (2000) Prostate, 43, 303–317.
Zhao, Y., Chaiswing, L., Velez, J. M., Batinic-Haberle, I., Colburn, N. H., Oberley, T. D., and St. Clair, D. K. (2005) Cancer Res., 65, 3745–3750.
Zorov, D. B., Plotnikov, E. Y., Jankauskas, S. S., Isaev, N. K., Silachev, D. N., Zorova, L. D., Pevzner, I. B., Pulkova, N. V., Zorov, S. D., and Morosanova, M. A. (2012) Biochemistry (Moscow), 77, 742–753.
Schmelzer, C., and Doring, F. (2012) Mutat. Res., 733, 61–68.
Klopstock, T., Yu-Wai-Man, P., Dimitriadis, K., Rouleau, J., Heck, S., Bailie, M., Atawan, A., Chattopadhyay, S., Schubert, M., Garip, A., Kernt, M., Petraki, D., Rummey, C., Leinonen, M., Metz, G., Griffiths, P. G., Meier, T., and Chinnery, P. F. (2011) Brain, 134, 2677–2686.
Jeppesen, T. D., Schwartz, M., Olsen, D. B., Wibrand, F., Krag, T., Duno, M., Hauerslev, S., and Vissing, J. (2006) Brain, 129, 3402–3412.
Taivassalo, T., Gardner, J. L., Taylor, R. W., Schaefer, A. M., Newman, J., Barron, M. J., Haller, R. G., and Turnbull, D. M. (2006) Brain, 129, 3391–3401.
Pfeffer, G., Majamaa, K., Turnbull, D. M., Thorburn, D., and Chinnery, P. F. (2012) Cochrane Database Syst. Rev., 4, CD004426.
Schena, M., Shalon, D., Davis, R. W., and Brown, P. O. (1995) Science, 270, 467–470.
Kittleson, M. M., Minhas, K. M., Irizarry, R. A., Ye, S. Q., Edness, G., Breton, E., Conte, J. V., Tomaselli, G., Garcia, J. G., and Hare, J. M. (2005) Physiol. Genom., 21, 299–307.
Cooper-Knock, J., Kirby, J., Ferraiuolo, L., Heath, P. R., Rattray, M., and Shaw, P. J. (2012) Nat. Rev. Neurol., 8, 518–530.
Sheydina, A., Volkova, M., Jiang, L., Juhasz, O., Zhang, J., Tae, H. J., Perino, M. G., Wang, M., Zhu, Y., Lakatta, E. G., and Boheler, K. R. (2012) Aging. Cell, 11, 350–359.
Zahn, J. M., Poosala, S., Owen, A. B., Ingram, D. K., Lustig, A., Carter, A., Weeraratna, A. T., Taub, D. D., Gorospe, M., Mazan-Mamczarz, K., Lakatta, E. G., Boheler, K. R., Xu, X., Mattson, M. P., Falco, G., Ko, M. S., Schlessinger, D., Firman, J., Kummerfeld, S. K., Wood, W. H., 3rd, Zonderman, A. B., Kim, S. K., and Becker, K. G. (2007) PLoS Genet., 3, e201.
Yoshikane, H., Nihei, T., and Moriyama, K. (1986) J. Submicrosc. Cytol., 18, 629–636.
Ogata, T., and Yamasaki, Y. (1987) Cell Tissue Res., 250, 489–497.
Shimada, T., Morizono, T., Yoshimura, T., Murakami, M., and Ogura, R. (1978) J. Electron. Microsc. (Tokyo), 27, 207–213.
Helle, S. C., Kanfer, G., Kolar, K., Lang, A., Michel, A. H., and Kornmann, B. (2013) Biochim. Biophys. Acta, DOI: 10.1016/j.bbamcr.2013.01.028.
Rizzuto, R., Pinton, P., Carrington, W., Fay, F. S., Fogarty, K. E., Lifshitz, L. M., Tuft, R. A., and Pozzan, T. (1998) Science, 280, 1763–1766.
Csordas, G., Renken, C., Varnai, P., Walter, L., Weaver, D., Buttle, K. F., Balla, T., Mannella, C. A., and Hajnoczky, G. (2006) J. Cell Biol., 174, 915–921.
Csordas, G., Varnai, P., Golenar, T., Roy, S., Purkins, G., Schneider, T. G., Balla, T., and Hajnoczky, G. (2010) Mol. Cell, 39, 121–132.
Stern, J. E., and Filosa, J. A. (2013) Auton. Neurosci., 175, 51–60.
Araque, A., Parpura, V., Sanzgiri, R. P., and Haydon, P. G. (1999) Trends Neurosci., 22, 208–215.
Volterra, A., and Meldolesi, J. (2005) Nat. Rev. Neurosci., 6, 626–640.
Zonta, M., Angulo, M. C., Gobbo, S., Rosengarten, B., Hossmann, K. A., Pozzan, T., and Carmignoto, G. (2003) Nat. Neurosci., 6, 43–50.
Rakic, P. (2003) Cereb. Cortex, 13, 541–549.
Giaume, C., Koulakoff, A., Roux, L., Holcman, D., and Rouach, N. (2010) Nat. Rev. Neurosci., 11, 87–99.
McClanahan, T., Nao, B., Wolke, L., Martin, B., Mertz, T., and Gallagher, K. A. (1993) FASEB J., 7, A118.
Takaoka, A., Nakae, I., Mitsunami, K., Yabe, T., Morikawa, S., Inubushi, T., and Kinoshita, M. (1999) J. Am. Coll. Cardiol., 33, 556–564.
Tapuria, N., Kumar, Y., Habib, M. M., Abu Amara, M., Seifalian, A. M., and Davidson, B. R. (2008) J. Surg. Res., 150, 304–330.
Silachev, D. N., Isaev, N. K., Pevzner, I. B., Zorova, L. D., Stelmashook, E. V., Novikova, S. V., Plotnikov, E. Y., Skulachev, V. P., and Zorov, D. B. (2012) PLoS One, 7, e51553.
Ernster, L., Ikkos, D., and Luft, R. (1959) Nature, 184, 1851–1854.
Luft, R., Ikkos, D., Palmieri, G., Ernster, L., and Afzelius, B. (1962) J. Clin. Invest., 41, 1776–1804.
Schaefer, A. M., McFarland, R., Blakely, E. L., He, L., Whittaker, R. G., Taylor, R. W., Chinnery, P. F., and Turnbull, D. M. (2008) Ann. Neurol., 63, 35–39.
Elliott, H. R., Samuels, D. C., Eden, J. A., Relton, C. L., and Chinnery, P. F. (2008) Am. J. Hum. Genet., 83, 254–260.
Manwaring, N., Jones, M. M., Wang, J. J., Rochtchina, E., Howard, C., Mitchell, P., and Sue, C. M. (2007) Mitochondrion, 7, 230–233.
Gray, M. W., Burger, G., and Lang, B. F. (1999) Science, 283, 1476–1481.
Nass, M. M., and Nass, S. (1963) J. Cell Biol., 19, 593–611.
Holt, I. J., Harding, A. E., and Morgan-Hughes, J. A. (1988) Nature, 331, 717–719.
Wallace, D. C., Singh, G., Lott, M. T., Hodge, J. A., Schurr, T. G., Lezza, A. M., Elsas, L. J., 2nd, and Nikoskelainen, E. K. (1988) Science, 242, 1427–1430.
Dimauro, S., and Rustin, P. (2009) Biochim. Biophys. Acta, 1792, 1159–1167.
Greaves, L. C., Reeve, A. K., Taylor, R. W., and Turnbull, D. M. (2012) J. Pathol., 226, 274–286.
Eleff, S., Kennaway, N. G., Buist, N. R., Darley-Usmar, V. M., Capaldi, R. A., Bank, W. J., and Chance, B. (1984) Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 81, 3529–3533.
Jokinen, R., and Battersby, B. J. (2012) Ann. Med., 45, 149–155.
Rossignol, R., Faustin, B., Rocher, C., Malgat, M., Mazat, J. P., and Letellier, T. (2003) Biochem. J., 370, 751–762.
Lee, H. S., Ma, H., Juanes, R. C., Tachibana, M., Sparman, M., Woodward, J., Ramsey, C., Xu, J., Kang, E. J., Amato, P., Mair, G., Steinborn, R., and Mitalipov, S. (2012) Cell Rep., 1, 506–515.
Taylor, R. W., Wardell, T. M., Smith, P. M., Muratovska, A., Murphy, M. P., Turnbull, D. M., and Lightowlers, R. N. (2001) Adv. Drug. Deliv. Rev., 49, 121–125.
Dianov, G. L., Souza-Pinto, N., Nyaga, S. G., Thybo, T., Stevnsner, T., and Bohr, V. A. (2001) Prog. Nucleic Acid. Res. Mol. Biol., 68, 285–297.
De Souza-Pinto, N. C., Mason, P. A., Hashiguchi, K., Weissman, L., Tian, J., Guay, D., Lebel, M., Stevnsner, T. V., Rasmussen, L. J., and Bohr, V. A. (2009) DNA Repair (Amst.), 8, 704–719.
Vorobjev, I. A., and Zorov, D. B. (1983) FEBS Lett., 163, 311–314.
Hermann, G. J., and Shaw, J. M. (1998) Annu. Rev. Cell Dev. Biol., 14, 265–303.
Skulachev, V. P., Bakeeva, L. E., Chernyak, B. V., Domnina, L. V., Minin, A. A., Pletjushkina, O. Y., Saprunova, V. B., Skulachev, I. V., Tsyplenkova, V. G., Vasiliev, J. M., Yaguzhinsky, L. S., and Zorov, D. B. (2004) Mol. Cell Biochem., 256-257, 341–358.
Bakeeva, L. E., Chentsov, Yu. S., and Skulachev, V. P. (1978) Biochim. Biophys. Acta, 501, 349–369.
Amchenkova, A. A., Bakeeva, L. E., Chentsov, Y. S., Skulachev, V. P., and Zorov, D. B. (1988) J. Cell Biol., 107, 481–495.
Poliakova, I. A., Zorov, D. B., and Leikina, M. I. (1995) Dokl. Akad. Nauk, 342, 553–555.
Plotnikov, E. Y., Vasileva, A. K., Arkhangelskaya, A. A., Pevzner, I. B., Skulachev, V. P., and Zorov, D. B. (2008) FEBS Lett., 582, 3117–3124.
Lightowlers, R. N., Chinnery, P. F., Turnbull, D. M., and Howell, N. (1997) Trends Genet., 13, 450–455.
Khryapenkova, T. G., Plotnikov, E. Y., Korotetskaya, M. V., Sukhikh, G. T., and Zorov, D. B. (2008) Byul. Eksp. Biol. Med., 146, 506–511.
De Duve, C., and Wattiaux, R. (1966) Annu. Rev. Physiol., 28, 435–492.
Glaumann, H., Berezesky, I. K., Ericsson, J. L., and Trump, B. F. (1975) Lab. Invest., 33, 239–251.
Wassermann, V. A., Neisser, A., and Bruck, C. (1906) Dtsch. Med. Wochenschr., 32, 745.
Doniach, D., and Walker, G. (1974) Gut, 15, 664–668.
Carafoli, E. (1986) Ann. N. Y. Acad. Sci., 488, 1–18.
Baum, H. (1995) Biochim. Biophys. Acta, 1271, 111–121.
Krysko, D. V., Agostinis, P., Krysko, O., Garg, A. D., Bachert, C., Lambrecht, B. N., and Vandenabeele, P. (2011) Trends Immunol., 32, 157–164.
Shimada, K., Crother, T. R., Karlin, J., Dagvadorj, J., Chiba, N., Chen, S., Ramanujan, V. K., Wolf, A. J., Vergnes, L., Ojcius, D. M., Rentsendorj, A., Vargas, M., Guerrero, C., Wang, Y., Fitzgerald, K. A., Underhill, D. M., Town, T., and Arditi, M. (2012) Immunity, 36, 401–414.
Zorov, D. B. (1996) Biochim. Biophys. Acta, 1275, 10–15.
Tuppen, H. A., Blakely, E. L., Turnbull, D. M., and Taylor, R. W. (2010) Biochim. Biophys. Acta, 1797, 113–128.
Mitchell, P. (1961) Nature, 191, 144–148.
Mitchell, P. (1966) Biol. Rev. Camb. Philos. Soc., 41, 445–502.
Liberman, E. A., Topaly, V. P., Tsofina, L. M., Jasaitis, A. A., and Skulachev, V. P. (1969) Nature, 222, 1076–1078.
Zorov, D. B., Krasnikov, B. F., Kuzminova, A. E., Vysokikh, M., and Zorova, L. D. (1997) Biosci. Rep., 17, 507–520.
Zorov, D. B., Isaev, N. K., Plotnikov, E. Y., Zorova, L. D., Stelmashook, E. V., Vasileva, A. K., Arkhangelskaya, A. A., and Khrjapenkova, T. G. (2007) Biochemistry (Moscow), 72, 1115–1126.
Zamzami, N., Susin, S. A., Marchetti, P., Hirsch, T., Gomez-Monterrey, I., Castedo, M., and Kroemer, G. (1996) J. Exp. Med., 183, 1533–1544.
Liu, X., Kim, C. N., Yang, J., Jemmerson, R., and Wang, X. (1996) Cell, 86, 147–157.
Hershko, A., Ciechanover, A., and Rose, I. A. (1979) Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 76, 3107–3110.
Ciechanover, A. (1994) Cell, 79, 13–21.
Sutovsky, P., Moreno, R. D., Ramalho-Santos, J., Dominko, T., Simerly, C., and Schatten, G. (1999) Nature, 402, 371–372.
Jin, S. M., Lazarou, M., Wang, C., Kane, L. A., Narendra, D. P., and Youle, R. J. (2010) J. Cell Biol., 191, 933–942.
Di Lisa, F., Blank, P. S., Colonna, R., Gambassi, G., Silverman, H. S., Stern, M. D., and Hansford, R. G. (1995) J. Physiol., 486, 1–13.
Catia Sorgato, M., Lippe, G., Seren, S., and Ferguson, S. J. (1985) FEBS Lett., 181, 323–327.
Skulachev, V. P. (1996) Q. Rev. Biophys., 29, 169–202.
Korshunov, S. S., Skulachev, V. P., and Starkov, A. A. (1997) FEBS Lett., 416, 15–18.
Starkov, A. A. (1997) Biosci. Rep., 17, 273–279.
Cunha, F. M., Caldeira da Silva, C. C., Cerqueira, F. M., and Kowaltowski, A. J. (2011) Curr. Drug Targets, 12, 783–789.
Plotnikov, E. Y., Silachev, D. N., Jankauskas, S. S., Rokitskaya, T. I., Chupyrkina, A. A., Pevzner, I. B., Zorova, L. D., Isaev, N. K., Antonenko, Y. N., Skulachev, V. P., and Zorov, D. B. (2012) Biochemistry (Moscow), 77, 1029–1037.
Martineau, L. C. (2012) Biochim. Biophys. Acta, 1820, 133–150.
Chen, K., Kobayashi, S., Xu, X., Viollet, B., and Liang, Q. (2013) PLoS One, 8, e59682.
Izyumov, D. S., Avetisyan, A. V., Pletjushkina, O. Y., Sakharov, D. V., Wirtz, K. W., Chernyak, B. V., and Skulachev, V. P. (2004) Biochim. Biophys. Acta, 1658, 141–147.
Shabalina, I. G., and Nedergaard, J. (2011) Biochem. Soc. Trans., 39, 1305–1309.
Zorov, D. B., Filburn, C. R., Klotz, L. O., Zweier, J. L., and Sollott, S. J. (2000) J. Exp. Med., 192, 1001–1014.
Zorov, D. B., Juhaszova, M., and Sollott, S. J. (2006) Biochim. Biophys. Acta, 1757, 509–517.
Aon, M. A., Cortassa, S., and O’Rourke, B. (2008) Adv. Exp. Med. Biol., 641, 98–117.
O’Rourke, B., Ramza, B. M., and Marban, E. (1994) Science, 265, 962–966.
O’Rourke, B. (2000) J. Physiol., 529, 23–36.
Aon, M. A., Cortassa, S., Marban, E., and O’Rourke, B. (2003) J. Biol. Chem., 278, 44735–44744.
Akar, F. G., Aon, M. A., Tomaselli, G. F., and O’Rourke, B. (2005) J. Clin. Invest., 115, 3527–3535.
Aon, M. A., Cortassa, S., Akar, F. G., and O’Rourke, B. (2006) Biochim. Biophys. Acta, 1762, 232–240.
Aon, M. A., Cortassa, S., Akar, F. G., Brown, D. A., Zhou, L., and O’Rourke, B. (2009) Int. J. Biochem. Cell Biol., 41, 1940–1948.
Zhou, L., Aon, M. A., Liu, T., and O’Rourke, B. (2011) J. Mol. Cell Cardiol., 51, 632–639.
McEnery, M. W., Snowman, A. M., Trifiletti, R. R., and Snyder, S. H. (1992) Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 89, 3170–3174.
Kinnally, K. W., Zorov, D. B., Antonenko, Y. N., Snyder, S. H., McEnery, M. W., and Tedeschi, H. (1993) Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 90, 1374–1378.
Skulachev, V. P., Anisimov, V. N., Antonenko, Y. N., Bakeeva, L. E., Chernyak, B. V., Erichev, V. P., Filenko, O. F., Kalinina, N. I., Kapelko, V. I., Kolosova, N. G., Kopnin, B. P., Korshunova, G. A., Lichinitser, M. R., Obukhova, L. A., Pasyukova, E. G., Pisarenko, O. I., Roginsky, V. A., Ruuge, E. K., Senin, I. I., Severina, I. I., Skulachev, M. V., Spivak, I. M., Tashlitsky, V. N., Tkachuk, V. A., Vyssokikh, M. Y., Yaguzhinsky, L. S., and Zorov, D. B. (2009) Biochim. Biophys. Acta, 1787, 437–461.
Omenn, G. S., Goodman, G. E., Thornquist, M. D., Balmes, J., Cullen, M. R., Glass, A., Keogh, J. P., Meyskens, F. L., Jr., Valanis, B., Williams, J. H., Jr., Barnhart, S., Cherniack, M. G., Brodkin, C. A., and Hammar, S. (1996) J. Natl. Cancer Inst., 88, 1550–1559.
Albanes, D., Heinonen, O. P., Taylor, P. R., Virtamo, J., Edwards, B. K., Rautalahti, M., Hartman, A. M., Palmgren, J., Freedman, L. S., Haapakoski, J., Barrett, M. J., Pietinen, P., Malila, N., Tala, E., Liippo, K., Salomaa, E. R., Tangrea, J. A., Teppo, L., Askin, F. B., Taskinen, E., Erozan, Y., Greenwald, P., and Huttunen, J. K. (1996) J. Natl. Cancer Inst., 88, 1560–1570.
Hercberg, S. (2005) Am. J. Clin. Nutr., 81, 218S–222S.
Lichtenstein, A. H., Appel, L. J., Brands, M., Carnethon, M., Daniels, S., Franch, H. A., Franklin, B., Kris-Etherton, P., Harris, W. S., Howard, B., Karanja, N., Lefevre, M., Rudel, L., Sacks, F., van Horn, L., Winston, M., and Wylie-Rosett, J. (2006) Circulation, 114, 82–96.
Sesso, H. D., Buring, J. E., Christen, W. G., Kurth, T., Belanger, C., MacFadyen, J., Bubes, V., Manson, J. E., Glynn, R. J., and Gaziano, J. M. (2008) Jama, 300, 2123–2133.
Azzi, A. (2009) IUBMB Life, 61, 1159–1160.
Han, S. N., Pang, E., Zingg, J. M., Meydani, S. N., Meydani, M., and Azzi, A. (2010) Arch. Biochem. Biophys., 495, 49–55.
Zingg, J. M., and Azzi, A. (2004) Curr. Med. Chem., 11, 1113–1133.
Lewis, K. N., Andziak, B., Yang, T., and Buffenstein, R. (2013) Antioxid. Redox. Signal., DOI: 10.1089/ars.2012.4911.
Bakeeva, L. E., Barskov, I. V., Egorov, M. V., Isaev, N. K., Kapelko, V. I., Kazachenko, A. V., Kirpatovsky, V. I., Kozlovsky, S. V., Lakomkin, V. L., Levina, S. B., Pisarenko, O. I., Plotnikov, E. Y., Saprunova, V. B., Serebryakova, L. I., Skulachev, M. V., Stelmashook, E. V., Studneva, I. M., Tskitishvili, O. V., Vasilyeva, A. K., Victorov, I. V., Zorov, D. B., and Skulachev, V. P. (2008) Biochemistry (Moscow), 73, 1288–1299.
Plotnikov, E. Y., Silachev, D. N., Chupyrkina, A. A., Danshina, M. I., Jankauskas, S. S., Morosanova, M. A., Stelmashook, E. V., Vasileva, A. K., Goryacheva, E. S., Pirogov, Y. A., Isaev, N. K., and Zorov, D. B. (2010) Biochemistry (Moscow), 75, 145–150.
Skulachev, M. V., Antonenko, Y. N., Anisimov, V. N., Chernyak, B. V., Cherepanov, D. A., Chistyakov, V. A., Egorov, M. V., Kolosova, N. G., Korshunova, G. A., Lyamzaev, K. G., Plotnikov, E. Y., Roginsky, V. A., Savchenko, A. Y., Severina, I. I., Severin, F. F., Shkurat, T. P., Tashlitsky, V. N., Shidlovsky, K. M., Vyssokikh, M. Y., Zamyatnin, A. A., Jr., Zorov, D. B., and Skulachev, V. P. (2012) Curr. Drug Targets, 12, 800–826.
Plotnikov, E. Y., Chupyrkina, A. A., Jankauskas, S. S., Pevzner, I. B., Silachev, D. N., Skulachev, V. P., and Zorov, D. B. (2011) Biochim. Biophys. Acta, 1812, 77–86.
Ni Choileain, N., and Redmond, H. P. (2006) Surgeon, 4, 23–31.
Lenz, A., Franklin, G. A., and Cheadle, W. G. (2007) Injury, 38, 1336–1345.
Simmons, E. M., Himmelfarb, J., Sezer, M. T., Chertow, G. M., Mehta, R. L., Paganini, E. P., Soroko, S., Freedman, S., Becker, K., Spratt, D., Shyr, Y., and Ikizler, T. A. (2004) Kidney Int., 65, 1357–1365.
Author information
Authors and Affiliations
Corresponding author
Additional information
Original Russian Text © D. B. Zorov, N. K. Isaev, E. Y. Plotnikov, D. N. Silachev, L. D. Zorova, I. B. Pevzner, M. A. Morosanova, S. S. Jankauskas, S. D. Zorov, V. A. Babenko, 2013, published in Biokhimiya, 2013, Vol. 78, No. 9, pp. 1251–1264.
Rights and permissions
About this article
Cite this article
Zorov, D.B., Isaev, N.K., Plotnikov, E.Y. et al. Perspectives of mitochondrial medicine. Biochemistry Moscow 78, 979–990 (2013). https://doi.org/10.1134/S0006297913090034
Received:
Published:
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1134/S0006297913090034