Skip to main content
SpringerLink
Log in

Preconceptiezorg in de dagelijkse huisartsenpraktijk

  • Chapter
  • First Online:
Urogynaecologie

Part of the book series: Praktische huisartsgeneeskunde ((PHG))

  • 962 Accesses

Samenvatting

Preconceptiezorg geeft aanstaande ouders de kans om vóór de conceptie hun gezondheid te verbeteren en optimaal aan een zwangerschap te beginnen. Preconceptiezorg vergroot tevens de handelingsopties van toekomstige ouders, bijvoorbeeld wanneer er sprake is van een verhoogde kans op een kind met een erfelijke aandoening. De verwachting is dat de uitkomsten van de zwangerschap, zoals de kans op een gezond kind en een gezonde moeder, zullen verbeteren. Door de langdurige vertrouwensrelatie met hun patiënten zijn huisartsen in een uitstekende positie om preconceptiezorg te geven. Een belangrijk onderdeel is het vaststellen van risicofactoren. Op basis hiervan voert u lichamelijk en aanvullend onderzoek uit. Het verwijsbeleid is gebaseerd op de Preconceptie Indicatielijst (PIL) waarin de samenwerking van zorgverleners rondom preconceptiezorg is vastgelegd. De aanbeveling is om aan te sluiten bij regionale initiatieven om preconceptiezorg in uw regio te verbeteren.

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this chapter

Log in via an institution
Chapter
USD 29.95
Price excludes VAT (USA)
  • Available as PDF
  • Read on any device
  • Instant download
  • Own it forever
eBook
USD 79.99
Price excludes VAT (USA)
  • Available as EPUB and PDF
  • Read on any device
  • Instant download
  • Own it forever
Hardcover Book
USD 99.99
Price excludes VAT (USA)
  • Durable hardcover edition
  • Dispatched in 3 to 5 business days
  • Free shipping worldwide - see info

Tax calculation will be finalised at checkout

Purchases are for personal use only

Institutional subscriptions

Similar content being viewed by others

Literatuur

  1. Roseboom T. De eerste 1.000 dagen. Utrecht: De Tijdstroom; 2018.

    Google Scholar 

  2. Poels M, Koster MPH, Franx A, Van Stel HF. Parental perspectives on the awareness and delivery of preconception care. BMC Pregnancy Childbirth. 2017;17(1):324-017-1531-1.

    Google Scholar 

  3. Van Voorst S, Plasschaert S, De Jong-Potjer L, Steegers E, Denktas S. Current practice of preconception care by primary caregivers in the Netherlands. Eur J Contracept Reprod Health Care. 2016;21(3):251–8.

    Google Scholar 

  4. Schonewille-Rosman AN, Steegers-Theunissen RPM, Steegers EAP. Preconception care in 2018; still too many missed opportunities. Ned Tijdschr Geneeskd. 2018;30:162.

    Google Scholar 

  5. Van der Zee B, De Beaufort ID, Steegers EA, Denktas S. Perceptions of preconception counselling among women planning a pregnancy: a qualitative study. Fam Pract. 2013;30(3):341–6.

    Google Scholar 

  6. M’hamdi HI, Sijpkens MK, De Beaufort I, Rosman AN, Steegers EA. Perceptions of pregnancy preparation in women with a low to intermediate educational attainment: A qualitative study. Midwifery. 2018;59:62–7.

    Article  Google Scholar 

  7. Temel S, Van Voorst SF, De Jong-Potjer LC, Waelput AJ, Cornel MC, De Weerd SR, et al. The Dutch national summit on preconception care: a summary of definitions, evidence and recommendations. J Community Genet. 2015;6(1):107–15.

    Article  Google Scholar 

  8. Steegers EA. Embryonic health and preconception care: importance for current and future generations. Ned Tijdschr Geneeskd. 2014;158:A7373.

    Google Scholar 

  9. Feijen-de Jong EI, Jansen DE, Baarveld F, Boerleider AW, Spelten E, Schellevis F, et al. Determinants of prenatal health care utilisation by low-risk women: a prospective cohort study. Women Birth. 2015;28(2):87–94.

    Article  Google Scholar 

  10. College Perinatale Zorg. Zorgstandaard Integrale Geboortezorg (ZIG). Utrecht; 2016.

    Google Scholar 

  11. Gezondheidsraad. Preconceptiezorg: voor een goed begin. Publicatienummer 2007/19. Den Haag: de Gezonheidsraad; 2007.

    Google Scholar 

  12. EUROPERISTAT. European perinatal health report 2015; 2018. www.europeristat.com/index.php/reports/european-perinatal-health-report-2015.html. Geraadpleegd op 17-03-2019.

  13. Temel S. Evidence-based preconceptional lifestyle interventions. Epidemiol Rev. 2014;36:19–30. https://doi.org/10.1093/epirev/mxt003.

    Article  Google Scholar 

  14. NICE. Diabetes in pregnancy: management from preconception to the postnatal period. NG3. 2015. www.nice.org.uk. Geraadpleegd op 24-03-2019.

  15. De‐Regil LM, Peña‐Rosas JP, Fernández‐Gaxiola AC, Rayco‐Solon P. Effects and safety of periconceptional oral folate supplementation for preventing birth defects. Cochrane Database Syst Rev. 2015;(12):CD007950. https://doi.org/10.1002/14651858.cd007950.pub3.

  16. Shawe J, Delbaere I, Ekstrand M, Hegaard HK, Larsson M, Mastroiacovo P, et al. Preconception care policy, guidelines, recommendations and services across six European countries: Belgium (Flanders), Denmark, Italy, the Netherlands, Sweden and the United Kingdom. Eur J Contracept Reprod Health Care. 2015;20(2):77–87.

    Article  Google Scholar 

  17. Johnson K, Posner SF, Biermann J, Cordero JF, Atrash HK, Parker CS, et al. Recommendations to improve preconception health and health care – United States. A report of the CDC/ATSDR Preconception Care Work Group and the Select Panel on Preconception Care. MMWR Recomm Rep. 2006;55(RR-6):1–23.

    Google Scholar 

  18. Bakker MK, Cornel MC, De Walle HE. Awareness and periconceptional use of folic acid among non-western and western women in the Netherlands following the 1995 publicity campaign. Ned Tijdschr Geneeskd. 2003;147(49):2426–30.

    Google Scholar 

  19. Penkler M, Hanson M, Biesma R, Muller R. DOHaD in science and society: emergent opportunities and novel responsibilities. J Dev Orig Health Dis. 2018;23:1–6.

    Google Scholar 

  20. Jaddoe VW, De Jonge LL, Hofman A, Franco OH, Steegers EA, Gaillard R. First trimester fetal growth restriction and cardiovascular risk factors in school age children: population based cohort study. BMJ. 2014;23(348):g14.

    Article  Google Scholar 

  21. Rodriguez-Caro H, Williams SA. Strategies to reduce non-communicable diseases in the offspring: negative and positive in utero programming. J Dev Orig Health Dis. 2018;9(6):642–52.

    Article  CAS  Google Scholar 

  22. Landkroon AP, De Weerd S, Van Vliet-Lachotzki E, Steegers EA. Validation of an internet questionnaire for risk assessment in preconception care. Public Health Genomics. 2010;13(2):89–94.

    Article  CAS  Google Scholar 

  23. De Hoog ML, Van Eijsden M, Stronks K, Gemke RJ, Vrijkotte TG. Overweight at age two years in a multi-ethnic cohort (ABCD study): the role of prenatal factors, birth outcomes and postnatal factors. BMC Public Health. 2011;11:611-2458-11-611.

    Google Scholar 

  24. Cornel MC. A higher impact of less specific preconception carrier screening: a plea for ‘one size fits all’ approach? J Xiangya Med. 2017;2(2):14.

    Article  Google Scholar 

  25. Werkgroep PIL, College Perinatale Zorg. Preconceptie Indicatie Lijst (PIL) ‘Multidisciplinaire samenwerkingsafspraken’. Utrecht; 2018.

    Google Scholar 

  26. Roth DE, Leung M, Mesfin E, Qamar H, Watterworth J, Papp E. Vitamin D supplementation during pregnancy: state of the evidence from a systematic review of randomised trials. BMJ. 2017;29(359):j5237.

    Google Scholar 

  27. Borst LCC, Duk MJ, Tromp EAM, Hoevenaar-Blom M, Wielders JPM. Vitamin D supplementation according to guidelines may be insufficient to correct preexisting deficiency in pregnancy. Ned Tijdschr Klin Chem Labgeneesk. 2017;42:82–8.

    Google Scholar 

Informatie voor professionals

  1. Steegers E, Geluk A. Gezond zwanger worden. Apeldoorn: Maklu; 2015.

    Google Scholar 

  2. Preconceptie Indicatie Lijst via www.kennisnetgeboortezorg.nl.

  3. NVAB-richtlijn Zwangerschap, postpartumperiode en werk via www.nvab-online.nl.

NHG-richtlijnen van belang

  1. De Jong-Potjer L, Beentjes M, Bogchelman M, Jaspar A, Van Asselt K. NHG-Standaard preconceptiezorg (M79). Utrecht: NHG; 2011.

    Google Scholar 

  2. Smeele I, Barnhoorn M, Broekhuizen B, Chavannes N, Veen J In ’t, Van der Molen T, et al. NHG-Standaard Astma bij volwassenen (M27). Derde herziening. Utrecht: NHG; 2015.

    Google Scholar 

  3. Van Asselt KM, Hinloopen RJ, Silvius A, Van der Linden P, Van Oppen C, Van Balen J. NHG-Standaard Subfertiliteit (M25). Utrecht: NHG; 2010.

    Google Scholar 

  4. Van Binsbergen J, Langens F, Dapper A, Van Halteren M, Glijsteen R, Cleyndert G, et al. NHG-Standaard Obesitas (M95). Utrecht: NHG; 2010.

    Google Scholar 

  5. NHG-werkgroep Miskraam. NHG-Standaard Miskraam (M03). Derde herziening. Utrecht: NHG; 2017.

    Google Scholar 

  6. NHG. Laboratoriumdiagnostiek Vitamine D-deficientie (LESA). Utrecht: NHG; 2018.

    Google Scholar 

Websites voor aanvullende informatie

  1. Pharos biedt informatiematerialen om laaggeletterden te ondersteunen bij een kinderwens. https://www.pharos.nl/kennisbank/kelly-en-karim-willen-zwanger-worden/.

  2. Voor meer informatie en rechten rondom arbeidsomstandigheden: https://www.fnv.nl/themas/zwanger-en-ouderschap/app-werk-en-zwangerschap/; https://www.rivm.nl/zwangerschap-en-werk/informatiemateriaal.

  3. Voor meer informatie rondom infectieziekten in de zwangerschap: https://www.rivm.nl/zwangerschap-en-infectieziekten.

  4. Meer informatie over erfelijkheid, specifiek gericht op huisartsen: https://www.Huisartsengenetica.nl.

Informatie voor patiënten

  1. Zwangerwijzer.nl: Schriftelijke anamnese voor preconceptiezorgconsult. Tevens veel informatie(folders) voor patiënten.

    Google Scholar 

  2. Slimmerzwanger.nl: Online leefstijlcoachingprogramma preconceptioneel en voor de zwangerschap.

    Google Scholar 

  3. Strakszwangerworden.nl: Website met toegankelijke informatie, ook voor lageropgeleiden, rondom kinderwens.

    Google Scholar 

  4. Nietofwelzwanger.nl: Keuzehulp rondom reproductieve vraagstukken, variërend van anticonceptie, ongewenste zwangerschap tot wanneer en hoe gezond zwanger te worden.

    Google Scholar 

Overig voorlichtingsmateriaal

  1. De brochure ‘Kinderen krijgen? Denk na over risico’s op uw werk’ is gratis te downloaden via https://www.rivm.nl/zwangerschap-en-werk.

  2. Via de website van het Erfocentrum vindt u voorlichtingsmateriaal over erfelijke aandoeningen, waaronder een voorlichtingsfilm over kinderwens en erfelijke aandoeningen in de familie: www.erfelijkheid.nl.

  3. Voorlichtingsmateriaal over rookvrij opgroeien en gezond zwanger worden vindt u via: https://www.rokeninfo.nl/professionals/rookvrij-opgroeien/wachtkamervideo-roken-zwangerschap. En: https://www.patientenfederatie.nl/producten/voor-wachtkamerschermen/gezond-zwanger-worden.

Landelijk en patiëntenverenigingen

  1. VSOP (Vereniging Samenwerkende Ouder- en Patiëntenorganisaties) is de koepelorganisatie voor zeldzame en genetische aandoeningen in Nederland. www.vsop.nl.

  2. Het Erfocentrum is het Nationaal informatiecentrum erfelijkheid: www.erfelijkheid.nl.

  3. De KNOV (Koninklijke Nederlandse Organisatie voor Verloskundigen) heeft een cliëntensite, inclusief preconceptie-informatie: www.deverloskundige.nl.

Download references

Author information

Authors and Affiliations

  1. afdeling Child health, TNO & KNOV, Leiden, Nederland

    dr. S. M. P. J. Jans (verloskundig onderzoeker en wetenschappelijk redacteur)

  2. Huisartsenpraktijk het Kompas, Zoetermeer, Nederland

    dr. L. C. de Jong-Potjer (huisarts)

Authors
  1. dr. S. M. P. J. Jans
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  2. dr. L. C. de Jong-Potjer
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

Editor information

Editors and Affiliations

  1. Nijmegen, The Netherlands

    Toine Lagro-Janssen

  2. Nijmegen, The Netherlands

    Doreth Teunissen

Rights and permissions

Reprints and permissions

Copyright information

© 2020 Bohn Stafleu van Loghum is een imprint van Springer Media B.V., onderdeel van Springer Nature

About this chapter

Check for updates. Verify currency and authenticity via CrossMark

Cite this chapter

Jans, S.M.P.J., de Jong-Potjer, L.C. (2020). Preconceptiezorg in de dagelijkse huisartsenpraktijk. In: Lagro-Janssen, T., Teunissen, D. (eds) Urogynaecologie. Praktische huisartsgeneeskunde. Bohn Stafleu van Loghum, Houten. https://doi.org/10.1007/978-90-368-2409-5_16

Download citation

  • DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-368-2409-5_16

  • Published:

  • Publisher Name: Bohn Stafleu van Loghum, Houten

  • Print ISBN: 978-90-368-2408-8

  • Online ISBN: 978-90-368-2409-5

  • eBook Packages: Dutch language eBook collection

Publish with us

Policies and ethics

Search

Navigation