Het klassieke beeld van veroudering is dat het aantal zenuwcellen in de hersenschors tot de helft afneemt en dat de zenuwceluitlopers van de overgebleven zenuwcellen grotendeels wegvallen startend vanaf ongeveer het zestigste levensjaar. In de laatste decennia is met behulp van histologisch onderzoek echter aangetoond dat het aantal zenuwcellen in de menselijke hersenschors slechts in geringe mate afneemt en dat de zenuwceluitlopers grotendeels intact blijven. Ook recent imaging (hersenscan)-onderzoek laat zien dat het beeld nu wijzigt ten aanzien van veranderingen in de hersenen bij veroudering: de afname van de hersenstructuren blijkt bij normale veroudering veel minder dan aanvankelijk werd gedacht. Dit artikel beschrijft nieuwe inzichten en klinische implicaties voortkomend uit onderzoek naar het oudere brein. Het geeft een overzicht van veranderingen in de structuur en functie van de hersenen en de samenhang met cognitieve veroudering.
This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.
Literatuur
Bai, F., Watson, D.R., Yu, H., Shi, Y., Yuan, Y. & Zhang, Z. (2009). Abnormal resting-state functional connectivity of posterior cingulate cortex in amnestic type mild cognitive impairment. Brain Research, 2, 167–174.
Burgmans, S., Boxtel, M.P. van, Gronenschild, E.H., Vuurman, E.F., Hofman, P., Uylings, H.B., et al. (2010). Multiple indicators of agerelated differences in cerebral white matter and the modifying effects of hypertension. Neuroimage, 49,3, 2083–2093.
Burgmans, S., Boxtel, M.P. van, Smeets, F., Vuurman, E.F., Gronenschild, E.H., Verhey, F. R., et al. (2009). Prefrontal cortex atrophy predicts dementia over a six-year period. Neurobiology of Aging, 30,9, 1413–1419.
Burgmans, S., Boxtel, M.P. van, Vuurman, E.F., Smeets, F., Gronenschild, E.H., Uylings, H.B., et al. (2009). The prevalence of cortical gray matter atrophy may be overestimated in the healthy aging brain. Neuropsychology, 23,5, 541–550.
Dijk van, K.R.A. (2008). Activiteit in het brein als men gevraagd wordt niets te doen. Neuropraxis, 12,3, 86–91.
Grady, C.L. (2008). Cognitive Neuroscience of Aging. Annals of the New York Academy of Sciences, 1124, 127–144.
Park, D.C., & Reuter-Lorenz, P. (2009). The adaptive brain: aging and neurocognitive scaffolding. Annual Review of Psychology, 60, 173–196.
Raz, N. (2005). The aging brain observed in vivo: Differential changes and their modifiers. In R. Cabeza, L. Nyberg & D.C. Park (Eds.), Cognitive Neuroscience of Aging: Linking Cognitive and Cerebral Aging (pp. 17–55). New York: Oxford University Press.
Reuter-Lorenz, P.A. & Lustig, C. (2005). Brain aging: reorganizing discoveries about the aging mind. Current Opinion in Neurobiology, 15,2, 245–251.
Scheibel, M.E., Lindsay, R.D., Tomiyasu, U. & Scheibel, A.B. (1975). Progressive dendritic changes in aging human cortex. Experimental Neurology, 47,3, 392–403.
Uylings, H.B.M. & de Brabander, J.M. (2002). Neuronal changes in normal human aging and Alzheimer’s disease. Brain and Cognition, 49,3, 268–276.
Vernooij, M.W., Groot, M. de, Lugt, A. van der, Ikram, M.A., Krestin, G.P., Hofman, A., et al. (2008). White matter atrophy and lesion formation explain the loss of structural integrity of white matter in aging. Neuroimage, 43,3, 470–477.
Vernooij, M.W., Ikram, M.A., Vrooman, H.A., Wielopolski, P.A., Krestin, G.P., Hofman, A., et al. (2009). White matter microstructural integrity and cognitive function in a general elderly population. Archives of General Psychiatry, 66,5, 545–553.
Author information
Authors and Affiliations
Rights and permissions
About this article
Cite this article
Burgmans, S., Jolles, . & Uylings, H. Cognitieve veroudering en veranderingen in de structuur en functie van de hersenen: een nieuw perspectief. NEUROPRAXIS 14, 59–63 (2010). https://doi.org/10.1007/s12474-010-0012-3
Published:
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1007/s12474-010-0012-3