Skip to main content
SpringerLink
Log in

Diepe hersenstimulatie bij obsessieve-compulsieve stoornis: 10 jaar ervaring in het AMC

  • Published:
Neuropraxis

Samenvatting

Diepe hersenstimulatie (DHS) is een behandeling die wordt toegepast bij patiënten met therapieresistente obsessieve-compulsieve stoornis (OCS). De afgelopen tien jaar is er in het Academisch Medisch Centrum (AMC) veel wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de effectiviteit en het werkingsmechanisme van DHS bij OCS. Hieruit blijkt dat DHS een effectieve behandeling is, met gemiddeld 52 % afname van dwangklachten na 21 maanden en daarnaast een snelle afname van angst (42 %) en depressieve klachten (31 %). Aanvullende cognitieve gedragstherapie (CGT) gedurende 24 weken leidt tot verdere verbetering van de dwangklachten. DHS doet bij OCS-patiënten ook de kwaliteit van leven toenemen tot een niveau dat na drie tot vijf jaar behandeling bijna gelijk is aan het gemiddelde niveau van de Nederlandse bevolking. DHS kent opvallend weinig bijwerkingen. Bovendien zijn de bijwerkingen meestal mild en van voorbijgaande aard. Wel zijn er aanwijzingen voor een rebound effect bij acuut staken van DHS. Over het werkingsmechanisme van DHS is nog weinig bekend. Met beeldvormend onderzoek is echter aangetoond dat DHS pathologische activiteit beïnvloedt in het frontostriatale hersennetwerk, dat betrokken is bij OCS.

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this article

Log in via an institution

Price excludes VAT (USA)
Tax calculation will be finalised during checkout.

Instant access to the full article PDF.

Institutional subscriptions

Literatuur

  1. Mantione M, Denys D. Diepe hersenstimulatie en cognitieve gedragstherapie: een winning team? Neuropraxis. 2008;12(4):133–6.

    Article  Google Scholar 

  2. Haan S De, Rietveld E, Stokhof M, Denys D. The phenomenology of deep brain stimulation-induced changes in OCD: an enactive affordance-based model. Front Hum Neurosci. 2013;7:653.

    PubMed Central  PubMed  Google Scholar 

  3. Munckhof P van den, Bosch DA, Mantione MHM, Figee M, Denys DAJP, Schuurman PR. Active stimulation site of nucleus accumbens deep brain stimulation in obsessive-compulsive disorder is localized in the ventral internal capsule. Acta Neurochir Suppl. 2013;117:53–9.

    PubMed  Google Scholar 

  4. Mallet L, Polosan M, Jaafari N, Baup N, Welter M-L, Fontaine D, et al. Subthalamic nucleus stimulation in severe obsessive-compulsive disorder. N Engl J Med. 2008;359(20):2121–34.

    Article  CAS  PubMed  Google Scholar 

  5. Greenberg BD, Malone DA, Friehs GM, Rezai AR, Kubu CS, Malloy PF, et al. Three-year outcomes in deep brain stimulation for highly resistant obsessive-compulsive disorder. Neuropsychopharmacology. 2006;31(11):2384–93.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  6. Goodman WK, Foote KD, Greenberg BD, Ricciuti N, Bauer R, Ward H, et al. Deep brain stimulation for intractable obsessive compulsive disorder: pilot study using a blinded, staggered-onset design. Biol Psychiatry. 2010;67(6):535–42.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  7. Denys D, Mantione M, Figee M, Munckhof P van den, Koerselman F, Westenberg H, et al. Deep brain stimulation of the nucleus accumbens for treatment-refractory obsessive-compulsive disorder. Arch Gen Psychiatry. 2010;67(10):1061–8.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  8. Mantione M, Nieman D, Figee M, Denys D. Cognitive-behavioural therapy augments the effects of deep brain stimulation in obsessive–compulsive disorder. Psychol Med. 2014;44(16):3515–22.

    Article  CAS  PubMed  Google Scholar 

  9. Luigjes J, Mantione M, Brink W van den, Schuurman PR, Munckhof P van den, Denys D. Deep brain stimulation increases impulsivity in two patients with obsessive-compulsive disorder. Int Clin Psychopharmacol. 2011;26(6):338–40.

    PubMed  Google Scholar 

  10. Fenoy AJ, Simpson RK. Risks of common complications in deep brain stimulation surgery: management and avoidance. J Neurosurg. 2014;120(1):132–9.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  11. Bergfeld IO, Mantione M, Hoogendoorn MLC, Denys D. Cognitive functioning in psychiatric disorders following deep brain stimulation. Brain Stimul. 2013;6(4):532–7.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  12. Mantione M, Brink W van de, Schuurman PR, Denys D. Smoking cessation and weight loss after chronic deep brain stimulation of the nucleus accumbens: therapeutic and research implications: case report. Neurosurgery. 2010;66(1):1–4.

    Article  Google Scholar 

  13. Mantione M, Figee M, Denys D. A case of musical preference for Johnny Cash following deep brain stimulation of the nucleus accumbens. Front Behav Neurosci. 2014;8:152.

    Article  PubMed Central  PubMed  Google Scholar 

  14. Ooms P, Blankers M, Figee M, Mantione M, Munckhof P van den, Schuurman PR, et al. Rebound of affective symptoms following acute cessation of deep brain stimulation in obsessive-compulsive disorder. Brain Stimul. 2014;7(5):727–31.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  15. Ooms P, Mantione M, Figee M, Schuurman PR, Munckhof P van den, Denys D. Deep brain stimulation for obsessive-compulsive disorders: long-term analysis of quality of life. J Neurol Neurosurg Psychiatry. 2014;85(2):153–8.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  16. Figee M, Luigjes J, Smolders R, Valencia-Alfonso C-E, Wingen G van, Kwaasteniet B de, et al. Deep brain stimulation restores frontostriatal network activity in obsessive-compulsive disorder. Nat Neurosci. 2013;16(4):386–7.

    Article  CAS  PubMed  Google Scholar 

  17. Smolders R, Mazaheri A, Wingen G van, Figee M, Koning PP de, Denys D. Deep brain stimulation targeted at the nucleus accumbens decreases the potential for pathologic network communication. Biol Psychiatry. 2013;74(10):e27–8.

    Article  Google Scholar 

Download references

Author information

Authors and Affiliations

  1. Afdeling psychiatrie, Academisch Medisch Centrum, Universiteit van Amsterdam, Postbus 22660, 1100 DD, Amsterdam, Nederland

    Melisse N. Bais, Martijn Figee & Damiaan Denys

  2. Afdeling neurochirurgie, Academisch Medisch Centrum, Universiteit van Amsterdam, Amsterdam, Nederland

    Rick Schuurman

  3. Nederlands Herseninstituut, Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, Amsterdam, Nederland

    Damiaan Denys

Authors
  1. Melisse N. Bais
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  2. Martijn Figee
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  3. Rick Schuurman
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  4. Damiaan Denys
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

Corresponding author

Correspondence to Melisse N. Bais.

Rights and permissions

Reprints and permissions

About this article

Check for updates. Verify currency and authenticity via CrossMark

Cite this article

Bais, M., Figee, M., Schuurman, R. et al. Diepe hersenstimulatie bij obsessieve-compulsieve stoornis: 10 jaar ervaring in het AMC. Neuroprax 19, 80–84 (2015). https://doi.org/10.1007/s12474-015-0087-y

Download citation

  • Published:

  • Issue Date:

  • DOI: https://doi.org/10.1007/s12474-015-0087-y

Trefwoorden

Keywords

Search

Navigation