Samenvatting
Verdoorn S, Kwint HF, Faber A, Gussekloo J, Bouvy ML. Screening met STOPP-START-criteria kan medicatiebeoordeling niet vervangen bij thuiswonende ouderen. Huisarts Wet 2016;59(10):439-42.
Achtergrond
De STOPP- en START-criteria zijn opgesteld om ten onrechte gebruikte en ten onrechte achterwege gebleven medicatie bij ouderen op te sporen. Of daarmee alle farmacotherapiegerelateerde problemen (FTP’s) kunnen worden opgespoord is echter nog niet onderzocht. Wij gingen na in hoeverre de STOPP- en START-criteria te vergelijken zijn met een volledige medicatiebeoordeling.
Methode
Eénentwintig apothekers uit 13 apotheken in Zuidwest-Nederland voerden in 2011 samen met 65 huisartsen een volledige medicatiebeoordeling uit bij 457 thuiswonende 65-plussers die minimaal vijf geneesmiddelen gebruikten. Wij voerden een retrospectief dossieronderzoek uit in een geanonimiseerde database met de FTP’s van deze patiënten. Primaire uitkomsten waren aantal, type en implementatiegraad van de FTP’s waarop STOPP-START-criteria van toepassing waren.
Resultaten
De mediane leeftijd van de patiënten was 77 jaar (interkwartielafstand 73-81) en 60% was vrouw. Van de 1656 in de database vastgelegde FTP’s was 81% niet te identificeren met de STOPP-START-criteria. START-criteria waren vaker van toepassing op de FTP’s dan STOPP-criteria (13 versus 5,7%; p < 0,01), maar de implementatiegraad van STOPP-criteria was hoger (56 versus 39%; p < 0,01). Aanbevelingen die geen verband hielden met de STOPP-START-criteria werden echter het vaakst doorgevoerd (66%; p = 0,047).
Conclusie
Een volledige medicatiebeoordeling volgens de impliciete methode, die berust op medische kennis en een gestructureerd gesprek met de patiënt, is de beste methode voor het opsporen van farmacotherapiegerelateerde problemen bij ouderen in de eerste lijn. Expliciete screeningsmethoden, zoals de STOPP-START-criteria, kunnen als hulpmiddel worden gebruikt
This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.
Literatuur
Willcox SM, Himmelstein DU, Woolhandler S. Inappropriate drug prescribing for the community-dwelling elderly. JAMA 1994;272:292–6.
Hanlon JT, Schmader KE, Ruby CM, Weinberger M. Suboptimal prescribing in older inpatients and outpatients. J Am Geriatr Soc 2001;49:200–9.
Levy HB, Marcus EL, Christen C. Beyond the Beers criteria: A comparative overview of explicit criteria. Ann Pharmacother 2010;44:1968–75.
Vermeulen Windsant-van den Tweel AM, Verduijn MM, Derijks HJ, van Marum RJ. Detectie van ongeschikt medicatiegebruik bij ouderen: Worden de STOPP- en START-criteria de nieuwe standaard? Ned Tijdschr Geneeskd 2012;156:A5076.
Gallagher P, Ryan C, Byrne S, Kennedy J, O’Mahony D. STOPP (Screening Tool of Older Person’s Prescriptions) and START (Screening Tool to Alert doctors to Right Treatment). Consensus validation. Int J Clin Pharmacol Ther 2008;46:72–83.
O’Mahony D, O’Sullivan D, Byrne S, O’Connor MN, Ryan C, Gallagher P. STOPP/START criteria for potentially inappropriate prescribing in older people: version 2. Age Ageing 2015;44:213–8.
Van Marum R, Verduijn MM, de Vries-Moeselaar AC, van Barneveld TA, Boersma F, Kwint H-F, et al. Multidisciplinaire richtlijn Polyfarmacie bij ouderen. Utrecht: NHG, 2012.
Kwint H-F, Faber A, Gussekloo J, Bouvy ML. Optimaliseren geneesmiddelengebruik door ouderen. Huisarts Wet 2015;58:134–8.
Patterson SM, Cadogan CA, Kerse N, Cardwell CR, Bradley MC, Ryan C, et al. Interventions to improve the appropriate use of polypharmacy for older people. Cochrane Database Syst Rev 2014;10:CD008165.
Viswanathan M, Kahwati LC, Golin CE, Blalock SJ, Coker-Schwimmer E, Posey R, et al. Medication therapy management interventions in outpatient settings: a systematic review and meta-analysis. JAMA Intern Med 2015;175:76–87.
Hepler CD, Strand LM. Opportunities and responsibilities in pharmaceutical care. Am J Hosp Pharm 1990;47:533–43.
Kwint HF, Faber A, Gussekloo J, Bouvy ML. Effects of medication review on drug-related problems in patients using automated drug-dispensing systems: a pragmatic randomized controlled study. Drugs Aging 2011;28:305–14.
Williams M, Peterson GM, Tenni PC, Bindoff IK, Stafford AC. DOCUMENT: a system for classifying drug-related problems in community pharmacy. Int J Clin Pharm 2012;34:43–52.
Ryan C, O’Mahony D, O’Donovan DO, O’Grady E, Weedle P, Kennedy J, et al. A comparison of the application of STOPP/START to patients’ drug lists with and without clinical information. Int J Clin Pharm 2013;35:230–5.
Ryan C, O’Mahony D, Kennedy J, Weedle P, Byrne S. Potentially inappropriate prescribing in an Irish elderly population in primary care. Br J Clin Pharmacol 2009;68:936–47.
Author information
Authors and Affiliations
Corresponding author
Additional information
SIR Institute for Pharmacy Practice and Policy, Theda Mansholtstraat 5b, 2331 JE Leiden: S. Verdoorn, MSc, apotheker-onderzoeker; prof.dr. M. Bouvy, hoogleraar Farmacologische patiëntenzorg (beiden tevens verbonden aan het Utrecht Institute for Pharmaceutical Sciences van de Universiteit Utrecht); dr. H-F Kwint, apotheker-onderzoeker; dr. A. Faber, apotheker-onderzoeker. LUMC, afdeling Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde, Leiden: prof.dr. J. Gussekloo, hoogleraar Eerstelijnsgeneeskunde • Correspondentie: s.verdoorn@sirstevenshof.nl • Mogelijke belangenverstrengeling: niets aangegeven • De medicatiebeoordelingen in dit onderzoek werden vergoed door zorgverzekeraar VGZ; andere externe financiering werd niet ontvangen.
Dit artikel verscheen eerder als: Verdoorn S, Kwint HF, Faber A, Gussekloo J, Bouvy ML. Majority of drug-related problems identified during medication review are not associated with STOPP/START
About this article
Cite this article
Verdoorn, S., Kwint, HF., Faber, A. et al. STOPP-START-criteria kunnen medicatiebeoordeling niet vervangen. Huisarts Wet 59, 439–442 (2016). https://doi.org/10.1007/s12445-016-0268-9
Published:
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1007/s12445-016-0268-9