Het gebruik en de ontwikkeling van wetenschappelijke kennis en inzicht vormen een vanzelfsprekend onderdeel van de geneeskunde. Alleen in de alternatieve geneeskunde wordt dat gebruik soms betwist of genegeerd. In de reguliere opleiding tot arts is de afgelopen decennia echter steeds meer nadruk gelegd op wetenschappelijke vorming en attitude. In dit hoofdstuk wordt aandacht besteed aan de ethische aspecten van wetenschappelijk onderzoek en aan de wijze waarop ethische toetsing van mensgebonden onderzoek vorm in Nederland plaatsvindt. Iedere arts kan in haar of zijn werkkring te maken krijgen met wetenschappelijke experimenten en zal dan een uitspraak moeten kunnen doen over de morele aanvaardbaarheid van dat onderzoek. Dan gaat het vaak om concrete problemen en risico’s van bepaalde handelingen of geneesmiddelen. Om in zo’n concreet geval een dergelijke uitspraak te kunnen doen, is inzicht in en reflectie op de grenzen en mogelijkheden van wetenschappelijke kennis noodzakelijk. Daarmee zal worden begonnen, waarna de op de praktijk gerichte problemen volgen.
This is a preview of subscription content, log in via an institution.
Preview
Unable to display preview. Download preview PDF.
Noten en literatuur
E. Cassirer: Das Erkenntnisproblem. Wissenschaftliche Buchgesellschaft, Darmstadt, 1974: 73–149.
H. Blumenberg: Die Lesbarkeit der Welt. Suhrkamp, Frankfurt am Main, 1983.
J.L. Israel: Radical Enlightenment. Philosophy and the making of modernity. Oxford University Press, Oxford: 59–81.
K. Popper: Conjectures and refutations. Routledge & Kegan Paul, London, 1963.
H. Koningveld: Het Verschijnsel Wetenschap. Boom, Meppel 1976: 29–57.
T.S. Kuhn: De structuur van wetenschappelijke revoluties. Boom, Meppel, 1972.
J. Vollmann, R. Winau: ‘Informed consent in human experimentation before the Nuremberg code’. British Medical Journal 1996; 313: 1445–1447.
J. Vollmann, R. Winau: ‘Informed consent in human experimentation before the Nuremberg code’. British Medical Journal 1996; 313: 1445–1447.
H.M. Hanauske-Abel: ‘Not a slippery slope or sudden subversion: German Medicine and National Socialism in 1933’. British Medical Journal 1996; 313: 1453–1463.
H.K. Beecher: ‘Ethics and Clinical Research’. New England Journal of Medicine 1966; 274: 1354–1360.
Zie www.minvws.nl met de zoekterm: embryowet.
Zie www.minvws.nl en www.ccmo.nl met de zoekterm wmo.
Zie S. Milgram: ‘Behavioural study of Obedience’. Journal of Abnormal and Social Psychology 1963; 67: 371–378; S. Milgram: ‘Subject Reaction: the Neglected Factor in the Ethics of Experimentation’. Hastings Center Report 1977; 7: 19–21.
L. Bergkamp: Het proefdier mens. De normering en regulering van medische experimenten met mensen. Samsom, Alphen aan den Rijn, 1988: p. 43 e.v.
Ter verdere lezing: Kennis en wetenschapsleer
R. Audi: Epistemology. Routledge, London, 1998.
K.R. Popper: Realism and the aim of science. Routledge, London, 1983.
Medische wetenschap
W. van der Steen: Denken over Geneeskunde. De Tijdstroom, Lochem, 1991.
P. Wright, A. Treacher: The Problem of medical knowledge. Examining the social construction of Medicine. Edinburgh University Press, Edinburgh, 1983.
H.R. Wulff: Principes van klinisch denken en handelen. Bohn, Scheltema & Holkema, Utrecht, 1980.
Copyright information
© 2006 Bohn Stafleu van Loghum
About this chapter
Cite this chapter
ten Have, H.A.M.J., ter Meulen, R.H.J., van Leeuwen, E. (2006). Wetenschap. In: Medische ethiek.. Bohn Stafleu van Loghum, Houten. https://doi.org/10.1007/978-90-313-6520-3_10
Download citation
DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-313-6520-3_10
Publisher Name: Bohn Stafleu van Loghum, Houten
Print ISBN: 978-90-313-4029-3
Online ISBN: 978-90-313-6520-3
eBook Packages: Dutch language eBook collection