Samenvatting
Hoewel inmiddels steeds meer patiënten kunnen worden behandeld met percutane coronaire interventies (PCI) of bypasschirurgie (coronary artery bypass grafting, CABG), blijft er een groot aantal patiënten (~20%) over dat om verscheidene redenen (bijvoorbeeld diffuse ziekte, bestaan van risicofactoren) niet in aanmerking komt voor een dergelijke ingreep. Omdat de prognose bij coronaire hartziekten aanzienlijk is verbeterd door de eerdergenoemde ontwikkelingen, zal dat aantal patiënten alleen maar toenemen en daarmee ook de behoefte aan alternatieve therapieën. Bij een vaatvernauwing of vaatafsluiting moeten alle therapievormen in principe gericht zijn op het herstel van de bloedverzorging. Bij de dottertechniek wordt de vernauwing opgerekt of wordt het geoccludeerde vat geopend, terwijl bij bypasschirurgie een kunstmatige omleiding wordt gecreëerd. Daar staat tegenover dat de bloedverzorging kan worden verbeterd of zelfs volledig kan worden hersteld door de uitgroei van (nieuwe) vaten, die de functie van het zieke vat kunnen overnemen. Drie verschillende mechanismen kunnen aan deze vaatvorming en vaatgroei ten grondslag liggen: vasculogenese, angiogenese en arteriogenese (zie plaat 54.1). Deze processen onderscheiden zich in sommige aspecten, maar hebben ook veel overeenkomsten, vooral met betrekking tot de groeifactoren die hierbij van belang zijn.
Literatuur
Buschmann I, Schaper W. Arteriogenesis versus angiogenesis: two mechanisms of vessel growth. News Physiol Sci. 1999;14:121–5.
Henry TD, Annex BH, McKendall GR. The VIVA trial: vascular endothelial growth factor in ischemia for vascular angiogenesis. Circulation. 2003;107:1359–65.
Hoefer IE, Piek JJ, Pasterkamp G. Pharmaceutical interventions to influence arteriogenesis: new concepts to treat ischemic heart disease. Curr Med Chem. 2006;13:979–81.
Khurana R, Simons M. Insights from angiogenesis trials using fibroblast growth factor for advanced arteriosclerotic disease. Trends Cardiovasc Med. 2003;13:116–22.
Khurana R, Simons M, Martin JF. Role of angiogenesis in cardiovascular disease: a critical appraisal. Circulation. 2005;112:1813–24.
Kolodgie FD, Gold HK, Burke AP. Intraplaque hemorrhage and progression of coronary atheroma. N Engl J Med. 2003;349:2316–25.
Kusumanto YH, Weel VV, Mulder NH, et al. Treatment with intramuscular vascular endothelial growth factor gene compared with placebo for patients with diabetes mellitus and critical limb ischemia: a double-blind randomized trial. Hum Gene Ther. 2006;17:683–91.
Maddedu P. Therapeutic angiogenesis and vasculogenesis for tissue regeneration. Exp Physiol. 2005;90(3):315–26.
Risau W. Mechanisms of angiogenesis. Nature. 1997;386:671–4.
Schachinger V, Tonn T, Dimmeler S. Bone-marrow-derived progenitor cell therapy in need of proof of concept: design of the REPAIR-AMI trial. Nat Clin Pract Cardiovasc Med. 2006;3(Suppl 1):S23–8.
Shah PB, Losordo DW. Non-viral vectors for gene therapy: clinical trials in cardiovascular disease. Adv Genet. 2005;54:339–61.
Tammela T, Enholm B, Alitalo K. The biology of vascular endothelial growth factors. Cardiovasc Res. 2005;65:550–63.
Teng CJ, Lachapelle K, Chiu RC. Reappraisal of recent clinical trials of angiogenic therapy in myocardial ischemia. Asian Cardiovasc Thorac Ann. 2005;13:90–7.
Author information
Authors and Affiliations
Editor information
Editors and Affiliations
Rights and permissions
Copyright information
© 2008 Bohn Stafleu van Loghum, Houten
About this chapter
Cite this chapter
Hoefer, I.E., Piek, J.J. (2008). 54 Angiogenese en gentherapie. In: Van Der Wall, E.E., Van De Werf, F., Zijlstra, F. (eds) Cardiologie. Quintessens. Bohn Stafleu van Loghum, Houten. https://doi.org/10.1007/978-90-313-7029-0_54
Download citation
DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-313-7029-0_54
Publisher Name: Bohn Stafleu van Loghum, Houten
Print ISBN: 978-90-313-4829-9
Online ISBN: 978-90-313-7029-0
eBook Packages: Dutch language eBook collection