Skip to main content

Haptotherapie voor kinderen en ouders: een case-based time-series-onderzoek naar boze buien, acceptatie, affectieve ouder-kindinteractie en opvoedingsbelasting

Haptotherapy for children and parents: a case-based time-series study of angry outbursts, acceptance, affective parent-child interaction and parenting stress

Kind en adolescent volume 39, pages 297–319 (2018)Cite this article

Samenvatting

Inleiding

Deze studie onderzoekt de potentiële effecten van haptotherapie voor een tienjarig meisje en haar ouders.

Methode

De opzet van het onderzoek is een single-case experimenteel design met een baseline, interventieperiode I, een interventievrije periode en interventieperiode II.

Meetinstrumenten

De effecten werden gemeten met online dagboekjes (acceptatie, aantal boze buien), observaties (affectief contact) en voor- en nametingsvragenlijsten (opvoedbelasting, gedragsproblemen). Interventie-effecten voor haptotherapie werden berekend met simulation modeling analysis en reliable change indices.

Resultaten

Er was een toename van affectief contact en dagelijkse acceptatie; de dagelijkse boze buien, gedragsproblemen en opvoedingsbelasting namen gedurende de behandeling af. Kenmerkend was dat de afname van het aantal boze buien gevolgd werd door een toename van moederlijke acceptatie. Moeder en dochter lijken elkaar daarbij over en weer te beïnvloeden.

Conclusie

In een kortdurend traject met een minimale belasting van wekelijkse sessies bleken positieve veranderingen op te treden. Haptotherapie lijkt een veelbelovende kortdurende behandeling te zijn voor kinderen met mild probleemgedrag en ouders die problemen ervaren in de opvoeding.

Abstract

Objective

This study examines the potential effects of haptotherapy on a 10-year old girl and her parents.

Method

A single-case experimental design with a baseline period, intervention period I, withdrawal period and intervention period II.

Instruments

Online diaries (acceptance, frequency of angry outbursts), observations (affective contact), and pre-test and post-test questionnaires (parenting stress, problem behaviour). The intervention effects of haptotherapy were calculated with simulation modelling analysis and reliable change indices.

Results

Affective contact and daily acceptance increased, and daily angry outbursts, behaviour problems and parenting stress decreased during treatment. The decrease in the frequency of angry outbursts was followed by an increase in motherly acceptance. Mother and daughter appeared to influence each other bi-directionally.

Conclusion

Positive change processes were observed during a short haptotherapeutic intervention. Haptotherapy appears to be a promising short treatment for children with mild behavioural problems and parents who experience parenting problems.

This is a preview of subscription content, access via your institution.

Access options

Buy single article

Instant access to the full article PDF.

USD 39.95

Price excludes VAT (USA)
Tax calculation will be finalised during checkout.

Figuur 1
Figuur 2
Figuur 3
Figuur 4
Figuur 5
Figuur 6

Literatuur

  • Ainsworth, M. D. S. (1982). Attachment: retrospect and prospect. In C. M. Parkes & J. S. Hinde (red.), The place of attachment in human behaviour (pag. 3–30). New York: Basic Books.

    Google Scholar 

  • Aubrey, C., & Ward, K. (2013). Early years practitioners’ views on early personal, social development. Emotional and Behavioural Difficulties, 18(4), 435–447. https://doi.org/10.1080/13632752.2013.807541.

    Article  Google Scholar 

  • Bandura, A. (1977). Social learning theory. New Jersey: Prentice Hall.

    Google Scholar 

  • Boot, B. (2014). Haptonomie, een kwestie van gevoel. Utrecht: Kosmos.

    Google Scholar 

  • Borckardt, J. J. (2006). Simulation modeling analysis: time series analysis program for short time series data streams (version 8.3.3). Charleston: Medical University of South Carolina.

    Google Scholar 

  • Borckardt, J. J., Nash, M. R., Murphy, M. D., Moore, M., Shaw, D., & O’Neil, P. (2008). Clinical practice as natural laboratory for psychotherapy research. American Psychologist, 63(2), 77–95. https://doi.org/10.1037/0003-066X.63.2.77.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  • Bowlby, J. (1973). Attachment and loss: separation. New York: Basic Books.

    Google Scholar 

  • Brock, A. J. L. L. de, Vermulst, A. A., Gerris, J. R. M., & Abidin, R. R. (1992). NOSI, Nijmeegse Ouderlijke Stress Index. Experimentele versie. Handleiding. Lisse: Swets & Zeitlinger.

    Google Scholar 

  • Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral science. New York: Lawrence Erlbaum.

    Google Scholar 

  • Cohen, L. L., Feinstein, A., Masuda, A., & Vowles, K. E. (2014). Single-case research design in pediatric psychology: considerations regarding data analysis. Journal of Pediatric Psychology, 39(2), 124–137. https://doi.org/10.1093/jpepsy/jst065.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  • Elkins, S. R., & Moore, T. M. (2011). A time-series study of the treatment of panic disorder. Clinical Case Studies, 10(1), 3–22.

    Article  Google Scholar 

  • Glasgow, R. E. (2013). What does it mean to be pragmatic? Pragmatic methods, measures, and models to facilitate research translation. Health Education & Behavior, 40(3), 257–265. https://doi.org/10.1177/1090198113486805.

    Article  Google Scholar 

  • Horner, R. H., & Odom, S. L. (2014). Constructing single-case research designs: logic and options. In T. Kratochwill & J. Levin (red.), Single-case intervention research: methodological and statistical advances (pag. 309–323). Washington, DC: American Psychological Association.

    Google Scholar 

  • Jacobson, N. S., & Truax, P. (1991). Clinical significance: a statistical approach to defining meaningful change in psychotherapy research. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 59, 12–19. https://doi.org/10.1037/0022-006X.59.1.12.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  • Kolk, B. A. van der (2015). The body keeps the score: brain, mind, and body in the healing of trauma. New York: Penguin Books.

    Google Scholar 

  • Leeuwen, A. van, Pluimers, C., & Bosscher, R. (2012). The clinical effectiveness of haptotherapy in routine practices. (Masterthese). Amsterdam: Vrije Universiteit.

    Google Scholar 

  • Levine, P. A. (2010). In an unspoken voice: how the body releases trauma and restores goodness. Berkeley: North Atlantic Books.

    Google Scholar 

  • Lunkenheimer, E. S., Olson, S. L., Hollenstein, T., Sameroff, A. J., & Winter, C. (2011). Dyadic flexibility and positive affect in parent–child coregulation and the development of child behavior problems. Development and Psychopathology, 23(2), 577–591. https://doi.org/10.1017/S095457941100006X.

    Article  PubMed  PubMed Central  Google Scholar 

  • Morrison, K. H., Bradley, R., & Westen, D. (2003). The external validity of controlled clinical trials of psychotherapy for depression and anxiety: a naturalistic study. Psychology & Psychotherapy: Theory, Research & Practice, 72, 109–132. https://doi.org/10.1348/147608303765951168.

    Article  Google Scholar 

  • Patterson, G. R. (1982). Coercive family process. Eugene: Castalia Patterson.

    Google Scholar 

  • Plooij, E., & Zandvliet, J. (2010). ‘Voel je wel?’: haptotherapie in de eerstelijnsgezondheidszorg. Bijblijven, 26, 8–14. https://doi.org/10.1007/BF03088732.

    Article  Google Scholar 

  • Pollmann, M. T. F. (2015). Handleiding codeerlijst Affectief contact bij kinderen. Doorn: Academie voor Haptonomie.

    Google Scholar 

  • Rexwinkel, M., & Stortelder, F. (2011). Affectregulatie. In M. Rexwinkel, B. Derkx, C. Pannevis & M. Schmeets (red.), Handboek infant mental health: inleiding in de ouder-kindbehandeling (pag. 21–30). Assen: Koninklijke Van Gorcum.

    Google Scholar 

  • Shadish, W. R., Kyse, E. N., & Rindskopf, D. M. (2013). Analyzing data from single-case designs using multilevel models: new applications and some agenda items for future research. Psychological Methods, 18(3), 385. https://doi.org/10.1037/a0032964

    Article  PubMed  Google Scholar 

  • Smith, J. D. (2012). Single-case experimental designs: a systematic review of published research and current standards. Psychological methods, 17(4), 510. https://doi.org/10.1037/a0029312.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  • Smith, J. D., Eichler, W. C., Norman, K. R., & Smith, S. R. (2015). The effectiveness of collaborative/therapeutic assessment for psychotherapy consultation: a pragmatic replicated single-case study. Journal of Personality Assessment, 97(3), 261–270. https://doi.org/10.1080/00223891.2014.955917.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  • Tarocchi, A., Aschieri, F., Fantini, F., & Smith, J. D. (2013). Therapeutic assessment of complex trauma: a single-case time-series study. Clinical Case Studies, 12(3), 228–245. https://doi.org/10.1177/1534650113479442.

    Article  PubMed  PubMed Central  Google Scholar 

  • Vermulst, F. C., & Ende, J. van der (2013). Handleiding ASEBA Vragenlijsten voor leeftijden 6 tot en met 18 jaar. Rotterdam: ASEBA Nederland.

    Google Scholar 

  • Vermulst, F. C., Ende, J. van der, & Koot, H. M. (1996). Handleiding voor de CBCL/4-18. Rotterdam: Erasmus Universiteit/Sophia Kinderziekenhuis, Afdeling Kinder- en Jeugdpsychiatrie.

    Google Scholar 

  • Vermulst, F. C., Kroes, G., De Meyer, R., Nguyen, L., & Veerman, J. W. (2013). Opvoedingsbelastingvragenlijst (OBVL) Handleiding. Nijmegen: Praktikon, Radboud Universiteit.

    Google Scholar 

  • Wyatt-Kaminski, J., Valle, L. A., Filene, J. H., & Boyle, C. L. (2008). A meta-analytic review of components associated with parent training program effectiveness. Journal of Abnormal Child Psychology, 36, 567–589. https://doi.org/10.1007/s10802-007-9201-9.

    Article  Google Scholar 

  • Yperen, T. van, Veerman, J. W., & Bijl, B. (2017). Zicht op effectiviteit. Handboek voor resultaatgerichte ontwikkeling van interventies in de jeugdsector. Rotterdam: Lemniscaat.

    Google Scholar 

  • Zhang, F., Wagner, A. K., & Ross-Degnan, D. (2011). Simulation-based power calculation for designing interrupted time series analyses of health policy interventions. Journal of Clinical Epidemiology, 64, 1252–1261. https://doi.org/10.1016/j.jclinepi.2011.02.007.

    Article  PubMed  Google Scholar 

Download references

Author information

Authors and Affiliations

  1. Academie voor Haptonomie, Doorn, Nederland

    Monica Pollmann MSc

  2. Research Institute of Child Development and Education, Universiteit van Amsterdam, Amsterdam, Nederland

    Floor van Rooij PhD & Roos Rodenburg PhD

  3. Stichting Epilepsie Instellingen Nederland (SEIN), Heemstede, Nederland

    Roos Rodenburg PhD

  4. Haptotherapiepraktijk, Achterstraat 80, 3961 BJ, Wijk bij Duurstede, Nederland

    Monica Pollmann MSc

Authors
  1. Monica Pollmann MSc
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  2. Floor van Rooij PhD
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  3. Roos Rodenburg PhD
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

Corresponding author

Correspondence to Monica Pollmann MSc.

Bijlage

Bijlage

 

Tabel 4 Scorelijst ‘Affectief contact bij kinderen’
Full size table

About this article

Verify currency and authenticity via CrossMark

Cite this article

Pollmann, M., van Rooij, F. & Rodenburg, R. Haptotherapie voor kinderen en ouders: een case-based time-series-onderzoek naar boze buien, acceptatie, affectieve ouder-kindinteractie en opvoedingsbelasting. Kind Adolesc 39, 297–319 (2018). https://doi.org/10.1007/s12453-018-0189-4

Download citation

  • Published:

  • Issue Date:

  • DOI: https://doi.org/10.1007/s12453-018-0189-4

Trefwoorden

  • haptotherapie bij kinderen
  • affectieve interactie
  • boze buien

Keywords

  • haptotherapy for children
  • affective interaction
  • angry outbursts