samenvatting
Dit artikel betreft een onderzoek naar de bruikbaarheid van de Participatieve Aanpak Werkaanpassing – een stappenplan dat, uitgevoerd door de werknemer met klachten, diens leidinggevende en een procesbegeleider, leidt tot een plan van aanpak voor werkaanpassing – bij het aanpakken van verzuim door psychische werkbelasting.
Een secundaire analyse is uitgevoerd op de plannen van aanpak en vragenlijstgegevens van werknemers met ziekteverzuim door lage-rugklachten om na te gaan (1) of de aanpak ook psychische belastingsknelpunten signaleert bij deze werknemers, en (2) of voor psychische belastingsknelpunten andere typen oplossingen worden aangedragen dan voor fysieke belastingsknelpunten.
Het blijkt dat bij ongeveer eenderde van de werknemers die verzuimden met lage-rugklachten in het plan van aanpak psychische belastingsknelpunten werden gesignaleerd. Deze werknemers ervaren hogere taakeisen, zitten minder goed in het werk en vinden het werk lichamelijk inspannender dan werknemers zonder gesignaleerde psychische knelpunten in hun plan van aanpak. Bij psychische belastingsknelpunten worden vaker oplossingen aangedragen gericht op het aanpassen van inrichting van het werk en de organisatie.
Op basis van deze resultaten concluderen we dat de Participatieve Aanpak Werkaanpassing zinvol ingezet zou kunnen worden bij werknemers die psychische werkbelasting ervaren en een effectevaluatie plaats dient te vinden bij deze patiëntengroep.
Literatuur
Cuelenaere B, Giezen AM van der, Veerman TJ. Werkhervatting na rugklachten: langdurig zieke werknemers twee jaar gevolgd: eindrapport Nederlandse studie. Zoetermeer: College van Toezicht Sociale Verzekeringen (CTSV), 1999.
Blonk RWB, Lagerveld SE. Preventie Psychische Arbeidsongeschiktheid bij Zelfstandig ondernemers (PPAZ): resultaten van een gecontroleerd effectonderzoek. Hoofddorp: TNO Arbeid, 2003.
Anema JR, Cuelenaere B, Beek J van der. The effectiveness of ergonomic interventions on return to work after low back pain: a prospective two year cohort study in six countries on low back pain patients sick listed for 3–4 months. Occup Environ Med 2004; 61: 289–294.
Loisel P, Gosselin L, Durand P, et al. Implementation of a participatory ergonomics program in the rehabilitation of workers suffering from sub acute back pain. Appl Ergon 2001; 32: 53–60.
Scheel IB, Hagen KB, Herrin J, Oxman AD. A randomized controlled trial of two strategies to implement active sick leave for patients with low back pain. Spine 2002; 27: 561–566.
Anema A. Low back pain, workplace intervention & return-to-work [proefschrift]. Hoofddorp: TNO Arbeid, 2004.
Nieuwenhuijsen K. Employees with common mental disorders: from diagnosis to return to work [proefschrift]. Amsterdam: UvA, 2004.
Heuvel F van, Amstel R van, Jettinghoff K, et al. Evaluatie van de leidraad ‘Aanpak verzuim om psychische redenen’ in de Thuiszorg en GGZ. Hoofddorp: TNO Arbeid, 2004.
Steenstra IA. Back pain management in Dutch occupational health care [proefschrift]. Hoofddorp: TNO Arbeid, 2004.
Anema JR, Steenstra IA, Urlings IJ, et al. Participatory ergonomics as a return-to-work intervention: a future challenge? Am J Ind Med 2003; 44: 273–281.
Hoogendoorn WE, Poppel MNM van, Bongers PM. Systematic review of psychosocial factors at work and private life as risk factors for back pain. Spine 2000; 25(16): 2114–2125.
Hoogendoorn WE, Bongers PM, Vet HCW de. Psychosocial work characteristics and psychological strain in relation to low-back pain. Scand J Work Environ Health 2001; 27(4): 258–267.
Giezen AM van der, Veerman TJ, Prins, R. Werkhervatting na rugklachten: drie maanden in de Ziektewet: ervaringen van werknemers en hun bedrijfsartsen. Deelrapport 2. Zoetermeer: College van Toezicht Sociale Verzekeringen (CTSV), 1996.
Karasek R, Brisson C, Kawakami N, et al. The Job Content Questionnaire (JCQ): an instrument for internationally comparative assessments of psychosocial job characteristics. J Occup Health Psychol 1998; 3(4): 322–355.
Stapleton C,editor. Classification scheme. In: Ergonomics Abstracts Vol. 32. London: Taylor & Francis Ltd, 2000, pp. i–vii.
Author information
Authors and Affiliations
Corresponding author
Additional information
K. Jettinghoff is junior onderzoeker en drs. A. Venema is onderzoeker bij TNO Kwaliteit van Leven te Hoofddorp; dr. J.R. Anema is bedrijfsarts, universitair docent, coördinator bij het VUmc, afdeling Sociale Geneeskunde te Amsterdam; en dr. I.A. Steenstra is senior onderzoeker bij het Academisch Medisch Centrum, Coronel Instituut voor Arbeid, Milieu en Gezondheid te Amsterdam.
TNO Kwaliteit van Leven, t.a.v. K. Jettinghoff, Postbus 718, 2130 AS Hoofddorp.
Rights and permissions
About this article
Cite this article
Jettinghoff, K., Venema, A., Anema, J.R. et al. Toepasbaarheid van de Participatieve Aanpak Werkaanpassing bij verzuim ten gevolge van psychische werkbelasting. TVBV 13, 352–358 (2005). https://doi.org/10.1007/BF03074250
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03074250