Samenvatting
Ongeveer 70% van de Nederlanders wil graag thuis sterven, maar dit gebeurt maar in 30% van de gevallen. De (on)mogelijkheden van mantelzorgers spelen daarbij een rol. Mantelzorgers nemen een steeds belangrijkere positie in de gezondheidszorg in, maar raken ook steeds vaker overbelast. Verpleegkundigen kunnen hen ondersteunen en met hen samenwerken. Daarvoor zijn verschillende methodieken en hulpmiddelen ontwikkeld. We bespreken ze in dit artikel.
Referenties
Akker, P. van den, Luijkx, K. & Wersch, S. van (2005). Waar wilt u doodgaan? Keuze en overwegingen. Tilburg: Uitgeverij Verdivas Communicatieproductions.
Eggink, E., Oudijk, D. & Sadiraj, K. (2012). Vevera IV; actualisatie en aanpassing ramingsmodel verpleging en verzorging 2009-2030. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau.
Fennes, K. (2011). Mantelzorgondersteuning in de palliatieve fase. Bunnik: VTPZ.
Klerk, M. de, Boer, A., Plaisier, P. & Kooiker, S. (2015). Informele hulp: wie doet er wat?
Omvang, aard en kenmerken van mantelzorg en vrijwilligerswerk in de zorg en ondersteuning in 2014. Den Haag: Sociaal Cultureel Planbureau.
Korte-Verhoef, M.C. & Teunissen, S.C.C.M. (2009). Beter thuis sterven? Utrecht: Uitgeverij
Palliatie centrum (UPC). Kuyper, M., Hesselman, G. & Prins, J. (2009). Richtlijn Mantelzorg. Utrecht: Vereniging Intergrale Kankercentra (VIKC); zie ook www.pallialine.nl.
Lier, W. van & Vaalburg, A.M. (2015). Samenwerken met mantelzorgers: Zo werkt het! Toolkit voor thuiszorgmedewerkers. Utrecht: Expertisecentrum Mantelzorgers/V & VN.
Mezzo (2014). Dit is mantelzorg. Geraadpleegd op 08 december 2015 op https://www.mezzo.nl.
Peet, E. van der & Galesloot, C. (2012). Palliatieve zorg in hospices. Jaarverslag 2011.
Rapportage REPAL. Utrecht: IKNL.
Royers, T., Bruin, I. de, Visser, G., Mulder, A. & Tanja, A. (2010). Impulspakket Samenspel.
Praktijkwijzer om het samenspel met mantelzorgers te bevorderen. Utrecht: Expertisecentrum Mantelzorg/Movisie/ActiZ/Vilans.
Rijn, M.J. van (2014). Kamerbrief Voortgangsbrief informele zorg. Den Haag: Rijksoverheid.
Verdonschot, A., Royers, T. & Visser, G. (2014). In gesprek met de mantelzorger. Model
Mantelzorgondersteuning. Eindhoven: Integraal Kankercentrum Nederland.
Visser, G. (2006). Mantelzorg in de palliatief terminale fase, aanbevelingen voor ondersteuning van mantelzorgers. Den Haag: Uitgeverij Lemma.
Visser, G., Verdonschot, A. & Royers, T. (2012). Formulier mantelzorg in het zorg(leef)plan.
Eindhoven: IKZ/Expertisecentrum Mantelzorg/Vilans/BRIZ.
World Health Organization (WHO) (2002). WHO Definition of Palliative Care. www.who.int.
www.pallialine.nl, Richtlijnen Palliatieve Zorg. www.goedevoorbeeldenpalliatievezorg.nl <http://www.goedevoorbeeldenpalliatievezorg.nl> , Goede Voorbeelden Palliatieve Zorg.
Author information
Authors and Affiliations
Additional information
ElsM.L. Verschuur, Associate lector Topcare, lectoraat Innovatie in de Care, Hogeschool van Arnhem en Nijmegen
Rights and permissions
About this article
Cite this article
Verschuur, M. Mantelzorg in de palliatieve zorg. tijdschr verpleegkd experts 126, 12–14 (2016). https://doi.org/10.1007/s41184-016-0005-7
Published:
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1007/s41184-016-0005-7