Legends of Forest Spirits in the Central Vietnamese Highlands

Abstract

Although many valuable ethnographic studies on ethnic minorities in the Highlands of Vietnam have been published, there is little evidence of interest in the folk beliefs and the legends of forest spirits as manifestations of the unique metaphysical worldview of these minorities. This essay, therefore, focuses on the textual analysis of folk narratives, mainly drawn from books that describe the beliefs and legends of the Highlands groups. Most of them are collected in the studies and ethnographic descriptions of French researchers who went on long field trips to study Indigenous peoples in the primeval and tropical forests of the Annamite and Central Highlands regions in the nineteenth century. Other research material derives from the field work and the collections of Vietnamese researchers and journalists from the mid-twentieth century. On this basis, this essay seeks to contribute to the understanding of oral narrative, perceptions of forest spirits, and the strength of minority cultural discourses. At the same time, highlighting Indigenous knowledge, beliefs, and legends protects the ecological integrity of ethnic cultures. In addition, this study demonstrates that as environmental destruction in Vietnam progresses, the power of Indigenous knowledge and narratives about nature emerges with greater clarity.

Appendix: News Reports About Forest Spirits

Report 1

“Đồng bào bản địa Tây Nguyên nghìn đời đã tạo dựng, gìn giữ bồi đắp kho tàng văn hóa quý giá, đặc sắc qua Luật tục, Sử thi, Truyện cổ… Thế nhưng bên cạnh những giá trị tích cực, còn đó mảng tối tâm linh đày đọa nhiều phận người bi thảm nhất. Ma lai là một minh chứng… Trong một tiệc cưới, A Thun đã cãi nhau và lỡ tay tát ông A Táo ở cùng làng. Dù ngay sau đó 2 người đàn ông đã bắt tay làm hòa nhưng hôm sau, A Táo đau bụng dữ dội rồi qua đời. Mặc dù các bác sĩ khẳng định A Táo chết do bị ngộ độc rượu, nhưng mối nghi ngờ A Thun là Ma lai đã loan khắp làng. Người ta suy diễn A Thun đã dùng “thuốc thư” giết chết A Dong và Y Dôt vài năm về trước, vì 2 người đó bệnh nặng, cúng Yàng hết mấy con trâu, con bò nhưng vẫn không khỏi. Già làng tổ chức họp khẩn cấp, buộc A Thun nghe cả làng “đấu tố.” Bị dồn ép, A Thun vừa nhận mình là Ma lai, liền bị lũ làng kéo đến đốt nhà, đuổi ra khỏi làng. Cùng đường, A Thun đưa vợ con đến ở tạm tại chòi rẫy trên nương, đợi khi sự việc lắng xuống. Nào ngờ ngay sáng hôm sau, dân làng lại lũ lượt kéo đến chòi, buộc A Thun phải giao “thuốc thư” ra, mới mong được sống. A Thun quỳ lạy dân làng, thề độc mình không phải là Ma lai, không có thuốc thư, nhưng vẫn bị đám đông quá khích tròng dây mây vào cổ kéo ra con suối cạnh làng, đánh cho đến chết, rồi căn dặn vợ con A Thun: Hễ ai hỏi phải nói A Thun tự tử, nếu không cả nhà sẽ bị giết!” (Hoàng Thiên Nga 2013)

[The Indigenous people of the Central Highlands have created, preserved and fostered a valuable and unique cultural treasure through customary law, epics, and ancient stories … But besides these positive values, there is also a spiritual dark side, one that has damned some people to tragic fates. Malai is an example. At a wedding party, AThun quarreled and accidentally slapped ATao, a fellow villager. Afterwards the two men shook hands to make up, but the next day ATao came down with a severe stomach ache and suddenly passed away. Although doctors confirmed ATao died from alcohol poisoning, suspicions that AThun was a Malai spread throughout the village. It was deduced that AThun had also used a “poisonous herb” to kill two other villagers, ADong and YDo, a few years prior, because the two of them were seriously ill, and despite making an offering of buffaloes and cows to yang, they still could not heal. The village patriarch held an emergency meeting, forcing AThun to answer “accusations” from the whole village. Under pressure, AThun admitted that he was malai; villagers immediately burned Athun’s house and kicked him out of the village. With nowhere to go, AThun took his wife and children to temporarily stay in a hut on the upland field, waiting for things to settle down. Anyway, the next morning, the villagers flocked to the hut again, forcing AThun to hand over the “poisonous herb” if he wanted to live. AThun knelt and bowed to the villagers, swearing that he was not malai and had no poisonous herb. Yet the villagers still dragged him to the stream next to the village, beat him to death, and instructed his wife and children that: If anyone asks, say AThun committed suicide, otherwise the whole family will be killed!] (translation mine).

Report 2:

“Trong khi đại ngàn trên khắp Tây Nguyên bị xâm hại không ngừng, gây đại hạn khiến người dân và hàng vạn cây trồng chịu cảnh khô khát chờ mưa, thì rừng đồi Cư H’Lăm vẫn xanh tốt, chúng tôi dừng chân tại thị trấn Ea Pốk, huyện Cư M’gar (Đắk Lắk), cách Buôn Ma Thuột chừng 15 cây số, tìm hiểu huyền thoại đồi Cư H’Lăm rộng 18,6 ha với những lời nguyền bí ẩn, giúp khu rừng được bảo tồn, trở thành “chiếc máy điều hòa” cho thị trấn ngột ngạt. Gặp già làng Y Ruê Mlô (67 tuổi) nhiều năm giữ chức trưởng buôn ở buôn Ea Mắp, thị trấn Ea Pốk hỏi về sự tích rừng Cư H’Lăm, ông vui vẻ cho hay:

‘Mình nghe ông bà xưa kể rằng: Ngọn đồi này đã có từ lâu, thuở ấy nó chưa có tên gọi, cho đến khi có mối tình say đắm giữa nàng H’Lăm và chàng Y Đhin. Ngày ngày họ dắt nhau lên đồi hái hoa nguyện thề suốt đời bên nhau. Tuy nhiên mối tình của họ sớm tan vỡ khi phạm vào luật tục người cùng họ không được lấy nhau. Họ chết trong đau khổ và hóa thành những linh hồn rừng, khiến cả đồi cây trở thành khu rừng thiêng. Câu chuyện trên được lưu truyền qua nhiều thế hệ cùng với lời nguyền khó lý giải. Nếu ai vào rừng vô tình nhắc đúng tên Y Đhin và H’Lăm sẽ bị thần rừng giam giữ đi mãi không ra. Những ai có ý đồ đen tối, trục lợi rừng Cư H’Lăm đều phải đền tội. Chặt cây dựng nhà, lập tức nhà sập hoặc bị cháy trụi. Còn săn bắt thú rừng sẽ gặp tai nạn hay phát bệnh điên khùng vô phương cứu chữa, tại hồ nước ở khu rừng có rất nhiều khoai môn nước, nhưng người dân chỉ được phép lấy đem luộc rồi ăn tại chỗ chứ dứt khoát không được đem về, nếu không sẽ mắc tai họa cho bản thân. Người trong làng còn truyền tai rằng, cách đây gần 10 năm, một người trong làng vào rừng bắt được con rùa vàng. Về đến nhà người này đang bình thường bỗng hóa dại. Gia đình liền thả rùa về rừng nhưng bệnh tình vẫn không thuyên giảm’ (Lê Nhuận, Báo Dân Sinh, cơ quan truyền thông của Bộ thương binh và xã hội).” (Lê Nhuận 2018)

[While thousands of trees all over the Central Highlands were continuously damaged, causing droughts that led people and thousands of trees to suffer from dryness and thirst, waiting for rain, Cu H’Lam hill forest remains green. We stopped at Ea Pok town, Cư M’gar district (Dak Lak), about 15 kilometers from Buôn Ma Thuột, to learn about the legend of Cư H’Lam hill, 18.6 hectares wide and known for its mysterious curses, helping to preserve the forest and becoming an “air conditioner” for the stuffy town. Meeting the village elder, Y Ruo Mlo (67 years old), for many years a village chief in Ea Mom village, Ea Pok town, we asked about the legend of Cư H’Lam forest and he happily said: I heard the elders say: This hill has existed for a long time, but in the past it had no name, until there was a passionate love between Ms. H’Lam and Mr. Y Đhin. Day after day, they took each other up the hill to pick flowers and vow to be together forever. However, their love soon broke down when they violated the customary law that prohibits relatives from marrying. They died in agony and turned into forest spirits, turning the whole hill into a sacred forest. The above story has been passed down for generations along with a curse that is difficult to explain. If someone entered the forest and mentioned Y Đhin and H’Lam’s name by mistake, they would be kept by the forest god forever. And those who have dark intentions and profit from Cư H’Lam forest must pay for their crimes. If they cut down trees to build a house, for example, the house will immediately collapse or burn to the ground. Hunting wild animals in the forest will cause an accident or make them go crazy with no cure. At the lake in the forest, there are many water taro, but people are only allowed to boil and eat them on the spot but definitely not take them home; otherwise, it will cause a disaster. People in the village also said that, nearly ten years ago, a villager went into the forest to catch a golden turtle. At home, this man suddenly went wild. The family immediately released the turtles to the forest, but the illness did not get better] (translation mine).