Partners in de gezondheidszorg: visies van mantelzorgers op gedeelde zorgverantwoordelijkheid tussen overheden, cliënten, mantelzorgers en zorgverzekeraars

Samenvatting

Deze studie gaat over de visie(s) van mantelzorgers op de verdeling van zorgverantwoordelijkheid tussen overheid, cliënten, mantelzorgers en zorgverzekeraars. Er is aan de hand van Latente Cluster Analyse onderzocht of er verschillende clusters van mantelzorgers van elkaar te onderscheiden zijn en of er een relatie is tussen het behoren tot een cluster en het ervaren van zorgstress en/of zorgvreugde en diverse achtergrondkenmerken. Drie clusters van mantelzorgers zijn van elkaar te onderscheiden: ‘samen zorgen’; ‘individu zorgt’ en ‘overheid zorgt’. Mantelzorgers uit cluster 1 hebben zowel een grote voorkeur voor overheidszorgverantwoordelijkheid als voor individuele zorgverantwoordelijkheid. Mantelzorgers uit cluster 2 hebben de voorkeur voor individuele zorgverantwoordelijkheid en mantelzorgers uit het derde cluster prefereren een hoge mate van overheidszorgverantwoordelijkheid. Niet werkende mantelzorgers en mantelzorgers met een laag opleidingsniveau hebben meer kans om tot cluster 2 (individu zorgt) te behoren en dit cluster heeft een grotere kans op zorgstress. De drie clusters kunnen als uitgangspunt dienen voor beleidsmakers en beroepkrachten in hun plan van aanpak voor het ondersteunen van mantelzorgers.

Abstract

Partnership in health care: views of family caregivers on sharing care responsibility with government, clients and health insurers

In this study, we asked family caregivers about their opinion on division of care responsibility between the government, family caregivers, clients, and health insurers. We investigated whether different clusters of respondents could be distinguished -using Latent Cluster Analysis- and what the relation is with perceived stress and joy and with several background characteristics. Three clusters of respondents could be distinguished: a ‘caring together’, a ‘caring individually’, and a ‘government-responsible caring’ cluster. Family caregivers in cluster 1 attach great importance to both governmental responsibility and individual responsibility. Family caregivers who belong to cluster 2 want themselves to take full responsibility for caregiving, and caregivers in cluster 3 want the government to take most of the responsibility for caregiving. Unemployed caregivers and caregivers with lower educational attainment have a higher chance to belong to the ‘caring individually’ cluster and this group has relatively more self-reported stress. Policymakers and professionals should bear these three clusters in mind when developing care policy and care guiding practice.

Keywords: family care, care responsibility, health care policy, attitudes, caregiving support