Abstract
In comparative studies, the Belgian juvenile justice system has always been mentioned as one of the most welfare oriented in Europe. Even though in the last few decades several Western European countries have abandoned welfarism and have taken a punitive turn, Belgium does not seem to be heading in that direction. Also after the “modernisation” of the “old” Youth Protection system, in 2006, the age of criminal responsibility remains very high (18 years) and juvenile justice is still underpinned by a mainly protective philosophy. However, because of the complicated Belgian state structure, the growing “hybridisation” of the Belgian juvenile justice system and the huge tensions between theory (law in books) and practice (law in action), it is rather difficult to present the Belgian juvenile justice system and its practice in all its complexity. Therefore this report aims to outline the main features of the Belgian juvenile justice system and must be read as an introductory but critical report on the Belgian juvenile justice system today.
This is a preview of subscription content, log in via an institution.
Buying options
Tax calculation will be finalised at checkout
Purchases are for personal use only
Learn about institutional subscriptionsNotes
- 1.
The German community composes the third constitutionally recognised community in Belgium. This is however a quantitatively very small community and will therefor not be discussed in this contibution.
- 2.
In non-delinquent, so-called welfare, cases (problematic behaviour, predelinquency or victim situations) these gender differences are at a general level non-existent since long: boys represent slightly more than half of the cases, whereas girls are involved in less than 50 % of all cases.
- 3.
This specialisation refers to the fact that the juvenile justice judge, even though he or she is an “ordinary” judge of the Tribunal de Première Instance (and so definitely a “jurist”), is also used to handle juvenile cases and shows a specific interest in children’s matters (e.g. by pursuing further training or conferences on children’s matters).
- 4.
In fact, the Youth Court transfers the case to the public prosecutor, who—theoretically—can still dismiss the case or propose mediation. In practice, this only happens sporadically, because as a rule, it is the public prosecutor who requests the transfer.
- 5.
- 6.
- 7.
Sections d’Accompagnement, de Mobilisation Intensifs et d’Observation.
References
Aertsen, I., & Lemonne, A. (2003). Lokale bemiddeling of schadebemiddeling als ‘alternatieve maatregel voor lichte misdrijven in België’. Eindverslag, Leuven/Brussel: K.U. Leuven/Université Libre de Bruxelles.
Bailleau, F., & Cartuyvels, Y. (Eds.). (2007). La justice pénale des mineurs en Europe. Entre modèle Welfare et inflexions néo-libérales. Paris: L’Harmattan.
Born, M. (1987). Jeunes déviants ou délinquants juvéniles? Brussels: Mardaga.
Brolet, C., & Dumortier, E. (2004). Où va la protection de la jeunesse ? De la peur de la répression et la réforme du droit de la jeunesse’. In Les dossiers de la Revue du Droit Pénal et de Criminologie—La réaction sociale à la délinquance juvénile (pp. 99–115). Brussels/Bruges: La Charte/die Keure.
Cartuyvels, Y., Christiaens, J., De Fraene, D., & Dumortier, E. (2010). Juvenile Justice in Belgium seen through the sanctions looking-glass. In F. Bailleau & Y. Cartuyvels (Eds.), The criminalisation of youth. Juvenile justice in Europe, Turkey and Canada (pp. 29–58). Brussel: ASP. (Original work published in 2009 in Déviance et Société).
Christiaens, J. (1999). A history of Belgium’s Child Protection Act of 1912: The redefinition of the juvenile offender and his punishment. European Journal of Crime, Criminal Law and Criminal Justice, 7(1), 5–21.
Christiaens, J., & Dumortier, E. (2002). Wanneer de nood hoog is, is de gevangenis nabij: Over de afschaffing van art. 53 JBW en de invoering van de jeugdgevangenis. Tijdschrift voor Jeugdrecht en Kinderrechten, 1, 53–57.
Christiaens, J., & Dumortier, E. (2006). De hervorming van de jeugdbescherming: Tussen pendel en schijnbeweging? In Kinderrechtengids Deel 1, 1.8, 20p.
Christiaens, J., & Nuytiens, A. (2009). Transfer of juvenile offenders to adult court in Belgium: critical reflections on the reform of a moderate practice. Youth Justice, 9(2), 131–142.
Christiaens, J., and Y. Cartuyvels. (2007). Le modèle perdu de la justice des mineurs en Belgique? Entre droit et protection, paternalisme et responsabilisation, gestion des risques et idéal de traitement. In F. Bailleau & Y. Cartuyvels (Eds.), La justice pénale des mineurs en Europe. Entre modèle Welfare et inflexions néolibérales (pp. 77–98). Paris: L’Harmattan.
Christiaens, J., Dumortier, E. & Nuytiens, A. (2010). Belgium. In F. Dünkel, J. Grzywa, P. Horsfield & I. Pruin (Eds.), Juvenile Justice Systems in Europe. Current situation and reform developments (Vol. 3) (pp. 99–130). Mönchengladbach: Forum Verlag Godesberg GmbH.
Constitutional Court (Belgium). (2008). Arrêt n° 49/2008 & Arrêt n° 50/2008, 13 March 2008.
D’Hondt, S. (2007). Nieuwe en vernieuwde maatregelen: overzicht en algemene kenmerken. In J. Put & M. Rom (Eds.), Het nieuwe jeugdrecht (pp. 45–66). Brussel: De Boeck & Larcier.
Delens-Ravier, I. (2008). Les parents : partenaires ou adversaires ? In Th. Moreau, I. Ravier & B. Van Keirsbilck (Eds.) La réforme de la loi du 8 avril 1965 relative de la protection de la jeunesse: premier bilan et perspectives d’avenir. Actes du colloque des 31 mai et 1er juin 2007 (pp. 285–304).Liège: Editions jeunesse et droit.
Donzelot, J. (1977). La police des familles. Postface de Gilles Deleuze. Paris: Minuit.
Dumortier, E. (2006). De jeugdrechter in twijfel. Een onderzoek naar het ontstaan en de praktijk van de kinderrechter. Ph.D. thesis, Vrije Universiteit Brussel, Brussels. onuitgegeven.
Dumortier, E., Snacken, S., Gutwirth, S. & De Hert, P. (2012). The rise of the penal state. What can human rights do about it? In S. SNACKEN & E. DUMORTIER (Eds.), Resisting punitiveness in Europe? Welfare, Human Rights & Democracy (pp. 107–132). New York: Routledge.
Eliaerts, C., & Dumortier, E. (2002). Restorative justice for children: In need of procedural safeguards and standards. In E. Weitekamp & H.-J. Kerner (Eds.), Restorative justice. Theoretical foundations (pp. 204–223). Uffculme, Devon, UK: Willan.
European Court of Human Rights (1988) Bouamar v. Belgium, Date: 29 February 1988.
European Court of Human Rights. (2008). Salduz v. Turkey judgment of 27th of November 2008.
Gilbert, E., Mahieu, V., Goedseels, E., & Ravier, I. (2012). Onderzoek naar de beslissingen van jeugdrechters en jeugdrechtbanken in MOF-zaken. Brussel: Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie.
Goedseels, E. (2002). Cijfers met betrekking tot jeugddelinquentie. In L. Walgrave & P. Goris (Eds.), Van kattenkwaad en erger. Actuele thema’s uit de jeugdcriminologie (pp. 29–38). Louvain: Garant.
Goedseels, E., Vettenburg, N., & Walgrave, L. (2000). Delinquentie. In H. de Witte, J. Hooge, & L. Walgrave (Eds.), Jongeren in Vlaanderen: gemeten en geteld. 12- tot 18-jarigen over hun leefwereld en toekomst (pp. 253–282). Louvain: Universitaire Pers.
Haines, K., & O’Mahony, D. (2006). Restorative approaches, young people and youth justice. In B. Goldson & J. Muncie (Eds.), Youth crime and justice (pp. 110–124). Londen: Sage.
Junger-Tas, J. (1976). Verborgen jeugddelinquentie en gerechtelijke selectie (public n°38), Brussels: SCJM.
Junger-Tas, J., Terlous, G.-J., & KLEIN, M. (Eds.) (1994). Delinquent behavior among young people in the western world. Amsterdam: Kugler.
Lox, F. (1966). Les mesures à l’égard des mineurs. Annales de Droit, 37(1), 165–197
Muncie, J., & Goldson, B. (2006). States of transition: Convergence and diversity in international youth justice. In J. Muncie & B. Goldson (Eds.), Comparative youth justice (pp. 196–218). London: Sage.
Nuytiens, A., & Van grunderbeeck, S. (2003). Herstelgerichte afhandelingen van delicten gepleegd door minderjarigen. Leerprojecten, gemeenschapsdienst en herstelbemiddeling. Panopticon, 24(6), 573–577
Nuytiens, A., Christiaens, J., & Eliaerts, C. (2005). Ernstige jeugddelinquenten gestraft? Praktijk van de uithandengeving. Ghent: Academia.
Nuytiens, A., Christiaens, J., Eliaerts, C., & Brolet, C. (2006). Trajecten van uithanden gegeven jongeren in het strafrecht. Ernstige jeugddelinquenten gestraft—deel 2. Ghent: Academia.
Nuytiens, A., Jaspers, Y., & Christiaens, J. (2015). Trajecten van uit handen gegeven jongeren in de volwassenheid. Panopticon, 36(3), 248–265.
Openbaar Ministerie. (2012). Retrieved from www.om-mp.be/stat
Pleysier, S. (2014). Ondanks beperkt zicht’. De context van ‘jongeren in cijfers en letters. In: L. Bradt, S. Pleysier, J. Put, J. Siongers & B. Spruyt (Eds.). Jongeren in cijfers en letters. Bevindingen uit de JOP‐monitor 3 en de JOP‐schoolmonitor 2013 (pp. 19–39). Acco: Leuven.
Pleysier, S., & Put, J. (2015). Watskeburt?! Criminaliteit door de jeugd van tegenwoordig. In: B. Pattyn & P. d’Hoine (Eds.), Jongeren vandaag en de wereld morgen. Lessen voor de eenentwintigsteeeuw eeuw (pp. 25–46). Leuven: Leuven University Press
Put, J. (2015). Handboek jeugdbeschermingsrecht. Brugge: Die Keure.
Put, J., & Hespel, S. (2014). Het jeugdbeschermingsrecht en de zesde staatshervorming. Panopticon, 35(5), 463-467.
Put, J., & Walgrave, L. (2006). Belgium: From protection towards accountability? In J. Muncie & B. Goldson (Eds.), Comparative youth justice (pp. 111–126). London: Sage.
Put, J., Vanfraechem, I., & Walgrave, L. (2012). Restorative dimensions in Belgian youth justice. Youth Justice, 12(2), 83–100.
Spaey, P. (2004). Violences urbaines et délinquance juvénile à Bruxelles. Les 12-20 ans témoignent. Paris: L’Harmattan.
UN Committee on the Rights of the Child (CRC). (2007). CRC General Comment No. 10. (2007): Children’s Rights in Juvenile Justice, 25 April 2007. CRC/C/GC/10. Online. UNHCR Refworld. Retrieved Dec 17, 2008, from http://www.unhcr.org/refworld/docid/4670fca12.html
UN Committee on the Rights of the Child, Concluding Observations: Belgium (2010). CRC/C/BEL/CO/3-4. Online. Retrieved Oct. 20, 2016, from http//www2.ohchr.org/english/bodies/crc/docs/CRC.C.BEL.CO.3-4.doc.
Van De Kerchove, M. (1976). Des mesures répressives aux mesures de sûreté et de protection. Reflexions sur le pouvoir mystificateur du langage. Revue de droit pénal, 1976–1977, 245–279.
Van Dijk, C., Eliaerts, C., & Dumortier, E. (2006). Survival of the protection model? Competing goals in Belgian juvenile justice. In J. Junger-Tas & S. H. Decker (Eds.), International handbook of juvenile justice (pp. 187–223). Dordrecht: Springer.
Vanderhaegen, R., & Eliaerts, C. (2002). Drie jaar onderzoek in het arrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde. In: C. Eliaerts (Ed.), Constructief sanctioneren van jeugddelinquenten. Een commentaar bij vijf jaar werking van Bas! (pp. 182–221). Brussel: VUB Press
Vanneste, C. (2003). Les logiques décisionnelles des magistrats du parquet et des juges de la jeunesse à l’égard des mineurs délinquants. Revue de Droit pénal et de Criminologie, 2, 232–263.
Vanneste, C., Goedseels, E., & Detry, L. (2007). Onderzoek met betrekking tot de productie en wetenschappelijke exploitatie van cijfergegevens aangaande jeugddelinquentie en jeugdbescherming. Eerste onderzoeksrapport. Analyse van instroom op de jeugdparketten voor het jaar 2005. Brussels: NICC.
Vercaigne, C., Walgrave, L., Mistiaen, P., & Kesteloot, C. (2000). Verstedelijking, sociale uitsluiting van jongeren en staatcriminaliteit. Louvain: Onderzoeksrapport, DWTC.
Vettenburg, D., Elchardus, M., & Walgrave, L. (Eds.). (2007). Jongeren in cijfers en letters, Bevindingen uit de JOP-monitor 1. Louvain: LannooCampus.
Author information
Authors and Affiliations
Corresponding author
Editor information
Editors and Affiliations
Rights and permissions
Copyright information
© 2017 Springer International Publishing Switzerland
About this chapter
Cite this chapter
Dumortier, E., Christiaens, J., Nuytiens, A. (2017). Belgium. In: Decker, S., Marteache, N. (eds) International Handbook of Juvenile Justice. Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-319-45090-2_12
Download citation
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-319-45090-2_12
Published:
Publisher Name: Springer, Cham
Print ISBN: 978-3-319-45088-9
Online ISBN: 978-3-319-45090-2
eBook Packages: Law and CriminologyLaw and Criminology (R0)