TOELICHTING

Inleiding

Een normaal lichaamsgewicht is een kenmerk van een goede voedingstoestand.

Bij het bepalen van het lichaamsgewicht kan gebruikgemaakt worden van verschillende weegschalen, bijvoorbeeld een schuifgewichten weegschaal of een digitaalweger.

Het vaststellen van het gewicht gebeurt vaak samen met het opnemen van de lichaamslengte.

Het lichaamsgewicht wordt vaak beoordeeld aan de hand van de Quetelet Index (QI). Daarvoor moet het gewicht (in kilogrammen) gedeeld worden door het kwadraat van de lengte (in meters).

Normaal is het als de QI tussen de 18,5 en 25 ligt. Als je 70 kg weegt en je bent één meter zeventig lang, dan is je QI: 70/1,70 × 1,70 = 24,2. Je hebt dan dus een normale QI.

Bijzonderheden

  • Weeg altijd met hetzelfde weegtoestel.

  • Weeg altijd op dezelfde tijd, bijvoorbeeld ’s morgens. ’s Avonds weegt men meer doordat men gedurende de hele dag regelmatig gegeten en gedronken heeft.

  • Weeg zo veel mogelijk zonder schoenen en met dezelfde hoeveelheid kleren aan.

  • Deel het gewicht aan de zorgvrager mee. Hierdoor betrek je de zorgvrager bij het gebeuren.

  • Ondersteun de zorgvrager bij eventuele teleurstelling (bijv. bij dieet in verband met overgewicht).

  • Wees alert op opvallende veranderingen in het gewichtsverloop. Bespreek deze situatie met de arts.

  • Laat de zorgvrager bij het meten van de lengte zijn schoenen uitdoen.

  • Bespreek met de zorgvrager van tevoren hoe hij moet staan/liggen.

  • Hoofd recht houden tegen de achterkant van de meetlat.

  • Knieën gestrekt houden en hielen tegen de muur

  • Om positieve of negatieve ontwikkelingen aan te kunnen geven legt men een zogenaamde gewichtscurve aan. Afgezet tegen de gegevens over de lichaamslengte van een zorgvrager worden gegevens (dagelijks of wekelijks) over het lichaamsgewicht in kaart gebracht. Men ziet dan een grafische voorstelling die een overzichtelijk beeld geeft van het totale verloop.

Leerdoel

De student kan:

  • in 15 minuten een zorgvrager helpen met het meten van gewicht en lichaamslengte volgens de richtlijnen van het protocol.

Het meten van de lichaamslengte

Doel

  • het verkrijgen van informatie over de lichaamslengte van een zorgvrager.

Indicatie

  • bij opname

  • ter beoordeling van de voedingstoestand

  • ter beoordeling van de juiste dosering medicijnen en anaesthetica.

Contra-indicatie

  • geen.

Potentiële complicaties

  • geen.

Benodigd materiaal

Opmerkingen

- meetlat

- zo nodig registratieformulier (curve).

- notitieblok

 

- een pen.

 
figure 62

Werkwijze

Voorbereiding

- informeer de zorgvrager dat hij gemeten wordt en waarom

- bijv. de lengte is belangrijk om het gewicht te kunnen bepalen

- neem alles mee naar de plaats waar de meting zal plaatsvinden

- de verpleegkundige is op de hoogte van datgene wat de zorgvrager mag en kan

- begeleid de zorgvrager daar naartoe

 

- vraag de zorgvrager indien nodig om plaats te nemen op een stoel

- de zorgvrager is snel vermoeid of kan moeilijk staan

- vraag en/of help de zorgvrager met het uittrekken van zijn schoenen

 

- leg de zorgvrager uit hoe hij moet gaan staan/liggen.

- rechtop met gestrekte knieën met de rug tegen de muur met het hoofd recht naar voren, of gestrekt liggend op bed.

figure 63
figure 64

Uitvoering

- help de zorgvrager bij het innemen van de juiste positie

 

- schuif de meetlat tot op het hoofd van de zorgvrager

- zorg dat de meetlat niet verschuift

- lees de lengte af.

- herhaal de meting zo nodig.

Nazorg

- informeer de zorgvrager over de gemeten lengte

- noteer de lengte op het notitieblok

- laat de zorgvrager weer plaatsnemen op de stoel

 

- vraag en/of help de zorgvrager zijn schoenen weer aan te doen

 

- schuif de meetlat zo ver mogelijk omhoog

- men kan zich stoten aan de meetlat,tevens staat de meetlat weer gebruiksklaar.

- maak de ruimte waar de meting heeft plaatsgevonden weer in orde.

 

Verslaglegging

- vermeld de gegevens in het zorgdossier.

- noteer datum en lengte

 

- kan later toegevoegd worden aan een curve.

Benodigd materiaal

Opmerkingen

een schuifgewichten weegschaal

 

notitieblok en registratieformulier

 

een pen.

 
figure 65

Werkwijze

Voorbereiding

- informeer de zorgvrager

- neem alles mee naar de plaats waar het wegen zal plaatsvinden

- begeleid de zorgvrager ernaartoe

- vraag de zorgvrager indien nodig om plaats te nemen op een stoel

- ijk de weegschaal

- blokkeer de weegschaal door de hendel weer naar beneden te zetten

- leg een stuk papier op de weegschaal

- vraag de zorgvrager zijn schoenen en zijn kamerjas uit te doen.

figure 66

Uitvoering

- vraag de zorgvrager naar zijn gewicht

- vraag de zorgvrager op de weegschaal te gaan staan, ondersteun hem zo nodig

- deblokkeer de weegschaal

- zet het schuifgewicht dat de kilogrammen aangeeft op het geschatte aantal

- schuif het andere gewicht net zolang tot de weegschaal in evenwicht is

- lees het gewicht af en noteer dit

- blokkeer de weegschaal.

Nazorg

- vraag de zorgvrager van de weegschaal af te stappen en laat de zorgvrager weer plaatsnemen op de stoel

 

- informeer de zorgvrager over het gemeten gewicht

- belangrijk is bij het wegen steeds dezelfde kleding te dragen.

- vertel dat hij de schoenen en de kamerjas aan kan trekken

 

- maak de ruimte waar het wegen heeft plaatsgevonden weer in orde.

 

Verslaglegging

- vermeld bijzonderheden in het zorgdossier.

- vermeld welk soort weegschaal gebruikt is, datum, tijd en gewicht

 

- kan later toegevoegd worden aan een curve.