Abstract
Het model dat aangeeft hoe de factoren voor het ontstaan van tandcariës in elkaar grijpen, heeft sinds de eerste publicatie veel aanpassingen ondergaan (Keyes e.a., 1963). Bovendien werd duidelijk dat deze factoren niet alleen een rol spelen bij het ontstaan van cariës, maar ook bij het ontstaan van parodontale aandoeningen. Figuur 14-1 geeft een overzicht van deze factoren (König en Mikx, 1996). Een opvallend afwezige factor is de leeftijd. Toch werd vroeger altijd beweerd dat cariës vooral een jeugdziekte is en dat parodontale aandoeningen pas op oudere leeftijd optreden. Deze uitspraken waren onder meer gebaseerd op het feit dat bij ouderen alle tandvlakken met cariësrisico reeds of gevuld of geëxtraheerd waren. Bovendien werd veel waarde gehecht aan posteruptieve maturatie, waardoor het gebit in de loop der jaren minder cariësgevoelig zou worden (hoofdstuk 6). Verondersteld werd dat parodontale aandoeningen vooral bij ouderen voorkomen, hetgeen berust op de ervaring dat gingivitis weliswaar op alle leeftijden voorkomt, maar dat ernstige parodontale afwijkingen vooral bij volwassenen worden gezien.
Access this chapter
Tax calculation will be finalised at checkout
Purchases are for personal use only
Geciteerde literatuur
Axelsson P, Lindhe J. Effect of controlled oral hygiene procedures on caries and periodontal dis- eases in adults. J Clin Periodontol 1978; 5: 133–51.
Baat C de, Hage MD, Kalk W, Schuil GRE. Tertiaire tand- en mondheelkundige preventie bij ouderen. Een toekomstperspectief. Ned Tijdschr Tandheelkd 1991; 98: 425–6.
Baat C de, Nieuw Amerongen A van. Slijtage van gebitselementen. Classificatie en terminologie. Ned Tijdschr Tandheelkd 1997; 104: 138–41.
Bowden G, Edwardsson S. Oral ecology and dental caries. In: Thylstrup A, Fejerskov O (eds.). Textbook of clinical cariology. Copenhagen: Munksgaard, 1994.
Cate JM ten, Loveren C van. Speeksel, cariës en diagnostiek. Ned Tijdschr Tandheelkd 1992; 99: 85–8.
Cramwinckel B. Trek in iets lekkers. De invloed van smaak op het eetgedrag. Ned Tijdschr Tandheelkd 1995; 102: 435–7.
Hawkins RJ, Jutai DKG, Brothwell DJ, Locker D. Three-year coronal caries incidence in older Canadian adults. Caries Res 1997; 31: 405–10.
Keyes PH, Jordan HV. Factors influencing the initiation, transmission and inhibition of dental caries. In: Harris RJ (ed.). Mechanisms of hard tissue distruction. New York: Academie Press, 1963.
Keltjens HMAM. Microbiology and preventive treatment of root surface caries. Academisch Proefschrift. Nijmegen: Katholieke Universiteit, 1988.
Keltjens HMAM, Os JH van. Duurzame nazorg en behandeling van complicaties. In: Kalk W, Battistuzzi PGFCM, Kayser AF (red.). De overkappingsprothese op natuurlijke pijlerelementen en implantaten. Diagnostiek en behandeling. Houten/Zaventem: Bohn Stafleu Van Loghum, 1994.
Kidd EAM, Richards A, Thylstrup A, Fejerskov O. The susceptibility of ‘young’ and ‘old’ human enamel to artificial caries in vitro. Caries Res 1984; 18: 226–30.
König KG, Mikx FHM. Inschatting van het risico op cariës, erosies en parodontale aandoeningen. In: Loveren C van, Weijden GA van der (red.). Preventieve tandheelkunde. Houten/Diegem: Bohn Stafleu Van Loghum, 1996.
Koopmans ASF. Klinische handleiding voor de vervaardiging van een volledige gebitsprothese. Amsterdam, Academisch Centrum voor Tandheelkunde, 1998.
Lie MA. Factors associated with susceptibility to gingival inflammation. Academisch Proefschrift. Amsterdam: Academisch Centrum voor Tandheelkunde (ACTA), 1997.
Lie MA, Slegte C de, Timmerman M, Weijden GA van der. Roken is risicofactor voor parodontitis. Ned Tandartsenblad 1997; 52: 606–9.
Lindhe J, Nyman S. The effect of plaque control and surgical pocket elimination on the establishment and maintenance of periodontal health. A longitudinal study of periodontal therapy in cases of advanced disease. J Clin Periodontol 1975; 2: 67–79.
Loveren C van. Fluoride. In: Loveren C van, Weijden GA van der (red.). Preventieve tandheelkunde. Houten/Diegem: Bohn Stafleu Van Loghum, 1996.
Nyvad B, Fejerskov O. Development, structure and pH of dental plaque. In: Thylstrup A, Fejerskov O (eds.). Textbook of clinical cariology. Copenhagen: Munksgaard, 1994.
Palenstein Helderman WH van, Weijden GA van der. Mondhygiëne. In: Loveren C van, Weijden GA van der (red.). Preventieve tandheelkunde. Houten/Diegem: Bohn Stafleu Van Loghum, 1996.
Ravald N, Birkhed D, Hamp SE. Root caries susceptibility in periodontally treated patients. Results after 12 years. J Clin Periodontol 1993; 20: 124–9.
Schamschula RG, Barmes DE, Keyes PH, Gulbinat W. Prevalence and interrelationships of root surface caries in Lufa, Papua New Guinea. Community Dent Oral Epidemiol 1974; 2: 295–304.
Strijp AJP van. Bacterial colonization and degradation of dentine. An in situ study. Academisch Proefschrift. Amsterdam: Academisch Centrum voor Tandheelkunde (ACTA) 1996.
Author information
Authors and Affiliations
Editor information
Editors and Affiliations
Rights and permissions
Copyright information
© 1999 Bohn Stafleu Van Loghum, Houten
About this chapter
Cite this chapter
van Loveren, C. (1999). Preventie. In: de Baat, C., Kalk, W. (eds) Geriatrische tandheelkunde. Bohn Stafleu van Loghum, Houten. https://doi.org/10.1007/978-90-313-9579-8_14
Download citation
DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-313-9579-8_14
Publisher Name: Bohn Stafleu van Loghum, Houten
Print ISBN: 978-90-313-2201-5
Online ISBN: 978-90-313-9579-8
eBook Packages: Dutch language eBook collection