Abstract
This chapter focuses on the institutional development of the Finnish Parliamentary Ombudsman and its peer institution, the Chancellor of Justice. Adopted in 1919 from Sweden, the Finnish Ombudsman has evolved over time with its institutional rival also relying on transnational ideational shifts, which have had a major impact on how the institution functions and communicates itself to citizens. Initially a legal overseer, the Finnish Parliamentary Ombudsman has since evolved to become a guardian of human rights and an advocate of good governance, and even started to operate as a mediator. While the Finnish case is related to transnational governance of the ombudsman institution, it also highlights the contextual—and even contingent—character of the institutional evolution as well as the role of actors as change agents, promoting policy ideas and making the institution visible. The intra-institutional context makes the Finnish case particularly interesting. The mandates of the Finnish Parliamentary Ombudsman and the Chancellor of Justice are almost identical, allowing citizens to complain to either institution. The Ombudsman institution has become a dominant legal overseer by adopting the promotion of human rights as its cause. This has helped the institution to successfully communicate its activities to the citizens who now predominantly file their complaints to the Ombudsman.
Access this chapter
Tax calculation will be finalised at checkout
Purchases are for personal use only
Notes
- 1.
The Ombudsman and the Chancellor of Justice investigate complaints and may also launch own investigations to observe the lawfulness of activities by public authorities and officials as well as other actors performing public functions.
- 2.
This has also added confusion to historical origin of the Ombudsman (Pajuoja and Pölönen 2011, 15–20).
- 3.
It should be noted that the Ombudsman data concerns all annual reported cases, including complaints made by citizens and own inquiries initiated by the Ombudsman, whereas the data on the Chancellor of Justice is restricted on the amount of complaints. This does not really affect the results; in the interviews it was assessed that on average there might be some 20 own inquiries annually by the Chancellor. In 2016 there had been only nine own inquiries.
- 4.
This expansion is also acknowledged by the Finnish Ombudsman, making the theme of its 95th anniversary. Eduskunnan oikeusasiamies [http://www.oikeusasiamies.fi/dman/Document.phx?documentId=ks32815102438920&cmd=download]
- 5.
It is also important to note that overall public debate was still limited in the early 1920s, also owing to the historical lineages of the public sphere in Finland (Nieminen 2006).
- 6.
Prior to becoming Parliamentary Ombudsman Jacob Söderman had been the governor of Uusimaa Province and a long-term member of Finnish Parliament, acting as Minister of Justice and Minister of Social Affairs and Health. He later became the first European Ombudsman (1995–2003).
- 7.
While the impeachment case of Kauko Juhantalo was a great success of Jacob Söderman as the Ombudsman, it was noted in the interviews that Jaakko Jonkka, at the time working at the Ombudsman’s office, assisted Söderman in the case and had major responsibility over the legal substance of the case.
- 8.
The impeachment was initiated and moved to the Ombudsman by the Constitutional Committee of Parliament.
- 9.
Also in the annual reports of the Ombudsman, there is a reference to “fundamental rights” already in 1947 (Eduskunnan oikeusasiamies 1947, 36–37).
- 10.
- 11.
- 12.
In fact, the number of electronically filed complaints started to grow rapidly already in 2004, when the Ombudsman received twice as many complaints electronically compared to the year before (968 cases in 2004 against 473 cases in 2003).
- 13.
In 1998, the Finnish Parliamentary Ombudsman had 2528 cases (of which 49 cases were initiated by email) while the Chancellor of Justice received 1330 complaints.
- 14.
There were some questions about the filing of the cases between the two legal overseers, whether additional information to an earlier inquiry would be associated with a pending case or lead to an opening of a new inquiry, but this was not seen to be an explaining factor for the increasing difference in the amount of complaints. There was also a difference in what was classified as a complaint. The Ombudsman had ceased to classify miscellaneous letters that were sent to it as complaints in 2001. This reduced the number of complaints it received by several hundred a year (see above).
- 15.
In fact, Lehtimaja’s support also shifted from one nomination to another. While elected into his position as the Parliamentary Ombudsman in 1995 with the support of conservatives and Greens (Helsingin Sanomat 1995), he was the favoured candidate among Social Democrats in an earlier bid for the position of Vice Ombudsman, for which Riitta-Leena Paunio was nominated.
- 16.
The three female Deputy Ombudsmen have been Pirkko K. Koskinen (1988–1995), Riitta-Leena Paunio (1996–2001) and Maija Sakslin (2010–).
References
Aalto, Jorma S. 1986. Mietteitä Eduskunnan Oikeusasiamiesjärjestelmän Kehittämisestä. Lakimies 6: 684–657.
Alasuutari, Pertti. 2006. Suunnittelutaloudesta kilpailutalouteen: miten muutos oli ideologisesti mahdollinen? In Uusi jako: Miten Suomesta tuli kilpailukyky-yhteiskunta, ed. Risto Heiskala and Eeva Luhtakallio, 43–64. Helsinki: Gaudeamus.
Alasuutari, Pertti, Marjaana Rautalin, and Jukka Syväterä. 2015. Organisations as Epistemic Capital: The Case of Independent Children’s Rights Institutions. International Journal of Politics, Culture, and Society 29 (1): 57–71. https://doi.org/10.1007/s10767-015-9205-3.
Arjola-Sarja, Terhi. 2010. Oikeusasiamies Hyvän Hallinnon Kehittäjänä. In Eduskunnan Oikeusasiamies 90 Vuotta, 86–101. Eduskunnan oikeusasiamiehen kanslia.
Axberger, Hans-Gunnar. 2009. The Original Recipe: 200 Years of Swedish Experience. June 12. http://www.theioi.org/downloads/144gi/Stockholm%20Conference_23.%20Back%20to%20the%20Roots_Hans%20Gunnar%20Axberger.pdf.
———. 2014. JO—i Riksdagens Tjänst. Mölnlycke: Elanders Sverige AB.
Dubnick, Melvin. 2005. Accountability and the Promise of Performance: In Search of the Mechanisms. Public Performance and Management Review 28 (3): 376–417.
Eduskunnan oikeusasiamies. 1922. Eduskunnan Oikeusasiamiehen Kertomus Toiminnastaan Vuonna 1921.
———. 1927. Eduskunnan Oikeusasiamiehen Kertomus Toiminnastaan Vuonna 1926.
———. 1934. Eduskunnan Oikeusasiamiehen Kertomus Toiminnastaan Vuonna 1933.
———. 1947. Eduskunnan Oikeusasiamiehen Kertomus Toiminnastaan Vuonna 1946.
———. 1996. Eduskunnan Oikeusasiamiehen Kertomus Toiminnastaan Vuonna 1995. Oy Edita Ab.
———. 1997. Eduskunnan Oikeusasiamiehen Kertomus Toiminnastaan Vuonna 1996.
———. 2002. Eduskunnan Oikeusasiamiehen Kertomus Toiminnastaan Vuonna 2001. https://www.oikeusasiamies.fi/documents/20184/43638/2001.
———. 2006. Eduskunnan Oikeusasiamiehen Kertomus Vuodelta 2005. Yliopistopaino. http://www.oikeusasiamies.fi/dman/Document.phx/eoa/suomi/toimintakertomukset/2005?folderId=eoa%2Fsuomi%2Ftoimintakertomukset&cmd=download.
———. 2010. Eduskunnan Oikeusasiamiehen Kertomus Vuodelta 2009. Vammalan kirjapaino. http://www.oikeusasiamies.fi/dman/Document.phx?documentId=of33410102327001&cmd=download.
———. 2015. Eduskunnan Oikeusasiamiehen Kertomus Vuodelta 2014. Suomen yliopistopaino oy. http://www.oikeusasiamies.fi/dman/Document.phx?documentId=wy15315115910430&cmd=download.
———. 2017. Eduskunnan Oikeusasiamiehen Kertomus Vuodelta 2016. Suomen yliopistopaino oy. http://www.oikeusasiamies.fi/dman/Document.phx?documentId=yx16517082433916&cmd=download.
Eduskunta. 1994. 1994 Vp-PeVM 25-HE 309/1993 vp Perustuslakivaliokunnan Mietintö n:O 25 Hallituksen Esityksestä Perustuslakien Perusoikeussäännösten Muuttamisesta. https://www.eduskunta.fi/FI/vaski/mietinto/Documents/pevm_25+1994.pdf.
Erkkilä, Tero. 2007. Governance and Accountability—A Shift in Conceptualisation. Public Administration Quarterly 31 (1): 1–38.
Halme-Tuomisaari, Miia. 2010. Human Rights in Action: Learning Expert Knowledge. Boston: Brill. http://ebookcentral.proquest.com/lib/helsinki-ebooks/detail.action?docID=593747.
Helsingin Sanomat. 1995. Lehtimaja Oikeusasiamieheksi Porvariryhmien Ja Vihreiden Tuella. Helsingin Sanomat, September 23.
———. 1996. Oikeusasiamiehen Ratkaisut Viipyvät Entistä Pidempään. Lehtimaja Ja Paunio Olleet Edeltäjiään Hitaampia. Helsingin Sanomat, July 20.
———. 2002. Lehtimaja haluaa oikeusasiamiehelle oikeuden siirtää kanteluita muille. Helsingin Sanomat, October 5. https://www.hs.fi/kotimaa/art-2000004087677.html?share=518dcd41a4d1b3b87331762225620f8d.
———. 2015. Ihmisoikeuksia puolustava Lauri Lehtimaja ehti palvella oikeutta 40 vuotta. Helsingin Sanomat, November 16. https://www.hs.fi/ihmiset/art-2000002866562.html?share=299d1273d07ce494c6059a7f15835dde.
Hidén, Mikael. 1970. Eduskunnan Oikeusasiamies. Helsinki: Suomalainen lakimiesyhdistys.
———. 1973. The Ombudsman in Finland: The First Fifty Years. Edited by Donald C. Rowat and translated by Aaron Bell. Berkeley: Institute of Governmental Studies, University of California Press.
———. 2000. Finnish Parliamentary Ombudsman as a Guardian of Human Rights and Constitutional Rights: An Integrated Approach. In Parliamentary Ombudsman of Finland 80 Years, ed. Ilkka Rautio. Helsinki: Parliamentary Ombudsman of Finland.
Inha, Jyri. 1997. Valtioneuvoston Oikeuskanslerin Virka-Aseman Muotoutuminen 1917–1919: Tutkimus Valtioneuvoston Oikeuskanslerin Virka-Aseman Muodostumisesta Tasavallan Presidenttiin, Valtioneuvostoon Ja Eduskuntaan Nähden Vuosina 1917–1919. Suomalaisen Lakimiesyhdistyksen Julkaisuja, A-Sarja 214. Helsinki: Suomalainen lakimiesyhdistys.
Keinänen, Anssi, and Kalle Määttä. 2007. Näkökulmia Oikeusasiamiesinstituution Vaikuttavuuteen. Helsinki: Yliopistopaino. http://www.oikeusasiamies.fi/dman/Document.phx?documentId=qh33307092737414&cmd=download.
Koo, Jeong-Woo, and Francisco O. Ramirez. 2009. National Incorporation of Global Human Rights: Worldwide Expansion of National Human Rights Institutions, 1966–2004. Social Forces 87 (3): 1321–1353. https://doi.org/10.1353/sof.0.0167.
Koskinen, Pirkko K. 1997. Oikeusasiamies. Helsinki: Laikimiesliiton kustannus.
Kuopus, Jorma. 2010. Kohti Sähköistä Hallintoa. In Eduskunnan Oikeusasiamies 90, 158–169. Sastamala: Vammalan Kirjapaino Oy. http://www.oikeusasiamies.fi/dman/Document.phx?documentId=hj04110163531424&cmd=download.
Kuusikko, Kirsi. 2011. Oikeusasiamiesinstituutio. Helsinki: Suomalainen lakimiesyhdistys. https://helka.finna.fi/Record/helka.2395187.
Laitinen, Ahti, Allan Michelsen, and Antti Virtanen. 1985. Eduskunnan Oikeusasiamies Ja Perusoikeuksien Loukkauksista Tehdyt Kantelut. Turun Yliopiston Oikeustieteellisen Tiedekunnan Julkaisuja, Julkisoikeuden Sarja A 27. Turku: Turun yliopisto.
Lehtimaja, Lauri. 1977. The Protection of Human Rights in Finnish Criminal Proceedings. Rikos- Ja Prosessioikeuden Julkaisusarja/Turun Yliopistonjulkisoikeuden Laitos. University of Turku.
Lindström, Ulla-Maija. 2010. Perusloukkausten Hyvittäminen—Esimerkkejä Ratkaisukäytännöstä. In Eduskunnan Oikeusasiamies 90, 70–85. Sastamala: Vammalan Kirjapaino Oy. http://www.oikeusasiamies.fi/dman/Document.phx?documentId=az04110163531467&cmd=download.
Mahoney, James. 2000. Path Dependence in Historical Sociology. Theory and Society 29 (4): 507–548.
Mahoney, James, and Kathleen Thelen, eds. 2009. Explaining Institutional Change: Ambiguity, Agency, and Power. 1st ed. Cambridge University Press.
Nieminen, Hannu. 2006. Kansa Seisoi Loitompana: Kansallisen Julkisuuden Rakentuminen Suomessa 1809–1917. Tampere: Vastapaino.
Oikeuskansleri. 2008. Oikeuskansleri Jaakko Jonkka Pyytää Selvitystä Vaalirahoitusilmoitusten Käsittelystä—Meddelanden Och Anföranden—Justitiekanslersämbetet. August 1. https://www.okv.fi/sv/meddelanden/208/oikeuskansleri-jaakko-jonkka-pyytaa-selvitysta-vaalirahoitusilmoitusten-kasittelysta/.
Oikeusministeriö. 2018. Ylimpien Laillisuusvalvojien Tehtävien Jaon Selvittäminen Ja Arviointi. VN/5035/2018. https://api.hankeikkuna.fi/asiakirjat/8df7f292-9fd7-46f4-821d-7259f6a6b1bc/b870e022-75bc-4e10-b737-9300d9926e7e/ASETTAMISPAATOS_20181015072749.pdf.
Pajuoja, Jussi, and Pasi Pölönen. 2011. Ylin Laillisuusvalvonta: Oikeuskansleri Ja Oikeusasiamies. Helsinki: Tietosanoma.
Palonen, Kari. 2003. Four Times of Politics: Policy, Polity, Politicking, and Politicization. Alternatives 28 (2): 171–186.
Paunio, Riitta-Leena. 2010. Tavoitteita Ja Haasteita—Oikeusasiamiehen Laillisuusvalvontaa 90 Vuotta. In Eduskunnan Oikeusasiamies 90, 7–16. Sastamala: Vammalan Kirjapaino Oy. http://www.oikeusasiamies.fi/dman/Document.phx?documentId=cz04110163531539&cmd=download.
Pierson, Paul. 2000. The Limits of Design: Explaining Institutional Origins and Change. Governance 13 (4): 475–499. https://doi.org/10.1111/0952-1895.00142.
Pölönen, Pasi. 2010. Perus- Ja Ihmisoikeuksien Valvonta Oikeusasiamiehen Tehtävänä. In Eduskunnan Oikeusasiamies 90, 45–57. Sastamala: Vammalan Kirjapaino Oy. http://www.oikeusasiamies.fi/dman/Document.phx?documentId=ta04110163531553&cmd=download.
Pöysti, Tuomas. 1997. Rättsprinciper, formalism och förvaltningsrättens samhälleliga relevans : några synpunkter på Aarre Tähtis avhandling Principer i den finska förvaltningsrätten. Retfærd : nordisk juridisk tidsskrift 20 (1): 70.
Rautio, Ilkka, ed. 2000. Finnish Parliamentary Ombudsman as a Guardian of Human Rights and Constitutional Rights: An Integrated Approach. In Parliamentary Ombudsman of Finland 80 Years. Helsinki: Parliamentary Ombudsman of Finland.
Reinboth, Susanna. 1993a. Juhantalo Sai Syytteistä Raskaimman Mahdollisen. Helsingin Sanomat, October 12, sec. A.
———. 1993b. Kolmaskin Avaintodistaja Vahvisti Koplauksen. Helsingin Sanomat, October 14, sec. A.
Remac, Milan. 2013. Standards of Ombudsman Assessment: A New Normative Concept? Utrecht Law Review 9 (3): 62–78. https://doi.org/10.18352/ulr.237.
Saari, Heikki. 2014. Jacke—Jacob Södermanin Elämä. Helsinki: Siltala.
Schmidt, Vivien A. 2010. Taking Ideas and Discourse Seriously: Explaining Change Through Discursive Institutionalism as the Fourth ‘New Institutionalism’. European Political Science Review 2 (1): 1–25. https://doi.org/10.1017/S175577390999021X.
Seppinen, Ilkka Tapio. 2009. Tämän Asian Olen Tutkinut. Valtioneuvoston Oikeuskanslerin Historia 1944–2008. Helsinki: Edita Prima Oy.
Tähti, Aarre. 1995. Periaatteet Suomen Hallinto-Oikeudessa. Suomalaisen Lakimiesyhdistyksen Julkaisuja. Helsinki: Suomalainen Lakimiesyhdistys.
Thelen, Kathleen. 2004. How Institutions Evolve: The Political Economy of Skills in Germany, Britain, the United States, and Japan. Cambridge: Cambridge University Press.
Väätänen, Ulla. 2011. Oikein Ja Joutuisasti: Joutuisuus Hyvän Hallinnon Ja Oikeusturvan Takeena Hallintotoiminnassa. Lakimiesliiton kustannus.
Valtioneuvosto. 1993. HE 309/1993 Hallituksen esitys Eduskunnalle perustuslakien perusoikeussäännösten muuttamisesta. https://www.finlex.fi/fi/esitykset/he/1993/19930309.
———. 2003. Tuomioistuinlaitoksen Kehittämiskomitean Mietintö. Komiteanmietintö 2003:3. https://julkaisut.valtioneuvosto.fi/bitstream/handle/10024/75857/omkm_2003_3_tuomioistuinlaitoksen_kehittamiskomitean.pdf?sequence=1.
Väyrynen, Raimo. 1999. Suomi Avoimessa Maailmassa. Globalisaatio Ja Sen Vaikutukset. Helsinki: Taloustieto.
Vik, Hanne Hagtvedt, Steven L.B. Jensen, Linde Lindkvist, and Johan Strang. 2018. Histories of Human Rights in the Nordic Countries. Nordic Journal of Human Rights 36 (3): 189–201. https://doi.org/10.1080/18918131.2018.1522750.
Wassenberg, Birte. 2013. History of the Council of Europe. Council of Europe Publishing.
YLE. 2003a. Oikeuskansleri: Tiitisen lista Supon päätösvallassa. Yle Uutiset, September 19. http://yle.fi/uutiset/oikeuskansleri_tiitisen_lista_supon_paatosvallassa/5148692.
———. 2003b. Nikula: Tiitinen ei toiminut väärin. Yle Uutiset, October 16. http://yle.fi/uutiset/nikula_tiitinen_ei_toiminut_vaarin/5149766.
———. 2004. Nikulan Natura-toimet halutaan selvittää. Yle Uutiset, December 21. http://yle.fi/uutiset/nikulan_natura-toimet_halutaan_selvittaa/5195071.
———. 2008. Jonkka: Vaalirahailmoitusten valvonta huolimatonta. Yle Uutiset, November 6. http://yle.fi/uutiset/jonkka_vaalirahailmoitusten_valvonta_huolimatonta/6117882.
———. 2009. Oikeuskansleri huolissaan vaalirahaskandaalista. Yle Uutiset, September 25. http://yle.fi/uutiset/oikeuskansleri_huolissaan_vaalirahaskandaalista/5887890.
———. 2017a. Dramaattinen käänne sote-valmistelussa—tuleva oikeuskansleri Tuomas Pöysti jättää perustuslakiin törmänneen lain valmistelun. Yle Uutiset, July 4. https://yle.fi/uutiset/3-9705095.
———. 2017b. Eduskunnan oikeusasiamies: Ei moitittavaa oikeuskanslerin nimityksessä. Yle Uutiset, October 3. https://yle.fi/uutiset/3-9863341.
Author information
Authors and Affiliations
Corresponding author
Rights and permissions
Copyright information
© 2020 The Author(s)
About this chapter
Cite this chapter
Erkkilä, T. (2020). Institutional History of the Ombudsman and Chancellor of Justice in Finland. In: Ombudsman as a Global Institution. Public Sector Organizations. Palgrave Macmillan, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-030-32675-3_3
Download citation
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-030-32675-3_3
Published:
Publisher Name: Palgrave Macmillan, Cham
Print ISBN: 978-3-030-32674-6
Online ISBN: 978-3-030-32675-3
eBook Packages: Political Science and International StudiesPolitical Science and International Studies (R0)