Skip to main content
SpringerLink
Log in

Family Law Contractualisation in the Netherlands – Changes and Trends

  • Chapter
Contractualisation of Family Law - Global Perspectives

Part of the book series: Ius Comparatum - Global Studies in Comparative Law ((GSCL,volume 4))

  • 933 Accesses

Abstract

This chapter aims to highlight the significant changes Dutch family law has undergone with regard to private ordering of family relationships. Whereas most family law rules are still mandatory, choices increasingly are available: partners, irrespective of their gender, may enter into a marriage or into a registered partnership or may conclude a cohabitation agreement; out-court (administrative) divorce will soon be available for spouses without minor children and divorce agreements anyhow are encouraged and even compulsory with regard to the consequences of divorce with regard to minor children (‘parenting plan’). Alternative dispute resolution, including arbitration in areas where parties have the freedom to conclude binding contracts, is increasingly used. Future legislative evolutions might include forms of multi-parenthood; this remains to be seen in 2016.

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this chapter

Log in via an institution
Chapter
USD 29.95
Price excludes VAT (USA)
  • Available as PDF
  • Read on any device
  • Instant download
  • Own it forever
eBook
USD 84.99
Price excludes VAT (USA)
  • Available as EPUB and PDF
  • Read on any device
  • Instant download
  • Own it forever
Hardcover Book
USD 109.99
Price excludes VAT (USA)
  • Durable hardcover edition
  • Dispatched in 3 to 5 business days
  • Free shipping worldwide - see info

Tax calculation will be finalised at checkout

Purchases are for personal use only

Institutional subscriptions

Notes

  1. 1.

    Art. 3:40 section 2 DCC; Hartkamp AS (2006) Law of Obligations. In: Chorus MJ, Gerver PHM and Hondius E Introduction to Dutch Law. Kluwer Law International, Alphen aan den Rijn, pp 157–158.

  2. 2.

    Title 6 of Book 1 DCC.

  3. 3.

    Art.1:84 section 1 en 2 DCC.

  4. 4.

    Art. 1:400 section 2 DCC.

  5. 5.

    Boele-Woelki KRSD et al (2007) Huwelijk of geregistreerd partnerschap. Kluwer: WODC Ministerie van Justitie, Deventer.

  6. 6.

    Boele-Woelki KRSD et al (2007) Huwelijk of geregistreerd partnerschap. Kluwer: WODC Ministerie van Justitie, Deventer, p 254.

  7. 7.

    Statistics Netherlands. http://statline.cbs.nl

  8. 8.

    Kamerstukken II 2012/13, 33 488, nr. 3. The Second Chamber approved the amended Bill of 25 March 2014. It has been submitted to the First Chamber.

  9. 9.

    Chin-A-Fat BES (2013) (Echt)scheiding. In: Brenninkmeijer AFM et al (ed.) Handboek mediation. Sdu Uitgevers, The Hague, pp. 404–405; Statistics Netherlands http://statline.cbs.nl/

  10. 10.

    http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/kamerstukken/2013/12/08/wet-scheiden-zonder-rechter-memorie-van-toelichting.html

  11. 11.

    Living together with someone who is still married does not fall under this definition, Hoge Raad 20 December 2013, ECLI:NL:HR:2013:2058.

  12. 12.

    Antokolskaia MV et al (2010) Koude Uitsluiting, Materiële problemen en onbillijkheden na scheiding van in koude uitsluiting gehuwde echtgenoten en na scheiding van ongehuwd samenlevende partners, alsmede instrumenten voor de overheid om deze tegen te gaan. WODC, The Hague.

  13. 13.

    Antokolskaia MV et al (2010) Koude Uitsluiting, Materiële problemen en onbillijkheden na scheiding van in koude uitsluiting gehuwde echtgenoten en na scheiding van ongehuwd samenlevende partners, alsmede instrumenten voor de overheid om deze tegen te gaan. WODC, The Hague, p 296.

  14. 14.

    Letter to the Second Chamber 28 February 2012, Kamerstukken II 2011/12, 28 867 nr. 29.

  15. 15.

    Hoge Raad 26 January 1979, NJ 1980, 19.

  16. 16.

    Groenleer M (2009) De aantastbaarheid van een echtscheidingsconvenant. EB Tijdschrift voor scheidingsrecht 18.

  17. 17.

    Hoge Raad 7 March 1980, NJ 1980, 363. For a dissenting opinion see Schonewille F (2012) Partijautonomie in het relatievermogensrecht. Maklu-Uitgevers, Apeldoorn/Antwerp, pp 127–130.

  18. 18.

    Wortmann SFM and Van Duijvendijk-Brand J (2012) Personen- en familierecht. Kluwer, Deventer, p 170.

  19. 19.

    Vonk MJ and Bos H (2012) Duo-moederschap in Nederland vanuit juridisch en ontwikkelingspsychologisch perspectief. Familie & Recht 2012, juli-September. doi: 10.5553/FenR/.000005

  20. 20.

    Vonk MJ and Bos H (2012) Duo-moederschap in Nederland vanuit juridisch en ontwikkelingspsychologisch perspectief. Familie & Recht 2012, juli-September. doi: 10.5553/FenR/.000005

  21. 21.

    Staatsblad 2013, 480; 2014, 132.

  22. 22.

    While the birthmother is not necessarily the genetic parent, the legislator has decided to maintain this principle also in case of egg donation or surrogacy.

  23. 23.

    Staatsblad 2013, 486; 2014, 134.

  24. 24.

    Art. 1:247 DCC.

  25. 25.

    Schrama WM (2009) Family Function over Family Form in the Law of Parentage, The legal position of children born in informal relationships. In: Boele-Woelki KRSD (ed.) Debates in Family Law at the Dawn of the 21st Century. European Family Law series no. 23. Intersentia, Antwerp, pp 117–138.

  26. 26.

    De Boer J (2010) 1* Personen- en familierecht, Mr. C. Assers Handleiding tot de beoefening van het Nederlands Burgerlijk Recht. Kluwer, Deventer, p 695.

  27. 27.

    Boele-Woelki KRSD (2013) (Cross-border) Surrogate Motherhood: We Need to Take Action Now! In: The Permanent Bureau of the Hague Conference on Private International Law (ed) A Commitment to Private International Law, Essays in honour of Hans van Loon. Intersentia, Cambrigde/Antwerp/Portland, pp 47–58.

  28. 28.

    Boele-Woelki KRSD et al. (2012) Draagmoederschap en illegale opneming van kinderen. Boom Juridische Uitgevers, The Hague, p 47.

  29. 29.

    See for example Rechtbank Noord Nederland 11 September 2013, ECLI:NL:RBNNE:2013:5503, NJF 2013/143.

  30. 30.

    Ackermans-Wijn JCE (2012) De nieuwe aanbevelingen van het LOVF met betrekking tot het ouderschapsplan. EB Tijdschrift voor Scheidingsrecht 74: 7–8.

  31. 31.

    De Boer J (2010) 1* Personen- en familierecht, Mr. C. Assers Handleiding tot de beoefening van het Nederlands Burgerlijk Recht. Kluwer, Deventer, p 818.

  32. 32.

    Ter Voet MJ and Geurts T (2013) Evaluatie ouderschapsplan: een eerste verkenning. WODC, The Hague, pp 7–11.

  33. 33.

    Hoge Raad 20 May 1938, NJ 1939, 94.

  34. 34.

    See for example Gerechtshof ’s-Gravenhage 9 June 2010, ECLI:NL:GHSGR:2010:BM8379; Gerechtshof ’s-Hertogenbosch 20 December 2012, ECLI:NL:GHSHE:2012:BY6982; Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 10 January 2013, ECLI:NL:GHARL:2013:BZ1919.

  35. 35.

    See for example Gerechtshof ’s Gravenhage, 23 June 2010, LJN BN3877, Rechtbank Zwolle, 19 August 2004, LJN AQ7125 and Rechtbank ’s Hertogenbosch 9 June 2005, LJN AT7299.

  36. 36.

    Art. 1:253a DCC.

  37. 37.

    Gerechtshof ’s Gravenhage 2 March 2011, RFR 2011/73.

  38. 38.

    Brenninkmeijer AFM (2013) Mediation. In: Brenninkmeijer AFM et al (ed.) Handboek mediation. Sdu Uitgevers, The Hague, p 35.

  39. 39.

    Chin-A-Fat BES (2011) Scheiden anno 2011, Over depolarisering, mediation en overlegscheiding. In: Justitiële verkenningen, Scheiding en ouderschap 37 (6). Boom Juridische Uitgevers-WODC, The Hague, p 37.

  40. 40.

    De Rechtspraak. Kengetallen 2011. http://www.rechtspraak.nl

  41. 41.

    Chin-A-Fat BES (2011) Scheiden anno 2011, Over depolarisering, mediation en overlegscheiding. In: Justitiële verkenningen, Scheiding en ouderschap 37 (6). Boom Juridische Uitgevers-WODC, The Hague, p 38.

  42. 42.

    Art. 1020–1073 of the Code of Civil Procedure (CCP) and Art. 900–906 of Book 7 DCC.

  43. 43.

    Staatsblad 2014, 200; 2014, 254.

  44. 44.

    Hondius E (2006) Specific contracts. In: Chorus MJ et al Introduction to Dutch Law. Kluwer Law International, Alphen aan den Rijn, p 240.

  45. 45.

    Brenninkmeijer AFM (2013) Mediation. In: Brenninkmeijer AFM et al (ed.) Handboek mediation. Sdu Uitgevers, The Hague, pp 43–44.

  46. 46.

    Implementation of EU Directive 2008/52/EG: Staatsblad 2012, 570.

  47. 47.

    Kamerstukken II 2011/2012, 33 122, nr. 2.

  48. 48.

    Kamerstukken I 2012/2013, 32 555 H.

  49. 49.

    Articles 900–906 Book 7 DCC. This is the same basis as for binding advice.

  50. 50.

    Van Hoek AAH and Kocken CLB (2013) The Netherlands. In: Esplugues C et al Civil and Commercial Mediation in Europe. Intersentia, Cambridge/Antwerp/Portland, p 497.

  51. 51.

    Articles 815 and 818 CCP.

  52. 52.

    Kamerstukken II 2012/2013, 33 722.

  53. 53.

    Kamerstukken II 2012/2013, 33 722, nr. 2, p 1.

  54. 54.

    Including debt collection cases. Van Hoek AAH and Kocken CLB (2013) The Netherlands. In: Esplugues C et al Civil and Commercial Mediation in Europe. Intersentia, Cambridge/Antwerp/Portland, p 494 who refer to Kamerstukken I 2012/2013, 32 555 nr. C, pp 3–4.

  55. 55.

    Vogels RJM (2011) De stand van Mediation in Nederland. Stratus, Zoetermeer, p 14.

  56. 56.

    Since March 2012 the Netherlands Arbitration Institute has 20 specialized family law arbitrators.

  57. 57.

    Zonnenberg LHM (2012) Arbitrage in het familierecht. EB Tijdschrift voor Scheidingsrecht 12, who refers to Snijders HJ (2011) Nederlands Arbitragerecht. Kluwer, Deventer, p 84.

  58. 58.

    Meijer GJ (2012) Commentaar op artikel 1020 Rv. In: Van Mierlo AIM, Van Nispen CJJC, Polak MV (eds.) Tekst & commentaar Burgerlijke Rechtsvordering. Kluwer, Deventer. The new Dutch arbitration law does not change Article 1020 section 3 of the Code of Civil Procedure.

  59. 59.

    Zonnenberg LHM (2012) Arbitrage in het familierecht. EB Tijdschrift voor Scheidingsrecht 12; Gerechtshof ’s- Gravenhage 2 March 2011, ECLI:NL:GHSGR:2011:BP9424 (binding agreement regarding the residence of a child).

  60. 60.

    Rechtbank Arnhem 14 June 2010, ECLI:NL:RBARN:2010:BN2002.

  61. 61.

    Vogels RJM (2011) De stand van mediation in Nederland. Stratus, Zoetermeer, p 11.

  62. 62.

    Vogels RJM and Van der Zeijden P.Th (2010) De stand van mediation in Nederland. Stratus, Zoetermeer, p 42.

  63. 63.

    Zonnenberg LHM (2012) Arbitrage in het familierecht. EB Tijdschrift voor Scheidingsrecht 12.

  64. 64.

    Ter Voet MJ and Geurts T (2013) Evaluatie ouderschapsplan: een eerste verkenning. WODC, The Hague, p 81.

  65. 65.

    Antokolskaia MV et al (2010) Koude Uitsluiting, Materiële problemen en onbillijkheden na scheiding van in koude uitsluiting gehuwde echtgenoten en na scheiding van ongehuwd samenlevende partners, alsmede instrumenten voor de overheid om deze tegen te gaan. WODC, The Hague, p 51.

  66. 66.

    Groenleer M (2009) De aantastbaarheid van een echtscheidingsconvenant. EB Tijdschrift voor scheidingsrecht 18; Subelack TM (2012) De vaststellingsovereenkomst. EB Tijdschrift voor scheidingsrecht 6. For example, Gerechtshof ’s Hertogenbosch 25 June 2007, LJN BA9017; Gerechtshof ’s-Gravenhage 16 December 2009, LJN BL4259; Gerechtshof ’s-Hertogenbosch 22 December 2009, ECLI:NL:GHSHE:2009:BL1040.

  67. 67.

    Art. 3:44 DCC.

  68. 68.

    Gerechtshof Amsterdam 22 July 1999, EB 2001, 27.

  69. 69.

    Hoge Raad 24 May 1985, NJ 1986, 699 and its sequel Hoge Raad 23 December 1988, NJ 1989, 278.

  70. 70.

    Art. 6:248 section 2 DCC.

  71. 71.

    Hoge Raad 16 January 1981, NJ 1982, 31.

  72. 72.

    Groenleer M (2009) De aantastbaarheid van een echtscheidingsconvenant. EB Tijdschrift voor scheidingsrecht 18.

  73. 73.

    Antokolskaia MV et al (2010) Koude Uitsluiting, Materiële problemen en onbillijkheden na scheiding van in koude uitsluiting gehuwde echtgenoten en na scheiding van ongehuwd samenlevende partners, alsmede instrumenten voor de overheid om deze tegen te gaan. WODC, The Hague, p 30; Groenleer M (2009) De aantastbaarheid van een echtscheidingsconvenant. EB Tijdschrift voor scheidingsrecht 18. One of the few examples in which the court recognized unforeseen circumstances was Hoge Raad 12 June 1987, NJ 1988, 150.

  74. 74.

    Rechtbank ’s Gravenhage 2 March 2010, ECLI:NL:GHSGR:2011:BP9424.

  75. 75.

    Antokolskaia M V et al (2014) Meeroudergezag: een oplossing voor kinderen met meer dan twee ouders? Een empirisch en rechtsvergelijkend onderzoek. Boom Juridische Uitgevers, The Hague.

Bibliography, List of Cases, Parliamentary Documents

  • Ackermans-Wijn JCE (2012) De nieuwe aanbevelingen van het LOVF met betrekking tot het ouderschapsplan. EB Tijdschrift voor Scheidingsrecht 74:

    Google Scholar 

  • Antokolskaia MV et al (2010) Koude Uitsluiting, Materiële problemen en onbillijkheden na scheiding van in koude uitsluiting gehuwde echtgenoten en na scheiding van ongehuwd samenlevende partners, alsmede instrumenten voor de overheid om deze tegen te gaan. WODC, The Hague.

    Google Scholar 

  • Antokolskaia. M V et al (2014) Meeroudergezag: een oplossing voor kinderen met meer dan twee ouders? Een empirisch en rechtsvergelijkend onderzoek. Serie Familie en Recht nr. 10, Boom Juridische Uitgevers, The Hague.

    Google Scholar 

  • Boele-Woelki KRSD et al (2007) Huwelijk of geregistreerd partnerschap. Kluwer: WODC Ministerie van Justitie, Deventer.

    Google Scholar 

  • Boele-Woelki KRSD, Curry-Sumner I, Schrama WM, Vonk MJ (2012) Draagmoederschap en illegale opneming van kinderen. Boom Juridische Uitgevers, The Hague.

    Google Scholar 

  • Boele-Woelki KRSD (2013) (Cross-border) Surrogate Motherhood: We Need to Take Action Now! In: The Permanent Bureau of the Hague Conference on Private International Law (ed) A Commitment to Private International Law, Essays in honour of Hans van Loon. Intersentia, Cambridge/Antwerp/Portland, pp 47–58.

    Google Scholar 

  • De Boer J (2010) 1* Personen- en Familierecht, Mr. C. Assers Handleiding tot de beoefening van het Nederlands Burgerlijk Recht, Deventer: Kluwer.

    Google Scholar 

  • Brenninkmeijer AFM (2013) Mediation. In: Brenninkmeijer AFM et al (ed.) Handboek mediation. Sdu Uitgevers, The Hague, pp 27–49.

    Google Scholar 

  • Chin-A-Fat BES (2011) Scheiden anno 2011, Over depolarisering, mediation en overlegscheiding. In: Justitiële verkenningen, Scheiding en ouderschap 37 (6). Boom Juridische Uitgevers-WODC, The Hague.

    Google Scholar 

  • Chin-A-Fat BES (2013) (Echt)scheiding. In: Brenninkmeijer AFM et al (ed.) Handboek mediation. Sdu Uitgevers, The Hague pp 404–411.

    Google Scholar 

  • Chorus J, Gerver PH, Hondius E (2006) Introduction to Dutch Law. Kluwer Law International, Alphen aan de Rijn.

    Google Scholar 

  • Groenleer M (2009) De aantastbaarheid van een echtscheidingsconvenant. EB, Tijdschrift voor scheidingsrecht 18.

    Google Scholar 

  • Van Hoek AAH, Kocken CLB (2013) The Netherlands. In: Esplugues C et al Civil and Commercial Mediation in Europe. Intersentia, Cambridge/Antwerp/Portland, pp 491–513.

    Google Scholar 

  • Meijer GJ (2012) Commentaar op artikel 1020 Rv. In: Van Mierlo AIM, Van Nispen CJJC, Polak MV (eds.) Tekst & commentaar Burgerlijke Rechtsvordering. Kluwer, Deventer (loose-leaf and online).

    Google Scholar 

  • Schrama WM (2009) Family Function over Family Form in the Law of Parentage, The legal position of children born in informal relationships. In: Boele-Woelki KRSD (ed) Debates in Family Law at the Dawn of the 21st Century. European Family Law series no. 23. Intersentia, Antwerp.

    Google Scholar 

  • Schonewille F (2012) Partijautonomie in het relatievermogensrecht. Maklu-Uitgevers, Apeldoorn/Antwerp.

    Google Scholar 

  • Subelack TM (2012) De vaststellingsovereenkomst. EB Tijdschrift voor scheidingsrecht 6.

    Google Scholar 

  • Ter Voet MJ, Geurts T (2013) Evaluatie ouderschapsplan: een eerste verkenning, WODC, The Hague.

    Google Scholar 

  • Vogels RJM, Van der Zeijden P.Th (2010) De stand van Mediation in Nederland. Stratus, Zoetermeer.

    Google Scholar 

  • Vogels RJM (2011) De stand van Mediation in Nederland. Stratus, Zoetermeer.

    Google Scholar 

  • Vonk MJ, Bos H (2012) Duo-moederschap in Nederland vanuit juridisch en ontwikkelingspsychologisch perspectief. Familie & Recht 2012, juli-september. doi: 10.5553/FenR/.000005.

  • Wortmann SFM, Van Duijvendijk-Brand J (2012) Personen- en familierecht. Kluwer, Deventer.

    Google Scholar 

  • Zonnenberg LHM (2012) Arbitrage in het familierecht. EB Tijdschrift voor Scheidingsrecht 12.

    Google Scholar 

  • Hoge Raad 20 May 1938, NJ 1939, 94.

    Google Scholar 

  • Hoge Raad 26 January 1979, NJ 1980, 19.

    Google Scholar 

  • Hoge Raad 7 March 1980, NJ 1980, 363.

    Google Scholar 

  • Hoge Raad 16 January 1981, NJ 1982, 31.

    Google Scholar 

  • Hoge Raad 24 May 1985, NJ 1986,699.

    Google Scholar 

  • Hoge Raad 12 June 1987, NJ 1988, 150.

    Google Scholar 

  • Hoge Raad 23 December 1988, NJ 1989, 278.

    Google Scholar 

  • Hoge Raad 20 December 2013, ECLI:NL:HR:2013:2058.

    Google Scholar 

  • Gerechtshof Amsterdam 22 July 1999, EB 2001, 27.

    Google Scholar 

  • Gerechtshof ’s Hertogenbosch 25 June 2007, LJN BA9017.

    Google Scholar 

  • Gerechtshof ’s-Gravenhage 16 December 2009, LJN BL4259.

    Google Scholar 

  • Gerechtshof ’s-Hertogenbosch 22 December 2009, ECLI:NL:GHSHE:2009:BL1040.

    Google Scholar 

  • Gerechtshof ’s-Gravenhage 9 June 2010, ECLI:NL:GHSGR:2010:BM8379.

    Google Scholar 

  • Gerechtshof ’s Gravenhage 2 March 2011, RFR 2011/73.

    Google Scholar 

  • Gerechtshof ’s-Hertogenbosch 20 December 2012, ECLI:NL:GHSHE:2012:BY6982.

    Google Scholar 

  • Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 10 January 2013, ECLI:NL:GHARL:2013:BZ1919.

    Google Scholar 

  • Rechtbank ’s Gravenhage 2 March 2010, ECLI:NL:GHSGR:2011:BP9424.

    Google Scholar 

  • Rechtbank Arnhem 14 June 2010, ECLI:NL:RBARN:2010:BN2002.

    Google Scholar 

  • Rechtbank ’s Hertogenbosch 9 June 2005, LJN AT7299.

    Google Scholar 

  • Rechtbank Noord Nederland 11 September 2013, ECLI: NL: RBNNE: 2013: 5503, NJF 2013/143.

    Google Scholar 

  • Rechtbank Zwolle, 19 August 2004, LJN AQ7125.

    Google Scholar 

  • Kamerstukken II 2011/12, 28 867.

    Google Scholar 

  • Kamerstukken II 2011/12, 33 122.

    Google Scholar 

  • Kamerstukken II 2012/13, 33 488.

    Google Scholar 

  • Kamerstukken II 2012/13, 33 722.

    Google Scholar 

  • Kamerstukken I 2012/13, 32 555 H.

    Google Scholar 

  • Staatsblad 2012, 570.

    Google Scholar 

  • Staatsblad 2013, 480.

    Google Scholar 

  • Staatsblad 2013, 486.

    Google Scholar 

  • Staatsblad 2014, 132.

    Google Scholar 

  • Staatsblad 2014, 134.

    Google Scholar 

  • Staatsblad 2014, 200.

    Google Scholar 

  • Staatsblad 2014, 254.

    Google Scholar 

Download references

Author information

Authors and Affiliations

  1. Utrecht Centre for European Research into Family Law (UCERF), Utrecht University, 12, Janskerkhof, 3512 BL, Utrecht, The Netherlands

    Katharina Boele-Woelki & Merel Jonker

Authors
  1. Katharina Boele-Woelki
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  2. Merel Jonker
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

Corresponding author

Correspondence to Katharina Boele-Woelki .

Editor information

Editors and Affiliations

  1. Faculty of Law, Research Group Personal Rights & Property Rights, University of Antwerp, Antwerp, Belgium

    Frederik Swennen

Rights and permissions

Reprints and permissions

Copyright information

© 2015 Springer International Publishing Switzerland

About this chapter

Cite this chapter

Boele-Woelki, K., Jonker, M. (2015). Family Law Contractualisation in the Netherlands – Changes and Trends. In: Swennen, F. (eds) Contractualisation of Family Law - Global Perspectives. Ius Comparatum - Global Studies in Comparative Law, vol 4. Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-319-17229-3_15

Download citation

Publish with us

Policies and ethics

Search

Navigation