Zusammenfassung
Eine direkte Untersuchung der Reaktionen des Sauerstoffmoleküls stößt auf erhebliche Schwierigkeiten, die vor allem durch die relativ komplizierte elektronische Struktur und die hohe Reaktionsgeschwindigkeit des Sauerstoffs und seiner verschiedenen Reduktionsstufen begründet sind. Es hat deshalb nicht an Versuchen gefehlt, die Biochemie des Sauerstoffs mit Hilfe von Modellreaktionen aufzuklären. Vor allem das Problem der „Aktivierung des Sauerstoffs“durch Enzyme ist schon sehr früh diskutiert worden und Gegenstand vieler Arbeiten von Traube [1], Engler [2], Bach [3], Wieland [4] und Warburg [5]. Die neueren Untersuchungen zu dem Thema Sauerstoffaktivierung sind so zahlreich, daß hier nur Modellreaktionen für diejenigen Enzyme besprochen werden sollen, bei denen die Bildung eines aktiven Sauerstoffs nachgewiesen ist oder postuliert werden muß. Das trifft praktisch nur für die Oxy-genasen zu und schließt die Oxidasen und sauerstofftransportierenden Enzyme aus, bei denen gerade keine aktiven Formen des Sauerstoffs gefunden wurden und für den Enzymmechanismus auch nicht benötigt werden.
Access this chapter
Tax calculation will be finalised at checkout
Purchases are for personal use only
Preview
Unable to display preview. Download preview PDF.
Literatur
Traube, M.: Ber. dtsch. chem. Ges. 15, 666 (1882).
Engler, C., u. W. Wild: Ber. dtsch. chem. Ges. 30, 1669 (1897).
Bach, A.: Chem. Zeitg. 398, 436 (1897).
Wieland, H.: Über den Verlauf der Oxydationsvorgänge. Stuttgart: Erike 1933.
Warburg, O.: Schwermetalle als Wirkungsgruppen von Fermenten, 2. Aufl. Freiburg i. Br.: Cantor 1949.
Ishimura, Y., M. Nozaki, O. Hayaishi, M. Tamura, and I. Yamazaki: J. biol. Chem. 242, 2574 (1967).
Senoh, S., H. Kita, and M. Kamimoto: In: Biological and chemical aspects of oxygenases, p. 378. Eds. Bloch, K., and O. Hayaishi. Tokio: Maruzen Comp. Ltd. 1966.
Maeno, H., and P. Feigelson: J. biol. Chem. 242, 596 (1967).
Morita, Y.: In: Biological and chemical aspects of oxygenases, p. 443. Eds. Bloch, K., and O. Hayaishi. Tokio: Maruzen Comp. Ltd. 1966.
Yamazaki, I.: In: Biological and chemical aspects of oxygenases, p. 433. Eds. Bloch, K., and O. Hayaishi. Tokio: Maruzen Comp. Ltd. 1966.
Ingraham, L.: Biochemical mechanisms, p. 68. New York-London: J. Wiley and Sons Inc. 1962.
George, P.: J. chem. Soc. 1954, 4349.
Kita, H., M. Kamimoto, S. Sench, K. Adachi, and Y. Takeda: Biochem. biophys. Res. Commun. 18, 66 (1965).
Takeda, Y.: In: Biological and chemical aspects of oxygenases, p. 373. Eds. Bloch, K., and O. Hayaishi. Tokio: Maruzen Comp. Ltd. 1966.
Mason, H. S.: Advanc. Enzymol. 19, 79 (1957).
Udenfriend, S., G. T. Clark, J. Axelrod, and B. B. Brodie: J. biol. Chem. 208, 731 (1954).
Brodie, B. B., J. Axelrod, P. A. Shore, and S. Udenfriend: J. biol. Chem. 208, 741 (1954).
Mason, H. S., and I. Onopryenko: Fed. Proc. 15, 310 (1956).
Cier, A., C. le Nofre, M. Ranc, and A. Lefier: Bull. Soc. chim. Fr. 1959, 1523.
Staudinger, Hj., u. V. Ullrich: Z. Naturforsch. 19b, 409 (1964).
Staudinger, Hj., u. V. Ullrich: Biochem. Z. 339, 491 (1964).
Eich, E., and H. Rochelmeyer: Pharm. Acta Helv. 41, 64 (1966).
Ullrich, V., D. Hey, Hj. Staudinger, H. Buch, and W. Rummel: Biochem. Pharmacol. 16, 2237 (1967).
Ullrich, V., J. Wolf, E. Amadori und Hj. Staudinger: Hoppe-Seylers Z. physiol. Chem. 349, 85 (1968).
Samuel, D.: Dieses Buch, S. 6.
Pauling, L.: The nature of the chemical bond, 2. Aufl. Ithaka: Cornell Univ. Press 1948.
Fallab, S.: Angew. Chem. 79, 500 (1967).
George, P.: In: Oxidases and related redox systems. Eds. King, T., H. S. Mason, and M. Morrison. New York: Wiley 1965.
Jørgensen, Ch. K.: Z. naturwiss.-med. Grundlagenforsch. 2, 248 (1965).
Breslow, R., and L. N. Lukens: J. biol. Chem. 235, 292 (1960).
Fenton, H. J.: J. chem. Soc. 65, 899 (1894).
Fenton, H. J.: J. chem. Soc. 77, 69 (1900).
Garrick, F. I.: Trans. Faraday Soc. 33, 486 (1937).
Baxendale, J. H.: Adv. Catalysis 4, 31 (1950).
Barb, W. G., J. H. Baxendale, P. George, and K. R. Hargrave: Trans. Faraday Soc. 47, 462 (1951).
Norman, R. O. C., and G. K. Radda: Proc. chem. Soc. (Lond.) 1962, 138.
Staudinger, Hj., u. V. Ullrich: Z. Naturforsch. 19b, 877 (1964).
Dorfman, L. M., A. Taub, and R. E. Büchler: J. chem. Physics 36, 3051 (1962).
Dixon, W. T., and R. O. C. Norman: Proc. chem. Soc. 1963, 97.
Hine, J.: Reaktivität und Mechanismus, S. 353. Stuttgart: Thieme 1960.
Ullrich, V., E. Amadori und Hj. Staudinger: Z. Naturforsch. 22 b, 226 (1967).
Ullrich, V., and Hj. Staudinger: Internat. Symp. on Microsomes and Drug Oxidations, Bethesda, Md., 1968.
Ullrich, V., and Hj. Staudinger: In: Biological and chemical aspects of oxygenases, p. 235. Eds. Bloch, K., and O. Hayaishi. Tokio: Maruzen Company Ltd. 1966.
Yamazaki, H., and K. J. Cvetanovic: J. chem. Physics 41, 3703 (1964).
Ullrich, V.: In Vorbereitung.
Kasaranowski, I., N. Lipichin, and M. Tichomirov: Nature (Lond.) 178, 100 (1956).
Lindsay-Smith, J. R., and R. O. C. Norman: In: Oxidases and related redox systems. Eds. King, T., H. S. Mason, and M. Morrison. New York: Wiley 1965.
Meerwein, H., H. Disselnkötter, F. Rappen, H. U. Rintelen und H. van de Vloed: Ann. 604, 151 (1957).
Hamilton, G. A.: J. Amer. chem. Soc. 86, 3391 (1964).
Hamilton, G. A., L. Woo, and J. R. Workman: 146th American Chemical Society Meeting, p. 13 A. Denver, Colorado 1964.
Ullrich, V.: Unveröffentlicht.
Gillette, J. R., B. B. Brodie, and B. N. La Du: J. Pharmacol, exp. Ther. 119, 532 (1957).
Ibne-Rasa, K. M., and J. Edwards: J. Amer. chem. Soc. 84, 763 (1962).
Amadori, E.: Unveröffentlicht.
Ullrich, V.: Unveröffentlicht.
Jerina, D.: Pers. Mitteilung.
Elliott, T. H., R. C. C. Tao, and R. T. Williams: Biochem. J. 95, 70 (1965).
Nakatsugawa, T., M. Tshida, and P. A. Dahm: Biochem. Pharmacol. 14, 1853 (1965).
Bloom, B. M., and G. M. Shull: J. Amer. chem. Soc. 77, 5767 (1955).
Estabrook, R. W., D. Y. Cooper und O. Rosenthal: Biochem. Z. 338, 741 (1963).
Estabrook, R. W., J. B. Schenkman, W. Cammer, H. Remmer, D. Y. Cooper, S. Narasimhulu, and O. Rosenthal: In: Biological and chemical aspects of oxygenases, p. 153. Eds. Bloch, K., and O. Hayaishi. Tokio: Maruzen Comp. Ltd. 1968.
Stanley, F., and S. Kaueman: J. biol. Chem. 240, P.C. 552 (1965).
Chance, B.: Science 92, 455 (1940).
Saunders, B. C., A. G. Holmes-Siedle, and B. P. Stark: Peroxidase. London: Butterworths 1964.
Nozaki, H., S. Morinti, and R. Noyori: Tetrahedron Letters 43, 5239 (1966).
Ullrich, V.: In Vorbereitung.
Sigel, H.: Angew. Chem. 81, (1969). (Im Druck).
Gibson, Q. H., and J. W. Hastings: Biochem. J. 83, 368 (1962).
Ehrenberg, A., F. Müller, and P. Hemmerich: Europ. J. Biochem. 2, 286 (1967).
Shethna, Y. L., P. W. Wilson, and H. Beinert: Biochim. biophys. Acta (Amst.) 113, 225 (1966).
Beinert, H., u. P. Hemmerich: Unpubl. Daten.
Dudley, K. H., A. Ehrenberg, P. Hemmerich und F. Müller: Helv. chim. Acta 47, 1354 (1964).
Mager, H. I. X., and W. Berends: Rec. Trav. chim. Pays-Bas 84, 1329 (1965).
Dudley, K. H., u. P. Hemmerich: Helv. chim. Acta 50, 355 (1967).
Walker, W., P. Hemmerich, und V. Massey: Helv. chim. Acta 50, 2269 (1967).
Müller, F., P. Hemmerich, and A. Ehrenberg: Europ. J. Biochem. 5, 158 (1968)
Pteridine Chemistry, edit, by Pfleiderer, W., and E. C. Taylor: Pergamon Press 1964. Vgl. P. Hemmerich, S. 143; M. Viscontini, S. 267. Kaufman, S.: J. biol. Chem. 239, 332 (1964).
Viscontini, M., u. T. Okada: Helv. chim. Acta 50, 1845 (1967).
Bobst, A.: Helv. chim. Acta 51, 607 (1968).
Author information
Authors and Affiliations
Editor information
Editors and Affiliations
Rights and permissions
Copyright information
© 1968 Springer-Verlag Berlin · Heidelberg
About this paper
Cite this paper
Ullrich, V., Staudinger, H., Hemmerich, P. (1968). Aktivierung von Sauerstoff in Modellsystemen. In: Hess, B., Staudinger, H. (eds) Biochemie des Sauerstoffs. Colloquium der Gesellschaft für Biologische Chemie 24.–27. April 1968 in Mosbach/Baden, vol 19. Springer, Berlin, Heidelberg. https://doi.org/10.1007/978-3-642-85765-2_8
Download citation
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-642-85765-2_8
Publisher Name: Springer, Berlin, Heidelberg
Print ISBN: 978-3-540-04067-5
Online ISBN: 978-3-642-85765-2
eBook Packages: Springer Book Archive