Antwerpen, Willem Vorsterman, 20 Sept. 1529

Overzicht

Willem Vorsterman en Michiel Hillen van Hoochstraten zijn, wat het aantal drukken betreft, de belangrijkste drukkers uit de door ons behandelde periode. Willem Vorsterman, als drukker, boekhandelaar en uitgever zeer aktief tussen 1505 /6-1543, is een man met internationale betrekkingen. Doorlopen wij de lijst van de circa vierhonderd van hem bekende drukken dan stelt men vast dat hij zo ongeveer alles drukte in de toen voornaamste talen: godsdienstige literatuur naast volksboeken, schoolboeken naast verheven teksten, officiële drukken naast verdachte boekjes, zelfs muziek. In de ogen van de wereld een goed zakenman en een voorzichtig katholiek, drukte hij slechts ogenschijnlijk ordonnanties en schriften tegen Luther, en waagde hij zich zelden aan de dubbelzinnige Erasmus. Nochtans drukte hij in het geheim talrijke Lutherse teksten.

Abstract

As far as the number of editions they printed is concerned, Willem Vorsterman and Michiel Hillen van Hoochstraten are the most important printers of the period being considered here. Vorsterman, extremely active between 1505 /6-1543 as a printer, book-dealer and publisher, was a man with international connections. From a cursory examination of the list of some four hundred known printed editions by him it is apparent that he printed a bit of everything in all the most important languages of his time: religious literature alongside chapbooks, school books and elevated tracts, official communications and suspect literature; even music. For if in the eyes of the world he was agoodbusinessmanand cautious Catholic — printing as it seemed nothing but decrees and anti-Luther writings, and seldom venturing to print such ambiguous authors as Erasmus — in secret he printed numerous Lutheran texts.