Skip to main content
SpringerLink
Log in

Een inkijk in verhalen achter leefstijlgewoontes

Een kwalitatieve studie naar factoren van invloed op een gezonde leefstijl bij autochtone Utrechters met een lage sociaal economische status

  • Wetenschappelijke artikelen
  • Published:
Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen Aims and scope

Doel: In 2010 is in de wijk Noordwest in Utrecht gestart met de wijkaanpak Jongeren Op Gezond Gewicht (JOGG). De GG&GD signaleerde weerstand ten aanzien van gezondheidsbevorderende interventies. Dit speelde vooral in Ondiep, een traditionele volksbuurt in Noordwest waar veel Utrechters wonen met een lage SES. Doel van deze studie is inzicht te krijgen in de leefwereld en leefstijlgewoontes van gezinnen in Noordwest. Deze inzichten kunnen de effectiviteit van gezondheidsbevordering vergroten. Methode: In het onderzoek is gebruik gemaakt van open interviews met dertien professionals, participerende observatie bij drie initiatieven in de wijk en diepte-interviews met zestien autochtone ouders. Resultaten: De meeste ouders hadden kennis over gezondheid en waren gemotiveerd om gezond te leven. Een aantal ouders vond de aandacht voor gezondheid overdreven. Factoren van invloed op een (on)gezonde leefstijl zijn: opvoedingsvaardigheden van ouders, een opeenstapeling van problemen en de rol van andere opvoeders (zoals grootouders). Het moment van kinderen krijgen kan aanleiding tot actie zijn voor ouders. Conclusie: In gezondheidsbevordering bij autochtone gezinnen met een lage SES is de periode van zwangerschap en kort daarna een aangrijpingspunt voor het bevorderen van een gezonde leefstijl. Daarnaast is het belangrijk aandacht te geven aan de invloed van andere problemen in de thuissituatie en gebruik te maken van sterke familiebanden.

Abstract

A glimpse of stories behind lifestyle habits – A qualitative study on influencing factors for a healthy lifestyle among autochthonous people from Utrecht with a low social economical status

Background: In 2010 the JOGG (youth on a healthy weight) project was launched in neighbourhood Noordwest (North West) in Utrecht, the Netherlands. GG&GD Utrecht (The Public Health Service of Utrecht) experiences more resistance towards health promoting interventions, particularly among residents of Ondiep, a neighbourhood in Noordwest. Ondiep is a traditional working-class neighbourhood where many autochthonous people with a low SES live. This study was carried out to gain more insight on the environment and lifestyle habits of families in Northwest. More knowledge on influencing factors for a healthy lifestyle can potentially increase the effectiveness of health promotion. Methods: In this qualitative study three different data collection methods were used: open interviews with thirteen professionals, participant observation by the researcher at three existing initiatives in Noordwest and in-depth interviews with sixteen autochthonous parents. Results: Most parents had a fair amount of knowledge on health issues and were motivated to have healthy lifestyle habits. A number of parents thought the focus on health is overdone. In order to have a healthy lifestyle influencing factors are: parenting skills, an accumulation of different problems and the raising of children by other people than the parents (for example grandparents). Starting a family seems to be a cue to action for a healthy lifestyle. Conclusion: The period of pregnancy and shortly afterwards is an important target for promoting a healthy lifestyle among autochthonous people with a lower SES. It is also important to use strong family ties and to pay attention to the influence of other problems in the home environment.

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this article

Log in via an institution

Price excludes VAT (USA)
Tax calculation will be finalised during checkout.

Instant access to the full article PDF.

Institutional subscriptions

Figuur 1

Literatuur

  1. RIVM. Volksgezondheid Toekomst Verkenner 2010 – Van gezond naar beter. Bilthoven: RIVM, 2010.

    Google Scholar 

  2. Uiters E, Verweij A. Zijn er verschillen naar sociaaleconomische status? In: Volksgezondheid Toekomst Verkenning, Nationaal Kompas Volksgezondheid. Bilthoven: RIVM, 2010.

    Google Scholar 

  3. Baan van der-Slootweg O. Over gewicht. Kind en Ziekenhuis 2008; 31:130–1.

    Google Scholar 

  4. Visscher TLS, Son G van, Bakel AM van, Zantinge EM. Wat zijn de mogelijke gezondheidsgevolgen van overgewicht en ondergewicht? In: Volksgezondheid Toekomst Verkenning, Nationaal Kompas Volksgezondheid. Bilthoven: RIVM, 2011.

    Google Scholar 

  5. Heutink H, Diemen D van, Elzenga M, Kooiker S. Wat hebben mensen met een lage en hoge(re) SES zelf te zeggen over gezond leven? Tijdschr Gezondheidswet 2010; 88:10–2.

    Article  Google Scholar 

  6. Kooiker S. Nederlanders aan het woord over gezondheid en gezond leven -Achtergrondrapport bij de VTV 2010 Van gezond naar beter. Den Haag / Bilthoven: SCP / RIVM, 2011.

    Google Scholar 

  7. Ministerie van VWS. Nota Overgewicht. Uit balans: de last van overgewicht. Den Haag: Ministerie van VWS, 2009.

    Google Scholar 

  8. Koperen M van, Seidell J. Overgewichtpreventie, een lokale aanpak naar Frans voorbeeld. Praktische Pediatrie 2010; 2:10–4.

    Google Scholar 

  9. Romon M, Lommez A, Tafflet M et al. Downward trends in the prevalence of childhood overweight in the setting of 12-year school- and community-based programmes. Public Health Nutr 2009; 12:1735–42.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  10. Oosterman J, Eykemans Y, Schreurs H, Apperlo M, Ameijden E van. Community diagnose JOGG Noordwest – Een inventarisatie van de wijk Noordwest. Utrecht: Unit Epidemiologie en Informatie GG & GD, Gemeente Utrecht, 2011.

    Google Scholar 

  11. Gemeente Utrecht, Agis Zorgverzekeringen. Utrecht gezond! 2008-2013 – Utrecht Noordwest Wijkgezondheidsprofiel 2010. Utrecht: Gemeente Utrecht / Amersfoort: Agis zorgverzekeringen, 2010.

  12. Knol, F. Replicatie Van hoog naar laag, van laag naar hoog. Den Haag: SCP, 2012.

    Google Scholar 

  13. Horstman K, Houtepen R. Worstelen met gezond leven. Ethiek in de preventie van hart- en vaatziekten. Amsterdam: Het Spinhuis, 2005.

    Google Scholar 

  14. Kooiker S, Velden K van der. Een nuchtere kijk op gezond gedrag. Vier thema’s voor gezondheidsbevordering. Den Haag: SCP, 2007.

    Google Scholar 

  15. Mevius L, Weelden K van. Interview: Gezocht ‘de ander’. Ned Tijdschr Gnk 2011; 155:2177–9.

    Google Scholar 

  16. Vries H de, Kremers S, Smeets T, Brug J, Eijmael K. The effectiveness of tailored feedback and action plans in an intervention addressing multiple health behaviors. Am J Health Promotion 2008; 22:417–25.

    Article  Google Scholar 

  17. Swart D, Saadhna Panday S, Reddy P, Bergström E, Vries H de. Access point analysis: what do adolescents in South Africa say about tobacco control programmes? Health Educ Res 2006; 21: 393–406.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  18. Wulp NY van der, Hoving C, Vries H de, Dalen WE van. Alcohol en zwangerschap – De eerste resultaten van een interventiestudie. Tijdschr Verloskundigen 2010; 35:22–7.

    Google Scholar 

  19. Wulp NY van der, Dalen WE van, Hoving C, Vries H de. Rapport Advies over alcoholgebruik aan zwangere vrouwen – Interviews met verloskundigen over alcohol en zwangerschap. Utrecht: Nederlands Instituut voor Alcoholbeleid, 2010.

    Google Scholar 

  20. CBS. Standaard beroepenclassificatie 2010. Den Haag: Centraal Bureau voor de Statistiek. (www.cbs.nl)

    Google Scholar 

  21. Boeije H. Analyseren in kwalitatief onderzoek. Denken en doen. Den Haag: Boom onderwijs, 2008.

    Google Scholar 

  22. Gemeente Utrecht – Geneeskundige en Gezondheidsdienst. Factsheet Overgewicht bij de Utrechtse jeugd. Utrecht: Gemeente Utrecht, 2011.

  23. Gemeente Utrecht – Geneeskundige en Gezondheidsdienst. Gezondheidspeiling 2008 en 2010. Utrecht: Gemeente Utrecht, 2011.

  24. Hart H ‘t, Boeije H, Hox J. Onderzoeksmethoden. Den Haag: Boom Lemma uitgevers, 2009.

    Google Scholar 

  25. Hart H ’t. Sociale wenselijkheid. In: Jaarboek MarktOnderzoek Associatie. Amsterdam: MOA, 2003.

    Google Scholar 

  26. Szwajcer EM, Hiddink GJ, Koelen MA, Woerkum CMJ van. Written nutrition communication in midwifery practice: what purpose does it serve? In: Szwajcer EM. The Pregnancy: time for a new beginning! Wageningen: Universiteit Wageningen, 2007.

    Google Scholar 

  27. VNG. Factsheet Wet publieke gezondheid: vraag en antwoord. Den Haag: Vereniging van Nederlandse Gemeenten, 2011. (www.vng.nl)

    Google Scholar 

  28. Commission on Social Determinants of Health. Closing the gap in a generation: health equity through action on the social determinants of health. Geneva: World Health Organization, 2008.

    Google Scholar 

  29. Kamphuis CBM, Lenthe FJ van, Giskes K, Brug J, Mackenbach JP. Perceived environmental determinants of physical activity and fruit and vegetable consumption among low and high socioeconomic groups in the Netherlands. Health Place 2007; 13:493–503.

    Article  PubMed  Google Scholar 

Download references

Author information

Authors and Affiliations

  1. Unit Epidemiologie en Informatie, GG&GD Utrecht, 2423, 3500, GK, Utrecht, The Netherlands

    Carina Ballering, Hanneke Schreurs & Erik van Ameijden

  2. Afdeling Gezondheidswetenschappen, Faculteit Aard- en Levenswetenschappen en EMGO+-instituut, Vrije Universiteit Amsterdam, Amsterdam, The Netherlands

    Carry Renders

  3. Sociaal en Cultureel Planbureau, Den Haag, The Netherlands

    Sjoerd Kooiker

Authors
  1. Carina Ballering
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  2. Hanneke Schreurs
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  3. Carry Renders
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  4. Sjoerd Kooiker
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  5. Erik van Ameijden
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

Corresponding author

Correspondence to Carina Ballering.

Rights and permissions

Reprints and permissions

About this article

Cite this article

Ballering, C., Schreurs, H., Renders, C. et al. Een inkijk in verhalen achter leefstijlgewoontes. Tijds. gezondheids.wetenschappen 91, 263–269 (2013). https://doi.org/10.1007/s12508-013-0094-4

Download citation

  • Published:

  • Issue Date:

  • DOI: https://doi.org/10.1007/s12508-013-0094-4

Trefwoorden:

Keywords:

Search

Navigation