Skip to main content
SpringerLink
Log in

Het meten van kwaliteit van leven bij ernstig demente verpleeghuisbewoners: psychometrische eigenschappen van de QUALID-schaal

  • Artikelen
  • Published:
Tijdschrift voor Gerontologie en Geriatrie

Samenvatting

De Quality of Life in Late-Stage Dementia (QUALID) schaal is een meetinstrument om kwaliteit van leven te meten bij patiënten met een ernstige dementie, door een interview met een verzorgende over de situatie in de afgelopen week. Wij interviewden verzorgenden van 48 ernstig dementerende patiënten in twee verpleeghuizen in Nederland om de psychometrische eigenschappen van de Nederlandse vertaling van de QUALID te bepalen. De test-hertest betrouwbaarheid was goed, met een Concordantie Correlatie Coëfficiënt (CCC) van 0,82 en een 95%-betrouwbaarheidsinterval van 0,70-0,90; de interbeoordelaars betrouwbaarheid was matig met een CCC van 0,49 (95%-betrouwbaarheidsinterval: 0,17-0,72). Er was een significante maar lage correlatie tussen de QUALID en geobserveerd onwelbevinden met de Discomfort Scale - Dementia of Alzheimer Type (DS-DAT) van 0,32 (betrouwbaarheidsinterval 0,04-0,56). De QUALID lijkt geschikt om kwaliteit van leven te meten bij patiënten met een ernstige dementie als dezelfde observator iemand in de tijd volgt in longitudinaal onderzoek.

Measuring quality of life in nursing home residents with severedementia: psychometric properties of the QUALID scale

The Quality of Life in Late Stage Dementia (QUALID) Scale is an instrument to measure quality of life in patients with severe dementia over the last week by means of an interview with a nurse or nurse aid. We interviewed nurse aids on 48 patients with severe dementia in two nursing homes in the Netherlands to determine the psychometric properties of the Dutch translation of the QUALID. Test- retest reliability was good with an Concordance Correlation Coefficient (CCC) of 0.82, (95% Confidence Interval, CI 0.70 – 0.90); interrater reliability was moderate, with an CCC of 0.49 (CI: 0.17-0.72). There was a significant, but low correlation between QUALID ratings and discomfort ratings as observed with the Discomfort Scale-Dementia of Alzheimer Type (DS-DAT), amounting 0.32 (CI: 0.04 – 0.56). The QUALID seems appropriate for measuring quality of life in patients with advanced dementia, when one and the same rater monitors a patient over time in a longitudinal study.

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this article

Log in via an institution

Price excludes VAT (USA)
Tax calculation will be finalised during checkout.

Instant access to the full article PDF.

Institutional subscriptions

Literatuur

  1. Martin-Cook K, Hynan LS, Rice-Koch K, Svetlik DA, Weiner MF. Responsiveness of the Quality of Life in Late-Stage Dementia Scale to psychotropic drug treatment in late-stage dementia. Dement Geriatr Cogn Disord 2005;19:82-5.

    Google Scholar 

  2. Poortvliet MC, van Beek APA, de Boer ME, Gerritsen DL, Wagner C. Het vaststellen van kwaliteit van leven bij clienten in de ouderenzorg. Utrecht: NIVEL, 2007.

  3. Editorial: Quality of life and clinical trials. Lancet 1995; 346:1-2.

  4. Raina P, Santaguide P, Ismaila A, Patterson C, Cowan D, Levine M, et al. Effectiveness of cholinesterase inhibitors and memantine for treating dementia: evidence review for a clinical practice guideline. Ann Intern Med 2008;148:379-97.

    Google Scholar 

  5. Falk H, Persson LO, Wijk H. A psychometric evaluation of a Swedish version of the Quality of Life in Late-Stage Dementia (QUALID) scale. Int Psychoger 2007; 19: 1040 – 1050.

    Google Scholar 

  6. Ettema TP, Droes RM, de Lange J, Ooms ME, Mellenbergh GJ, Ribbe MW. The concept of quality of life in dementia in the different stages of the disaese. Int Psychogeriatr. 2005;17:353-70.

    Google Scholar 

  7. Jonker C, Gerritsen DL, Bosboom, PR, van der Steen JT. A model for quality of life measures in patients with dementia: Lawton’s next step. Dement Geriatr Cogn Disord 2004;18:159-64.

    Google Scholar 

  8. Lawton MP. Quality of life in Alzheimer disaese. Alzheimer Dis Assoc Disord 1994; 8(suppl 3):138-50.

    Google Scholar 

  9. Lawton MP. Assesing quality of life in Alzheimer disaese research. Alzheimer Dis Assoc Disord 1997; 11(suppl 6):91-9.

    Google Scholar 

  10. Rabins PV, Kasper JD. Measuring quality of life in dementia: conceptual en practical issues. Alzheimer Dis Assoc Disord 1997; 11(suppl 6):100-4.

    Google Scholar 

  11. Ettema TP, Droes RM, De Lange J, Mellenbergh GJ, Ribbe MW. A review of quality of life instuments used in dementia. Qual Life Res. 2005;14:675-86.

    Google Scholar 

  12. Schölzel-Dorenbos CJM, Ettema TP, Bos J, Boelens-van der Knoop E, Gerritsen DL, Hoogeveen F, et al. Evaluating the outcome of interventions on quality of life in dementia: selection of the appropriate scale. Int J Geriatr Psychiatry 2007;22:511-9.

    Google Scholar 

  13. Ettema TP, Droes RM, De Lange J, Mellenbergh GJ, Ribbe MW. QUALIDEM: development and evaluation of a dementia specific quality of life instrument – validation. Int J Geriatr Psychiatry 2007;22:424-30.

    Google Scholar 

  14. Ettema TP, Droes RM, De Lange J, Mellenbergh GJ, Ribbe MW. QUALIDEM: development and evaluation of a dementia specific quality of life instrument. Scalability, reliability and internal structure. Int J Geriatr Psychiatry 2007;22:549-56.

    Google Scholar 

  15. Weiner MF, Martin-Cook K, Svetlik DA, Saine K, Foster B, Fontaine CS. The Quality of Life in Late-Stage Dementia (QUALID) Scale. J Am Med Dir Assoc 2000;1:114-6.

    Google Scholar 

  16. Steen JT van der, Ribbe MW. Sterven met dementie: wat weten wij ervan? Tijdschr Gerontol Geriatr 2007;38:288-97.

    Google Scholar 

  17. Mitchell SL, Kiely DK, Jones RN, Prigerson H, Volicer L, Teno JM. Advanced dementia research in the nursing home: the CASCADE study. Alzheimer Dis Assoc Disord 2006;20:166-75.

    Google Scholar 

  18. Floor S, Overbeke AJPM. Niet-Nederlandse vragenlijsten over levenskwaliteit gebruikt in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde: vertaalprocedure en argumenten voor de keuze van de vragenlijst. Ned Tijdschr Geneesk 2006;150:1724-7.

    Google Scholar 

  19. Steen JT van der, Ooms ME, van der Wal G, Ribbe MW. Het meten van (on)welbevinden bij demente patiënten – validiteit van de Nederlandse versie van de Discomfort Scale Dementia of Alzhemier Type (DS-DAT). Tijdschr Gerontol Geriatr 2003;34:254-9.

    Google Scholar 

  20. Hoogendoorn LI, Kamp S, Mahomed CA, Ader HJ, Ooms ME, van der Steen JT. The role of observer for the reliability of Dutch version of the Discomfort Scale – dementia of Alzheimer Type (DS-DAT). Tijdschr Gerontol Geriatr 2001;32:117-21.

    Google Scholar 

  21. Dixon WJ, Massey FJ. Introduction to Statistical Analysis. Mc Gray-Hill. 3nd Ed. 1969.

  22. Volicer L, Hurley AC, Lathi DC, Kowall NW. Measurement of severity in advanced Alzeheimer’s disease. J Gerontol 1994;49:M223-6.

    Google Scholar 

  23. Bellelli G, Frisoni GB, Bianchetti A, Trabucchi M. The Bedford Alzheimer Nursing Severity Scale for the serverely demented: validation study. Alzheimer Dis Assoc Disord 1997;11:71-7.

    Google Scholar 

  24. Steen JT van der, Volicer L, Gerritsen DL, Kruse RL, Ribbe MW, Mehr, DR. Defining severe dementia with the Minimum Data Set. Int J Geriatr Psychiatry 2006;21:1099-106.

  25. Lin LI. A concordance correlation coefficient to evaluate reproducibility. Biometrics 1989;45:255-68.

    Google Scholar 

  26. Carrasco JL, Jover L. Estimating the generalized concordance correlation coefficient through variance components. Biometrics 2003;59:849-58.

    Google Scholar 

  27. Landis JR, Koch GG. The measurement of observer agreement for categorical data. Biometrics 1977;33:159-74.

    Google Scholar 

  28. Hurley AC, Volicer BJ, Hanrahan PA, Houde S, Volicer L. Assessment of discomfort in advanced Alzheimer patients. Res Nurse Health 1992;15:369-77.

    Google Scholar 

  29. Herr K, Bjoro K, Decker S. Tools for assessment of pain in nonverbal older adults with dementia: a state-of-the-science review. J Pain Symptom Manage 2006;31:170-92.

    Google Scholar 

  30. Krulewitch H, London MR, Skakel VJ, Lundstedt GJ, Thomason H, Brummel-Smith K. Assessment of pain in cognitively impaired older adults: a comparison of pain assessment tools and their use by nonprofessional caregivers. J Am Geriatr Soc 2000 48:1607-11.

    Google Scholar 

Download references

Author information

Authors and Affiliations

  1. www.bsl.nl/shop/tijdschrift-voor-gerontologie-en-geriatrie-0167-9228.html

    D. Schalkwijk

Authors
  1. D. Schalkwijk
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  2. L. R. Verlare
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  3. M. T. Muller
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  4. D. L. Knol
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  5. J. T. van der Steen
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

Corresponding author

Correspondence to D. Schalkwijk.

Additional information

Specialist ouderengeneeskunde Zorggroep de Leiboom, verpleeghuis Sint Jozef te Deventer. Thans het Zand, Zwolle Specialist ouderengeneeskunde, Zorgcirkel Alkmaar. Thans AIOS huisartsengeneeskunde Sociaal gerontoloog afdeling Verpleeghuisgeneeskunde, VU medisch centrum Amsterdam Methodoloog VU medisch centrum Amsterdam, EMGO Instituut, afdeling Epidemiologie en Biostatistiek Epidemioloog ,VU medisch centrum Amsterdam, EMGO Instituut, afdeling Verpleeghuisgeneeskunde en afdeling Sociale Geneeskunde Correspondentie: Dorus Schalkwijk, Zorgspectrum het Zand, Hollewandsweg 17, 8014 BE, Zwolle.

About this article

Cite this article

Schalkwijk, D., Verlare, L.R., Muller, M.T. et al. Het meten van kwaliteit van leven bij ernstig demente verpleeghuisbewoners: psychometrische eigenschappen van de QUALID-schaal. GEEG 40, 184–191 (2009). https://doi.org/10.1007/BF03079587

Download citation

  • Issue Date:

  • DOI: https://doi.org/10.1007/BF03079587

Search

Navigation