Skip to main content

De actualiteit van de opvoedpraktijk; ideologieën die over elkaar heen buitelen?

  • Chapter
  • First Online:
Preventie psychische aandoeningen
  • 1812 Accesses

Samenvatting

De vraag naar zorg voor psychische problemen is de afgelopen decennia sterk toegenomen. Onze jonge generatie kent opvallend veel uitvallers; afgekeurd op psychische gronden, kampend met depressie, burn-out en chronische vermoeidheid. In de eerste 1.000 dagen wordt de basis gelegd voor alle gezonde draagkracht en voor de echte preventie van al die psychische maar ook veel somatische aandoeningen. Nu het risico op ziekte, hongersnood en vroegkinderlijke sterfte lager is dan ooit zijn de bedreigingen voor de ontwikkeling vaak geïndividualiseerd. In het perspectief van de drukke carrières die ouders combineren met de zorg die de etikettenregen met zich meebrengt zie je vaak dat zij teleurgesteld raken over het gezin dat zij dachten op te bouwen. Er is behoefte aan een nieuwe pedagogiek gebaseerd op betrouwbare kennis waarmee we de psychologische basis van onze nieuwe generaties versterken.

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this chapter

Chapter
USD 29.95
Price excludes VAT (USA)
  • Available as PDF
  • Read on any device
  • Instant download
  • Own it forever
eBook
USD 44.99
Price excludes VAT (USA)
  • Available as EPUB and PDF
  • Read on any device
  • Instant download
  • Own it forever
Softcover Book
USD 59.99
Price excludes VAT (USA)
  • Compact, lightweight edition
  • Dispatched in 3 to 5 business days
  • Free shipping worldwide - see info

Tax calculation will be finalised at checkout

Purchases are for personal use only

Institutional subscriptions

Notes

  1. 1.

    International Diagnostic Interview (CIDI) 3.0. De CIDI 3.0 is ontwikkeld door de ‘WHO-World Mental Health Survey Initiative’, een wereldwijd consortium van bevolkingsstudies op het gebied van psychische gezondheid. De CIDI 3.0 is een volledig gestructureerd interview: het antwoord van een respondent op een vraag leidt volgens vaste regels tot de volgende vraag. De CIDI 3.0 vraagt naar symptomen van psychische stoornissen en naar de last die de respondent daarvan ondervindt. Uit de antwoorden wordt afgeleid of de persoon voldoet aan de criteria van een psychische stoornis volgens DSM-IV. Zie hiervoor: http://www.nemesis-2.nl/meetinstrumenten/diagnostisch-interview.

  2. 2.

    Een nieuwe manier vindt nu plaats onder de titel ‘zorgvraagzwaarte’. Hier wordt door technici – voor veel geld – getracht een zorgvraagzwaarte indicator te ontwikkelen die de zorg moet beperken. In het narratief dat op dit niveau wordt gehanteerd, kun je met de beste wil van de wereld de klinische praktijk niet meer herkennen.

  3. 3.

    Een serie van 7 boekjes, die (aanstaande) ouders informatie biedt over de ontwikkeling, gezondheid en opvoeding van hun kind vanaf het moment van een kinderwens tot en met de puberteit.

  4. 4.

    Zie: https://www.pfsc.uq.edu.au/research/evidence/ voor een overzicht van het onderzoek naar dit programma. Tweehonderd Nederlandse gemeenten hebben er 11 miljoen aan uitgegeven. Het programma biedt een reeks van mogelijkheden, variërend van eenvoudige tips tot intensieve begeleiding. Er is in Nederland ook kritiek op zoals die van hoogleraar pedagogiek Micha de Winter die twijfelt aan het effect ervan omdat het ‘one size fits all’ is, een soort McDonald’s: overal hetzelfde uitgevoerd, teveel alleen gericht op ongewenst gedrag en dus niet passend bij elke cultuur.

  5. 5.

    Marilse Eerkens schrijft in haar boek Wat doen we met de baby?: “Iedere scheet van het kind moet geanalyseerd worden, iedere mogelijke valpartij vermeden en iedere ruzie op school therapeutisch besproken aan de hand van de nieuwste gesprekstechnieken. En wat levert het op: watjes van kinderen die niks kunnen hebben en overal mee geholpen moeten worden.” Pag. 13.

  6. 6.

    In het Nederlands vertaald door Maas & Teixeire de Mattos, zie referentie.

  7. 7.

    Op pag. 38 schrijft Harris het volgende: ‘Inmiddels is een groot aantal menselijke eigenschappen met gedragsgenetische methoden bestudeerd. De uitkomsten daarvan zijn duidelijk en betrouwbaar: ongeveer vijftig procent van de variatie in de onderzochte groepen mensen is het gevolg van erfelijkheid, de resterende vijftig procent van de omgevingsinvloeden‘.

  8. 8.

    In een vergelijking van 50 Chinese moeders met 50 Amerikaanse gaf bijna 70 % van de Amerikaanse moeders aan dat veel nadruk leggen op schoolprestaties niet goed is voor kinderen, dit in tegenstelling tot 0 % van de Chinese moeders (Chua 2011, pag. 15).

  9. 9.

    Nederlands Jeugd Instituut 2014.

  10. 10.

    http://www2.ibw.uni-heidelberg.de/~gerstner/V-Kant_Ueber_Paedagogik.pdf.

  11. 11.

    Lees hierover de analyse van de Israëlische historicus Yuval Harari in zijn boek Sapiens (Harari 2014).

  12. 12.

    http://wetten.overheid.nl/BWBR0022762/2018-01-01#Hoofdstuk2_Afdeling28_Artikel218.

Literatuur

  • Achor, S. (2013). Before happiness: The 5 hidden keys to achieving success, spreading happiness, and sustaining positive change. New York: Crown Business.

    Google Scholar 

  • Acosta, R. M., & Hutchison, M. (2017). The happiest kids in the world. Bringing up children the Dutch way. London: Doubleday.

    Google Scholar 

  • Arboned (2015). Verzuim door stress op steeds jongere leeftijd. Geraadpleegd van http://bit.ly/2uWdeSV.

  • Barclay, K., & Myrskylä, M. (2016). Advanced maternal age and offspring outcomes: Reproductive aging and counterbalancing period trends. Population and Development Review, 42(1), 69–94.

    Article  Google Scholar 

  • Bronsveld, E. (2014). Temperamentvolle kinderen. Utrecht: Kosmos Uitgevers.

    Google Scholar 

  • CBS (2017). Personen naar economische zelfstandigheid en financiële onafhankelijkheid. Geraadpleegd van http://bit.ly/2wM9Y01.

  • Chua, A. (2011). Strijdliedvan de tijgermoeder. Amsterdam: Nieuw Amsterdam Uitgevers.

    Google Scholar 

  • Clinton, H. R. (1996). It takes a village and other lessons children teach us. New York: Simon and Schuster.

    Google Scholar 

  • Cornelissen, J. (2011). Operatie zorg, naar een driedeling in de gezondheidszorg. Assen: Koninklijke Van Gorcum.

    Google Scholar 

  • Dekker, J. (2011). Verschuivende pedagogische ambities in de Nederlandse geschiedenis. In W. Koops, M. de Winter & M. Pieper (Red.), Wereldwijd opvoeden. Amsterdam: SWP Uitgeverij.

    Google Scholar 

  • Delespaul, P., Milo, M., Schalken, F., Boeving, W., & Os, J. van (2015). Goede GGZ Nieuwe concepten, aangepaste taal en betere organisatie. Leusden: Diagnosis Uitgevers.

    Google Scholar 

  • Derksen, J. (2015). Iedereen een psychische aandoening? Utrecht: de Tijdstroom.

    Google Scholar 

  • Eerkens, M. (2012). Wat doen we met de baby? Haarlem: Bertram en De Leeuw uitgevers.

    Google Scholar 

  • Gopnik, A. (2017). De opvoedparadox. Amsterdam: Uitgeverij Nieuwezijds.

    Google Scholar 

  • Groen, A., & Vuijsje, H. (2012). Slikken, zwijgen en schenken. De Groene Amsterdammer. Geraadpleegd van http://bit.ly/2xyxuuu.

  • Harari, Y. N. (2014). Sapiens: A brief history of human kind. London: Harvill Secker.

    Google Scholar 

  • Harris, J. R. (1999). Het misverstand opvoeding (vertaling: Maas, T. & Teixeira de Mattos, L.). Amsterdam: Altlas Contact B.V.

    Google Scholar 

  • HBSC (2013). Gezondheid, welzijn en opvoeding van jongeren in Nederland. Geraadpleegd van http://bit.ly/2wge4Or.

  • Hermans, D., & Rozenbroek, E. (2017). Geef dat kind een slok jenever. Houten: Uitgeverij Unieboek|Het Spectrum.

    Google Scholar 

  • HR praktijk (2013). Verzuim(duur) blijft dalen. Geraadpleegd op 23 januari 2018 van http://bit.ly/2DCnZ4c.

  • Hutschemaekers, G. (1990). Neurosen in Nederland. Nijmegen: Sun.

    Google Scholar 

  • Jolles, J. (2017). Het tienerbrein. Amsterdam: Amsterdam University Press B.V.

    Google Scholar 

  • Kessler, R. C., Berglund, P., Demler, O., Jin, R., Merikangas, K. R., Walters, E. E. (2005). Lifetime prevalence and age-of-onset distributions of DSM-IV disorders in the national comorbidity survey replication. Archives of General Psychiatry, 62(7), 593–602. https://doi.org/10.1001/archpsyc.62.6.593.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  • Leij, A. van der (2013). De pretparkgeneratie. Amsterdam: Nijgh en Van Ditmar.

    Google Scholar 

  • LVVP (2015). Huisarts behandelt meer patiënten met psychische klachten. Geraadpleegd op 23 januari 2018 van http://bit.ly/2wVEMcn.

  • Os, J. van (2015). De DSM-5 voorbij. Leusden: Diagnosis Uitgevers.

    Google Scholar 

  • Rijksoverheid (2013). 1 op de 3 gevallen ziekteverzuim door werkstress. Geraadpleegd van http://bit.ly/2fQU0vh.

  • Roovers, D. (2017). Mensen maken. Amsterdam: Ambo/Anthos.

    Google Scholar 

  • Smeets, I. (2016). Zoete kinderen eten geen suiker. Amsterdam: Uitgeverij Nieuwezijds.

    Google Scholar 

  • Trimbos-instituut (2012). GGZ in tabellen. Geraadpleegd van http://bit.ly/2xhUoqG.

  • Unicef (2013). Child-wellbeing in rich countries: A comparative overview. Geraadpleegd van http://bit.ly/2fBi80.

  • Winter de, M. (2011). Verbeter de wereld begin bij de opvoeding. Amsterdam: Uitgeverij SWP.

    Google Scholar 

  • Wennberg, J. E., & Fisher, E. S. (2006). The care of patients with severe chronic illness: A report on the medicare program by the dartmouth atlas project. Geraadpleegd van http://bit.ly/2uWnw5d.

Download references

Author information

Authors and Affiliations

Authors

Rights and permissions

Reprints and permissions

Copyright information

© 2018 Bohn Stafleu van Loghum is een imprint van Springer Media B.V., onderdeel van Springer Nature

About this chapter

Check for updates. Verify currency and authenticity via CrossMark

Cite this chapter

Derksen, J.J.L. (2018). De actualiteit van de opvoedpraktijk; ideologieën die over elkaar heen buitelen?. In: Preventie psychische aandoeningen. Bohn Stafleu van Loghum, Houten. https://doi.org/10.1007/978-90-368-2119-3_1

Download citation

  • DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-368-2119-3_1

  • Published:

  • Publisher Name: Bohn Stafleu van Loghum, Houten

  • Print ISBN: 978-90-368-2118-6

  • Online ISBN: 978-90-368-2119-3

  • eBook Packages: Dutch language eBook collection

Publish with us

Policies and ethics