Abstract
Symbols—as important and very persuasive elements of contemporary national and political mythologies and their iconography—are particulary exposed during critical periods of certain nations' history. Although the role and influences of religious organizations and hierarchies before and during the last wars in Croatia and Bosnia-Herzegovina were quite different, all belligerent sides also employed religious symbols in their nationalistic/political mobilizations and military efforts. The ambition of this paper is to show the spectrum of (mis)uses of religious symbolism in these wars: Orthodox on Serbian side, Roman Catholic on Croatian, and Muslim on Bosniak' side. Comparative and sociohistorical analytical approaches can to some degree elucidate how traditional religious symbols were renewed and the new “traditionalized” during that time; how they were “nationalized” and “politicized” which elements of the religious heritage were most often applied; and how these symbols were exploited in military actions and politics of ethnic/religious cleansing.
Similar content being viewed by others
REFERENCES
Andeloviń, Petar (2000). Vjerni Bogu vjerni Bosni. Sarajevo: Rabic.
Antič, Igor (1996). “Poletni zapiski iz dežele vitezov,” Delo, September 21, p. 36.
Banac, Ivo (1994). “Multikulturalni identitet Bosne i Hercegovine,” Erazmus, No. 7,pp. 4–7.
Bougarel, Xavier (1996). “Bosnia and Hercegovina-State and Communitarianism,” in Yugoslavia and After. A Study in Fragmentation, Despair and Rebirth. Ed. David A. Dyker and Ivan Vejvoda. London and New York: Longman.
Bougarel, Xavier (1999). “Bošnjaci pod kontrolom panislamista,” Dani, June 18, pp. 46–49.
Idem. (2000). “Le ramadan, révélateur des évolutions de l'islam en Bosnie-Herzégovine.” In Ramadan et politique. Ed. Fariba Adelkhah and François Georgeon. Paris: CNRS Editions.
Buden, Boris (2000). “Europe is a Whore.” In Media & War. Ed. Nena Skopljanac Brunner, Stjepan Gredeji, Alija Hodž, and Branimir Krištofić. Zagreb: Centre for Transition an Civil Society Research.
Chadwick, Owen (1992). The Christian Church in the Cold War. London: Penguin.
Cigar, Norman (2000). The Role of Serbian Orientalists in Justification of Genocide Against Muslims of the Balkans; Sarajevo: Institute for the Research Crimes Against Humanity and International Law, Bosnian Cultural Centre.
Cohen, Lenard (1998). “Bosnia's Tribal Gods: The Role of Religion in Nationalistic Politics,” in Religion and the War in Bosnia. Ed. Paul Mojzes. Atlanta: Scholar Press.
Cohen, Philip J. (1997). Drugi svetski rat i suvremeni četnici. Zagreb: Ceres.
Čolović, Ivan (1994). Bordel ratnika: folklor, politika i rat. Belgrade: Biblioteka XX. Vek.
Debeljak, Aleš (2001). “Balkanski fragmenti: erozija naivnog sječanja i njezine opasnosti,” Reč, March, pp.23–34
Duijzings, Ger (1999). “The Kosovo Epic: Religion and Nationalism in Serbia,” chapter of doctoral thesis, School of Slavonic and East European Studies, University of London, unpublished.
Džaja, Srećko M. (1994). “Bosna i Bošnjaci u hrvatskom političkom diskursu,” Erazmus, No.9, pp. 33–41.
Filipović, Muhamed (2000). “Moški plačani za brado, žanske za feredžo,” interviewed by Vili Einspieler, Delo SP, pp. 14–16
Hadžijahić, Muhamed (1990). Porijeklo bosanskih Muslimana. Sarajevo: Bosna.
Hadžijahić, Muhamed, Mahmud Traljić, and Nijaz Šukrić (1991). Islam i Muslimani u Bosni i Hercegovini. Sarajevo: El-Kalem.
Handžić, Mehmed (1940). Islamizacija Bosne i Hercegovine i porijeklo bosansko-hercegovačkih muslimana. Sarajevo: Islamska dionička štamparija.
Handžić, Adem (1994). Population of Bosnia in the Ottoman Period-A Historical Overview. Istanbul: IRCICA.
Hastings, Adrian (1997). The Construction of Nationhood. Ethnicity, Religion and Nationalism. Cambridge: Cambridge University Press.
Hobsbawm, Eric J. (1995). Nations and Nationalism since 1780. Cambridge: Cambridge University Press.
Jokanović, Boža J. (1999). Krstom, perom imačem-Sveštenstvo u službi svome narodu. Cetinje: Svetigora.
Karup, Dženana (1998). “Kur'an je naš ustav,” Dani, March 30, pp. 14–19.
Krajina, Dijana (2001). “Povojni trendi hiperreligioznosti in religijsko-nacionalnega ekskluzivizma (Študija primera Doboja in okolice),” Časopis za kritiko znanosti, pp. 202–203, 243–65.
Lovrenović, Ivan (2000). “Bosanski Hrvati,” Feral Tribune, December 30, pp. 56, 57.
Malcolm, Noel (1996). Bosnia-A Short History. London: Papermac.
Malešič, Marjan (1998). “Television Empirics-Serbian Television,” in Propaganda inWar. Ed. Marjan Malešič. Stockholm: Psykologiskt Forsvar.
Markotich, Stan (1996). “Serbian Orthodox Church Regains a Limited Political Role,” Transition, Vol. 2, pp. 30–32.
Mihaljević, Nikica (1994). “Hrvaška v duhovno-kulturnih razvalinah,” Delo, September and October.
Mojzes, Paul (1994). Yugoslavian Inferno. Ethnoreligious Warfare in the Balkans. New York: Continuum.
Idem (1998). “The Camouflaged Role of Religion in the War in Bosnia-Herzegovina,” in Religion and the War in Bosnia. Ed. Paul Mojzes. Atlanta: Scholar Press.
Norris, Harry T. (1993). Islam in the Balkans: Religion and Society Between Europe and the Arab World. London: Hurst and Company.
Poliakov, Léon (1999). Il mito ariano: Le radici del razzismo e dei nazionalismi. Rome: Editori Riuniti.
Powers, Gerald (1998). “Religion, Conflict, and Prospects for Peace in Bosnia, Croatia and Yugoslavia,” in Religion and the War in Bosnia. Ed. Paul Mojzes. Atlanta: Scholar Press.
Radić, Radmila (1996). “Crkva i 'srpsko pitanje,” in Srpska strana rata. Trauma i katarza u istorijskem pamćenju. Ed. Nebojša Popov Belgrade: Republika.
Idem (1998). “Serbian Orthodox Church and theWar in Bosian and Hercegovina,” in Religion and the War in Bosnia. Ed. Paul Mojzes. Atlanta: Scholar Press.
Resic, Sanimir (1999).American Warriors in Vietnam. Warrior Values and the Myth of the War Experience During the Vietnam War, 1965–1973. Malmö: Offset & Media.
Said, Edward W. (1996). Orientalizem. Ljubljana: Zahodnjaški pogledi na Orient, Studia Humanitatis, ISH.
Sells, Michael A. (1996). The Bridge Betrayed. Religion and Genocide in Bosnia. Berkeley: University of California Press
Smrke, Marjan (1996). Religija in politika-Spremembe v deželah prehoda. Ljubljana: ZPS.
Špegelj, Martin (1994). Interviewed by Darko Hudelist. Erazmus, No.9, pp. 42–53.
Idem (2001). Sjećanja vojnika. Zagreb: Znanje.
Tismaneanu, Vladimir (1998). Fantasies of Salvation-Democracy, Nationalism, and Myth in Post-Communist Europe. Princeton, N.J.: Princeton University Press.
Todorova, Maria (2001). Imaginarij Balkana. Ljubljana: ICK.
Velikonja, Mitja (1998). Bosanski religijski mozaiki-Zgodovina religij in nacionalnih mitologij v Bosni in Hercegovini. Ljubljana: ZPS.
Voje, Ignacij (1994). Nemirni Balkan. Zgodovinski pregled od 6. do 18. stoletja. Ljubljana: DZS.
Vrcan, Srdan (2001). Vjera u vrtlozima tranzicije. Split: Glas Dalmacije.
Wolff, Richard J. and Jorg K. Hoensch, eds. (1987). Catholics, the State, and the European Radical Right 1919–1945. Boulder, Colo.: Social Science Monographs.
Žanić, Ivo (1998). Prevarena povijest. Guslarska estrada, kult hajduka i rat u Hrvatskoj i Bosni i Hercegovini 1990–1990.Durieux, Zagreb: Godine.
Zgodić, Esad (1999). Ideologija nacionalnog mesijanstva. Sarajevo: Vijeće Kongresa bošnjačkih intelektualaca.
Zulfikarpašić, Adil (1995). Bošnjak Adil Zulfikarpašić.Zürich: Bošnjački institut; Zagreb: Globus.
Author information
Authors and Affiliations
Rights and permissions
About this article
Cite this article
Velikonja, M. In Hoc Signo Vinces: Religious Symbolism in the Balkan Wars 1991–1995. International Journal of Politics, Culture, and Society 17, 25–40 (2003). https://doi.org/10.1023/A:1025332709069
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1023/A:1025332709069