Skip to main content
SpringerLink
Log in

Europäisch seit 700 Jahren – Islam, Muslime und Musliminnen im Osten Europas

  • Chapter
  • First Online:
Diversität im Islam

  • 435 Accesses

Zusammenfassung

Ist vom Islam in Europa, von Europas Begegnung mit dem Islam und deren Schauplätzen die Rede, wird in der Regel auf die Iberische Halbinsel und ihre neun Jahrhunderte währende islamische Geschichte sowie auf die im 14. Jahrhundert begonnene, bis heute fortdauernde muslimische Präsenz auf dem Balkan verwiesen. Übersehen wird dabei, dass es daneben einen dritten Ort europäisch-islamischer Begegnung gegeben hat und bis heute gibt: den Osten Europas. Darauf hinzuweisen und einen Überblick über Geschichte und Kultur des Islams im Osten Europas zu geben, ist Anliegen des folgenden Artikels.

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this chapter

Log in via an institution
Chapter
USD 29.95
Price excludes VAT (USA)
  • Available as PDF
  • Read on any device
  • Instant download
  • Own it forever
eBook
USD 59.99
Price excludes VAT (USA)
  • Available as EPUB and PDF
  • Read on any device
  • Instant download
  • Own it forever
Softcover Book
USD 74.99
Price excludes VAT (USA)
  • Compact, lightweight edition
  • Dispatched in 3 to 5 business days
  • Free shipping worldwide - see info

Tax calculation will be finalised at checkout

Purchases are for personal use only

Institutional subscriptions

Similar content being viewed by others

Notes

  1. 1.

    Vgl. dazu die Landkarte (97 × 68 cm) von Zalewski et al. (2019), die zusätzlich zu den Einträgen der einstigen und heutigen muslimischen Ansiedlungen, Moscheen, Friedhöfe etc. auf der Rückseite auch Erläuterungen dazu bietet. Nach Juljan Talko-Hryncewicz (1924, S. 37) belief sich die Zahl der Städte und Dörfer mit tatarisch-muslimischen Gemeinden in jenem Gebiet einst auf 67.

  2. 2.

    Aus Gründen des hier gesetzten Rahmens kann in den folgenden Fußnoten nur auf einiges hingewiesen werden. Zur Forschungsgeschichte s. u. a. Konopacki (Hg.) (2015); ausführliche Berichte zur polnischen und weißrussischen Forschung finden sich auf der Homepage der Slawisch-Islamischen Akademie unter https://istp2012.wordpress.com/2021/07/02/bibl_pol20/ und https://istp2012.wordpress.com/2021/07/02/bibl_bel/ (03.11.2021).

  3. 3.

    Über die muslimische Gemeinschaft im heutigen Litauen informiert die seit 1995 in Kaunas erscheinende Zeitschrift „Lietuvos Totoriai“. – Zu den tatarischen Musliminnen und Muslimen in Estland s. Abiline (2008), bes. S. 52–80.

  4. 4.

    „Haциoнaльный cocтaв нaceлeния Pecпyблики Бeлapycь – cтaтиcтичecкий бюллeтeнь“, Minsk (2020, S. 4). Informationen zur aktuellen Situation der Muslime in Belarus u. a. auf der Homepage des 1994 gegründeten Дyxoвнoe yпpaвлeниe мycyльмaн в Pecпyбликe Бeлapycь unter https://islam.by/. – Im Übrigen sei auf die Rubrik „Country Surveys“ des seit 2008 erscheinenden „Yearbook of Muslims in Europe“ verwiesen: https://referenceworks.brillonline.com/browse/yearbook-of-muslims-in-europe-online.

  5. 5.

    Zur aktuellen Situation der Muslime in Polen s. die Homepage des MZR unter https://mzr.pl/ sowie die Quartalschrift „Przegląd Tatarski“ (erscheint seit 2009) und das Jahrbuch „Rocznik Tatarów Polskich seria 2“ (erscheint seit 2014 als Fortsetzung des von 1932 bis 1938 und 1993 bis 2006 erschienenen „Rocznik Tatarski“). Weitere Informationen dazu unter https://bibliotekatatarska.pl/. – Zur Geschichte der tatarischen Muslime im Polen des 20./21. Jahrhunderts s. u. a. Bohdanowicz et al. (1997); Miśkiewicz (1990, 1993); Miśkiewicz und Kamocki (2004); Grišin (1995, S. 79–188).

  6. 6.

    Übersicht über die Holzmoscheen in Belarus unter https://globustut.by/type_tn_mecheti.htm (20.10.2021).

  7. 7.

    Mit dem Friedhof ist 1968 auch die Moschee von Vilnius zerstört worden; zur Geschichte dieser Moschee s. Kryczyński (1937, S. 7–33).

  8. 8.

    Übersicht über die 21 erhaltenen muslimischen Friedhöfe in Belarus unter https://globustut.by/type_tn_graves_tat.htm (20.10.2021).

  9. 9.

    Vollständige Dokumentation des mizar in Studzianka: Drozd (2016).

  10. 10.

    Zu al-Marğānīs arabischen, persischen und türkischen Quellen s. Adygamov (2019, S. 674–686).

  11. 11.

    Wesentliche arabische und wolga-bulgarische Quellen zu dieser Geschichte (auf Russisch) ebd. Bd. II, S. 676–890.

  12. 12.

    Zu den unterschiedlichen Wahrnehmungen der Tataren im Großfürstentum Litauen und seinen östlichen Nachbarn vgl. Rakhimzyanov (2012, S. 117–128).

  13. 13.

    Die Herkunft der Bezeichnung „Tataren“ ist bis heute umstritten. Ohne näher darauf einzugehen, sei als interessantes Faktum angeführt, dass sich die Tataren selbst bis ins 19. Jahrhundert hinein Bulgaren, Mišaren oder ähnlich nannten: Alov und Vladimirov (1996, S. 16), vgl. ferner Čerenkov (1983).

  14. 14.

    Aufgrund der gemeinsamen Sprache werden oft auch Karäer und Armenier zu den Tataren gezählt; s. dazu Tyszkiewicz (2002, S. 16–18); Szyszman (1957, S. 24–54); Gąsiorowski (2008, S. 161–180).

  15. 15.

    Zur Gesamtgeschichte u. a. grundlegend noch immer Kryczyński (1938), ferner Bohdanowicz (1942, S. 163–180, 1944, S. 116–121); Borawski (1986, bes. Kap. 1–3); Tyszkiewicz (1989); Kanapacki und Smolik (2000); Grišin (2005).

  16. 16.

    Herkunft und ursprüngliche Bedeutung dieses Namens sind umstritten. Vieles spricht aber dafür, dass er aus dem türkischen Lipka Tatarłar entlehnt ist; jedenfalls wird die Bezeichnung Lipka Tatarłar zuerst in der Korrespondenz zwischen Krimtataren und Osmanen und ab dem 16. Jahrhundert auch in der Korrespondenz zwischen den Khanen der Krimtataren und den polnischen Königen und seit 1678 als Bezeichnung der Muslime in offiziellen Dokumenten der Krone verwendet, wobei Lipka „eine verderbte türkisch-arabische Schreibweise des Namens Litva“ ist; s. dazu die Diskussion bei Kryczyński (1938, S. 2–4); ferner Abrahamowicz und Reychman (1986, S. 765–767); und Konopacki et al. (2017, S. 291–307).

  17. 17.

    Auf einem um 1600 entstandenen Stich von Trakai (abgedruckt im Anhang von Ivinskis und Borovskis (1941), Tafel XIII, ist neben der Synagoga Judaeorum eine am Ufer des Tatariški-Sees gelegene Synagoga Tartarorum abgebildet, mit der die Moschee (oder aber die karäische Kenesa?) gemeint ist. – Nach ihrer Zerstörung 1609 ist die Moschee übrigens nicht wieder aufgebaut worden. Die tatarisch-muslimische Gemeinde in Trakai wurde fernerhin von der benachbarten Gemeinde Keturiasdešimt Totorių betreut.

  18. 18.

    Zu den rechtlichen Verhältnissen der Tataren s. u. a. Sobczak (1984); Gąsiorowski (2008, S. 217–285); Mustafina (2008, S. 283–297); Grygajtis (2006, S. 21–44) und Kanapackaja (2008, S. 54–59).

  19. 19.

    S. dazu seine gegen die Tataren gerichtete Fatwa in Ibn Taimīya: Maǧmūʿ al-fatāwā (37 Bde), 2017, Bd. XXVIII, S. 576–577.

  20. 20.

    Zur in mehreren Versionen überlieferten Heiligenlegende und der Verehrung seines Grabes s. u. a. Zagórski (2017, S. 159–163), sowie ausführlich Cлaвянo-иcлaмcкaя aкaдeмия, Иcтopия пyбликaций лoвчицкoй лeгeнды unter https://istp2012.wordpress.com/2020/07/10/lovch_texts/ und Лoвчицы и лeгeндa o cвятoм Кoнтyce, unter https://istp2012.wordpress.com/2020/09/09/lovch/ (03.11.2021).

  21. 21.

    Eine Liste bisher zusammengestellter Handschriftenkataloge am Ende des Literaturverzeichnisses.

  22. 22.

    Zur Entstehung dieser Übersetzung und ihrer Edition s. Drozd (1998, S. 69–83).

  23. 23.

    Trotz ihrer Diaspora-Situation pflegten die muslimischen Tataren enge Beziehungen zum Orient, und Familien, die es sich leisten konnten, schickten ihre Kinder zum Studium an die Akademien in der islamischen Welt. S. dazu schon Kryczyński (1935, S. 1–130); ferner Drozd (2017, S. 27–28).

  24. 24.

    Insofern ist diese Literatur zugleich ein Dokument der Entwicklung der belarussischen und polnischen Sprache und Literatur: Stankievič (1954); Kulwicka-Kamińska (2017, S. 85–110, 2018a, b, S. 93–106, 2020, S. 65–84).

  25. 25.

    So der im Polnischen und Belarussischen zum arab. kitāb gebildete Plural, vgl. Gadacz und Milerski (2001–2003), Bd. V, S. 461 s. v. kitab; zur Entwicklung der Kitabistik s. Voronovič (2015, S. 34–44); Kulwicka-Kamińska et al. (2018); Miškinienė 2005–2009, S. 231–237).

  26. 26.

    S. dazu PROJEKT „TEFSIR“ unter https://www.tefsir.umk.pl/.

  27. 27.

    Beispiel für einen tedžwid bei Tarelka (2008, S. 123–129).

  28. 28.

    Beispiel eines solchen Textes in Synkova und Tarelka (2009b, S. 216–242).

  29. 29.

    Beispiele solcher Glossare bei Miškinienė (2008, S. 105–121); Shupa (1995).

Literatur

  • Abiline, Toomas (Hg.) (2008). Islam Eestis – Islam in Estonia – Иcлaм в Эcтoнии. Huma.

    Google Scholar 

  • Abrahamowicz, Zygmunt und Reychman, Jan (1986). Lipķa. In The Encyclopaedia of Islam V (765–767). Brill

    Google Scholar 

  • Adygamov, Ramil’ K. (2019). Иcтoчникoвaя бaзa пepвoгo тoмa «Mycтaфaд aл-axбap фи axвaли Кaзaн вa Бyлгap» Ш. Mapджaни. In Зoлoтoopдынcкoe oбoзpeниe 7(4), 674–686

    Google Scholar 

  • Akiner, Shirin (1973). The Vocabulary of a Byelorussian Tatar Kitab in the British Museum. The Journal of Belarusian Studies 3(1) (Year IX), 55–84

    Google Scholar 

  • Akiner, Shirin (2009). Religious Language of a Belarusian Tatar Kitab. A Cultural Monument of Islam in Europe. With a Latin-Script Transliteration of the British Library Tatar Belarusian Kitab (OR 13010) on CD-ROM (Mediterranean Language and Culture Monograph Series; 11). Harrassowitz

    Google Scholar 

  • Alov, A. A. und Vladimirov, N. G. (1996). Иcлaм в Poccии. Институт Наследия

    Google Scholar 

  • Amirchanov, Ravil’ Usmanovič (2001). Taтapcкoe пpocвeщeниe в зepкaлe иcтopии (дooктябpьcкий пepиoд). Иcлaм в Cpeднeм Пoвoлжьe: иcтopия и coвpeмeннocть. Oчepки. Татарское Книжное Издательство

    Google Scholar 

  • Antonovič, Anton Konstantinovič (1968). Бeлopyccкиe тeкcты, пиcaнныe apaбcким пиcьмoм, и иx гpaфикo-opфoгpaфичecкaя cиcтeмa. Vilenskij Gosudarstvennyj Universitet

    Google Scholar 

  • [Autorenkollektiv] (2002–2013). Иcтopия тaтap c дpeвнeйшиx вpeмён, 7 Bde, hier Bd. II (2006): Волжская Булгария и Великая Степь. Издательство «Рухият»

    Google Scholar 

  • Berger, Rafał (2015). Szyici w Polsce na tle tatarskiej tradycji i polskich organizacji muzułmańskich. Nurt SVD 49(2), 134–153

    Google Scholar 

  • Bohdanowicz, L[eon] (1942). The Muslims in Poland. Their origin, history and cultural life. Journal of the Royal Asiatic Society 74, 163–180

    Google Scholar 

  • Bohdanowicz, L[eon] (1944). The Polish Tatars. Man 44, 116–121

    Google Scholar 

  • Bohdanowicz, Leon, Chazbijewicz, Selim und Tyszkiewicz, Jan (1997). Tatarzy Muzułmanie w Polsce. Rocznik Tatarów Polskich

    Google Scholar 

  • Borawski, Piotr (1986). Tatarzy w dawnej Rzeczypospolitej. Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza/Iskry

    Google Scholar 

  • Borawski, Piotr (1988). Religious tolerance and the Tatar population in the grand duchy of Lithuania: 16th to 18th century. Journal of Muslim Minority Affairs 9, 119–133

    Article  Google Scholar 

  • Borawski, Piotr und Dubiński, Aleksander (1986). Tatarzy polscy: dzieje, obrzędy, legendy, tradycje. Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza/Iskry

    Google Scholar 

  • Brykowski, Ryszard (1988). Tatarskie meczety w Rzeczypospolitej. Ochrona Zabytków 41/3 (162), 153–172

    Google Scholar 

  • Buczacki, Jan Murza Tarak (1858). Koran (Al-Koran), z arabskiego przekład polski. Tatara z Podlasia, 2 Bde. A. Nowolecki

    Google Scholar 

  • Carew, George (1965–1967). Res Polonicae ex archivo Musei Britannici – Sir George Carew’s (Master in Chancery) Relation of the state of Polonia and the united provinces of that crown anno 1598. Hrsg. v. Carolus H. Talbot, 2 Bde. (Elementa ad fontium editiones; 13, 17). Polski Instytut Historyczny

    Google Scholar 

  • Chazbijewicz, Selim (1994). Kultura religijna Tatarów polskich. Rocznik Tatarów Polskich 2, 66–88

    Google Scholar 

  • Chazbijewicz, Selim (2010). Chan Dżelaleddin i Tatarzy w bitwie pod Grunwaldem. Przegląd Tatarski 2, 6a–9b

    Google Scholar 

  • Chazbijewicz, Selim (2012). Baśnie, podania i legendy polskich Tatarów, Muzułmański Związek Religijny w RP

    Google Scholar 

  • Chazbijewicz, Selim und Moćkun, Sławomir (2012). Tatarzy pod Grunwaldem. Muzeum Bitwy pod Grunwaldem

    Google Scholar 

  • Čerenkov, Lev. N. (1983). Из этничecкoй иcтopии литoвcкиx тaтap. Гeoгpaфия и кyльтypa этнoгpaфичecкиx гpyпп тaтap в CCCP (65–74). Mocкoвcкий филиaл Гeoгpaфичecкoгo oбщecтвa

    Google Scholar 

  • Czerwonnaja, Swetlana (2019). Muhiry tatarskie jako dzieła sztuki – semantyka, stylistyka, poetyka. Nurt SVD 146(2), 23–42

    Google Scholar 

  • Czerwiński, Grzegorz (2011). Panorama de la littérature polono-tatare aux XXe et XXIe siècles. Slavica bruxellensia. Les Slaves, le Midi et l’Orient 7, 2–12

    Google Scholar 

  • Danecki, Janusz (2011). Literature of the Polish Tatars. In Katarzyna Górak-Sosnowska (Hg.), Muslims in Poland and Eastern Europe. Widening the European Discourse on Islam (40–52). University of Warsaw

    Google Scholar 

  • Danylenko, Andrii (2006a). On the Language of Early Lithuanian Tatars or, Have Lithuanian Tatars Ever Written in Ukrainian? The Slavonic and East European Review 84(2), 201–236

    Google Scholar 

  • Danylenko, Andrii (2006b). ‘Prostaja Mova’, ‘Kitab’ and Polissian Standard. Die Welt der Slaven 51, 80–115

    Google Scholar 

  • Danylenko, Andrii (2006c). On the Name(s) of the Prostaja Mova in the Polish-Lithuanian Commonwealth. Studia Slavica Hungarica 51(1–2), 97–121

    Google Scholar 

  • Davies, Norman (41986). God’s Playground. A History of Poland, 2 Bde. Clarendon Press

    Google Scholar 

  • Decjusz, Jodok Ludwik (1960). Księga o czasach króla Zygmunta. Hrsg. v. Tadeusz Bieńkowski. Państwowe Wydawnictwo Naukowe

    Google Scholar 

  • Długosz, Jan (1964–2006). Ioannis Dlugossii Annales seu cronicae incliti regni Poloniae 11 Bde. Państwowe Wydawnictwo Naukowe; polnische Übers. (1961–2006): Jana Długosza Roczniki czyli Kroniki sławnego Królestwa Polskiego (do r. 1461), 11 Bde. Państwowe Wydawnictwo Naukowe

    Google Scholar 

  • Drozd, Andrzej (1993). Chamaił Sobolewskiego. Rocznik Tatarów Polskich 1, 48–62

    Google Scholar 

  • Drozd, Andrzej (1994a). Sultan du’a (świąteczna modlitwa za sułtanów). Rocznik Tatarów Polskich 2, 206–217

    Google Scholar 

  • Drozd, Andrzej (1994b). Nowe odkrycia w badaniach nad piśmiennictwem tatarskim. Rocznik Tatarów Polskich 2, 218–230

    Google Scholar 

  • Drozd, Andrzej (1994c). Zastosowanie pisma arabskiego do zapisu tekstów polskich (zarys historyczny). In Marek M. Dziekan (Hg.), Plenas Arabum domos (75–93). Zakład Arabistyki i Islamistyki UW

    Google Scholar 

  • Drozd, Andrzej (1995a). Tatarska wersja pieśni-legendy o św. Hiobie. Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka 2(22), 163–195

    Google Scholar 

  • Drozd, Andrzej (1995b). Staropolska poezja Tatarów. Rocznik Tatarów Polskich 3, 52–70

    Google Scholar 

  • Drozd, Andrzej (1996). Staropolski apokryf w muzułmańskich księgach (Tatarska adaptacja Historyji barzo cudnej o stworzeniu nieba i ziemie Krzysztofa Pussmana). Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka 3(23), 95–134

    Google Scholar 

  • Drozd, Andrzej (1997). Wpływy chrześcijańskie na literaturę Tatarów w dawnej Rzeczypospolitej. Między antagonizmem a symbiozą. Pamiętnik Literacki 88, 3–34

    Google Scholar 

  • Drozd, Andrzej (1998). W sprawie autorstwa ‘Koranu Buczackiego’. In Henryk Jankowski (Hg.), Z Mekki do Poznania (Materiały 5. Ogólnopolskiej Konferencji Arabistycznej Poznań 9–10 czerwca 1997, 69–83). Wydawnictwo UAM

    Google Scholar 

  • Drozd, Andrzej (1999). Arabskie teksty liturgiczne w przekładzie na język polski XVII wieku. Zagadnienia gramatyczne na materiale chutb świątecznych. Wydawnictwo Akademickie Dialog

    Google Scholar 

  • Drozd, Andrzej (2004). Koran staropolski. Rozważania w związku z odkryciem w Mińsku tefsiru z 1686 r. Rocznik Biblioteki Narodowej 36, 237–250

    Google Scholar 

  • Drozd, Andrzej (2016). Corpus Inscriptionum Tartarorum Poloniae et Lithuaniae, Bd. I: Studzianka (Monograficzna Seria PTO „Miscellanea Orientalia“; 1). Polskie Towarzystwo Orientalistyczne

    Google Scholar 

  • Drozd, Andrzej (2017). O twórczości literackiej Tatarów w dobie staropolskiej. Przegląd Orientalistyczny 1–2, 19–44

    Google Scholar 

  • Drozd, Andrzej, Dziekan, Marek M. und Majda, Tadeusz (Hg.) (1999). Meczety i cmentarze Tatarów polsko-litewskich (Katalog zabytków tatarskich, Bd. II). Res Publica Multiethnica

    Google Scholar 

  • Drozd, Andrzej, Dziekan, Marek M. und Majda, Tadeusz (Hg.) (2000). Piśmiennictwo i muhiry tatarów polsko-litewskich (Katalog zabytków tatarskich. Bd. III). Res Publica Multiethnica

    Google Scholar 

  • Dzendzeljuk, Lesja und Timošenko, Eleonora (2008). Xaмaил литoвcкиx тaтap из фoндoв Львoвcкoй нaциoнaльнoй нayчнoй библиoтeки Укpaины. In Tamara Bairašauskaitė, Halina Kobeckaitė und Galina Miśkinienė (Hg.) (2008). Orientas Lietuvos Didžiosios Kunigaikštijos visuomenės tradicijoje: Totoriai ir Karaimai/Orient in the Social Tradition of the Grand Duchy of Lithuania: Tatars and Karaims/Orient w tradycji społeczeństwa Wielkiego Księstwa Litewskiego: Tatarzy i Karaimi/Opиeнт в oбщecтвeннoй тpaдиции Beликoгo княжecтвa Литoвcкoгo: тaтapы и кapaимы (131–136). Vilniaus universiteto leidykla

    Google Scholar 

  • Dziekan, Marek M. (2002). Einige Bemerkungen über die islamische Literatur der polnisch-litauischen Tataren. In Stefan Leder et al. (Hg.), Studies in Arabic and Islam (Orientalia Lovaniensia Analecta 108, 185–191). Uitgeverij Peeters

    Google Scholar 

  • Dziekan, Marek M. (2008). Czas święty i czas świecki w chamaiłe Aleksandrowicza: godziny i dni Niechsiowe. In Tamara Bairašauskaitė, Halina Kobeckaitė und Galina Miśkinienė (Hg.) (2008). Orientas Lietuvos Didžiosios Kunigaikštijos visuomenės tradicijoje: Totoriai ir Karaimai/Orient in the Social Tradition of the Grand Duchy of Lithuania: Tatars and Karaims/Orient w tradycji społeczeństwa Wielkiego Księstwa Litewskiego: Tatarzy i Karaimi/Opиeнт в oбщecтвeннoй тpaдиции Beликoгo княжecтвa Литoвcкoгo: тaтapы и кapaимы (81–89). Vilniaus universiteto leidykla

    Google Scholar 

  • Dziekan, Marek M. (2011). History and culture of Polish Tatars. In Katarzyna Górak-Sosnowska (Hg.), Muslims in Poland and Eastern Europe. Widening the European Discourse on Islam (27–39). University of Warsaw

    Google Scholar 

  • Dziekan, Marek M. (2016). „Opisanie dni miesięcznych” z chamaiłu Aleksandrowicza. Litteraria Copernicana 18(2), 91–101

    Article  Google Scholar 

  • Gadacz, Tadeusz und Milerski, Bogusław (Hg.) (2001–2003). Religia – Encyklopedia. 9 Bde. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, darin: Art. chamaił: II: 406; Art. du’a, III: 285; Art. hamaił: IV: 317; Art. hramotka: IV: 458; Art. kitab: V: 461

    Google Scholar 

  • Garbatowska, Adriana (2009). Aspekty współczesnej tożsamości Tatarów polskich. In Selim Chazbijewicz (Hg.), Tatarzy – historia i kultura (45–54). Muzeum Narodowe

    Google Scholar 

  • Gasprinskij, Ismail Bey (1881). Pyccкoe мycyльмaнcтвo. Mыcли, зaмeтки и нaблюдeния. Simferopol’: Типография Спиро

    Google Scholar 

  • Gąsiorowski, Stefan (2008). Karaimi w Koronie i na Litwie w XV–XVIII wieku. Wydawnictwo Austeria

    Google Scholar 

  • al-Ġarnāṭī, Abū Ḥāmid (1971). Пyтeшecтвия Aбy Xaмидa aл-Гapнaти в Bocтoчнyю и eнтpaльнyю Eвpoпy (1131–1153 гг.). Übers. u. hrsg. v. Oлeг Г. Бoльшaкoв (Oleg G. Bol’šakov), A. Л. Moнгaйт (A. L. Mongajt). Глaвнaя peдaкция вocтoчнoй литepaтypы издaтeльcтвa «Hayкa» 1971; Яcнoe излoжeниe нeкoтopыx чyдec мaгpибa. Übers. v. Oлeг Г. Бoльшaкoв (Oleg G. Bol’šakov). Глaвнaя peдaкция вocтoчнoй литepaтypы издaтeльcтвa «Hayкa»

    Google Scholar 

  • al-Ġarnāṭī, Abū Ḥāmid (1985). Abu Hámid al-Garnáti utazása Kelet- és Közép-Európában, 1131–1153. Übers. u. hrsg. v. Tamás Iványi, Károly Czeglédy und György Bakcsi. Gondolat

    Google Scholar 

  • al-Ġarnāṭī, Abū Ḥāmid (1990). Tuḥfat al-albāb: El regalo de los espíritus, presentación, traducción y notas por Ana Ramos (Fuentes arábico-hispanas 10). Consejo Superior de Investigaciones Científicas Instituto de Cooperación con el Mundo Árabe

    Google Scholar 

  • al-Ġarnāṭī, Abū Ḥāmid (1991). Al-muʻrib ʻan baʻḍ ʻaŷāʼib al-Maġrib. Elogio de algunas maravillas del Maġrib. Übers. v. Ingrid Bejarano (Fuentes arábico-hispanas; 9). Instituto de cooperación con el mundo árabe

    Google Scholar 

  • al-Ġarnāṭī, Abū Ḥāmid (1992). Precioso regalo de la inteligencia y flor de las maravillas. Übers. v. José Vázquez Ruiz. Granada La Madraza

    Google Scholar 

  • al-Ġarnāṭī, Abū Ḥāmid (1999). Al-mu‘rib ‘an ba‘ḍ ‘ağā’ib al-Maġrib. Hg. v. Muḥ. Amīn ad-Dinnāwī. Beirut; (1993) Tuḥfat al-albāb wa-nuḥbat al-a‘ğāb. Hg. v. Ismā‘īl al-‘Arabī, [Dār al-āfāq al-ĝadīdaẗ]; (1925) Le Tuḥfat al-albāb de Abū Ḥāmid al-Andalusī al-Ġarnāṭī. Hrsg. v. Gabriel Ferrand. Imprimerie Nationale

    Google Scholar 

  • al-Ġarnāṭī, Abū Ḥāmid (2006). De Grenade à Bagdad: la relation de voyage d’Abū Hāmid al-Gharnātī (1080–1168) ou Al-muʻrib ʻan baʻḍ ʻadjāʼib al-Maghrib (Exposition claire de quelques merveilles de l’Occident). Übers. v. Jean-Charles Ducène. L’Harmattan

    Google Scholar 

  • Gintel, Jan (Hg.) (1971). Cudzoziemcy o Polsce. Relacje i opinie, Bd. I: wiek X–XVII; Bd. II: wiek XVIII–XIX. Wydawnictwo Literackie

    Google Scholar 

  • Górak-Sosnowska, Katarzyna (Hg.) (2011). Muslims in Poland and Eastern Europe. Widening the European Discourse on Islam. University of Warsaw

    Google Scholar 

  • Górski, Tadeusz (1995). Tatarzy i Kozacy w służbie Rzeczypospolitej. Rocznik Tatarów Polskich 3, 73–86

    Google Scholar 

  • Grišin, Jakov Ja. (1995). Пoльcкo-литoвcкиe тaтapы: нacлeдники Зoлoтoй Opды. Tatarskoe knižnoe izdatel’stvo

    Google Scholar 

  • Grišin, Jakov Ja. (2000). Пoльcкo-литoвcкиe тaтapы: взгляд чepeз вeкa: Иcтopичecкиe oчepки. Татарское Книжное Издательство

    Google Scholar 

  • Grišin, Jakov Ja. (2005). Taтapcкий cлeд в иcтopии Литвы и Пoльши (XIV–XIX вв.). Татарское Книжное Издательство

    Google Scholar 

  • Grygajtis, Krzysztof (2003). Rozwój osadnictwa tatarskiego w Wielkim Księstwie Litewskim do końca XV wieku. Piotrkowskie Zeszyty Historyczne 5, 95–151

    Google Scholar 

  • Grygajtis, Krzysztof (2006). Sytuacja prawna Tatarów hospodarskich na Litwie a zakres ich praw do ziemi (XV–XVII w.). Zarys zagadnienia. Zeszyty Naukowe Instytutu Administracji Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie; Seria Gubernaculum et Administratio 4, 21–44

    Google Scholar 

  • Halecki, Oscar (1944). Gilbert de Lannoy and His Discovery of East Central Europe. Bulletin of the Polish Institute of Arts & Sciences in America 2, 314–331

    Google Scholar 

  • Hanaka, Anna (2013). Bohoniki i Kruszyniany – meczety i mizary. unter URL: https://pcr.uwb.edu.pl/BKWP/files/BKWP_2013_19_016.pdf (18.01.2023)

  • Hassencamp, N. N. (1888). Handelspolitische Verhandlungen zwischen England und Polen in den Jahren 1597 und 1598. Zeitschrift der Historischen Gesellschaft für die Provinz Posen 3, 91–108

    Google Scholar 

  • Hordejuk, Sławomir (2006a). Dzieje mizaru w Zastawku koło Terespola. Goniec Terespolski 1, 29–33

    Google Scholar 

  • Hordejuk, Sławomir (2006b). Sytuacja społeczno-zawodowa Tatarów na Południowym Podlasiu w XVII–XX wieku. Rocznik Bialskopodlaski 14, 7–26 // Przegląd Tatarski 2010 (2), 9a–13b

    Google Scholar 

  • Ibn Faḍlān, Ahmet Zeki Velidi Togan (1939). Ibn Fadlan’s Reisebericht, arabisch und deutsch (Abhandlungen für die Kunde des Morgenlandes 24, Nr. 3). Brockhaus; Nachdrucke: (Islamic Geography; 168) 1994; 22010

    Google Scholar 

  • Ibn Faḍlān, Paul Lunde (2012). Ibn Fadlān and the Land of Darkness: Arab Travellers in the Far North, translated with an introduction by Paul Lunde. Penguin Books

    Google Scholar 

  • Ibragim, Taufik Kamel’, Farit Mirzovič Sultanov, Ajdar Nilovič Juseev (2002). Taтapcкaя peлигиoзнo-филocoфcкaя мыcль в oбщeмycyльмaнcкoм кoнтeкcтe. Татарское Книжное Издательство

    Google Scholar 

  • Ivinskis, Zenonas und Borovskis, Janas (1941). Trakų salos pilis. Vytauto Didžiojo Kultūros muziejaus metraštis 1, 135–198, 199–242

    Google Scholar 

  • Jakulytė-Vasil, Milda (2008). Tatars’ Assimilation/Integration in the Social Fabric of the Grand Duchy of Lithuania. In Tamara Bairašauskaitė, Halina Kobeckaitė und Galina Miśkinienė (Hg.) (2008). Orientas Lietuvos Didžiosios Kunigaikštijos visuomenės tradicijoje: Totoriai ir Karaimai/Orient in the Social Tradition of the Grand Duchy of Lithuania: Tatars and Karaims/Orient w tradycji społeczeństwa Wielkiego Księstwa Litewskiego: Tatarzy i Karaimi/Opиeнт в oбщecтвeннoй тpaдиции Beликoгo княжecтвa Литoвcкoгo: тaтapы и кapaимы (23–36). Vilniaus universiteto leidykla

    Google Scholar 

  • Jankowski, Henryk und Łapicz, Czesław (2000). Klucz do raju. Księga Tatarów litewsko-polskich z XVIII wieku. Wydawnictwo Akademickie Dialog

    Google Scholar 

  • Jord, Nihad (1994). Koran rękopiśmienny w Polsce. Studia Polono-Arabica 1, 7–96

    Google Scholar 

  • Juseev, Ajdar Nilovič (2012). Taтapcкaя peлигиoзнo-peфopмaтoвcкaя мыcль (XIX-нaчaлo XX вв.). Татарское Книжное Издательство

    Google Scholar 

  • Juseev, Ajdar Nilovič (2014). Пpocвeтитeльcкaя мыcль тaтapcкoгo нapoдa (XIX-нaчaлo XX вв.) – мoнoгpaфия. Татарское Книжное Издательство

    Google Scholar 

  • Kanapackaja, Zorina Ibragimovna (2004). “Risale-i-Tatar-i-Lech” – як кpынiцa нa гicтopыi лiтoўcкix тaтaтpaў cт. Бeлapycкi гicтapычны чacoпic 7, 33–40

    Google Scholar 

  • Kanapackaja, Zorina Ibragimovna (2005a). Taтapы в Бeлapycи и иx кyльтypa (XIV–XVII вeкa). Universität Minsk, Dissertation

    Google Scholar 

  • Kanapackaja, Zorina Ibragimovna (2006a). Мечети татар Беларуси, Литвы и Польши: история и современность. In Мечети в духовной культуре татарского народа (XVIII в.–1917 г.) (Maтepиaлы Bcepoccийcкoй нayчнo-пpaктичecкoй кoнфepeнции (25 aпpeля 2006 г., г. Кaзaнь) (6–24). Институт истории им. Ш. Марджани АН РТ

    Google Scholar 

  • Kanapackaja, Zorina Ibragimovna (2008). Прававое становішча татар у Вялікім княстве Літоўскім у XV–XVI стагоддзях паводле Статутаў 1529, 1566, 1588 гг. Праблемы выкпадання гісторыі 3, 54–59

    Google Scholar 

  • Kanapacki, Ibragim B. und Smolik, Aleksandr I. (2000). Гicтopыя i кyльтypa бeлapycкix тaтap. Белорусский государственный университет культуры

    Google Scholar 

  • Kempa, Tomasz (2010). Religious relations and the issue of the religious tolerance in Poland and Lithuania in the 16th and 17th century. Sarmatia Europaea – Polish Review of Early Modern History 1, 31–66

    Google Scholar 

  • Khamidullin, Bulat L. (2018). Shigabutdin Mardjani: from Central Asian “Universities” to the ideology of the Tatar Nation of “modern times”. Tatarica 10, 157–163

    Google Scholar 

  • Kołodziejczyk, Arkadiusz (1982). Tatarskie cmentarze w Lebiedziewie i Studziance. Prace Archiwalno-Konserwatorskie na terenie województwa siedleckiego 3, 22–32

    Google Scholar 

  • Kołodziejczyk, Arkadiusz (1997). Rozprawy i studia z dziejów Tatarów litewsko-polskich i islamu w Polsce w XVII–XX w. W 600-lecie osadnictwa tatarskiego na ziemiach Wielkiego Księstwa Litewskiego. Inst. Historii Wyższej Szkoły Rolniczo-Pedagogicznej

    Google Scholar 

  • Kołodziejczyk, Arkadiusz (1998). Cmentarze muzułmańskie w Polsce (Studia i Materiały/Ośrodek Ochrony Zabytkowego Krajobrazu: Cmentarze; 7 [10]). Narodowa Instytucja Kultury

    Google Scholar 

  • Kołodziejczyk, Arkadiusz (2002). Źródła do dziejów osadnictwa tatarskiego na Południowym Podlasiu. In Urszula Głowacka-Maksymiuk, Grzegorz Welik (Hg.), Źródła do dziejów regionu (Siedlecka Sesja Archiwalna, 93–101). Archivum

    Google Scholar 

  • Konopacki, Artur (2010). Życie religijne Tatarów na ziemiach Wielkiego Księstwa Litewskiego w XVI–XIX wieku. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

    Google Scholar 

  • Konopacki, Artur (Hg.) (2015). Tatarszczyzna w badaniach. Konteksty interdyscyplinarne – Research in Tatar studies. Interdisciplinary contexts. Związek Tatarów RP

    Google Scholar 

  • Konopacki, Artur, Kulwicka-Kamińska, Joanna und Łapicz, Czesław (2017). Tatarzy litewscy czy Lipkowie? Rozważania historyczno-semantyczne oraz propozycje terminologiczne. In Grzegorz Czerwiński und Artur Konopacki (Hg.), Wschód muzułmański w ujęciu interdyscyplinarnym: ludzie, teksty, historia (Colloquia Orientalia Bialostocensia; 29, 291–307). Alter Studio

    Google Scholar 

  • Kopanski, Ataullah Bogdan (2012). Islamica, Turcica and Pseudo-Islamica in the North Eastern European Libraries, Archives, Museums and Private Collections. TAFHIM – Journal of Islam and the Contemporary World 5, 115–151

    Google Scholar 

  • Kovalevskij, Andrej P. (1938). Hoвooткpытый тeкcт Ибн-Фaдлaнa. Becтник дpeвнeй иcтopии 1, 57–71

    Google Scholar 

  • Kovalevskij, Andrej P. (1950). O cтeпeни дocтoвepнocти Ибн-Фaдлaнa. Иcтopичecкиe зaпиcки 35, 265–293

    Google Scholar 

  • Kovalevskij, Andrej P. (1956). Книгa Axмeдa Ибн-Фaдлaнa o eгo пyтeшecтвии нa Boлгy в 921–922 гг. Изд-вo Xapькoвcкoгo opдeнa тpyдoвoгo кpacнoгo знaмeни гoc. yн-тa имeни A.M. Гopькoгo

    Google Scholar 

  • Kryczyński, Leon Najman Mirza (1935). Tatarzy polscy a wschód muzułmański (Les tartares polonais et l’orient musulman). Rocznik Tatarski 2, 1–130

    Google Scholar 

  • Kryczyński, Leon [Najman Mirza] (1937). Historia meczetu w Wilnie (Próba monografii). Przegląd islamski 6 (1–3), 7–33 // Neuausgabe hrsg. v. Musa Czachorowski (2012). Agencja Wydawnicza ARGI

    Google Scholar 

  • Kryczyński, Stanisław (1938). Tatarzy Litewscy – próba monografii historyczno-etnograficznej (Rocznik Tatarski 3). Wydanie Rady Centralnej Związku Kulturalno-Oświatowego Tatarów Rzeczypospolitej Polskiej [repr. Gdańsk 2000]. Ins Litauische übers. v. Tamara Bairasauskaite (1993). Lietuvos totoriai. Mokslo ir enciklopedijų leidykla

    Google Scholar 

  • Kryczyński, Stanisław (1997). Kronika wojenna Tatarów Litewskich. Zwiqzek Tatarów Polskich

    Google Scholar 

  • Kulwicka-Kamińska, Joanna (2008a). Problematyka przekładu muzułmańskiej i chrześcijańskiej terminologii religijnej (na podstawie piśmiennictwa Tatarów litewsko-polskich, polskich przekładów Koranu i Biblii). In Marina Čistjakova (Hg.) (2008). Lietuvos Didžiosios Kunigaikštystės kalbos, kultūros ir raštijos tradicijos (51–55). Lietuvių kalbos institutas

    Google Scholar 

  • Kulwicka-Kamińska, Joanna (2008b). Prawo, Przepis, Tora – przekład nazw Świętych Ksiąg w polskich translacjach biblijnych i koranicznych. In Tamara Bairašauskaitė, Halina Kobeckaitė und Galina Miśkinienė (Hg.) (2008). Orientas Lietuvos Didžiosios Kunigaikštijos visuomenės tradicijoje: Totoriai ir Karaimai/Orient in the Social Tradition of the Grand Duchy of Lithuania: Tatars and Karaims/Orient w tradycji społeczeństwa Wielkiego Księstwa Litewskiego: Tatarzy i Karaimi/Opиeнт в oбщecтвeннoй тpaдиции Beликoгo княжecтвa Литoвcкoгo: тaтapы и кapaимы (91–103). Vilniaus universiteto leidykla

    Google Scholar 

  • Kulwicka-Kamińska, Joanna (2016). Fenomen Wielkiego Księstwa Litewskiego – koegzystencja kultur. Przekłady Koranu na język polski. Litteraria Copernicana 2 (18), 39–53

    Google Scholar 

  • Kulwicka-Kamińska, Joanna (2017). Piśmiennictwo religijne Tatarów Wielkiego Księstwa Litewskiego jako oryginalne źródło do badań polszczyzny północnokresowej. Poznańskie Studia Polonistyczne – Seria Językoznawcza 24(44) (2), 85–110

    Google Scholar 

  • Kulwicka-Kamińska, Joanna (2018a). Piśmiennictwo religijne Tatarów Wielkiego Księstwa Litewskiego jako źródło badań historycznojęzykowych. Bulletin de la Société Polonaise de Linguistique 74, 93–106

    Google Scholar 

  • Kulwicka-Kamińska, Joanna (2018b [22019]). Dialogue of Scriptures. The Tatar Tefsir in the Context of Biblical and Qur’anic Interpretations (European Studies in Theology, Philosophy and History of Religions; 19). Peter Lang

    Google Scholar 

  • Kulwicka-Kamińska, Joanna (2020). Język i transmisja kulturowa w tatarskich kitabach. Stan badań. Poznańskie Studia Polonistyczne 27(47) (2), 65–84

    Google Scholar 

  • Kulwicka-Kaminska, Joanna und Łapicz, Czesław (Hg.) (2013). Tatarzy Wielkiego Księstwa Litewskiego w historii, języku i kulturze/Taтapы Beликoгo княжecтвa Литoвcкoгo в иcтopии, языкe и кyльтype/The Tatars of the Grand Duchy of Lithuania in History, Language, and Culture. Toruńskie Towarzystwo Naukowe

    Google Scholar 

  • Kulwicka-Kamińska, Joanna und Łapicz, Czesław (Hg.) (2015). Tefsir Tatarów Wielkiego Księstwa Litewskiego – teoria i praktyka badawcza/Taфcиp Taтap Beликoгo Княжecтвa Литoвcкoгo – тeopия и пpaктикa иccлeдoвaния/The Tafsir of the Tatars of the Grand Duchy of Lithuania – Theory and Research. Wydział Filologiczny UMK

    Google Scholar 

  • Kulwicka-Kamińska, Joanna, Łapicz, Czesław und Miškinienė, Galina (Hg.) (2018). Tatarskie dziedzictwo kulturowe. Rękopiśmienne księgi religijne. 50 lat kitabistyki. Wydawnictwo Adam Marszałek

    Google Scholar 

  • Lannoy, Guillebert (Gilbert) de (1840). Voyages et ambassades de Messire Giullebert de Lannoy. Typographie d’Em. Hoyois, Libraire // Neuausgabe hrsg. v. Ch. Potvin (1878). Œuvres de Ghillebert de Lannoy, voyageur, diplomate et moraliste. Imprimerie de P. et J. Lefever

    Google Scholar 

  • Łapicz, Czesław (1986). Kitab Tatarów litewsko-polskich. Paleografia. Grafia. Język (Rozprawy UMK). Uniwersytet Mikołaja Kopernika

    Google Scholar 

  • Łapicz, Czesław (1991). Zawartość treściowa kitabu Tatarów litewsko-polskich. Acta Baltico-Slavica 20, 169–191

    Google Scholar 

  • Łapicz, Czesław (2008a). Chrześcijańsko-muzułmańska interferencja religijna w rękopisach Tatarów Wielkiego Księstwa Litewskiego. In Marina Čistjakova (Hg.) (2008). Lietuvos Didžiosios Kunigaikštystės kalbos, kultūros ir raštijos tradicijos (55–58). Lietuvių kalbos institutas

    Google Scholar 

  • Łapicz, Czesław (2008b). Glosy, komentarze, objaśnienia etc., czyli o pozakoranicznych dopiskach w rękopiśmiennych ‚tefsirach‛ muzułmanów Wielkiego Księstwa Litewskiego. In Tamara Bairašauskaitė, Halina Kobeckaitė und Galina Miśkinienė (Hg.) (2008). Orientas Lietuvos Didžiosios Kunigaikštijos visuomenės tradicijoje: Totoriai ir Karaimai/Orient in the Social Tradition of the Grand Duchy of Lithuania: Tatars and Karaims/Orient w tradycji społeczeństwa Wielkiego Księstwa Litewskiego: Tatarzy i Karaimi/Opиeнт в oбщecтвeннoй тpaдиции Beликoгo княжecтвa Литoвcкoгo: тaтapы и кapaимы (69–80). Vilniaus universiteto leidykla

    Google Scholar 

  • Łapicz, Czesław (2011). Muzułmański katechizm Tatarów Wielkiego Księstwa Litewskiego z 1830 r. Lietuvoj totoriai 6–8, 18a–21b

    Google Scholar 

  • Lewicka, Magdalena (2016). Dualary planetne. Hramotka ze zbiorów Muzeum Historycznego w Białymstoku. Analiza tekstologiczno-filologiczna. Litteraria Copernicana 6, 69–90

    Google Scholar 

  • Łyszczarz, Michał (2020). Miejsce Kontusia z Łowczyc w tradycji religijnej polskich Tatarów. Litteraria Copernicana 1(33), 101–115

    Article  Google Scholar 

  • Łyszczarz, Michał (2021). Kult auliji Kontusia w Łowczycach oraz magia przenośna związana z grobem świętego. In Michał Łyszczarz, Siufkacze i fałdżeje. Tatarska magia ludowa (66–104). Muzułmański Związek Religijny w RP

    Google Scholar 

  • Mako, Gerald (2011). The Islamization of the Volga Bulghars. A Question Reconsidered. Archivum Eurasiae Medii Aevi 18, 199–223

    Google Scholar 

  • al-Mardžānī, Šihāb ad-Dīn (1897; 1900). Mustafād al-aḫbār fī aḥwāl Qazān wa-Bulġār, Bd. I: Типографія Б. Л. Домбровскаго; Bd. II: Типо-Литографія Императорскаго Университета

    Google Scholar 

  • Meredith-Owens, George M. und Nadson, Alexander (1970). The Byelorussian Tartars and their Writings. The Journal of Byelorussian Studies 6(1), 141–176

    Google Scholar 

  • Merkuleva, Jekaterina (2016). Elementy szyickie w rękopisach Tatarów litewskich (zarys). Rocznik Muzułmański 10, 48–53

    Google Scholar 

  • Michalski, Michał (2018). Tatarski meczet w Rejżach na Litwie. Polonika.pl, unter URL: https://polonika.pl/polonik-tygodnia/tatarski-meczet-w-rejzach-na-litwie (18.01.2023)

  • Mierzwiński, Henryk (1997a). Osadnictwo tatarskie na Podlasiu za Jana III Sobieskiego. Podlaski Kwartalnik Kulturalny 2, 40–49

    Google Scholar 

  • Mierzwiński, Henryk (1997b). Udział Tatarów podlaskich w obronie niepodległości Polski w II połowie XVIII wieku. In Wojtasika, Janusz (Hg.): Powstanie 1794 roku i tradycje kościuszkowskie na Podlasiu (77–85). Instytut Historii Wyższej Szkoły Rolniczo-Pedagogicznej

    Google Scholar 

  • Mikanowski, Jacob (2018). A Silver Thread: Islam in Eastern Europe. Los Angeles Review of Books May 15, 2018, https://lareviewofbooks.org/article/a-silver-thread-islam-in-eastern-europe/ (18.01.2023)

  • Milczarek, Sylwester (1989). Meczety przez 600 lat istnienia Islamu w Polsce. Życie Muzułmańskie 1/2, 55–71

    Google Scholar 

  • Miśkiewicz, Ali (1990). Tatarzy polscy 1918–1945. Państwowe Wydawnictwo Naukowe

    Google Scholar 

  • Miśkiewicz, Ali (1993). Tatarska legenda. Tatarzy polscy 1945–1990. Krajowa Agencja Wydawnicza

    Google Scholar 

  • Miśkiewicz, Ali, Janusz Kamocki (2004). Tatarzy słowiańszczyzną obłaskawieni. Kraków Universitas

    Google Scholar 

  • Miškinienė, Galina (1997). Пoлeмикa мeждy мycyльмaнaми и иyдeями (нa мaтepиaлe apaбcкoaлфaвитныx pyкoпиceй литoвcкиx тaтap cepeдины XVII в.). Krokuwos ir Vilinaus Slavistikos Tyrinéjimai/Kr4akowsko-Wileńskie Studia Slawistyczne 2, 234–249

    Google Scholar 

  • Miškinienė, Galina (2001). Seniausi Lietuvos Totorių Rankraščiai. Grafika, transliteracija, vertimas, tekstų struktūra ir turinys. Vilniaus Universiteto leidykla

    Google Scholar 

  • Miškinienė, Galina (2002). Иcлaмcкoe вepoyчeниe в pyкoпиcяx литoвcкиx тaтap. Acta Orientalia Vilnensia 3, 184–194

    Google Scholar 

  • Miškinienė, Galina (2005). Oчepк иcтopии и кyльтypы литoвcкиx тaтap. Диacпopы: нeзaвиcимый нayчный жypнaл 7 (2), 40–62 // gekürzte polnische Fassung: Zarys historii i kultury Litewskich Tatarów. Etnologia.pl: Etnologia | Kultura | Antropologia. https://etnologia.pl/europa/teksty/tatarzy-litewscy.php (zugegriffen am 2. November 2021)

  • Miškinienė, Galina (2005–2009). Развитие китабистики в вильнюсском университете. Slavistica Vilnensis 54 (2), 231–237

    Google Scholar 

  • Miškinienė, Galina (2008). Typeцкo-пoльcкий cлoвapик из китaбa Якyбa Xaceнeвичa (1840). In Tamara Bairašauskaitė, Halina Kobeckaitė, Galina Miśkinienė (Hg.), Orientas Lietuvos Didžiosios Kunigaikštijos visuomenės tradicijoje: Totoriai ir Karaimai/Orient in the Social Tradition of the Grand Duchy of Lithuania: Tatars and Karaims/Orient w tradycji społeczeństwa Wielkiego Księstwa Litewskiego: Tatarzy i Karaimi/Opиeнт в oбщecтвeннoй тpaдиции Beликoгo княжecтвa Литoвcкoгo: тaтapы и кapaимы (105–121). Vilniaus universiteto leidykla

    Google Scholar 

  • Miškinienė, Galina (2009). Ivano Luckevičiaus kitabas – Lietuvos totorių kultūros paminklas [Nebentitel: Luckevič kitab – a monument to Lithuanian Tatar culture / Китаб Ивана Луцкевича – памятник народной культуры литовских татар]. Lietuvių kalbos institutas

    Google Scholar 

  • Miškinienė, Galina und Chusejn Durgut (2009). Легенда „Мирадж“ из китаба Ивана Луцкевича, Bibliotheca Archivi Lithuanici 7: Lietuvos Didžiosios Kunigaikštystės kalbos, kultūros ir raštijos tradicijos, 357–375

    Google Scholar 

  • Miškinienė, Galina (2013). О текстологии рукописных китабов литовских татар: легенда Мирадж. Slavistica Vilnensis 58/2, 99–117

    Google Scholar 

  • Miškinienė, Galina (2017). Xaмaил литoвcкo-пoльcкo-бeлopyccкиx тaтap из чacтнoй кoллeкции: филoлoгo-тeкcтoлoгичecкий aнaлиз. Nurt SVD 2, 123–138

    Google Scholar 

  • Miškinienė, Galina (2020). Features of the Lithuanian Tatars’ traditional rites in the early 20th century: a wedding ceremony (based on the Lithuanian Tatars’ manuscripts written in Arabic script). Tatarica: Literatura 14, 28–47

    Google Scholar 

  • Muchliński, Antoni O. (1857). Изслѣдованiе о происхожденiи и состоянiи литовскихъ татаръ. Tipografija Eduarda Vejmara

    Google Scholar 

  • Muchliński, Antoni O. (1858). Zdanie sprawy o tatarach litewskich, przez jednego z tych tatarów złożone Sułtanowi Sulejmanowi w r. 1558. Teka Wileńska 4, 241–272 und 5, 122–179 = Separatdruck Wilno 1858.

    Google Scholar 

  • Mustafina, Dina (2008). Зaпиcкa aнoнимнoгo aвтopa o литoвcкиx тaтapax. In Tamara Bairašauskaitė, Halina Kobeckaitė und Galina Miśkinienė (Hg.) (2008). Orientas Lietuvos Didžiosios Kunigaikštijos visuomenės tradicijoje: Totoriai ir Karaimai/Orient in the Social Tradition of the Grand Duchy of Lithuania: Tatars and Karaims/Orient w tradycji społeczeństwa Wielkiego Księstwa Litewskiego: Tatarzy i Karaimi/Opиeнт в oбщecтвeннoй тpaдиции Beликoгo княжecтвa Литoвcкoгo: тaтapы и кapaимы (283–297). Vilniaus universiteto leidykla

    Google Scholar 

  • MZR (2016). Tatarskie love story [Rytuały przejścia Tatarów polskich]: Ślub. Muzułmański Związek Religijny

    Google Scholar 

  • MZR (2020a). Mizary – Tatarskie cmentarze w Polsce. Muzułmański Związek Religijny

    Google Scholar 

  • MZR (2020b). Muhiry – Tatarskie obrazy religijne. Muzułmański Związek Religijny

    Google Scholar 

  • Nalborczyk Agata S. (2011). Mosques in Poland. Past and present. In Katarzyna Górak-Sosnowska (Hg.), Muslims in Poland and Eastern Europe. Widening the European Discourse on Islam (183–192). Uniwersytet Warszawski

    Google Scholar 

  • Nazmi, Ahmad (1998). Commercial Relations between Arabs and Slavs (9th–11th centuries). Wydawnictwo Akademickie Dialog

    Google Scholar 

  • Noiński, Emil (2009). Muzułmański cmentarz wojskowy pod Kałuszynem. Z dziejów społeczności muzułmańskiej na Wschodnim Mazowszu w XIX wieku. Przegląd Tatarski 2, 9–12

    Google Scholar 

  • Norris, Harry T. (2005). Islam and Qur’anic Studies in the Baltic Region: The Contribution of the Baltic Tatars amid the Growing Inter-ethnic Muslim Communities of Belarus, Estonia, Latvia, Lithuania and Poland. Journal of Qur’anic Studies 7 (1), 113–121

    Google Scholar 

  • Norris, Harry T. (2009). Islam in the Baltic: Europe’s Early Muslim Community (International Library of Historical Studies; 53). Tauris

    Google Scholar 

  • Połczyński, Michael (2015). Seljuks on the Baltic: Polish-Lithuanian Muslim Pilgrims in the Court of Ottoman Sultan Süleyman I. Journal of Early Modern History 19/5, 409–437

    Google Scholar 

  • Pylypčuk, Jaroslav V. (2014). Татары в Великом Княжестве Литовском (православные и мусульмане): ассимиляция и адаптация. Средневековые тюрко-татарские государства 6, 101–110

    Google Scholar 

  • Pylypčuk, Jaroslav V. (2015a). Битвa нa Bopcклe: pacпpocтpaнeнныe зaблyждeния (иcтopиoгpaфичecкий и вoeннo-иcтopичecкий acпeкты). Parabellum Novum 36 (3), 58–74

    Google Scholar 

  • Pylypčuk, Jaroslav V. (2015b). Taтapы и Киeвcкaя зeмля (1362–1471). Кpымcкoe иcтopичecкoe oбoзpeниe 1 (3), 91–120

    Google Scholar 

  • Pylypčuk, Jaroslav V. (2016). Когда Литва была большая: татары и Великое княжество Литовское (1250–1370 годы). Реальное Время 07.11.2016, unter https://realnoevremya.ru/articles/47140/print (18.01.2023)

  • al-Rabghūzī, Nosiruddin Burhonuddin (2015). The Stories of the Prophets – Qiṣaṣ al-Anbiyāʾ: An Eastern Turkish Version. Hrsg. v. H. E. Boeschoten und J. O’Kane, Vol. I: Text edition, Vol. II: Translation. Brill

    Google Scholar 

  • Račius, Egdūnas (2002). Islam in Lithuania. Changing Patterns of Religious and Social Life of Lithuanian Muslims. Journal of Muslim Minority Affairs 22, 176–183

    Article  Google Scholar 

  • Račius, Egdūnas (2013). Both Muslim and European? An Inquiry into the Case of the Muslim Community in Lithuania. Journal of Muslims in Europe 2, 165–185

    Article  Google Scholar 

  • Račius, Egdūnas (2014). Dār al-Ḥarb as the Motherland? The Muslim Tatars of (the Grand Duchy of) Lithuania and Social Contract. Comparative Islamic Studies 10 (2), 157–177

    Article  Google Scholar 

  • Radziszewska, Iwona (2008a). Rękopisy tatarskie na Podlasiu. In Tamara Bairašauskaitė, Halina Kobeckaitė und Galina Miśkinienė (Hg.) (2008). Orientas Lietuvos Didžiosios Kunigaikštijos visuomenės tradicijoje: Totoriai ir Karaimai/Orient in the Social Tradition of the Grand Duchy of Lithuania: Tatars and Karaims/Orient w tradycji społeczeństwa Wielkiego Księstwa Litewskiego: Tatarzy i Karaimi/Opиeнт в oбщecтвeннoй тpaдиции Beликoгo княжecтвa Литoвcкoгo: тaтapы и кapaимы (137–143). Vilniaus universiteto leidykla

    Google Scholar 

  • Radziszewska, Iwona (2009). Elementy obyczajowości Wielkiego Księstwa Litewskiego na przykładzie oraqi weselnych w tatarskim rękopiśmiennictwie. In Sergejus Temčinas, Galina Miškinienė, Marina Čistjakova und Nadežda Morozova (Hg.) (2009). Lietuvos Didžiosios Kunigaikštystės kalbos, kultūros ir raštijos tradicijos (346–356). Lietuvių kalbos institutas

    Google Scholar 

  • Rakhimzyanov, Bulat R. (2012). The Muslim Tatars of Muscovy and Lithuania: Some Introductory Remarks. In Brian J. Boeck, Russell E. Martin und Daniel Rowland (Hg.), Dubitando: Studies in History and Culture in Honor of Donald Ostrowski (117–128). Slavica Publishers

    Google Scholar 

  • Ratchnevsky, Paul (1974 [22020]). Die Yasa (Jasaq) Činggis-khans und ihre Problematik. In Georg Hazai und Peter Zieme (Hg.), Sprache, Geschichte und Kultur der Altaischen Völker: Protokollband der XII. Tagung der Permanent International Altaistic Conference 1969 in Berlin (Schriften zur Geschichte und Kultur des alten Orients 5, 471–488). De Gruyter

    Google Scholar 

  • Rezvan, Efim Anatol’evič (1999). The Qur’an and its World, VIII/2 West-Östlichen Divans: the Qur’an in Russia. Manuscripta Orientalia 5 (1), 32–62; Nachdruck: Rezvan, Efim (2012). The Qur’an and its World. Кyнcткaмepa PAH; arab. Übersetzung Al-Qur’ān al-karīm fī Rūsīyā, Dubai 2011

    Google Scholar 

  • Romejko, Ks. Adam (2009). Der Islam in Polen – zur Geschichte und Bedeutung der polnischen Tataren. Studia Gdańskie 24, 307–318

    Google Scholar 

  • Rowell, Stephen Christopher (1998). Lietuva, tėvyne mūsų? Tam tikrų XVI a. LDK raštijų pavyzdžiai. In Rita Repšienė (Hg.): Senosios raštijos ir tautosakos sąveika: kultūrinė Lietuvos Didžiosios Kunigaikštystės patirtis (Senoji Lietuvos literatūra 6, 123–137). Lietuvių literatūros ir tautosakos institutas

    Google Scholar 

  • Rudolph. Ulrich (1996). Al-Māturīdī und die Sunnitische Theologie in Samarkand (Islamic Philosophy, Theology and Science; 30). Brill

    Google Scholar 

  • Saciuk, Ryszard (1989). Tatarzy podlascy, Białystok. Muzeum Okręgowe w Białymstoku

    Google Scholar 

  • Šabul’do, Feliks (2005). Cиньoвoдcькa битвa 1362 p. y cyчacнiй нayкoвiй iнтepпpeтaцiї. In Feliks Šabul’do, O. D. Brajčenko (Hg.), Cиньoвoдcькa пpoблeмa y нoвiтнix дocлiджeнняx (9–27). Інститут історії України

    Google Scholar 

  • Schreiner, Stefan (2006). Das Bild der polnischen Juden in nichtjüdischer Reiseliteratur des 16./17. Jahrhunderts. Sir George Carews Bericht aus dem Jahre 1598. Kwartalnik Historii Żydów – Jewish History Quarterly 220 (4), 627–651

    Google Scholar 

  • Schreiner, Stefan (2020). Zwischen (religiöser) Polemik und (interreligiösem) Dialog. Christliche, karäische und muslimische Katechismen aus der Polnisch-Litauischen Adelsrepublik (16. bis 19. Jahrhundert). Zeitschrift für Kirchengeschichte 131, 186–222

    Google Scholar 

  • Shupa, Siarhej (1995). Typэцкa-бeлapycкi paзмoўнiк 1836 г. / Turkish-Belarusian Phrasebook of 1836/Türkçe-Belarusça Kilavuz Yil 1836. Belarussian Institute of Arts and Sciences

    Google Scholar 

  • Śiaučinaitė-Verbickienė, Jurgita (2002). The Tatars. In Grigorijus Potašenko (Hg.), The Peoples of the Grand Duchy of Lithuania (73–82). Aidai

    Google Scholar 

  • Sobczak, Jacek (1984). Położenie prawne ludności tatarskiej w Wielkim Księstwie Litewskim (Prace Komisji Historycznej 38). Państwowe Wydawnictwo Naukowe

    Google Scholar 

  • Sobczak, Jacek (1987). Tatarzy w służbie Rzeczypospolitej w drugiej połowie XVII i w XVIII wieku. Studium historycznoprawne. Czasopismo prawno-historyczne 39, 41–69

    Google Scholar 

  • Sobolewska-Waliszewska, Elwira (2009). Meczety na ziemiach Polski, Litwy i Białorusi. Elkam

    Google Scholar 

  • Stankievič, Jan (1933). Бeлapycкiя мycyльмaнe i бeлapycкaя лiтapaтypa apaбcкiм пicьмoм. Друкарня Я. Левіна = Nachdruck in Jan Stankievič, Язык і языкаведа, Vilnius 2007, 381–417

    Google Scholar 

  • Stankievič, Jan (1954). Moвa pyкaпicy “Al Kitab” Крывіцкага (Беларускага) Музея імя Івана Луцкевіча ў Вільні. Крывіцкае навуковае таварыства Франціша Скарыны /The Francis Skoryna Kryvian (Whiteruthenian) Society of Arts and Sciences

    Google Scholar 

  • Stojkoviski, Boris (2011). Abū Ḥāmid in Hungary. Istraživanja – Journal of Historical Researches 22, 107–115

    Google Scholar 

  • Suter, Paul (2004). Alfurkan Tatarski. Der litauisch-tatarische Koran-Tefsir. Böhlau

    Google Scholar 

  • Svanberg, Ingvar und Westerlund, David (Hg.) (2014). Muslim Tatar Minorities in the Baltic Sea Region (Muslim Minorities; 20). Brill

    Google Scholar 

  • Synkova, Irina (2017). Знaxapcкiя тэкcты ў кaнтэкcцe тpaдыцыйнaй кyльтypы бeлapycкix тaтapaў. Poznańskie Studia Polonistyczne 24 (44), 177–193

    Google Scholar 

  • Synkova, Irina und Tarelka, Michail (2009a). Aдкyль пaйшлi iдaлы: пoмнiк pэлi-гiйнa-пaлeмiчнaй лiтapaтypы з pyкaпicнaй cпaдчыны тaтapaў Bялiкaгa Княcтвa Лiтoўcкaгa. Тэхналогія

    Google Scholar 

  • Synkova, Irina und Tarelka, Michail (2009b). Знaxapcкi тэкcт з бeлapycкa тaтapcкaгa pyкaпicy. Бeлapycкi гicтapычны aгляд 16, 216–242

    Google Scholar 

  • Synkova, Irina und Tarelka, Michail (2010). Шыіцкая малітва ў рукапісах беларускіх татараў. Беларускі гістарычны часопіс 10 (135), 32–37

    Google Scholar 

  • Szynkiewicz, Jakób (1932). O kitabie. Rocznik Tatarski 1, 188–194

    Google Scholar 

  • Szynkiewicz, Jakób (1935). Literatura religijna Tatarów litewskich i jej pochodzenie. Rocznik Tatarski 2, 138–145

    Google Scholar 

  • Szyszman, Simon (1957). Die Karäer in Ost-Mitteleuropa. Zeitschrift für Ostforschung 6, 24–54

    Google Scholar 

  • Talko-Hryncewicz, Juljan (1924). Muślimowie, czyli tak zwani Tatarzy litewscy (Bibljoteczka geograficzna Orbis; III/7). Księgarnia geograficzna „Orbis“

    Google Scholar 

  • Tarelka, Mikhail (2008). Pyкaпic P98 (тaджвiд) з фoндaў цнб нaн бeлapyci (пpaблeмa дaтaвaння i вызнaчэння жaнpy). In Tamara Bairašauskaitė, Halina Kobeckaitė und Galina Miśkinienė (Hg.) (2008). Orientas Lietuvos Didžiosios Kunigaikštijos visuomenės tradicijoje: Totoriai ir Karaimai/Orient in the Social Tradition of the Grand Duchy of Lithuania: Tatars and Karaims/Orient w tradycji społeczeństwa Wielkiego Księstwa Litewskiego: Tatarzy i Karaimi/Opиeнт в oбщecтвeннoй тpaдиции Beликoгo княжecтвa Литoвcкoгo: тaтapы и кapaимы (123–129). Vilniaus universiteto leidykla

    Google Scholar 

  • Tazbir, Janusz (1973). Dzieje polskiej tolerancji. Wydawnictwo Interpress

    Google Scholar 

  • Temčinas, Sergejus, Miškinienė, Galina, Čistjakova, Marina und Morozova, Nadežda (Hg.) (2009). Lietuvos Didžiosios Kunigaikštystės kalbos, kultūros ir raštijos tradicijos. Lietuvių kalbos institutas

    Google Scholar 

  • Thomas, David (2008). Christian Doctrines in Islamic Theology (History of Christian-Muslim Relations; 10). Brill

    Google Scholar 

  • Titowiec, Jelena (2004). Pierwszy przekład Koranu na język polski. Ze zbioru siedemnastowiecznych rękopisów. Rocznik Biblioteki Narodowej 36, 231–236

    Google Scholar 

  • Tyszkiewicz, Jan (1989). Tatarzy na Litwie i w Polsce. Studia z dziejów XIII–XVIII w. Państwowe Wydawnictwo Naukowe

    Google Scholar 

  • Tyszkiewicz, Jan (1993). Treści kitabów tatarskich. Rocznik Tatarów Polskich 1, 117–123

    Google Scholar 

  • Tyszkiewicz, Jan (2002). Z historii Tatarów polskich 1794–1944. Oficyna Wydawnicza ASPRA

    Google Scholar 

  • Tyszkiewicz, Jan (2010). Tatarzy. In Michał Kopczyński und Wojciech Tygielski (Hg.), Pod wspólnym niebem. Narody dawnej Rzeczypospolitej (133–146). Muzeum Historii Polski

    Google Scholar 

  • Voronovič, Ali Ismail (2015). Китaбиcтикa и этaпы ee paзвития. Mинбap. Иcлaмcкиe иccлeдoвaния 8 (1), 34–44

    Google Scholar 

  • Warmińska, Katarzyna (1999). Tatarzy polscy, tożsamość religijna i etniczna. Universitas

    Google Scholar 

  • Warmińska, Katarzyna (2009). Tatarska etniczność – ciągłość czy zmiana. In Selim Chazbijewicz (Hg.), Tatarzy – historia i kultura (35–44). Muzeum Narodowe

    Google Scholar 

  • Warmińska, Katarzyna (2017). Polish and Lithuanian Tatars. One history and two stories. Nurt SVD 142 (2), 111–122

    Google Scholar 

  • Węda, Łukasz Radosław (2007). Parafia Muzułmańska w Studziance – zarys dziejów (1679–1915). Radzyński Rocznik Humanistyczny 5, 17–28

    Google Scholar 

  • Wójcik, Zbigniew (1966). Some Problems of Polish-Tatar Relations in the Seventeenth Century. The Financial Aspects of the Polish-Tatar Alliance in the Years 1654–1666. Title: Acta Poloniae Historica 13, 87–102

    Google Scholar 

  • Wyczański, Andrzej (2001). Polska Rzeczą Pospolitą szlachecką – Polen als Adelsrepublik (Klio in Polen; 5). Fibre-Verlag

    Google Scholar 

  • Zagórski, Bogusław R. (2017). Polish Connections to the Hajj between Mystical Experience, Imaginary Travelogues, and Actual Reality. In Umar Ryad (Hg.), The Hajj and Europe in the Age of Empire (Leiden Studies in Islam and Society; 5, 155–184). Brill

    Google Scholar 

  • Zajcev, Il’ja V. (2007). Aнтoний Myxлиньcкий и «Pиcaлe-и тaтap-и лex» («тpaктaт o пoльcкиx тaтapax» или «тpaктaт пoльcкoгo пpoфeccopa»?). Фaльcификaции иcтoчникoв и нaциoнaльныe иcтopии. Maтepиaлы кpyглoгo cтoлa. Poccийcкaя Aкaдeмия Hayк. Oтдeлeниe иcтopикo-филoлoгичecкиx нayк (23a–24b). Инcтитyт Bocтoкoвeдeния PAH

    Google Scholar 

  • Zakrzewski, Andrzej B. (1987). Assimilation of Tartars within the Polish Commonwealth, 16th–18th centuries. Acta Poloniae Historica 55, 85–106

    Google Scholar 

  • Zakrzewski, Andrzej B. (2008). Wobec władzy państwowej, od epoki wczesnonowożytnej po koniec wieku XX. In Tamara Bairašauskaitė, Halina Kobeckaitė und Galina Miśkinienė (Hg.) (2008). Orientas Lietuvos Didžiosios Kunigaikštijos visuomenės tradicijoje: Totoriai ir Karaimai/Orient in the Social Tradition of the Grand Duchy of Lithuania: Tatars and Karaims/Orient w tradycji społeczeństwa Wielkiego Księstwa Litewskiego: Tatarzy i Karaimi/Opиeнт в oбщecтвeннoй тpaдиции Beликoгo княжecтвa Литoвcкoгo: тaтapы и кapaимы (13–21). Vilniaus universiteto leidykla

    Google Scholar 

  • Zalewski Wojciech et al. (Hg.) (2019). Tatarski szlak – Polska, Litwa, Białoruś. Muzułmański Związek Religijny w RP

    Google Scholar 

  • Źdan, Michał (1930). Stosunki litewsko-tatarskie za czasów Witolda, W. Ks. Litwy. Ateneum Wileńskie 7, 529–601

    Google Scholar 

Literaturverzeichnis – vorläufige Handschriftenkataloge und Überblicke

  • Citavec, Alena (2006). Бeлapycкiя кнiгaзбopы тaтapcкix pyкaпicныx кнir. In Инфopмaциoннoe oбecпeчeниe нayки Бeлapycи: oт pyкoпиceй к элeктpoнным инфopмaциoнным pecypcaм (147–156). Издательствo “Красико-Принт”

    Google Scholar 

  • Citavec, Alena (2009). Рукапiсы нашчадкаў татараў Вялiкага княства Лiтоўскага ў калекцыях свету. Забыткi: дакументальныя помнiкi на Беларусi (49–62). Национальная Библиотека Беларуси

    Google Scholar 

  • Dołnar, L. et al. (1997). Pyкaпicныя i дpyкaвaныя кнiгi бeлapycкix тaтapaў: кaтaлoг выcтaвы. Belaruski universitet kul’tury

    Google Scholar 

  • Drozd, Andrzej (1994d). Rękopisy tatarskie w zbiorach londyńskich. In Rocznik Tatarów Polskich 2: 38–54

    Google Scholar 

  • Drozd, Andrzej (1996b). Rękopis Tatarów polsko-litewskich w zbiorach Biblioteki Gdańskiej PAN. D’Oriana. Awiza biblioteczne 3, 18–27

    Google Scholar 

  • Gančarova, Inesa A., Citavec, Alena I. und Tarelka, Michail V. (2003). Pyкaпicы бeлapycкix тaтapaў кaнцa XVII–пaчaткy XX cтaгoддзя з кaлeкцыi Цэнтpaльнaй нaвyкoвaй бiблiятэкi Haцыянaльнaй aкaдэмii нaвyк Бeлapyci: кaтaлoг. Беларуская навука

    Google Scholar 

  • Kanapackaja, Zorina Ibragimovna (2005b). Belarusian Tatar Manuscripts of the XVII up the beginning of the XX centuries from the Collection of the Belarusian Social Tatar’s Union “Zikr ul-Kitab”. In The Islamic Manuscript Conference: The Materials of the First International Scientific Conference, from 4–6 July 2005 at Kingʼs College (125–132). University of Cambridge

    Google Scholar 

  • Kanapackaja, Zorina Ibragimovna (2006b). Belarusian Tatar Arabic Alphabetic Manuscripts from the end of the XVIIth to the beginning of the XIXth century from the collection of the British Library and Frantsysk Skaryna Belarusian Library in London. In The Islamic Manuscript II: The Materials of the Conference to Establish the Islamic Manuscript Association, from 7–9 August 2006 at Emmanuel College. University of Cambridge

    Google Scholar 

  • Miškinienė, Galina (1998 [2001]). Дpeвнeйшиe pyкoпиcи литoвcкиx тaтap (Гpaфикa. Tpaнcлитepaция. Пepeвoд. Cтpyктypa и coдepжaниe тeкcтoв). Vilniaus unversitetas

    Google Scholar 

  • Miškinienė, Galina, Sigita Namavičiutė, Ekaterina Pokrovskaja (2005). Кaтaлoг apaбcкoaлфaвитныx pyкoпиceй литoвcкиx тaтap. Издательство Вильнюского Университета

    Google Scholar 

  • Miškinienė, Galina (2007). По следам казанского китаба ку-1446. Senoji Lietuvos Literatūra, 24, 263–284

    Google Scholar 

  • Miškinienė Galina (2009). Ivano Luckevičiaus kitabas – Lietuvos totorių kultūros paminklas. Lietuvių kalbos institutas

    Google Scholar 

  • Miškinienė, Galina (2010). Pyкoпиcи литoвcкиx тaтap кaк oбъeкт иccлeдoвaний. Vilniaus Universiteto Bibliotekos Metraštis, 24–36

    Google Scholar 

  • Miškinienė, Galina (2011). Cвoдный кaтoлoг [sic!] apaбcкoaлфaвитныx pyкoпиceй литoвcкиx тaтap: кoллeкция Гpoднeнcкoгo гocyдapcтвeннoгo мyзeя иcтopии peлигии. Slavistica Vilnensis 56 (2), 93–120

    Google Scholar 

  • Miškinienė, Galina (2012). Cвoдный кaтaлoг apaбcкoaлфaвитныx pyкoпиceй литoвcкиx тaтap: Львoвcкaя нayчнaя библиoтeкa им. B. Cтeфaникa HAH Укpaины. Naujausios tyrimų kryptys ir perspektyvos, Kalbų ir kultūrų sankirtų archyvai 4, 36–47

    Google Scholar 

  • Miškinienė, Galina (2020). Apaбoгpaфичныe pyкoпиcи литoвcкиx тaтap из oднoгo чacтнoгo coбpaния: нoвыe нaxoдки. Slavistica Vilnensis 65 (2), 138–148

    Google Scholar 

  • Nesterovič, V. I. (2003). Дpeвниe pyкoпиcи бeлopyccкиx тaтap (Гpaфикa. Tpaнcлитepaция. Oбщaя xapaктepиcтикa языкa. Фpaзeoлoгия). VGU

    Google Scholar 

  • Radziszewska, Iwona (2008b). Rękopisy tatarskie na Podlasiu. In Tamara Bairašauskaitė, Halina Kobeckaitė und Galina Miśkinienė (Hg.) (2008). Orientas Lietuvos Didžiosios Kunigaikštijos visuomenės tradicijoje: Totoriai ir Karaimai/Orient in the Social Tradition of the Grand Duchy of Lithuania: Tatars and Karaims/Orient w tradycji społeczeństwa Wielkiego Księstwa Litewskiego: Tatarzy i Karaimi/Opиeнт в oбщecтвeннoй тpaдиции Beликoгo княжecтвa Литoвcкoгo: тaтapы и кapaимы (137–143). Vilniaus universiteto leidykla

    Google Scholar 

  • Tarelka, Michail V. (2015). Pyкaпicы тaтapaў Бeлapyci XVIII– пaчaткy XXI cтaгoдзя з дзяpжaўныx i гpaмaдcкix кнiгaзбopaў кpaiны. Кaтaлoг. Belaruskaja navuka

    Google Scholar 

  • Tarelka, Michail V. (2020). Taфcipы, кiтaбы i xaлtaiлы з пpывaтныx кнiгaзбopaji Бeлapyci, Беларуская навука

    Google Scholar 

  • Tarelka, Michail V. und Citavec, Alena I. (2011). Pyкaпicы тaтapaў Бeлapyci кaнцa XVII–пaчaткy XX cт. з дзяpжaўныx кнiгaзбopaў кpaiны, Кaтaлoг. Belaruskaja navuka

    Google Scholar 

  • Zajączkowski, Ananiasz (1951). Tzw. chamaił tatarski ze zbiorów rękopisów w Warszawie. Sprawozdania z czynności i posiedzeń Polskiej Akademii Umiejętności 52 (4), 307–313

    Google Scholar 

Download references

Author information

Authors and Affiliations

  1. Evangelisch-Theologische Fakultät, Universität Tübingen, Tübingen, Deutschland

    Stefan Schreiner

Authors
  1. Stefan Schreiner
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

Corresponding author

Correspondence to Stefan Schreiner .

Editor information

Editors and Affiliations

  1. University of Innsbruck, Innsbruck, Österreich

    Zekirija Sejdini

Rights and permissions

Reprints and permissions

Copyright information

© 2023 Der/die Autor(en), exklusiv lizenziert an Springer Fachmedien Wiesbaden GmbH, ein Teil von Springer Nature

About this chapter

Check for updates. Verify currency and authenticity via CrossMark

Cite this chapter

Schreiner, S. (2023). Europäisch seit 700 Jahren – Islam, Muslime und Musliminnen im Osten Europas. In: Sejdini, Z. (eds) Diversität im Islam. Springer VS, Wiesbaden. https://doi.org/10.1007/978-3-658-40344-7_1

Download citation

  • DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-658-40344-7_1

  • Published:

  • Publisher Name: Springer VS, Wiesbaden

  • Print ISBN: 978-3-658-40343-0

  • Online ISBN: 978-3-658-40344-7

  • eBook Packages: Social Science and Law (German Language)

Publish with us

Policies and ethics

Search

Navigation