Skip to main content
SpringerLink
Log in

Vrije wil

  • Artikelen
  • Published:
Neuropraxis

De vraag of de mens een vrije wil heeft, is aan de ene kant zo oud als de weg naar Kralingen en aan de andere kant levendiger dan ooit. Dit debat vindt niet alleen aan de toog plaats maar ook in wetenschappelijke kringen. In dit artikel probeer ik een neurobiologische en -psychologische kijk op dit oeroude raadsel te geven. Filosofische beschouwingen, in het bijzonder de moderne visie op de vrije wil, en de consequenties hiervan komen ook aan bod.

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this article

Log in via an institution

Price excludes VAT (USA)
Tax calculation will be finalised during checkout.

Instant access to the full article PDF.

Institutional subscriptions

Literatuur

  1. Baars, B.J. (2002). The conscious access hypothesis: origins and recent evidence. TRENDS in Cognitive Sciences, 6,1,47-52. [Meest gangbare cognitieve bewustzijnstheorie]

    Article  PubMed  Google Scholar 

  2. Baars, B.J., Ramsøy, T.Z. & Laureys, S. (2003). Brain, conscious experience and the observing self. TRENDS in Neurosciences 26(12), 671-675. [Het observerende zelf in frontopariëtale gebieden]

    Article  PubMed  CAS  Google Scholar 

  3. Blackmore, S. (2010). Consciousness, an introduction. London: Hodder Education. [Meest recente, volledige boek inzake bewustzijn]

    Google Scholar 

  4. Blackmore, S. (2005). Consciousness, a very short introduction. New York: Oxford University Press. [Zeer leesbare introductie in zakformaat]

    Google Scholar 

  5. Blackmore, S. (2006). Conversations on consciousness. New York: Oxford University Press. [Interviews met bewustzijnsonderzoekers]

    Google Scholar 

  6. Bode, S., He, A.H., Soon, C.S., Trampel, R., Turner, R. & Haynes, J-D. (2011). Tracking the unconscious generation of free decisions using ultra-high field fMRI. PloS ONE, 6,6,:e21612 http://www.plosone.org/article/info%3Adoi%2F10.1371%2Fjournal.pone.0021612 [vervolgartikel en uitbreiding van Soon et al. (2008) (zie later)]

    Article  Google Scholar 

  7. Desmurget, M., Reilly, K.T., Richard, N., Szathmari, A., Mottolese, C. & Sirigu, A. (2009). Movement intention after parietal cortex stimulation in humans. Science, 324, 811-813. [Directe elektrische stimulatie van pariëtale cortex en het wilsgevoel]

    Article  PubMed  CAS  Google Scholar 

  8. Fried, I., Mukamel, R. & Kreiman, G. (2011). Internally generated preactivation of single neurons in human medial cortex predicts volition. Neuron, 69, 548-562. [Afleiding van afzonderlijke neuronen voorspelt intentie; blikvanger]

    Article  PubMed  CAS  Google Scholar 

  9. Gerber, B. (2012). Is there a neurobiology of free will? European Molecular biology Organization (EMBO) reports, 13, 17-19. [Opiniestuk vrije wil] http://www.nature.com/embor/journal/v13/n1/full/embor2011229a.html

    Article  CAS  Google Scholar 

  10. Haggard, P. (2008). Human volition: towards a neuroscience of will. Nature Reviews Neuroscience, 9, 934-946. [Uitstekend overzichtsartikel]

    Article  PubMed  CAS  Google Scholar 

  11. Haggard, P. (2009). The sources of human volition. Science 324, 731-733. [Plaats in het brein van ‘vrije’ wil en intentiegevoel; bespreking Desmurget (zie eerder)]

    Article  PubMed  CAS  Google Scholar 

  12. Harris, S. (2012). Free Will. New York: Free Press. [Uitstekend, essay-achtig, klein boek met de duidelijke boodschap dat vrije wil een illusie is]

    Google Scholar 

  13. Heisenberg, M. (2009). Is free will an illusion? Nature 459, 164-165. [Opiniestuk vrije wil]

    Article  PubMed  CAS  Google Scholar 

  14. Långsjö, J.W., Alkire, M.T., Kaskinoro, K., Hayama, H., Maksimow, A., Kaisti, K.K., Aalto, S., Aantaa, R., Jääskeläinen, S.K., Revonsuo, A. & Scheinin, H. (2012). Returning from oblivion: imaging the neural core of consciousness. The Journal of Neuroscience, 32, 4935-4943. [Recent bewustzijnsartikel, hersencorrelaten]

    Article  PubMed  Google Scholar 

  15. Rolls, E. T. & Deco. G. (2011). Prediction of decisions from noise in the brain before the evidence is provided. Frontiers in Neuroscience, 5,33. [Simulatie-onderzoek]

    Article  PubMed  Google Scholar 

  16. Sluyter, F. (2012a). Bewustzijn. Neuropraxis, 16, 35-45.

    Article  Google Scholar 

  17. Sluyter, F. (2012b). Zelf. Neuropraxis, 16, 192-199.

    Article  Google Scholar 

  18. Smith, K. (2011). Taking Aim at free will. Nature, 477, 23-25. [Nieuwsitem plus interviewfragmenten]

    Article  PubMed  CAS  Google Scholar 

  19. Soon, C.S., Brass, M., Heinze, H-J. & Haynes, J-D. (2008). Unconscious determinants of free decisions in the human brain. Nature Neuroscience, 11, 543-545. [Blikvangend onderzoek over de onderbewuste bijdrage aan de uitkomst van ‘vrije’ (bewuste) beslissingen]

    Article  PubMed  CAS  Google Scholar 

  20. Vohs, K.D. & Schooler, J.W. (2008). The value of believing in free will. Psychological Science, 19, 49-54. [Psychologische experimenten om het effect van het geloof/ongeloof in vrije wil te bepalen]

    Article  PubMed  Google Scholar 

Download references

Author information

Authors and Affiliations

  1. School of Biological Sciences, University of Portsmouth, Portsmouth PO1 2DY, Portsmouth, Verenigd Koninkrijk

    Frans Sluyter

Authors
  1. Frans Sluyter
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

Additional information

gedragsgeneticus, King Henry Building, King Henry.

Rights and permissions

Reprints and permissions

About this article

Cite this article

Sluyter, F. Vrije wil. NEUROPRAXIS 17, 48–55 (2013). https://doi.org/10.1007/s12474-013-0009-9

Download citation

  • Published:

  • Issue Date:

  • DOI: https://doi.org/10.1007/s12474-013-0009-9

Search

Navigation