Deze casus betreft een man die geconfronteerd wordt met een melanoom en dientengevolge met de relatie lichaam-geest, kwetsbaarheid en eindigheid. Hoewel existentiële thema’s zeer urgent worden in dergelijke omstandigheden, kunnen ze tevens een ‘vitaliserende’ werking hebben. De patiënt, een tamelijk rationeel ingestelde man, is genoodzaakt aandacht te gaan geven aan zijn angst, opkomende droefheid en andere emoties. Het tamelijk compacte interventieproces (vijf zittingen) is gestructureerd aan de hand van drie doelen: de situatie hanteren (structureren), het doorleven van ongekende, intense emoties (reguleren) en het (opnieuw) overwegen van het persoonlijke levensverhaal (integratie). In de gesprekken blijken Yaloms existentiële thema’s van veel waarde (isolement/verbondenheid, vrijheid/verantwoordelijkheid, leven/dood en zingeving/zinloosheid). De casus beschrijft hoe de cliënt in de loop van enkele maanden, in de context van verdriet en verlies, een psychische verandering en gewaardeerde ontwikkeling doormaakt.
Literatuur
Cooper, M. (2012). The existential counselling primer. Herefordshire: PCCS Books.
Deurzen, E. van & Adams, M. (2011). Skills in existential counselling and psychotherapy. Londen: Sage.
Dijkstra, E. (2008). Het belang van de ‘geliefde ervaring volgens Merleau Ponty: wat het lichaam weet. Filosofie Magazine, 2, 34–40.
Lietaer, G. & Vanaerschot, G. (2008). Persoonlijkheidstheorie en theorie van persoonlijkheidsverandering, dl. 3. De visie van Greenberg; empirisch onderzoek en algemeen besluit. In G. Lietaer, G. Vanaerschot, J.A. Snijders & R. J. Takens (red.), Handboek gesprekstherapie. De persoonsgerichte experiëntiële benadering (pp. 161-177). Utrecht: de Tijdstroom.
Lietaer, G., Vanaerschot, G., Snijders, J.A. & Takens, R. (2008). Handboek gesprekstherapie. De persoonsgerichte experientiële benadering. Utrecht: de Tijdstroom.
Pleij, S. (2011). De tumor kwam als een idee binnen. Vrij Nederland, 17 december, 114–117.
Pool, G. (2009). Kanker een existentiële opgave. In H. de Haes, L. Gualthérie van Weezel & R. Sanderman (red.), Psychologische patiëntenzorg in de oncologie. Handboek voor de professional (2e dr., pp. 135–151). Assen: Van Gorcum.
Pos, A.E. & Greenberg L.S. (2006). Emotion-focused therapy: the transforming power of affect. Journal of Contemporary Psychotherapy, 37, 25–31.
Renders, K. & Cooper, M. (2008). De pijn van het zijn. Confrontatie met existentiële dilemma’s in cliëntgericht-experiëntiële psychotherapie. In G. Lietaer, G. Vanaerschot, J.A. Snijders & R. J. Takens (red.), Handboek gesprekstherapie. De persoonsgerichte experiëntiële benadering (pp. 233-250). Utrecht: de Tijdstroom.
Takens, R. J. (2001). Een vreemde nabij: enkele aspecten van de therapeutische relatie onderzocht. Lisse: Swets & Zeitlinger.
Takens, R. J. (2008). Fasering van het therapeutisch proces. In G. Lietaer, G. Vanaerschot, J.A. Snijders & R. J. Takens (red.), Handboek gesprekstherapie. de persoonsgerichte experiëntiele benadering (pp. 301–323). Utrecht: de Tijdstroom.
Yalom, I.D. (1980). Existential psychotherapy. New York: Basic Books.
Yalom, I.D. (2008). Tegen de zon in kijken. Doodsangst en hoe die te overwinnen. Amsterdam: Balans.
Author information
Authors and Affiliations
Additional information
A. KWAST, MSC, is gz-psycholoog bij Medisch Centrum Leeuwarden. E-mail: annelies.kwast@znb.nl.
About this article
Cite this article
Kwast, A. Op de grens: existentiële taken bij levensbedreigende ziekte. TIJDSCHRIFT PSYCHOTHERAPIE 39, 359–367 (2013). https://doi.org/10.1007/s12485-013-0060-2
Published:
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1007/s12485-013-0060-2