Резюме
Впервые анализируется “Перипл” (описание плавания) Ганнона с историческо-климатической стороны. Ьыли проанализированы тл. IV (слоны в устьи реки Узд-Тенсифт или Сус), далее гл. VI (проблема реки Ликсу) и гл. VII (тротлодитизм как историческо-климатический яактор) и наконец гл. VIII (пустыня в “Перипле” Ганнона). Полученные сравинвались как с соответствуюшими текстами античных и арабскнх авторов, так и современными климатическими условиями.
В результате были сделчны определенные дополнения к историческо-климатическому календарю сев. Африки (7 век до н. з—14 век н. з.). Ьыли обнаружены колебания климата примерно следующего характера: Отчетливый влажный период по первым исторически установленным признакам охватывает период от 6 века до н. з. до конца 1 века н. з. В 3 веке н. з. полностью проявилось ухудцение клината, достигцее, по-видимому, кульминационной точки в 7 веке н. з. Временное улучцение во 2-ой половине 8 века было установлено в юто-восточном Марокко. В 11 и 12 веках имело место ухудцение климата, но в 14. веке наступило уже улучшеине климата—более влажный период. Полученные резулйтаты сравнивались с результатами исследований ьрукса, касающихся развития оазиса Харга ливийской пустыне.
References
L. E. Almassy: Unbekannte Sahara. Ed. ign., Leipzig 1939, 137.
Aristoteles: Meteorologia, graece et latine. Ed. Ideler. Leipzig 1834, 363/4a—b.
L. Balout: Préhistoire de l'Afrique du Nord. A. et M., Paris 1955, 79.
M. I. A. Battúta: Cesty, SNKLU, Praha 1961, 518–522.
El Bekri: Déscription de l'Afrique septentrionale. Ed. de Slane, Alger 1913, 283, 284, 289, 360.
A. Berthelot: L'Afrique saharienne et soudanaise, ce qu'en conn les anciens. Les arts et le livre, Paris 1927, 181–204.
A. Breusing: Die Nautik der Alten. Schützemann Vlg., Bremen 1886.
C. E. P. Brooks: Climate Through the Ages, E. Benn Lim., London 1926, 368–379.
C. E. P. Brooks: Le climat du Sahara et de l'Arabie, S. E. G. M. C., Paris 1932, 74, 93–105.
V. L. Cuaz: Les “barkanes” de Mauritanie et les tombeaux préislamiques. La Nature No 3269 (1957), 352–354.
V. L. Cuaz: Des tombeaux préislamiques aux gravures rupestres de Mauretanie. La Nature, No. 3284 (1958), 482–486.
Ch. Combier: Étude des mouvements de l'air dans les vents de sable. Ministère des travaux publics, Paris 1951, 30.
K. Domin: V říši marockého sultána. Matice česká. Praha 1940, 84, 181–191.
J. Dresch: Recherches sur l'évolution du relief dans le massif central du Grand Atlas, le Haouz et le Sous. Arrault, Tours 1941, 4. part: Climats et modelés.
J. Dubief: Essai su l'hydrologie superficielle du Sahara. Alg. impr., Alger 1953, 78, 80–93, 208–214.
J. Dubief, P. Queney: Les grands traits du climat du Sahara algérien. La Météorologie, XI (1935), 80–91.
J. Dubief, M. Pervès: Observations de la météorologie médicale récueilles à Tamanrasset (Sahara Centrale). La Météorologie, XI (1935), 193–219,
E. Ekhardt: Die Strömung der Luft über Afrika und den angrenzenden Gebieten. R. f. W. (LW.), Berlin 1941, 28–31.
L. Emberger, J. Roux: Une nouvelle carte des pluies du Maroc. La Météorologie, X (1934), 491–499.
L. Frobenius: Kulturgeschichte Afrikas, Phaidon Vlg., Leipzig 1953, 216.
E. F. Gautier, Le passé de l'Afrique du Nord. Les siècles obscurs. Payot, Paris 1942, 158–187.
E. F. Gautier: Le Sahara, Payot, Paris 1923, 102–104.
F. Groeben: Guineische Reise. Insel Vlg., Leipzig, ed. Marienwerder 1694, 10–11.
S. Gsell, Histoire ancienne de l'Afrique du Nord, Hachette, Paris 1913, I , 510–519.
J. Hann, Handbuch der Klimatologie. Bd. III, 2. Teil. Engelhorns Nach. Vlg., Stuttgart 1911, 55–63.
Herodot: Dějiny světa. Ed. Kvíčala, Praha 1863.
Hesiodos: Práce a dni. Rovnost, Praha 1950, 86.
A. Humboldt: Obrazy z přírody. Otto, Praha, I, 165.
E. Huntington. Civilisation and Climate. YUP, New Haven 1915, 248.
L. Chatelain: Le Maroc des Romains. Boccard, Paris 1944, 156–157.
J. Kořínek: Maroko. Orbis, Praha 1959, 12.
W. Köppen, Grundriss der Klimakunde. Taubner, Leipzig 1931, 161.
M. Kužvart: Změny podnebí a vývoj kultur v Středomoři. Nový Orient, 16 (1961), 40–41.
H. Leiter: Die Frage der Klimaänderung während geschichtlicher Zeit in Nord Afrika. Abhdl. d. k. k. geogr. Gesellsch., 8 (1909), 89.
R. Mauny, Gravures peintures et inscriptions rupestres de l'ouest africain. I. F. A. N., Dakar 1953, the maps on the pages 85–91, 9, 14, 17.
H. Mensching: Zwischen Rif und Draa, Brockhaus Vlg., Leipzig 1955, 144–155.
J. Richard-Molard: Afrique occidentale française. Berger-Levrault, Paris 1949, 26.
T. Monod: Gravures, peintures et inscriptions rupestres. Larose, Paris 1938, 127.
A. Naegelé: Le ksar d'Atar et sa palmerie en Mauritanie. La Nature, No. 3267 (1957), 270–276.
J. V. Novák: Kolisání podnebí v dobách historických a geologických. JČMF, Praha 1933, 36.
K. Pejml: Legenda o Temném moři a její meteorologický výklad. MZ., 11 (1958), 134–137.
Caii Plinii Secundi Naturalis Historiae cum interpretatione et notis integris Johannis Hardvini. Ed. Joh. Frid. Franzius, Lipsiae 1778.
M. Reygasse: Monuments funéraires préislamiques de l'Afrique du Nord. Arts et Métiers graf., Paris 1950.
J. B. Rigg: Climatic Determinism, Part II, The Decline and Fall of the Roman Empire. Weather, XVI (1961), 301.
P. A. Salama: Les voies romaines de l'Afrique du Nord, Alg. impr., Alger 1951, 125.
Beiträge zur Klimatologie des Mittelmeeres. D. Seew. Hamburg 1941.
Segelhandbuch für den Atlantischen Ozean. Seewarte Deutsche-Kaiserliche Marine, Friederichsen Vlg., Hamburg 1910, 128–145.
G. Schott: Geographie des Atlantischen Ozeans, Boysen Vlg., Hamburg 1926, 248.
Strabo: Geographia, Ed. Forbiger, Langenscheidtsche Bibl., 1856.
A. Thomasi: Histoire de la navigation, P. U., Paris 1947, 26–27.
A. Wagner: Klimaänderungen und Klimaschwankungen. Vieweg Vlg., Braunschweig 1940, 138.
W. Wrage: Frühlingsfahrt in die Sahara. Neumann Vgl., Radebeul 1959, 145.
A. Wurm: Hannón∪v. Periplus. Ed. ign., Chotěboř 1937.
Author information
Authors and Affiliations
Additional information
Dedicated to Univ. Prof. Dr Aloid Gregor on his 70th birthday
Address: Doksany 105.
Rights and permissions
About this article
Cite this article
Pejml, K. A contribution to the historical climatology of morocco and mauritania. Stud Geophys Geod 6, 257–280 (1962). https://doi.org/10.1007/BF02636488
Received:
Published:
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1007/BF02636488