Skip to main content

Een bevlogen strijd tegen seksuele kindermishandeling

de verhalen achter de vsk

  • Chapter
Vrouwenhulpverlening 1975-2000
  • 159 Accesses

De Vereniging Tegen Seksuele Kindermishandeling Binnen Het Gezin En Andere Vertrouwensrelaties (Vsk) is sinds haar oprichting in 1982 actief in het doorbreken van het zwijgen over seksuele kindermishandeling. Daarin zijn de oprichtsters en medewerkers uitzonderlijk succesvol geweest. Tegenwoordig wordt seksuele kindermishandeling in brede kringen van onze samenleving erkend als een probleem. De Vsk heeft een stempel weten te drukken op het openbare debat. De problematiek is zichtbaar gemaakt voor wetenschappers, hulpverleners en politici. Dit succes roept vragen op. In welk klimaat kon de Vsk ontstaan? Op welke gebieden was zij actief? En hoe is het de vsk gelukt de onzichtbare slachtoffers van seksuele kindermishandeling een stem te geven?

In dit hoofdstuk wordt aan de hand van archiefmateriaal1, gesprekken met betrokkenen2, 21 jaargangen van het ledenblad Perspectief 3 en algemene publicaties over het onderwerp seksueel geweld een beeld geschetst van de kleurrijke historie van deze Vereniging tussen 1981 en 2000. In deze periode hebben de leden en de medewerkers een kleine club doen uitgroeien tot een stabiele beweging met gemiddeld 300 leden. Dat waren vooral vrouwen, met vanaf 1993 een enkele man. Zij combineerden zelfhulp en ervaringsdeskundigheid met professionalisering van de hulpverlening en richtten zich daarbij zowel op de publieke opinie, politiek en beleid als op het bevorderen van expertise in bestaande hulpverleningscircuits. In hun streven het voortbestaan van het gedachtegoed en de expertise te garanderen stuitten ze eerst op het taboe op seksueel misbruik en later op dilemma's rond subsidie, integratie en fusie.

In de rij van feministische zelfhulporganisaties is de Vsk één van de weinige die vandaag de dag nog bestaat. Dat komt door toeval én door grote flexibiliteit in reactie op het politieke tij. Maar vooral doordat een wisselende kleine kern van actieve vrouwen en mannen hun eigen verleden op een positieve manier wisten in te zetten voor de strijd tegen seksuele kindermishandeling, en daarmee het vuur van de vrouwen van het eerste uur konden behouden.

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this chapter

Institutional subscriptions

Preview

Unable to display preview. Download preview PDF.

Unable to display preview. Download preview PDF.

Similar content being viewed by others

Literatuur

  1. Het archief van de Vsk is in 2007 opgenomen in de collectie van het Iiav en daar met schriftelijke toestemming van het bestuur van de Vsk in te zien.

    Google Scholar 

  2. Citaten zonder nootverwijzing komen uit de interviews met Annemiek Goes (Utrecht), Pauline Huidekoper (Zeist) en Ria Veltman (Utrecht), afgenomen door Anoushka Boet (2006).

    Google Scholar 

  3. Het ledenblad (in de eerste jaren Pinokkia genoemd en vanaf 1986 Perspectief) is sinds 2007 in het archief opgenomen door het Iiav.

    Google Scholar 

  4. Katrien Klein en Marieke Prinsen Geerligs, Het blijft toch onder ons. Opening van zaken over incest (Zutphen: Walburg Pers 1995), pp. 19–20; Angeline van den Berg (red.), Het zwijgen doorbroken. Jarenboek V.S.K. 1981–1985 (Bergum: Vereniging tegen Seksuele Kindermishandeling binnen het Gezin 1985), p. 21.

    Google Scholar 

  5. Klein en Geerligs (1995), pp. 19–20.

    Google Scholar 

  6. Uitnodiging 9 november 1981 1e bijeenkomst, Iiav, archief Vsk.

    Google Scholar 

  7. Van den Berg (red.) (1985), p. 21.

    Google Scholar 

  8. Van den Berg (red.) (1985), p. 11.

    Google Scholar 

  9. Van den Berg (red.) (1985), p. 11 en Jaarverslag 1982, Iiav, archief Vsk.

    Google Scholar 

  10. Uitnodiging 1e bijeenkomst 9 november 1981, Iiav, archief Vsk.

    Google Scholar 

  11. Van den Berg (red.) (1985), p. 23.

    Google Scholar 

  12. Pinokkia 1985–3, Iiav, archief Vsk.

    Google Scholar 

  13. Jaarverslag 1982, Iiav, archief Vsk.

    Google Scholar 

  14. Persbericht 19-9-1987, Iiav, archief Vsk.

    Google Scholar 

  15. Correspondentie Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Iiav, archief Vsk.

    Google Scholar 

  16. Jaarverslag 1982, Iiav, archief Vsk.

    Google Scholar 

  17. Perspectief 1996–4, Iiav, archief Vsk.

    Google Scholar 

  18. Van den Berg (red.) (1985), pp. 40–41.

    Google Scholar 

  19. Besluiten van provinciale praatavond op 16 januari 1985, Iiav, archief Vsk.

    Google Scholar 

  20. Notulen Strategiegroep betaalde vrouwenhulpverleningsprojecten 1987–1989, Iiav, archief Vsk.

    Google Scholar 

  21. Pinokkia sept/okt 1985, Iiav, archief Vsk.

    Google Scholar 

  22. Werkplan werkgroep Friesland 1985 (feb 1984), Iiav, archief Vsk.

    Google Scholar 

  23. Pinokkia 1986 (6), Iiav, archief Vsk.

    Google Scholar 

  24. Nel Draijer, Seksueel misbruik van meisjes door verwanten. Een landelijk onderzoek naar de omvang, de aard, de gezinsachtergronden, de emotionele betekenis en de psychische en psychosomatische gevolgen. (Den Haag: Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid 1988). Ook uitgegeven in publieksversie: Een lege plek in mijn geheugen. Seksueel misbruik van meisjes door verwanten.

    Google Scholar 

  25. Uit jaarverslagen provinciale werkgroepen 1983, Iiav, archief Vsk.

    Google Scholar 

  26. Pinokkia 1985 (1), Iiav, archief Vsk.

    Google Scholar 

  27. Perspectief 1992 (2), Iiav, archief Vsk.

    Google Scholar 

  28. Klein en Prinsen Geerligs (1995) pp. 7, 134.

    Google Scholar 

  29. Klein en Prinsen Geerligs (1995) p. 102.

    Google Scholar 

  30. Klein en Prinsen Geerligs (1995) p. 62.

    Google Scholar 

  31. Zie voor meer informatie over vooroordelen o.a.: Vereniging tegen Seksuele Kindermishandeling binnen het gezin, De straf op zwijgen is levenslang (Amsterdam: Feministische Uitgeverij Sara 1983), pp. 139–142; JoséRijnaarts, Dochters van Lot. Over vader-dochter-incest (Amsterdam: Dekker 1987), pp. 124–243 en Van den Berg (red.) (1985), pp. 87–92.

    Google Scholar 

  32. Monique Corten (red.) Geweld tegen vrouwen, (g)een zaak voor politie en justitie? Kongresbundel (Delft: Werkgroep Seksueel Geweld 1985), p. 85.

    Google Scholar 

  33. Reinhilde van der Kroef, Schuilen, maar dan…?!150 jaar Stichting Toevluchtsoord in Groningen (Groningen: Stichting Toevluchtsoord 1995), p. 84.

    Google Scholar 

  34. Trouw, 29-1-1994.

    Google Scholar 

  35. Tegen Haar Wil Groningen, Tegen Haar Wil Utrecht en Stichting Tegen Seksueel Geweld, Hulp geboden na seksueel geweld (Amsterdam: SUA 1990), pp. 25–31, 150; Jeanne Doomen, Verkrachting. Ervaringen, vooroordelen, achtergronden (Baarn: In den Toren 1976), pp. 132–138; Rijnaarts (1987), p. 5.

    Google Scholar 

  36. Klein en Prinsen Geerligs (1995), pp. 8–9, 105–106.

    Google Scholar 

  37. Klein en Prinsen Geerligs (1995), p. 150.

    Google Scholar 

  38. Kindermishandeling werd in de jaren zestig van de vorige eeuw langzaam bespreekbaar. Verkrachting was vanaf halverwege de jaren zeventig van de vorige eeuw bespreekbaar onder invloed van de vrouwenbeweging. Dit schiep een klimaat waarin ook meer oog was voor seksuele kindermishandeling. Het taboe hierop bleef echter tot in de jaren tachtig van de vorige eeuw heel sterk.

    Google Scholar 

  39. Iiav, archief Vsk (1984).

    Google Scholar 

  40. Carla van Lichtenburcht, Kanttekeningen bij de Vsk (1983), Iiav, archief Vsk.

    Google Scholar 

  41. Iiav, archief Vsk (1983).

    Google Scholar 

  42. Onderzoek van Truus Waaijer (1989) geeft aan dat bijvoorbeeld in Zuid-Holland 2, Friesland 2, Flevopolder 1, Drenthe 2 en Overijssel 2 mensen actief zijn, Iiav, archief Vsk.

    Google Scholar 

  43. Rede Opzij, Iiav, archief Vsk (1983).

    Google Scholar 

  44. Van Lichtenburcht (1983).

    Google Scholar 

  45. Verslag intervisiedag 28-11-1987, Iiav, archief Vsk.

    Google Scholar 

  46. Praatstuk organisatie Vsk (1986), Iiav, archief Vsk.

    Google Scholar 

  47. Waaijer (1989).

    Google Scholar 

  48. Mondelinge mededeling oud-bestuurslid Vsk aan Anoushka Boet (2007).

    Google Scholar 

  49. Constatering met betrekking tot jaren voorafgaand aan 1992. Beleidsnota 1992–1995 (1992), p. 2, Iiav, archief Vsk.

    Google Scholar 

  50. Perspectief 1994 (2), Iiav, archief Vsk.

    Google Scholar 

  51. Mondelinge mededeling landelijke ondersteuner aan Anoushka Boet (2007).

    Google Scholar 

  52. Mondelinge mededeling landelijke ondersteuner aan Anoushka Boet (2007).

    Google Scholar 

  53. Beleidsnota 1992–1995 (1992), p. 2, Iiav, archief Vsk.

    Google Scholar 

  54. Mondelinge mededeling landelijke ondersteuner Vsk aan Anoushka Boet (2007).

    Google Scholar 

  55. Mondelinge mededeling van een lid aan Anoushka Boet (2007).

    Google Scholar 

  56. Mondelinge mededeling van een landelijke ondersteuner aan Anoushka Boet (2007).

    Google Scholar 

  57. Perspectief 1993 (2), Iiav, archief Vsk.

    Google Scholar 

  58. Zie hoofdstuk ‘Mannenhulpverlening’, dit boek.

    Google Scholar 

  59. Mondelinge mededeling oud-bestuurslid aan Anoushka Boet (2007).

    Google Scholar 

  60. Perspectief 1993 (2), Iiav, archief Vsk.

    Google Scholar 

  61. Twee vertrekken er kort na de fusie. De andere twee krijgen een ander takenpakket binnen de nieuwe organisatie, waardoor er meer afstand tot de Vsk ontstaat.

    Google Scholar 

Download references

Authors

Editor information

Janneke van Mens-Verhulst Berteke Waaldijk

Copyright information

© 2008 Bohn Stafleu van Loghum

About this chapter

Cite this chapter

Boet, A. (2008). Een bevlogen strijd tegen seksuele kindermishandeling. In: van Mens-Verhulst, J., Waaldijk, B. (eds) Vrouwenhulpverlening 1975-2000. Bohn Stafleu van Loghum, Houten. https://doi.org/10.1007/978-90-313-6307-0_3

Download citation

  • DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-313-6307-0_3

  • Publisher Name: Bohn Stafleu van Loghum, Houten

  • Print ISBN: 978-90-313-5542-6

  • Online ISBN: 978-90-313-6307-0

  • eBook Packages: Dutch language eBook collection

Publish with us

Policies and ethics