Abstract
In the late nineteenth and early twentieth centuries, social changes and the echoes of ongoing debates on destitute childhood prompted the emergence of a specific interest in analogous issues over the Lithuanian lands of the Tsarist Empire. The countryside remained the most unsympathetic to the idea of separate poor children’s assistance. Meanwhile, larger urban environments, Vilnius in particular, proved to be more responsive to new understandings of orphans’ and poor children’s assistance that were spreading internationally. Though it accepted the main ideas of orphans’ and poor children’s assistance through moralization and hygiene-oriented practices, the Lithuanian intelligentsia inscribed them within the horizon of nation-building. Until the outbreak of World War I, however, the spread of Lithuanian facilities for orphans’ and poor children’s care happened very slowly due to the lack of financial support and in constant competition with the Polish child assistance network.
Keywords
Access this chapter
Tax calculation will be finalised at checkout
Purchases are for personal use only
Notes
- 1.
In left-wing discourse, the moral attitude of the undeserving poor was envisaged as a factor slowing down not only the moral growth of the national community, but also the development of class consciousness (Bagdonas 1902).
- 2.
- 3.
Yet, prior to the adoption of the 1906 Constitution, the model had begun to spread, though much more slowly. See Vasiliauskas (1905).
- 4.
The target of Lithuanian suspiciousness was not only the Poles, but also the Russians engaged in private social assistance. See Vaikams darbo namai (1899).
References
Apple, Rima D. 1987. Mothers and Medicine: A Social History of Infant Feeding, 1890–1950. Madison: University of Wisconsin Press.
Atsišaukimas į motinas svarbiam dalyke. 1907. Kaunas: Banaičio spaustuvė.
Avižonis, Petras. 1902. Betygališkė pavargėlių šelpiamoji draugystė. Naujienos 2 (9): 16–17.
Bagdonas, Juozas. 1902. Šelpimas pavargėlių. Naujienos 2 (12): 1–6.
Beresnevičiūtė-Nosálová, Halina. 2001. Lojalumų krizė: Lietuvos bajorų politinės sąmonės transformacija 1795–1831. Vilnius: Vaga.
Bołdyrew, Aneta. 2016. Żłobki i stacje “Kropla Mleka” jako placówki wspierające ubogie rodziny w Królestwie Polskim na przełomie XIX i XX wieku. Wychowanie w Rodzinie 14 (2): 103–119.
Brensztejn, Michał. 1914. Informator o towarzystwach naukowych, oświatowych, artystyczno-popularnnych, filantropijnych, wzajemnej pomovy, sportowych i klubach na Litwie i Rusi Białej. Wilno: Zawadzki.
Caroli, Dorena. 1997. Les enfants abandonnés devant les tribunaux dans la Russie pré-révolutionnaire, 1864–1917. Cahiers du monde russe 38 (3): 367–385.
Chernyaeva, Natalia. 2009. Childcare Manuals and Construction of Motherhood in Russia, 1890–1990. PhD Thesis, University of Iowa.
Dambrauskas, Aleksandras. 1906. Kauniškės katalikiškos labdaringos draugijos sumanymas. Nedėldienio skaitymas, December 26.
Didysis Panemunis. 1908. Vienybė 2 (9): 141.
Droux, Joëlle. 2011. L’internationalisation de la protection de l’enfance: acteurs, concurrences et projets transnationaux (1900–1925). Critique internationale 52 (3): 17–33.
———. 2013. Une contagion programmée: La circulation internationale du modèle des tribunaux pour mineurs dans l’espace transatlantique (1900–1940). In Les sciences du gouvernement: circulation(s), traduction(s), réception(s), ed. Martine Kaluszynski and Renaud Payre, 102–117. Paris: Economica.
Dupont-Bouchat, Marie-Sylvie. 2003. Le mouvement international en faveur de la protection de l’enfance (1880–1914). Revue d’histoire de l’enfance “irrégulière” 5: 207–208.
Екатерина Васильевна Потапова и результаты ея деятельности в Вильне. 1874. Вильнa.
Emerituros kasos darbininkams ar labdarybės institucijos? 1905. Vilniaus žinios, April 12.
Fix, Brigit, and Elisabeth Fix. 2002. From Charity to Client-Oriented Social Service Production: A Social Profile of Religious Welfare Associations in Western European Comparison. European Journal of Social Work 5: 55–62.
Gaidamavičius, Jonas. 1889. Naujas laikrasztis. Varpas 1 (1): 2.
Garbellotti, Marina. 2013. Welchen Armen helfen? Armut und Fürsorge in Italien (16.–18. Jahrhundert). In Armut in der Renaissance, ed. Klaus Bergdolt, Lothar Schmitt, and Andreas Tönnesmann, 119–136. Wiesbaden: Harrassowitz Verlag.
Geremek, Bronisław. 1999. Mendicanti e miserabili nell’Europa moderna: 1350–1600. Rome and Bari: Laterza.
Giddens, Anthony. 1990. The Consequences of Modernity. Stanford: University of California Press.
Gimdytojams vadovėlis apie auklenimą vaikų? 1905.
Hendrick, Harry. 1997. Children, Childhood and English Society, 1880–1990. Cambridge: Cambridge UP.
Hindman, Hugh D. 2009. The World of Child Labor: An Historical and Regional Survey. New York: M. E. Sharpe.
Hopkins, Eric. 1994. Childhood Transformed: Working-class Children in Nineteenth-century England. Manchester: Manchester UP.
Jakulis, Martynas. 2016. Špitolės Vilniuje XVI–XVIII a. PhD Thesis, Vilnius University.
K-tė, B. 1913. Vaikų auklėjimo srityje. Lietuvaitė 5 (10): 154–155.
Kaip maži vaikai auginti? 1913. Sveikata, April 25.
Kauno lietuvių vaikų prieglaudos veikimo apyskaita už. 1913. metus. 1914. Viltis, January 18.
Kelly, Catriona. 2007. Children’s World. Growing up in Russia, 1890–1991. New Haven and London: Yale UP.
Kirby, Peter. 2013. Child Workers and Industrial Health in Britain, 1780–1850. Woodbridge: Boydell Press.
Korybut-Marciniak, Maria. 2004. Przyczynek do dziejów dobroczynności w Wilnie w XIX wieku. Echa Przeszłości 5: 93–109.
———. 2011. Vilniaus Labdarybės draugija XIX a. primojoje pusėje. Olsztyn: CBEW.
Kūdikių žindymas ir penėjimas, Tilžė, 1904.
Levert, Florence. 2009. L’«élevage» des bébés à Fécamp (1894–1928). Ethnologie française 39 (1): 141–149.
Luc, Jean-Noël. 2015. The Spread of Infant School Models in Europe during the First Half of the Nineteenth Century. In The Development of Early Childhood Education in Europe and North America, ed. Harry Willekens, Kirsten Scheiwe, and Kristen Nawrotzki, 31–50. London: Palgrave Macmillan.
Mačiulis, Jonas. 1905. Apie Lietuvos elgetas (ubagus). Lietuvių laikraštis 1 (13): 159–161.
Marciuškienė, Eglė, and Vytas Tamošiūnas. 2010. Imunologijos pradžia Lietuvoje. Medicinos istorija 16 (3): 325–330.
Marma, Kazimieras. 1910. Girtybė tarp vaikų ir kova prieš ją. Kaunas: Banaičio spaustuvė.
Moteris ir tauta. 1913. Lietuvaitė 5 (3): 38–40.
Motina, B.O. 1913. Kaip reikia auklėti vaikai. Lietuvaitė 4 (5): 74–75.
O’Brien, Patrick, and Roland Quinault, eds. 1993. The Industrial Revolution and British Society. Cambridge: Cambridge UP.
Pakalniškis, Kazimieras. 1895. Liūdnas atsiminimas dėl katalikų. Žemaiczių ir Lietuvos apžvalga 6 (20): 153–154.
Petkevičaitė, Gabrielė. 1910. Vaikų klausimas (II). Lietuvos žinios, January 6.
———. 1911. Vaikai. Žibutė 1 (2): 12.
———. 1913. Vaikų klausimas. Lietuvos žinios, November 14.
Pokrovski, Egor. 1913. Kaip maži vaikai užauginti? Vilnius: Zavadzkio spaustuvė.
Prašmantaitė, Aldona. 2005. Vilniaus šv. Vincento Pauliečio brolija (1860–1863): tarp filantropijos ir politikos. Lituanistica 51 (2): 20–32.
Praspaliauskienė, Rima. 2000. Nereikalingi ir pavojingi: XVIII a. pabaigos ir XIX a. pirmosios pusės elgetos, valkatos ir plėšikai Lietuvoje. Vilnius: Žara.
Prieglauda. 1913. Aušra, November 14.
Pronskus, Juozas. 1914. Neatidėtinas darbas. Lietuvos žinios, May 25.
Pullan, Brian. 2005. Catholics, Protestants, and the Poor in Early Modern Europe. The Journal of Interdisciplinary History 35 (3): 441–456.
Račkelienė, Aldona. 2006. Socialinės globos Lietuvoje istoriniai aspektai. Socialinė teorija, empirija, politika ir praktika 5 (3): 75–87.
Ransel, David. 1988. Mothers of Misery: Child Abandonment in Russia. Princeton: Princeton UP.
Rawicz, Kazimierz. 1907. Wileńskie Towarzystwo Dobroczynności. W stuletnią rocznicę założenia. Warszawa: Druk. Piotra Laskauera.
Rodos motinoms apie auginimą žindomų kudikių. 1895. Tilžė: Noveskio.
Rollet, Catherine. 2001. La santé et la protection de l’enfant vues à travers les Congrès internationaux (1880–1920). Annales de démographie historique 101 (1): 97–116.
Rosiak, Stefan. 1934. Zakład Dzieciątka Jezus w Wilnie Zgromadzenia S. S. Miłosierdzi św. Wincentego a Paulo. Wilno: Druk. Józefa Zawadzkiego.
Šaukėnai. 1911. Šaltinis 6 (32): 380.
Sautereau, Manuelle. 1991. Aux origines de la pédiatrie moderne: le Docteur Léon Dufour et l’oeuvre de la «Goutte de lait» (1894–1928). Annales de Normandie 41 (3): 217–233.
Skrupskelis, Kęstutis. 2013. Apie padermes ir priedermes: Eugenika Lietuvoje. Kultūros barai 49 (12): 80–87.
———. 2014. Apie padermes ir priedermes: Eugenika Lietuvoje. Kultūros barai 50 (1): 86–92.
Šliogeris, Jonas. 1906. Panevėžio katalikų labdarybės draugija. Nedėldienio skaitymas, July 4.
Šliūpas, Jonas. 1908. Koks privalo buti vaikų auginimas ir auklėjimas? Chicago: spauda “Lietuvos”.
Smetona, Antanas. 1913. Dėl Vilniaus lietuvių vaikų prieglaudos. Viltis, October 9.
Sprawozdanie Towarzystwa Opieki nad dziećmi w Wilnie za 1905 rok. 1906. Wilno: Romm.
Sprawozdanie Towarzystwa św. Franciszka Salezego “Powściągliwość i Praca” za 1910 rok. 1911. Wilno: Znicz.
Staliūnas, Darius, and Dangiras Mačiulis. 2015. Lithuanian Nationalism and the Vilnius Question, 1883–1940. Marburg: Verlag Herder-Institut.
Staugaitis, Justinas. 2006. Mano atsiminimai. Vilnius: Katalikų akademija.
Stevens, Emily A., Thelma E. Patrick, and Rita Pickler. 2009. A History of Infant Feeding. The Journal of Perinatal Education 18 (2): 32–39.
Šviesos Mylėtoja. 1912. Kame vargų priežastis ir ką turime daryti? Lietuvaitė 4 (4): 55–56.
Taylor, Dianna. 2009. Normativity and Normalization. Foucault Studies 7: 45–63.
Vaikams darbo namai. 1899. Tėvynė 3 (2): 59.
Vaikų prieglauda. 1915. Lietuvos žinios, January 15.
Vasiliauskas, Petras. 1905. Dar apie elgetų (ubagų) šelpimą. Lietuvių laikraštis 1 (15): 191–193.
Ventura, Gal. 2018. Maternal Breast-Feeding and Its Substitutes in Nineteenth-century French Art. Leiden and Boston: Brill.
Vienas, B. 1893a. Gelbėk Vieszpatie Lietuva nu elgetu (ubagu). Vienybė lietuvininkų, November 8.
———. 1893b. Gelbėk Vieszpatie Lietuva nu elgetu (ubagu). Vienybė lietuvininkų, November 29.
Wierzyński, Józef. 1932. Józef Montwiłł. Wilno.
Author information
Authors and Affiliations
Rights and permissions
Copyright information
© 2019 The Author(s)
About this chapter
Cite this chapter
Griffante, A. (2019). The Future of the Nation: The Emergence of Poor Children as a Problem. In: Children, Poverty and Nationalism in Lithuania, 1900–1940. Palgrave Pivot, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-030-30870-4_2
Download citation
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-030-30870-4_2
Published:
Publisher Name: Palgrave Pivot, Cham
Print ISBN: 978-3-030-30869-8
Online ISBN: 978-3-030-30870-4
eBook Packages: HistoryHistory (R0)