Skip to main content
SpringerLink
Log in
Book cover

SOS - snelle opvang bij seksueel misbruik van mensen met een verstandelijke beperking pp 9–25Cite as

Seksueel misbruik van mensen met een verstandelijke beperking: plaatsbepaling en verklaringsmodel

  • Chapter
  • First Online:

  • 2405 Accesses

Inleiding

Bij het handelen in situaties van seksueel misbruik van mensen met een verstandelijke beperking, speelt verschillende wet- en regelgeving een rol. Vaak voelen hulpverleners zich handelingsverlegen door een beperkte kennis op dit gebied. In dit hoofdstuk wordt aandacht besteed aan de definiëring van seksueel misbruik, zowel in psychologische als in juridische zin. Er worden kort enkele wetsartikelen beschreven die van toepassing zijn op situaties van seksueel misbruik, waarbij mensen met een verstandelijke beperking betrokken zijn. Het gaat dan niet alleen om de aard van de seksuele handelingen, de leeftijd van betrokkenen, maar ook om de wilsbekwaamheid van het slachtoffer - een term die in rechtszaken rondom seksueel misbruik van mensen met een verstandelijk beperking, maar ook daarbuiten, geregeld een centrale rol speelt.

This is a preview of subscription content, log in via an institution.

Chapter
USD   29.95
Price excludes VAT (USA)
  • Available as PDF
  • Read on any device
  • Instant download
  • Own it forever
eBook
USD   49.99
Price excludes VAT (USA)
  • Available as EPUB and PDF
  • Read on any device
  • Instant download
  • Own it forever
Softcover Book
USD   64.99
Price excludes VAT (USA)
  • Compact, lightweight edition
  • Dispatched in 3 to 5 business days
  • Free shipping worldwide - see info

Tax calculation will be finalised at checkout

Purchases are for personal use only

Learn about institutional subscriptions

Literatuur

  1. Gill, C.J. (2010). No, we don’t think our doctors are out to get us: Responding to the straw man distortions of disability rights arguments against assisted suicide. Disability and Health Journal, 3, 31–38.

    Article  Google Scholar 

  2. McCarthy, M. & Thompson, D. (1996). Sexual abuse by design. Disability & Society, 11(2), 205-218. Londen: Routledge.

    Google Scholar 

  3. Nicolai, N.J. (1997). Over splitsen, splijten en dissociëren. Tijdschrift voor Psychotherapie 23, 46-58. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.

    Google Scholar 

  4. Brugsteden, R. van, Heestermans, M. & Swennen, M. (2011). Seksualiteit en seksueel misbruik en Sturen op aanpak van seksueel misbruik. Utrecht: VGN en kennisplein gehandicaptenzorg.

    Google Scholar 

  5. Tuffrey-Wijne, I. (2013). How to break the bad news to people with Intellectual Disabilities−A Guide for Carers and Professionals. London: Jessica Kingsley Publishers.

    Google Scholar 

  6. WGBO artikel 7:465 lid 2.

    Google Scholar 

  7. Werkgroep Ministerie van Justitie (2007). Handreiking voor de beoordeling van wilsonbekwaamheid. ’s-Gravenhage: Ministerie van Justitie.

    Google Scholar 

  8. Moonen, X.M.H., Held, J. & Leeman, M. (2011). Voorlopige Richtlijn Wettelijk Kader Orthopedagogische Behandelcentra. Utrecht: VOBC LVG.

    Google Scholar 

  9. Appelbaum, P.S. & Grisso, T. (1988). Assessing patients’ capacities to consent to treatment. New England Journal of Medicine, 319, 1635-1638. Waltham: Massachusetts Medical Society.

    Google Scholar 

  10. Rozee, P. & Koss, M. (2001). Rape: A Century of resistance. Psychology of Woman Quarterly, 25, 295-311. Westport, CT: Greenwood Press.

    Google Scholar 

  11. Garcia-Moreno, C., Jansen, H., Ellsberg, M., Heise, L. & Watts, C. (2005). WHO Multi-Country Study on Women’s Health and Domestic Violence against Women. Geneva: WHO Library Catalogen.

    Google Scholar 

  12. Johnson, H., Ollus, N. & Nevala, S. (2008). Violence against women: An International perspective. New York: Springer.

    Google Scholar 

  13. Lalor, K. & McElvaney, R. (2010). Child sexual abuse, links to later sexual exploitation/high risk sexual behaviour and prevention/treatment programs. Trauma, Violence & Abuse, 11(4), 159-177. New York: Thomson Reuters.

    Google Scholar 

  14. Bakker, F., Graaf, H. de, Haas, S. de, Kedde, H., Kruijer, H. & Wijsen, C. (2009). Seksuele gezondheid in Nederland. Utrecht: Rutgers Nisso groep.

    Google Scholar 

  15. Portegijs, W., Hermans, B. & Lalba, V. (2006). Emancipatiemonitor 2006. Veranderingen in de leefsituatie en levensloop. Den Haag: SCP.

    Google Scholar 

  16. Baladarian, N. (1991). Sexual abuse of people with developmental disabilities. Journal of Sexuality and Disability, 9(4), 323-335. VS: Springer.

    Google Scholar 

  17. Sobsey, D. & Doe, T. (1991). Patterns of sexual abuse and assault. Sexuality and Disability, 9(3), 243-259. VS: Springer.

    Google Scholar 

  18. Gorman-Smith, D. & Matson, J.L. (1992). Sexual abuse and persons with developmental disabilities. In: O’Donohue, W.T. & Geer, A. (Eds). The sexual abuse of children: Theory, research, and therapy 12 (pp. 285–306). Hillsdale, NJ: Lawrence-Erlbaum Assn.

    Google Scholar 

  19. Westat Inc. (1991/1993). A Report on the Maltreatment of Children with Disabilities. Washington D.C.: U.S. Department of Health and Human Services.

    Google Scholar 

  20. Gordon, B.N. & Schroeder, C.S. (1995). Sexuality: A Developmental Approach to Problems. New York: Plenum Publishing Corp.

    Google Scholar 

  21. Hingsberger, D. & Melberg Schwier, K. (2000). Sexuality, your Sons and Daughters with Intellectual Disabilities. London: Jessica Kingsley Publishers.

    Google Scholar 

  22. Berlo, W. van, et al. (2011). Beperkt weerbaar−een onderzoek naar seksueel geweld bij mensen met een lichamelijke, zintuiglijke of verstandelijke beperking. Utrecht: Rutgers WPF/Movisie.

    Google Scholar 

  23. Duke, J.E.A. (2006). Summary of Literature on Sexual Violence Against People with Development Disabilities. Oregon: Public Health Division.

    Google Scholar 

  24. Belie, E. de, Ivens, C., Lesseliers, J. & Hove, G. van (red.) (2000). Seksueel misbruik en mensen met een verstandelijke handicap. Leusden: Acco.

    Google Scholar 

  25. Commissie Samson (2012). Omringd door zorg, toch niet veilig. Seksueel misbruik van door de overheid uit huis geplaatste kinderen, 1945-heden. Amsterdam: Boom.

    Google Scholar 

  26. Spanjaard, H., Haspels, M. & Roos, I. (2000). Grenzen stellen en respecteren: onderzoek naar de effecten van programmaontwikkeling omtrent seksualiteit. Nederlands tijdschrift voor Zwakzinnigenzorg, 26(4), 211–228.

    Google Scholar 

  27. Crosse, S.B., Kaye, E. & Ratnofsky, A.C. (1993). A report on the maltreatment of children with disabilities. Washington D.C.: National Center on Child Abuse and Neglect, DHHS.

    Google Scholar 

  28. Sullivan, P.M. & Knutson, J.F. (1998). The association between maltreatment and disabilities in a hospital-based epidemiologic study. Child Abuse Neglect, 22, 271.

    Article  Google Scholar 

  29. Belie, E. de, Ivens, C., Lesseliers, J. & Hove, G. van (red.) (2000). Seksueel misbruik en mensen met een verstandelijke handicap. Leusden: Acco.

    Google Scholar 

  30. Classen, C.C., Palesh, O.G. & Aggerwal, R. (2005). Sexual revictimization: A review of the emperical literature. Trauma, Violence and Abuse, 6(2), 103–129.

    Google Scholar 

  31. Turk, V. & Brown, H. (1993). The sexual abuse of adults with a learning disabilities: Results of a two-year incidence survey. Mental Handicap Research, 6, 193–216.

    Article  Google Scholar 

  32. Sobsey, D. (1994). Violence and abuse in the lives of people with disabilities-the end of the silent acceptance. Baltimore: Pal H. Brookes publishing co.

    Google Scholar 

  33. Finkelhor, D. & Asdigian, N.L. (1996). Riskfactors for youth vicimization: Beyond a lifestyles/routine activities theory approach. Violence & victims, 11, 3–20.

    Google Scholar 

  34. Berlo, W. van (1995). Seksueel misbruik bij mensen met een verstandelijke handicap. Delft: Eburon.

    Google Scholar 

  35. Scharloo, A. (2009). Kwetsbaar: Kinderen met een beperking, een vergeten groep met onzichtbare slachtoffers. Uitgeest: Tijdschrift kindermishandeling.

    Google Scholar 

  36. TransAct (2005). Utrecht.

    Google Scholar 

  37. Berlo, W. van & Put, C. van der, genoemd in Kersten (2003). Kersten, M., Seksualiteit van mensen met een handicap. Een analyse van bestaande kennis en aanwijzingen voor praktijk en verdere kennisverwerving. Utrecht: LKNG.

    Google Scholar 

  38. Finkelhor, D. (1986). A sourcebook on child sexual abuse. Beverly Hills, CA: Sage Publications.

    Google Scholar 

  39. Brown, H., Hunt, N. & Stein, J. (1994). ‘Alarming but very necessary’: Working with staff groups around the sexual abuse of adults with learning disabilities. Mental Handicap, 20, 44–55.

    Article  Google Scholar 

  40. Douma, J., Bergh, P. & Hoekman, J. van den (1998). Verstandelijk gehandicapten en seksueel misbruik. Rotterdam: Lemniscaat.

    Google Scholar 

  41. Lewis, L., Kelly, K. & Allen, J. (2004). Restoring Hope And Trust: An Illustrated Guide To Mastering Trauma. Brooklandville, MD: Sidran Institute Press.

    Google Scholar 

  42. Cense, M. (1997). Rode kaart of carte blanche; risicofactoren voor seksuele intimidatie en seksueel misbruik in de sport. Arnhem: NOC*NSF.

    Google Scholar 

  43. Finkelhor, D. (1984). Child sexual abuse: New theory and research. New York: The Free Press.

    Google Scholar 

  44. Mastenbroek, S. (1995). De illusie van veiligheid. Utrecht: Jan van Arkel.

    Google Scholar 

  45. Scharloo, A. (2005). Seksueel misbruik: de gevolgen voor ouders en verwanten. Utrecht: VOGG Raakpunt.

    Google Scholar 

  46. NCTSN (2010). Caring for children who have experience trauma, participant handbook. Los Angeles: National Child Traumatic Stress Network (NCTSN).

    Google Scholar 

  47. Slachtofferhulp (2003). Kinderen helpen na een schokkende gebeurtenis; praktische gids na een misdrijf of plots overlijden. Houten: Lannoo.

    Google Scholar 

  48. NCTSN (2009).. Caring for kids; what parents need to know about sexual abuse. Los Angeles: National Child Traumatic Stress Network (NCTSN).

    Google Scholar 

  49. Scharloo, A. (2012). Seksuele opvoeding bij kinderen met seksueel misbruik ervaringen. Congres opvoeden van getraumatiseerde kinderen. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.

    Google Scholar 

  50. Johnson, T.C. (1998). Sexuality curriculum for abused children and young adolescents and their parents. Pasadena, CA: Cavanagh Johnson.

    Google Scholar 

Download references

Author information

Authors and Affiliations

  1. Den Haag, The Netherlands

    Drs. A. Scharloo

  2. ’S-Heerenbroek, Overijssel, The Netherlands

    Drs. S. Ebbers

  3. Lonneker, The Netherlands

    Drs. M. Spijker

Authors
  1. Drs. A. Scharloo
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  2. Drs. S. Ebbers
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  3. Drs. M. Spijker
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

Corresponding author

Correspondence to A. Scharloo .

Copyright information

© 2014 Bohn Stafleu van Loghum

About this chapter

Cite this chapter

Scharloo, A., Ebbers, S., Spijker, M. (2014). Seksueel misbruik van mensen met een verstandelijke beperking: plaatsbepaling en verklaringsmodel. In: SOS - snelle opvang bij seksueel misbruik van mensen met een verstandelijke beperking. Bohn Stafleu van Loghum, Houten. https://doi.org/10.1007/978-90-368-0328-1_2

Download citation

  • DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-368-0328-1_2

  • Published:

  • Publisher Name: Bohn Stafleu van Loghum, Houten

  • Print ISBN: 978-90-368-0327-4

  • Online ISBN: 978-90-368-0328-1

  • eBook Packages: Dutch language eBook collection

Publish with us

Policies and ethics

Search

Navigation