Samenvatting
Beoordeling van 130 kernaanbevelingen uit 28 standaarden. Huisarts Wet 2002;45(7):349-53.
Inleiding De NHG-Standaarden vormen al jaren een breed geaccepteerde, wetenschappelijke basis voor het huisartsgeneeskundig handelen. De kwaliteit van de richtlijnen is echter nog nooit systematisch onderzocht.
Methode Een panel van twaalf huisartsen beoordeelde 130 kernaanbevelingen geselecteerd uit 28 NHG-Standaarden (gepubliceerd in 1993-1997) met behulp van een instrument dat bestaat uit tien items onderverdeeld in drie dimensies (wetenschappelijke onderbouwing, compatibiliteit met dagelijkse praktijk en uitvoerbaarheid).
Resultaten Een minderheid van de aanbevelingen (44%) werd ondersteund met een bespreking van wetenschappelijk onderzoek. De therapeutische aanbevelingen waren vaker onderbouwd (67%) dan de aanbevelingen voor diagnostiek (35%) en voorlichting (29%). De meeste aanbevelingen vereisten geen nieuwe kennis (75%), vaardigheden (86%) of aanpassingen in de organisatie (88%). De uitvoerbaarheid werd vooral beperkt doordat er in 43% van de gevallen een verandering van bestaande routines werd vereist. De beoordelaars verwachtten bij 39% van de aanbevelingen negatieve reacties van patiënten.
Conclusies De wetenschappelijke onderbouwing van de NHG-Standaarden kan verbeterd worden. De aansluiting met de dagelijkse praktijk en de uitvoerbaarheid van de aanbevelingen zijn in het algemeen redelijk tot goed, hetgeen ook kan betekenen dat de aanbevelingen de gangbare praktijk weerspiegelen.
This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.
Literatuur
Dunk JHM. Pseudo-wetenschappelijk. Huisarts Wet 1990;33:330-1.
Te Dorsthorst JGJM. Standaarden. Huisarts Wet 1993;36:32.
Te Dorsthorst JGJM. De NHG-standaard Epicondylitis. Een voorbeeld van een onvoldoende wetenschappelijk gefundeerde richtlijn. Huisarts Wet 1997;40:671-3.
De Jongh TOH, Van Ruijven AGH.Waarom sluiten NHG-standaarden onvoldoende aan bij de diagnostiek van de huisarts? Huisarts Wet 2000;43:340-2.
Rutten GEHM. Criteria en waarborgen voor de kwaliteit van NHG-standaarden. Huisarts Wet 1990;33:338-9.
Meijman FJ. Publicatie van protocollen: ja, mits… Huisarts Wet 1990;33:414.
Burgers JS. De wetenschappelijke onderbouwing van de NHG-standaarden. Huisarts Wet 1994;37:188-93.
Wiersma Tj, Meulenberg F, Burgers JS. Helderheid en consistentie van standaarden: een kwestie van coherentie. Huisarts Wet 1995;38:175-7.
Burgers JS. NHG-Standaarden en de invloed van evidence-based medicine. In: Geijer RMM, Burgers JS, Van der Laan JR, Wiersma Tj, Rosmalen CFH, Thomas S. NHG-Standaarden voor de huisarts, deel 1. Maarssen: Elsevier/Bunge 1999:11-23.
Grol R, Wensing M, redactie. Implementatie: effectieve verandering in de patiëntenzorg. Maarssen: Elsevier gezondheidszorg, 2001.
Graham ID, Calder LA, Hébert PC, Carter AO, Tetroe JM. A comparison of clinical practice guideline appraisal instruments. Int J Technol Assess Health Care 2000;16:1024-38.
Field S, Lohr K. Guidelines for clinical practice. From development to use. Washinghton (DC): National Academy Press, 1992.
Grol R, Dalhuijzen J, Mokkink H, In 't Veld C, Rutten G, Mokkink H. Attributes of clinical guidelines that influence use of guidelines in general practice: observational study. BMJ 1998;317:858-61.
The AGREE Collaboration. Appraisal of Guidelines for Research & Evaluation (AGREE) Instrument. www.agreecollaboration.org, 2001. Bezocht op 30 januari 2002.
Burgers JS, Grol R, Zaat J. Richtlijnen en protocollen als hulpmiddel bij de verbetering van de zorg. In: Grol R, Wensing M, redactie. Implementatie: effectieve verandering in de patiëntenzorg. Maarssen: Elsevier gezondheidszorg, 2001.
Meijman F. Controleerbaarheid van informatie: meer dan een aantal voetnoten. Huisarts Wet 1994;37:173-5.
Spies TH, Mokkink HGA. Toetsen aan standaarden. Het medisch handelen van huisartsen in de praktijk getoetst: eindrapportage.Nijmegen: Werkgroep Onderzoek Kwaliteit, Utrecht: Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG), 1999.
Tasche MJA, Oosterberg EH, Kolnaar BGM, Rosmalen CFH. Inventarisatie van lacunes in huisartsgeneeskundige kennis. Zeventig standaarden doorgelicht. Huisarts Wet 2001;44:91-4.
Jung HP, Wensing M, Grol R. What makes a good general practitioner: do patients and doctors have different views? Br J Gen Pract 1997;47:805-9.
Shaneyfelt TM, Mayo-Smith MF, Rothwangl J. Are guidelines following guidelines? The methodological quality of clinical practice guidelines in the peer-reviewed medical literature. JAMA 1999;281:1900-5.
Grilli R, Magrini N, Penna A, Mura G, Liberati A. Practice guidelines developed by specialty societies: the need for a critical appraisal. Lancet 2000;355:103-5.
Author information
Authors and Affiliations
Corresponding author
Additional information
Burgers JS, Zaat JOM, Spies TH, Mokkink HGA, Van der Bij AK, Grol RPTM. The quality of Dutch clinical guidelines for general practice. Appraisal of 130 key recommendations from 28 guidelines developed by the Dutch College of General Practitioners. Huisarts Wet 2002;45(7):349-53.
Introduction For several years the guidelines of the Dutch College of General Practitioners have provided a broadly accepted scientific basis for general practice. The quality of recommendations in the guidelines has, however, never been systematically studied.
Methods A panel of twelve general practitioners appraised 130 key recommendations selected from 28 Dutch guidelines for general practice (published in 1993-1997) using an instrument of ten items divided into three dimensions (scientific support, compatibility and applicability).
Results A minority of the recommendations (44%) were supported by a discussion of scientific evidence. The therapeutic recommendations (67%) were more often supported with evidence than the diagnostic (35%) and educational (29%) recommendations. Most recommendations did not require new knowledge (75%), skills (86%) or organisational changes (88%).
Applicability was still limited because 43% of the recommendations required changes in routines and habits. Negative reactions in patients were expected in 39% of the recommendations.
Conclusions The scientific evidence of the Dutch guidelines for general practice could be improved. Applicability of the recommendations is usually sufficient, but this could also mean that the recommendations reflect actual practice.
Centre for Quality of Care Research (WOK), UMC St Radboud, Postbus 9101, 6500 HB Nijmegen: drs. J.S. Burgers, dr. J.O.M. Zaat en T.H. Spies, huisartsen; drs. A.K. van der Bij, gezondheidswetenschapper; dr. H.G.A. Mokkink, methodoloog en prof.dr. R.P.T.M. Grol, hoogleraar kwaliteit van zorg. Correspondentie: J.S. Burgers, Mogelijke belangenverstrengeling: drs. J.S. Burgers heeft van 1992 tot 2002 als staflid van het NHG meegewerkt aan de ontwikkeling van NHG-Standaarden. dr.J.O.M. Zaat was van 1994 tot 1999 bestuurslid van het NHG. Voor werkzaamheden in dit onderzoek ontving hij een vergoeding van het WOK.
About this article
Cite this article
Burgers, J., Zaat, J., Spies, T. et al. De kwaliteit van de NHG-Standaardenimplementatie NHG-standaard richtlijnen . HUWE 45, 412–417 (2002). https://doi.org/10.1007/BF03082946
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03082946