Abstract
In Nederland is kanker onder mannen de belangrijkste doodsoorzaak, bij vrouwen is het na hart- en vaatziekten de tweede doodsoorzaak. Voedings- en leefgewoonten spelen een belangrijke rol bij het ontstaan van kanker. Geschat wordt dat 30 tot 40 procent van alle gevallen van kanker te voorkomen is door gezondere leef- en eetgewoonten. Voorkomen van overgewicht, voldoende lichamelijke activiteit, voldoende inname van groente en fruit en een beperkte inname van rood vlees, alcohol en zout dragen bij aan de preventie van kanker. Er is nog weinig bekend welke rol voeding heeft bij mensen die kanker hebben of hebben gehad. Voor deze mensen gelden daarom dezelfde aanbevelingen als bij preventie van kanker.
This is a preview of subscription content, access via your institution.
Buying options
Tax calculation will be finalised at checkout
Purchases are for personal use only
Learn about institutional subscriptionsReferenties
Bandera EV, August DA. Alcohol consumption and breast cancer survival. Journal of clinical oncology: official journal of the American Society of Clinical Oncology 2009; 27(10): 1727; author reply 1728.
Centraal Bureau voor de Statistiek. www.cbs.nl, 2011.
Chlebowski RT, Blackburn GL, Thomson CA, e.a. Dietary fat reduction and breast cancer outcome: interim efficacy results from the Women"s Intervention Nutrition Study. J Natl Cancer Inst 2006; 98(24): 1767–1776.
Heideman WH, Russell NS, Gundy C, Rookus MA, Voskuil DW. The frequency, magnitude and timing of post-diagnosis body weight gain in Dutch breast cancer survivors. Eur J Cancer 2009; 45(1): 119–126.
Meyerhardt JA, Niedzwiecki D, Hollis D, e.a. Association of Dietary Patterns With Cancer Recurrence and Survival in Patients With Stage III Colon Cancer. JAMA 2007; 298(7): 754–764.
Nederlandse Kankerregistratie. www.iknl.nl, 2011.
Patterson RE, Cadmus LA, Emond JA, Pierce JP. Physical activity, diet, adiposity and female breast cancer prognosis: a review of the epidemiologic literature. Maturitas 2010; 66(1):5-15.
Pierce JP, Natarajan L, Caan BJ, et al. Influence of a diet very high in vegetables, fruit, and fiber and low in fat on prognosis following treatment for breast cancer: the Women"s Healthy Eating and Living (WHEL) randomized trial. JAMA 2007; 298(3): 289–298.
Robien K, Demark-Wahnefried W, Rock CL. Evidence-based nutrition guidelines for cancer survivors: current guidelines, knowledge gaps, and future research directions. J Am Diet Assoc 2011; 111(3): 368–375.
Voedselconsumptiepeiling 2003. www.rivm.nl/vcp, 2003.
Vrieling A, Kampman E. The role of body mass index, physical activity, and diet in colorectal cancer recurrence and survival: a review of the literature. Am J Clin Nutr 2010; 92(3): 471–490.
World Cancer Research Fund / American Institute for Cancer Research. Food, Nutrition, Physical activity, and the Prevention of Cancer: a global perspective. Washington DC: AICR2007. Het WCRF-rapport over voeding en kankerpreventie is in te zien via: www.dietandcancerreport.org en wordt continu up-to-date gehouden via het Continuous Update Project.
Meer lezen over voeding bij kanker
De artikelen van Patterson en Vrieling geven een mooi overzicht over de huidige wetenschappelijke inzichten over de rol van voeding, lichamelijke activiteit en overgewicht bij respectievelijk borstkanker en dikkedarmkanker.
KWF-brochure Voeding bij kanker (te downloaden via www.KWF.nl)
WCRF-folder: Gids voor voeding en leefstijl na kanker (te bestellen via www.wcrf.nl)
Doyle C, Kushi LH, Byers T, e.a. Nutrition and physical activity during and after cancer treatment: an American Cancer Society guide for informed choices. CA Cancer J Clin 2006; 56(6): 323–353.
Rights and permissions
Copyright information
© 2013 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media
About this chapter
Cite this chapter
Winkels, R., Kampman, E. (2013). Voeding en primaire en secundaire preventie van kanker. In: Informatorium Voeding en Diëtetiek - Dieetleer. Bohn Stafleu van Loghum, Houten. https://doi.org/10.1007/978-90-368-0508-7_53
Download citation
DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-368-0508-7_53
Publisher Name: Bohn Stafleu van Loghum, Houten
Print ISBN: 978-90-368-0507-0
Online ISBN: 978-90-368-0508-7
eBook Packages: Dutch language eBook collection