Skip to main content

Part of the book series: Juristische ExamensKlausuren ((KLAUSUREN))

  • 4127 Accesses

Zusammenfassung

Gegen den 30-jährigen Ludwig wird vor dem örtlich zuständigen Landgericht in der Besetzung mit drei Berufsrichtern und zwei Schöffen im Sommer 2019 die Hauptverhandlung durchgeführt. Die Staatsanwaltschaft legt ihm in ihrer unverändert zum Hauptverfahren zugelassenen Anklage, in der sie sich auch zur Möglichkeit der Anordnung von Sicherungsverwahrung äußert, Folgendes zur Last: Ludwig soll im Dezember 2018 in Diebstahlsabsicht in das Wohnhaus der Frieda eingedrungen sein. Dort soll er aufgrund eines spontan gefassten Entschlusses mit dieser, die er entgegen seiner Erwartung, es sei niemand anwesend, zunächst schlafend in ihrem Bett vorfand, nach ihrem Erwachen mit Gewalt gegen ihren Willen den Beischlaf ausgeübt haben. Anschließend sei er geflohen, ohne Gegenstände zu entwenden. Im Januar 2019 soll Ludwig die achtjährige Klara auf einem Kinderspielplatz in ein Gebüsch gelockt und dort ebenfalls unter Anwendung von Gewalt den Geschlechtsverkehr mit dem Kind erzwungen haben.

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this chapter

eBook
USD 24.99
Price excludes VAT (USA)
  • Available as EPUB and PDF
  • Read on any device
  • Instant download
  • Own it forever
Softcover Book
USD 34.99
Price excludes VAT (USA)
  • Compact, lightweight edition
  • Dispatched in 3 to 5 business days
  • Free shipping worldwide - see info

Tax calculation will be finalised at checkout

Purchases are for personal use only

Institutional subscriptions

Notes

  1. 1.

    Zur Entwicklung und Systematik des Gesetzes etwa Laubenthal, ZStW 2004, S. 703 ff.; Meier, Sanktionen5, S. 350 ff.; Streng, Sanktionen3, S. 216 ff.

  2. 2.

    Siehe Fischer, StGB67, § 66 Rdn. 73; Heger in: Lackner/Kühl, StGB29, § 66 Rdn. 19; Meier, Sanktionen5, S. 355.

  3. 3.

    BT-Drs. 17/4062, S. 14; Kinzig in: Schönke/Schröder, StGB30, § 66 Rdn. 12.

  4. 4.

    Siehe BT-Drs. 17/4062, S. 14; Heger in: Lackner/Kühl, StGB29, § 66 Rdn. 3.

  5. 5.

    Fischer, StGB67, § 66 Rdn. 39; Ullenbruch/Drenkhahn/Morgenstern in: MünchKommStGB3, § 66 Rdn. 187.

  6. 6.

    BGH, NJW 1999, S. 3724; BGH, NStZ 2007, S. 212 f.

  7. 7.

    Zur Bezeichnung als Vergewaltigung im Urteilstenor vgl. Heger in: Lackner/Kühl, StGB29, § 177 Rdn. 21; zur alten Rechtslage schon BGH bei Pfister, NStZ-RR 2011, S. 364; Laubenthal, Sexualstraftaten, S. 93.

  8. 8.

    BGH, NJW 1998, S. 2987; Fischer, StGB67, § 177 Rdn. 117.

  9. 9.

    Siehe Laubenthal, Sexualstraftaten, S. 201.

  10. 10.

    Fischer, StGB67, § 66 Rdn. 38; Ullenbruch/Drenkhahn/Morgenstern in: MünchKommStGB3, § 66 Rdn. 184.

  11. 11.

    Näher zu den Voraussetzungen des § 20 StGB Streng, Sanktionen3, S. 415 ff.

  12. 12.

    So Heger in: Lackner/Kühl, StGB29, § 66 Rdn. 10e.

  13. 13.

    Vgl. Kinzig in: Schönke/Schröder, StGB30, § 66 Rdn. 64; Ullenbruch/Drenkhahn/Morgenstern in: MünchKommStGB3, § 66 Rdn. 193 f.

  14. 14.

    Dafür Streng, Sanktionen3, S. 224 f.; Ullenbruch/Drenkhahn/Morgenstern in: MünchKommStGB3, § 66 Rdn. 184; etwas großzügiger Heger in: Lackner/Kühl, StGB29, § 66 Rdn. 10d; a. A. Rissing-van Saan/Peglau in: LK-StGB12, § 66 Rdn. 110.

  15. 15.

    Etwa BGH, NStZ 2000, S. 587; NStZ 2002, S. 538; ebenso Heger in: Lackner/Kühl, StGB29, § 66 Rdn. 13; Rissing-van Saan/Peglau in: LK-StGB12, § 66 Rdn. 118 ff.; krit. Dessecker in: NK-StGB5, § 66 Rdn. 62 ff., 86; aus forensischer Sicht vgl. Dannhorn, NStZ 2010, S. 366 ff.

  16. 16.

    So Fischer, StGB67, § 66 Rdn. 47; Kinzig in: Schönke/Schröder, StGB30, § 66 Rdn. 27.

  17. 17.

    BGH, NStZ 1988, S. 496; NStZ-RR 2011, S. 204; NStZ-RR 2016, S. 77; ähnlich BGH, NStZ 2005, S. 265.

  18. 18.

    BGH, NStZ-RR 2008, S. 337.

  19. 19.

    Vgl. Dessecker in: NK-StGB5, § 66 Rdn. 66; Fischer, StGB67, § 66 Rdn. 47; Kinzig in: Schönke/Schröder, StGB30, § 66 Rdn. 31; a. A. Heger in: Lackner/Kühl, StGB29, § 66 Rdn. 13; Rissing-van Saan/Peglau in: LK-StGB12, § 66 Rdn. 122.

  20. 20.

    Siehe BGH, NStZ-RR 2008, S. 337 f.; NStZ 2010, S. 387 f.; NStZ-RR 2010, S. 238.

  21. 21.

    Vgl. BGHSt. 24, S. 161; BGH, NStZ 2003, S. 202; StraFo 2017, S. 246; Fischer, StGB67, § 66 Rdn. 49.

  22. 22.

    BGHSt. 24, S. 161 f.; BGH, NStZ 2003, S. 310; NStZ-RR 2020, S. 12; Fischer, StGB67, § 66 Rdn. 49.

  23. 23.

    So Heger in: Lackner/Kühl, StGB29, § 66 Rdn. 13; Rissing-van Saan/Peglau in: LK-StGB12, § 66 Rdn. 124.

  24. 24.

    BGH, NStZ 1994, S. 281; NStZ 2005, S. 265.

  25. 25.

    BGH, NStZ 2019, S. 658.

  26. 26.

    BGH, NStZ-RR 2009, S. 12.

  27. 27.

    Siehe Dessecker in: NK-StGB5, § 66 Rdn. 91; Rissing-van Saan/Peglau in: LK-StGB12, § 66 Rdn. 126 ff.; Kinzig in: Schönke/Schröder, StGB30, § 66 Rdn. 29.

  28. 28.

    BGHSt. 25, S. 104; Fischer, StGB67, § 66 Rdn. 50.

  29. 29.

    BGH, NStZ-RR 2011, S. 204.

  30. 30.

    Vgl. BGH, NStZ 2011, S. 692.

  31. 31.

    BGHSt. 21, S. 263; BGHSt. 24, S. 244; Fischer, StGB67, § 66 Rdn. 47, 56; krit. etwa Streng, Sanktionen3, S. 221: „nahezu zirkelschlüssig“.

  32. 32.

    Siehe BGHSt. 24, S. 162; Fischer, StGB67, § 66 Rdn. 57; Heger in: Lackner/Kühl, StGB29, § 66 Rdn. 14.

  33. 33.

    Vgl. BGH, NStZ 2013, S. 277; Dessecker in: NK-StGB5, § 66 Rdn. 73; zurückhaltender aber Fischer, StGB67, § 66 Rdn. 58; Rissing-van Saan/Peglau in: LK-StGB12, § 66 Rdn. 193.

  34. 34.

    Dazu BGH, NStZ-RR 2010, S. 239; Fischer, StGB67, § 66 Rdn. 57; a. A. BGH, NStZ 2013, S. 277.

  35. 35.

    Siehe BGHSt. 24, S. 155; BGH, NStZ-RR 2003, S. 74; Fischer, StGB67, § 66 Rdn. 57, 70.

  36. 36.

    Siehe Fischer, StGB67, § 224 Rdn. 2; Sternberg-Lieben in: Schönke/Schröder, StGB30, § 224 Rdn. 1a, jeweils m. w. Nachw. zur genauen Einordnung.

  37. 37.

    Vgl. Laubenthal/Baier/Nestler, Jugendstrafrecht3, S. 7 f.

  38. 38.

    Hierzu allgemein Laubenthal/Baier/Nestler, Jugendstrafrecht3, S. 208; Streng, Sanktionen3, S. 222.

  39. 39.

    Siehe hierzu Fall 7, 2.1.2.

  40. 40.

    BGH, NStZ 2010, S. 271; NStZ-RR 2014, S. 107; StrVert 2015, S. 222; Dessecker in: NK-StGB5, § 66 Rdn. 86.

  41. 41.

    Nach Ullenbruch/Drenkhahn/Morgenstern in: MünchKommStGB3, § 66 Rdn. 221 besteht auch dann keine Verwertbarkeit.

  42. 42.

    Vgl. BVerfGE 109, S. 175; BGHSt. 50, S. 196; BGH, NStZ-RR 2011, S. 273; NStZ-RR 2016, S. 77; NStZ-RR 2018, S. 369; NStZ-RR 2020, S. 12; krit. Dessecker in: NK-StGB5, § 66 Rdn. 68 ff., 82 f.; zum Ganzen ferner Fischer, StGB67, § 66 Rdn. 52 ff.

  43. 43.

    Siehe BGH, NStZ 1990, S. 335; NStZ 2009, S. 566; Kinzig in: Schönke/Schröder, StGB30, § 66 Rdn. 41.

  44. 44.

    BGHSt. 25, S. 61.

  45. 45.

    So Fischer, StGB67, § 66 Rdn. 59; Kinzig: in Schönke/Schröder, StGB30, § 66 Rdn. 35; vgl. aber auch BGH, NStZ 2015, S. 209.

  46. 46.

    Vgl. Fischer, StGB67, § 66 Rdn. 60.

  47. 47.

    Siehe BGH, NStZ 2011, S. 692 f.; NStZ-RR 2012, S. 9; NStZ-RR 2012, S. 272.

  48. 48.

    BGH, wistra 1988, S. 23.

  49. 49.

    Zu methodischen Fragestellungen hierbei etwa Dessecker in: NK-StGB5, § 66 Rdn. 89; Boetticher/Kröber/Müller-Isberner u. a., NStZ 2006, S. 537 ff.; Boetticher/Koller/Böhm u. a., NStZ 2019, S. 553 ff.; Kinzig in Schönke/Schröder, StGB30, § 66 Rdn. 38 m. w. Nachw.; Streng, JZ 2011, S. 828 f.

  50. 50.

    Vgl. auch BGH, StrVert 2015, S. 221.

  51. 51.

    Dazu BVerfGE 109, S. 159.

  52. 52.

    BGHSt. 21, S. 263 f.; BGH, NStZ 1990, S. 335; NStZ 2001, S. 595 f.; NStZ-RR 2005, S. 233 f.

  53. 53.

    Vgl. BGH, NStZ 1996, S. 332; NStZ 2010, S. 273; NStZ 2015, S. 511.

  54. 54.

    BGH, NJW 1999, S. 3723.

  55. 55.

    Siehe Fischer, StGB67, § 66 Rdn. 70.

  56. 56.

    Vgl. BGH, NStZ-RR 2001, S. 13; StrVert 2015, S. 221.

  57. 57.

    Dazu BVerfGE 109, S. 164; BGHSt. 50, S. 194.

  58. 58.

    Siehe BGH, NStZ-RR 2010, S. 44; NStZ-RR 2016, S. 77; NStZ-RR 2017, S. 307; Fischer, StGB67, § 66 Rdn. 73.

  59. 59.

    BGH, NStZ 1996, S. 332.

  60. 60.

    Siehe BGH, NJW 2010, S. 1545; NStZ 2015, S. 511; NStZ 2016, S. 337; NStZ-RR 2017, S. 310.

  61. 61.

    So BGHSt. 59, S. 56; BGH, NStZ 2017, S. 524; NStZ 2018, S. 32; vgl. aber BGH, StrVert 2013, S. 630.

  62. 62.

    Vgl. BGH, NStZ 1984, S. 134; Meyer-Goßner/Schmitt, StPO62, § 80a Rdn. 5.

  63. 63.

    Vgl. Meier, Sanktionen5, S. 371; zum Ganzen ferner Streng, Sanktionen3, S. 202 ff.

  64. 64.

    BVerfGE 128, S. 374.

  65. 65.

    OLG Hamm, NStZ-RR 2016, S. 230; OLG Köln, StrVert 2015, S. 373; Fischer, StGB67, § 67c Rdn. 3; Kinzig in: Schönke/Schröder, StGB30, § 67c Rdn. 7; a. A. (positive Prognose erforderlich) KG, BeckRS 2015, 20806 Rdn. 11.

  66. 66.

    OLG Karlsruhe v. 29.01.2014 – 2 Ws 449/13, Rdn. 14; BT-Drs. 17/9874, S. 15; Baier, DRiZ 2014, S. 139; Fischer, StGB67, § 67c Rdn. 8; Schäfersküpper/Grote, NStZ 2016, S. 197.

  67. 67.

    BT-Drs. 17/9874, S. 20 f.; KG, BeckRS 2014, 05693; Heger in: Lackner/Kühl, StGB29, § 67c Rdn. 3; Laubenthal, Strafvollzug8, S. 829.

  68. 68.

    So OLG Hamm, NStZ 2014, S. 539; Baier, StraFo 2014, S. 398; Fischer, StGB67, § 67c Rdn. 8; Veh in: MünchKommStGB3, § 67c Rdn. 9; a. A. KG, NStZ 2014, S. 274; Kinzig in: Schönke/Schröder, StGB30, § 67c Rdn. 8.

  69. 69.

    Dazu näher Fischer, StGB67, § 67c Rdn. 4; Kinzig in: Schönke/Schröder, StGB30, § 67c Rdn. 10.

  70. 70.

    Vgl. BT-Drs. 17/9874, S. 16; Baier, StraFo 2014, S. 399; Heger in: Lackner/Kühl, StGB29, § 67d Rdn. 7c; Veh in: MünchKommStGB3, § 67d Rdn. 36.

  71. 71.

    BVerfGE 109, S. 161; Kinzig in: Schönke/Schröder, StGB30, § 67d Rdn. 17.

  72. 72.

    So Fischer, StGB67, § 67d Rdn. 15.

  73. 73.

    Vgl. Heger in: Lackner/Kühl, StGB29, § 67d Rdn. 3; Kinzig in: Schönke/Schröder, StGB30, § 67d Rdn. 4; Streng, Sanktionen3, S. 207.

  74. 74.

    Siehe BVerfGE 70, S. 315; Fischer, StGB67, § 67d Rdn. 10; Veh in: MünchKommStGB3, § 67d Rdn. 20.

  75. 75.

    Vgl. OLG Hamm, NStZ-RR 2014, S. 261; Baier, DRiZ 2014, S. 140 f.; Fischer, StGB67, § 67d Rdn. 13b; weitergehend KG, NStZ 2014, S. 274.

  76. 76.

    BVerfGE, 128, S. 326 ff.; dazu Laubenthal, Strafvollzug8, S. 802 f. m. w. Nachw.

  77. 77.

    Siehe Laubenthal, Strafvollzug8, S. 26 f.

  78. 78.

    So BVerfGE 128, S. 387; vgl. Laubenthal, Strafvollzug8, S. 804.

  79. 79.

    Hierzu Fall 6, 2.4; ferner Wischka, FS 2014, S. 227 ff.

  80. 80.

    Dazu Fall 4, 2.1.

  81. 81.

    Siehe Baier, StraFo 2014, S. 398; Laubenthal, Strafvollzug8, S. 827; Schäfersküpper/Grote, NStZ 2013, S. 452.

  82. 82.

    Vgl. BT-Drs. 17/9874, S. 14 ff.

  83. 83.

    Zu den Einzelheiten siehe Köhne, JR 2015, S. 256 ff.; Laubenthal, Strafvollzug8, S. 820 f.

  84. 84.

    So BT-Drs. 17/9874, S. 28.

  85. 85.

    Näher KG, StraFo 2015, S. 434 f.; Baier, StraFo 2014, S. 402 ff.; Laubenthal, Strafvollzug8, S. 827 ff.; Lesting/Feest, StrVert 2013, S. 278 ff.; Peglau, JR 2016, S. 45 ff; Schäfersküpper/Grote, NStZ 2013, S. 453 f.; NStZ 2016, S. 201 ff.

  86. 86.

    Ausführlich dazu Fall 6, 2.3.

  87. 87.

    Hierzu Bachmann in: Laubenthal/Nestler/Neubacher/Verrel, Strafvollzugsgesetze12, P Rdn. 32; Laubenthal in: Schwind/Böhm/Jehle/Laubenthal, StVollzGe7, Kap. 12 B Rdn. 27.

  88. 88.

    Allgemein zu den Ausnahmen von der Beiordnungspflicht BT-Drs. 17/9784, S. 27; Arloth/Krä, StVollzG4, § 109 StVollzG Rdn. 14; Bachmann in: Laubenthal/Nestler/Neubacher/Verrel, Strafvollzugsgesetze12, P Rdn. 38; Baier, StraFo 2014, S. 403.

  89. 89.

    Bejahend OLG Nürnberg, NStZ-RR 2016, S. 191; KG vom 28.12.2016 – 2 Ws 235/16 Vollz Rdn. 7; LG Göttingen, BeckRS 2015, 14756; verneinend OLG Hamm, NStZ 2015, S. 110 f.; siehe ferner Laubenthal, Strafvollzug8, S. 821.

  90. 90.

    OLG Hamm, NStZ 2015, S. 111; OLG Nürnberg, NStZ-RR 2016, S. 191; KG vom 28.12.2016 – 2 Ws 235/16 Vollz Rdn. 7; vgl. auch OLG Karlsruhe, BeckRS 2014, 17243 Rdn. 5; zu entsprechenden Regelungen im Strafvollzug ferner Laubenthal, Strafvollzug8, S. 456 f., 705 ff.

  91. 91.

    Im zweiten Sinne auch Hessischer Landtag, Drucksache 18/6068, S. 67.

  92. 92.

    Zum Vollzugsplan in der Sicherungsverwahrung Laubenthal, Strafvollzug8, S. 809 f.

  93. 93.

    Siehe Laubenthal, Strafvollzug8, S. 822.

  94. 94.

    Vgl. OLG Nürnberg, NStZ-RR 2016, S. 192; KG vom 28.12.2016 – 2 Ws 235/16 Vollz Rdn. 25.

  95. 95.

    Siehe OLG Nürnberg, BeckRS 2015, 14770 Rdn. 21.

  96. 96.

    Dazu BVerfGE 128, S. 383 f.; vgl. auch BVerfG vom 04.05.2015 – 2 BvR 1753/14 Rdn. 25; NStZ-RR 2019, S. 392 für Ausführungen bei lang andauerndem Strafvollzug.

Author information

Authors and Affiliations

Authors

Rights and permissions

Reprints and permissions

Copyright information

© 2020 Springer-Verlag GmbH Deutschland, ein Teil von Springer Nature

About this chapter

Check for updates. Verify currency and authenticity via CrossMark

Cite this chapter

Laubenthal, K. (2020). Fall 12 Sicher ist sicher. In: Fallsammlung zu Kriminologie, Jugendstrafrecht, Strafvollzug. Juristische ExamensKlausuren. Springer, Berlin, Heidelberg. https://doi.org/10.1007/978-3-662-61893-6_12

Download citation

  • DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-662-61893-6_12

  • Published:

  • Publisher Name: Springer, Berlin, Heidelberg

  • Print ISBN: 978-3-662-61892-9

  • Online ISBN: 978-3-662-61893-6

  • eBook Packages: Social Science and Law (German Language)

Publish with us

Policies and ethics