Onderzoek naar stigmatisering van mensen met een alcohol- of drugsverslaving

Samenvatting

Dit artikel beschrijft een onderzoek waarbij stigmatiserende attitudes ten opzichte van mensen met een alcohol- of drugsverslaving in kaart zijn gebracht. Daarnaast is onderzocht welke percepties men heeft over de gevolgen van stigmatisering voor de hulpverlening en rehabilitatie van mensen met een verslaving. Door middel van vragenlijstonderzoek zijn attitudes in kaart gebracht en met elkaar vergeleken bij de algemene bevolking, huisartsen, hulpverleners in de geestelijke gezondheidszorg en verslavingszorg, en cliënten in behandeling voor een verslaving. Het blijkt dat mensen met een verslaving veel negatieve reacties oproepen en regelmatig worden gestigmatiseerd. De hoge mate van persoonlijke verantwoordelijkheid (‘eigen schuld’) en de verwachting dat iemand met een verslaving agressief en gevaarlijk is, dragen bij aan stigmatisering. Bij hulpverleners is er ruimte voor verbetering van de attitudes. Voldoende ondersteuning van hulpverleners is van belang om te zorgen dat zij zich competent voelen en met zelfvertrouwen cliënten met een verslaving kunnen ondersteunen of begeleiden. Cliënten ervaren de meeste discriminatie in de directe kring (zoals familie en vrienden) en in relaties. In de behandeling van verslaving dient er voldoende aandacht te zijn voor de rol van stigma en voor de wijze waarop cliënten en hulpverleners hiermee het beste kunnen omgaan.

Abstract

This article describes a study of stigmatizing attitudes towards people with a substance use disorder. The research also investigated perceptions of the consequences of stigmatization on health care provision and rehabilitation. In a cross-sectional survey research, attitudes were examined and compared among the general public, general practitioners, health care professionals working in mental health and specialized addiction services, and clients who were in treatment for substance use disorders. The results show that stigmatizing attitudes towards people with substance use disorders are prevalent and clients largely experience discrimination. The perception that someone is personally responsible for having a substance use disorder, as well as the perception that these people are aggressive, contributes to stigmatizing attitudes. Attitudes of healthcare professionals may need improvement. Providing support to work with patients with substance use disorders is important and may contribute to a higher level of confidence and feeling of competence among healthcare professionals to treat these patients. Clients experience the most discrimination by their close relatives (i. e. family and friends) and in intimate relationships. In the treatment of substance use problems attention should be drawn to coping with stigmatization.