Samenvatting
Inleiding: Doel van het onderzoek was inzicht krijgen in het effect van de invoering van een digitaal afsprakenportaal op de opkomst en het bereik van 0‑ tot 4‑jarigen bij de jeugdgezondheidszorg.
Methode: Het betreft een retrospectief cohortonderzoek. In de regio’s met en zonder afsprakenportaal werden de opkomst per contactmoment en het bereik van zuigelingen en 3‑jarige kinderen vergeleken. Verschillen in opkomst en bereik zijn getest met de chi-kwadraattoets. Vervolgens is met logistische regressie gecorrigeerd voor de regio, sociaaleconomische status en migratieachtergrond.
Resultaten: De opkomst was statistisch significant hoger in de regio met het afsprakenportaal, zowel voor zuigelingen (94,4% versus 89,7%) als voor peuters (84,6% versus 80,6%). Het bereik was significant lager in de regio met het afsprakenportaal. Voor zuigelingen was dit 87,1% versus 91,5% (aOR: 1,7; 95%-BI: 1,2–2,4), voor peuters 93,5% versus 95,2% (aOR: 1,4; 95%-BI: 1,0–1,9). Het bereik van peuters was vóór de invoering van het afsprakenportaal in beide regio’s gelijk.
Conclusie: Invoering van een digitaal afsprakenportaal hangt samen met een hogere opkomst bij iedere afspraak, maar er worden minder kinderen bereikt. Gezien het maatschappelijk belang van tijdige opsporing van ontwikkelingsproblemen en het risico van een afnemende vaccinatiegraad is een verminderd bereik een ernstig onbedoeld neveneffect. Bij de introductie van een afsprakenportaal zijn parallelle strategieën nodig om te voorkomen dat kwetsbare groepen minder bereikt worden.
Literatuur
Rijksoverheid. Wet publieke gezondheid. 2016. https://wetten.overheid.nl/BWBR0024705/2021-07-01. Geraadpleegd op: 1 mei 2017.
Rijksoverheid. Bij wie kan ik terecht met vragen over de gezondheid en opvoeding van mijn kind? 2017. www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/zwangerschap-en-geboorte/vraag-en-antwoord/bij-wie-kan-ik-terecht-met-vragen-over-de-gezondheid-en-opvoeding-van-mijn-kind. Geraadpleegd op: 1 mei 2017.
Mackenbach JP. Ongezonde verschillen. Assen: Van Gorcum; 1994.
Amsterdam UMC. Achtergrondinformatie ABCD-studie. 2017. https://www.amc.nl/web/show/id=484515/langid=43/contentid=18219. Geraadpleegd op: 1 mei 2017.
Jhanjee I, Saxeena D, Arora J, et al. Parents’ health and demographic characteristics predict noncompliance with well-child visits. J Am Board Fam Pract. 2004;17:324–31.
Sieverink F. Klein-en-Fijn project ‘Niet Verschenen’ 2013. Twente: Academische Werkplaats Jeugd; 2013.
Van Beek L. No-show bij vervolgonderzoeken in de jeugdgezondheidszorg. masterthesis. Utrecht: Universiteit Utrecht; 2012.
De Jong I, Boers J. Bereik spreekuur GGD. NVZB nader onderzocht. Amsterdam: Dienst Onderzoek en Statistiek; 2009.
Stichting Lezen & Schrijven. Laaggeletterdheid in Nederland. 2017. https://www.lezenenschrijven.nl/informatie-over-laaggeletterdheid-nederland. Geraadpleegd op: 1 sep 2017.
Heide I van der, Rademakers J. Laaggeletterdheid en gezondheid: stand van zaken. Utrecht: Nivel; 2015.
Academische werkplaats jeugd in Twente. Niet verschenen kinderen in de jeugdgezondheidszorg. 2013. www.awjtwente.nl/images/Publicaties/Poster_KenF_nvzb_consultatiebureau_20131128.pdf. Geraadpleegd op: 1 mei 2017.
Doove BM, Visser TG. ‘Niet verschenen zonder bericht’. Welke factoren spelen een rol bij niet-verschijnen zonder bericht voor een periodiek gezondheidsonderzoek van de jeugdgezondheidszorg? Hoofddorp: TNO Kwaliteit van Leven; 2005.
Weug M. Niet verschenen, niet gezien, niet gesignaleerd. Een kwalitatief onderzoek naar de ‘niet verschenen zonder bericht problematiek’ op het consultatiebureau in Tilburg-Noord. Tilburg: Thebe; 2009.
Nederlands Centrum Jeugdgezondheidszorg. Richtlijn Kindermishandeling. 2016. www.ncj.nl/richtlijnen/jgzrichtlijnenwebsite/details-richtlijn/?richtlijn=12&rlpag=1603. Geraadpleegd op: 1 mei 2017.
Sociaal Cultureel Planbureau. SCP Statusscores. 2016. www.scp.nl/Formulieren/Statusscores_opvragen. Geraadpleegd op: 17 aug 2018.
Centraal Bureau voor Statistiek. Afbakening generaties met migratieachtergrond. 2016. www.cbs.nl/nl-nl/achtergrond/2016/47/afbakening-generaties-met-migratieachtergrond. Geraadpleegd op: 1 sep 2017.
Lehmann TNO, Aebi A, Lehmann D, et al. Missed appointments at a Swiss university outpatient clinic. Public Health. 2006;121:790–9.
Icare JGZ. www.icarejgz.nl/consultatiebureau/nieuws/nieuwsarchief/uitkomsten-onderzoek-online-dienstverlening-icare-jgz.aspx. Geraadpleegd op: 1 sep 2017.
McLaughlin KJ, Baran SE, Conrad CD. Chronic stress- and sex-specific neuromorphological and functional changes in limbic structures. Mol Neurobiol. 2009;40:166–82.
Mullainathan S, Shafir E. Schaarste, hoe gebrek aan tijd en geld ons gedrag bepalen. Vijfde druk. Amsterdam: Maven Publishing bv; 2013.
Ohman L, Nordin S, Bergdahl J, et al. Cognitive function in outpatients with perceived chronic stress. Scand J Work Environ Health. 2007;33:223–32.
RIVM. Vaccinatiegraad en jaarverslag Rijksvaccinatieprogramma Nederland 2017. 2018. https://www.rivm.nl/publicaties/vaccinatiegraad-en-jaarverslag-rijksvaccinatieprogramma-nederland-2017. Geraadpleegd op: 1 sep 2018.
Kennisplatform Integratie & Samenleving. Leefomstandigheden van kinderen met een migratieachtergrond. 2017. www.kis.nl/sites/default/files/bestanden/Publicaties/leefomstandigheden-kinderen-met-een-migratieachtergrond.pdf. Geraadpleegd op: 1 okt 2017.
Author information
Authors and Affiliations
Corresponding author
Rights and permissions
About this article
Cite this article
den Hertog-Kuijl, J.H., Meuwissen, L.E., de Jong-Mares, I.N.E.H.M. et al. De invloed van een digitaal afsprakenportaal op het bereik van 0- tot 4-jarigen in de jeugdgezondheidzorg. Tijdschr Jeugdgezondheidsz 53, 98–103 (2021). https://doi.org/10.1007/s12452-021-00258-3
Published:
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1007/s12452-021-00258-3