Gemeentelijke intersectorale samenwerking stimuleren: lokale begeleiding bij het ontwikkelen van integraal gezondheidsbeleid

In de regio Zuid-Limburg hebben gemeenten in hun regionale nota (2007–2011) integraal gezondheidsbeleid overgewicht (IGBO) geprioriteerd. Om te kunnen komen tot integraal beleid is het stimuleren van afstemming van beleid tussen verschillende beleidssectoren op zowel strategisch, tactisch als operationeel niveau gewenst. Voor integraal beleid is intersectorale samenwerking vereist. Via een begeleidingstraject hebben de GGD Zuid Limburg en het NIGZ negen Zuid-Limburgse gemeenten zowel bestuurlijk als ambtelijk ondersteund bij het bevorderen van de dialoog tussen gemeentelijke beleidssectoren. Het accent lag op het ondersteunen van de eerste fasen van het beleidsproces; van beleidsvoorbereiding naar beleidsbepaling. Via actiebegeleidend onderzoek is het begeleidingstraject gedurende drie jaar procesmatig geëvalueerd. Uit het onderzoek blijkt dat integraal beleid gemeentelijke bestuurders en ambtenaren wel aanspreekt, maar slechts weinig gemeenten slagen er in om intersectorale samenwerking tussen beleidssectoren te realiseren. Belangrijk knelpunten bij het ontwikkelen van integraal beleid blijken te zijn het ontbreken van voldoende kennis, competenties en bestuurlijke en ambtelijke continuïteit. Daar komt bij dat in de samenwerking tussen GGD en gemeenten een gerichte sturing op managementniveau ontbreekt. Een lange termijn perspectief en een doelgerichte aanpak met vooraf geformuleerde einddoelen zijn gewenst. Aanbevolen wordt om het gemeentelijke managementniveau VGZ actiever te betrekken bij de ontwikkeling van integraal beleid en de dialoog tussen de diverse beleidssectoren (VGZ en niet-VGZ) blijvend te stimuleren. Competentieverbeteringen bij en duidelijke samenwerkingsafspraken tussen GGD en gemeenten zijn hiervoor essentieel.

Abstract

Stimulating municipal government inter-sectoral collaboration: local support for the development of integrated health policy

In the South-Limburg region, municipal governments have prioritised integrated health policy targeting overweightness in their regional policy statement. The development of such a policy requires inter-sectoral collaboration at the strategic, tactical (managerial) and operational levels. Operating in an advisory role, the Regional Public Health Service (GGD) South Limburg and the National Institute of Health Promotion and Disease Prevention (NIGZ) have supported nine municipalities in South-Limburg, both administratively and professionally, in setting up inter-sectoral collaboration. Emphasis was placed on the first stages of the policy process: policy preparation and policy determination. Evaluation of the advisory process demonstrates that municipalities are positive about the concept of integrated health policy. However, the development of such a policy by means of inter-sectoral collaboration is difficult to realize. Important impediments to achieving this are a lack of knowledge, competencies and administrative and professional continuity. A further problem is the absence of managerial focus and guidance in the relationship between the GGD and municipalities. A long-term perspective and a focused approach with clear goals are needed. It is recommended there be further promotion of more active municipal managerial involvement in the development of integrated health policy as well as consultation between the various policy departments. Improvement in competencies and clear collaborative agreements between municipalities and the GGD are essential.