Skip to main content
SpringerLink
Log in

Geen uitstrijkje? In gesprek over seks

  • Klinische Les
  • Published:
Huisarts en wetenschap Aims and scope

Samenvatting

Giesen A, Lagro-Janssen ALM, Dielissen PW. Niet gekomen voor het uitstrijkje? In gesprek over seks. Huisarts Wet 2014;57(9):490-3.

Eenderde tot de helft van de vrouwen met baarmoederhalskanker laat zich niet of onregelmatig screenen. Vaak is het een combinatie van lichamelijke, psychische, sociaal-culturele en cognitieve factoren die ervoor zorgt dat vrouwen niet meedoen aan het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Vrouwen met een voorgeschiedenis van seksueel geweld of die besneden zijn, nemen minder vaak deel aan het onderzoek. Dat geldt ook voor vrouwen die seks hebben met vrouwen, want zij denken dat ze minder risico lopen. Angst en afkeer van het gynaecologisch onderzoek zijn eveneens belangrijke redenen om weg te blijven.

Actief vragen naar de motieven om niet mee te doen kan niet alleen de opkomst verbeteren maar ook verborgen seksuele problemen of trauma’s aan het licht brengen. Hier kan de huisarts proactief en in een open gesprek met de vrouw nagaan of er sprake is van een seksueel probleem, zoals pijn bij het vrijen, vaginisme of (een verleden van) seksueel geweld. Bovendien is er een hrHPV-thuistest die mogelijke bezwaren bij deze vrouwen kan wegnemen.

Summary

Giesen A, Lagro-Janssen ALM, Dielissen PW. Failure to attend for cervical screening: talking about sex. Huisarts Wet 2014;57(9):490-3.

Up to half of the women with invasive carcinoma of the cervix have not or irregularly undergone cervical screening. This failure to take part in population screening programmes is often due to a combination of physical, psychological, socio-cultural, and cognitive factors. Women with a history of sexual abuse or who have undergone female genital mutilation have lower rates of attendance in cervical screening programmes. This is also true for women who have sex with women, because they think that they are at lower risk. Fear and aversion to a gynaecological investigation are also reasons not to come for screening. Actively asking women why they do not come for screening may not only improve attendance in the future but also uncover sexual problems or trauma. With sensitivity and respect, the general practitioner can ask women whether there are sexual problems, such as pain during intercourse, vaginismus, or past experience of sexual violence. Nowadays, there is a home testing kit for human papillomavirus, which might remove some of the barriers to cervical screening.

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this article

Log in via an institution

Price excludes VAT (USA)
Tax calculation will be finalised during checkout.

Instant access to the full article PDF.

Institutional subscriptions

Literatuur

  1. Boomsma LJ, Buis PAJ, Collette C, Janssen PGH. NHG-Standaard Preventie en vroegdiagnostiek van cervixcarcinoom (tweede herziening);. Huisarts Wet 2009;52:10.

    Google Scholar 

  2. Gezondheidsraad. Screening op baarmoederhalskanker. Den Haag: Gezondheidsraad, 2011. publicatienr 2011/07 2011.

  3. Lindqvist PG, Hellsten C, Rippe A. Screening history of women in Malmö with invasive cervical cancer;. Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol 2008;137:77–83.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  4. Marquardt K, Buttner HH, Broschewitz U, Barten M, Schneider V. Persistent carcinoma in cervical cancer screening: non-participation is the most significant cause;. Acta Cytol 2011;55:433–7.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  5. Van Kemenade FJ, Casparie MK. Bij een derde van de vrouwen met baarmoederhalskanker is geen uitstrijkje gemaakt;. Ned Tijdschr Geneeskd 2009;153:A661.

    Google Scholar 

  6. Peto J, Gilham C, Fletcher O, Matthews FE. The cervical cancer epidemic that screening has prevented in the UK;. Lancet 2004;364:249–56.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  7. Blomberg K, Ternestedt BM, Törnberg S, Tishelman C. How do women who choose not to participate in population-based cervical cancer screening reason about their decision?; Psychooncology 2008;17:561–9.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  8. Fylan F. Screening for cervical cancer: a review of women’s attitudes, knowledge, and behaviour;. Br J Gen Pract 1998;48:1509–14.

    Google Scholar 

  9. Knops-Dullens T, De Vries N, De Vries H. Reasons for non-attendance in cervical cancer screening programmes: an application of the Integrated Model for Behavioural Change;. Eur J Cancer Prev 2007;16:436–45.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  10. Oscarsson MG, Benzein EG, Wijma BE. Reasons for non-attendance at cervical screening as reported by non-attendees in Sweden;. J Psychosom Obstet Gynaecol 2008;29:23–31.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  11. Tacken MA, Braspenning JC, Hermens RP, Spreeuwenberg PM, Van den Hoogen HJ, De Bakker DH, et al. Uptake of cervical cancer screening in The Netherlands is mainly influenced by women’s beliefs about the screening and by the inviting organization;. Eur J Public Health 2007;17:178–85.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  12. Waller J, Bartoszek M, Marlow L, Wardle J. Barriers to cervical cancer screening attendance in England: a population-based survey;. J Med Screen 2009;16:199–204.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  13. Yoo GJ, Le MN, Vong S, Lagman R, Lam AG. Cervical cancer screening: attitudes and behaviors of young Asian American women;. J Cancer Educ 2011;26:740–6.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  14. De Nooijer DP, De Waart FG, Van Leeuwen AW, Spijker WW. Opkomst bij bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker hoger na uitnodiging door de huisarts, in het bijzonder voor groepen met doorgaans lage participatiegraad;. Ned Tijdschr Geneeskd 2005;149:2339–43.

    PubMed  CAS  Google Scholar 

  15. Bakker F, Vanwesenbeeck I. Seksuele gezondheid in Nederland 2006. Delft: Eburon, 2006.

    Google Scholar 

  16. Coker AL, Sanderson M, Fadden MK, Pirisi L. Intimate partner violence and cervical neoplasia;. J Womens Health Gend Based Med 2000;9:1015–23.

    Article  PubMed  CAS  Google Scholar 

  17. Coker AL, Hopenhayn C, DeSimone CP, Bush HM, Crofford L. Violence against women raises risk of cervical cancer;. J Womens Health (Larchmt) 2009;18:1179–85.

    Article  Google Scholar 

  18. Marrazzo JM, Koutsky LA, Kiviat NB, Kuypers JM, Stine K. Papanicolaou test screening and prevalence of genital human papillomavirus among women who have sex with women;. Am J Public Health 2001;91:947–52.

    Article  PubMed  CAS  PubMed Central  Google Scholar 

  19. Wingood GM, Seth P, DiClemente RJ, Robinson LS. Association of sexual abuse with incident high-risk human papillomavirus infection among young African-American women;. Sex Transm Dis 2009;36:784–6.

    Article  PubMed  PubMed Central  Google Scholar 

  20. Cadman L, Waller J, Ashdown-Barr L, Szarewski A. Barriers to cervical screening in women who have experienced sexual abuse: an exploratory study;. J Fam Plann Reprod Health Care 2012;38:214–20.

    Article  PubMed  PubMed Central  Google Scholar 

  21. Gandhi S, Rovi S, Vega M, Johnson MS, Ferrante J, Chen PH. Intimate partner violence and cancer screening among urban minority women;. J Am Board Fam Med 2010;23:343–53.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  22. Vloeberghs E, Knipscheer J, Van der Kwaak A, Naleie Z, Van den Muijsenbergh M. Versluierde pijn. Een onderzoek in Nederland naar de psychische, sociale en relationele gevolgen van meisjesbesnijdenis;. Utrecht: Stichting Pharos, 2010.

    Google Scholar 

  23. Abdullahi A, Copping J, Kessel A, Luck M, Bonell C. Cervical screening: Perceptions and barriers to uptake among Somali women in Camden;. Public Health 2009;123:680–5.

    Article  PubMed  CAS  Google Scholar 

  24. Henderson HJ. Why lesbians should be encouraged to have regular cervical screening;. J Fam Plann Reprod Health Care 2009;35:49–52.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  25. Marrazzo JM, Thomas KK, Ringwood K. A behavioural intervention to reduce persistence of bacterial vaginosis among women who report sex with women: results of a randomised trial;. Sex Transm Infect 2011;87:399–405.

    Article  PubMed  PubMed Central  Google Scholar 

  26. Stein K, Lewendon G, Jenkins R, Davis C. Improving uptake of cervical cancer screening in women with prolonged history of non-attendance for screening: a randomized trial of enhanced invitation methods;. J Med Screen 2005;12:185–9.

    Article  PubMed  CAS  Google Scholar 

  27. Waller J, Jackowska M, Marlow L, Wardle J. Exploring age differences in reasons for nonattendance for cervical screening: a qualitative study;. BJOG 2012;119:26–32.

    Article  PubMed  CAS  Google Scholar 

  28. Neilson A, Jones RK. Women’s lay knowledge of cervical cancer/cervical screening: accounting for non-attendance at cervical screening clinics;. J Adv Nurs 1998;28:571–5.

    Article  PubMed  CAS  Google Scholar 

  29. Gök M, Heideman DA, Van Kemenade FJ, Berkhof J, Rozendaal L, Spruyt JW, et al. HPV testing on self collected cervicovaginal lavage specimens as screening method for women who do not attend cervical screening: cohort study. BMJ 2010;340:c1040.

    Article  Google Scholar 

Download references

Author information

Authors and Affiliations

  1. afdeling Eerstelijnsgeneeskunde, Radboudumc, huispost 117, 9101, 6500, Nijmegen, HB, The Netherlands

    Anne-Marie Giesen,  Toine Lagro-Janssen &  Patrick Dielissen

Authors
  1. Anne-Marie Giesen
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  2. Toine Lagro-Janssen
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  3. Patrick Dielissen
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

Additional information

Radboudumc, afdeling Eerstelijnsgeneeskunde (huispost 117), Postbus 9101, 6500 HB Nijmegen: prof.dr. A.L.M. Lagro-Janssen, hoogleraar Vrouwenstudies Medische Wetenschappen; dr. P.W. Dielissen, huisarts en lid NHG-expertgroep Seksuele Gezondheid. Huisartspraktijk Kesteren: A. Giesen, huisarts en kaderarts uro-gynaecologie. • Correspondentie: patrick.dielissen@radboudumc.nl. • Mogelijke belangenverstrengeling: niets aangegeven.

About this article

Check for updates. Verify currency and authenticity via CrossMark

Cite this article

Giesen, AM., Lagro-Janssen, T. & Dielissen, P. Geen uitstrijkje? In gesprek over seks. HUISARTS WETENSCHAP 57, 490–493 (2014). https://doi.org/10.1007/s12445-014-0244-1

Download citation

  • Published:

  • Issue Date:

  • DOI: https://doi.org/10.1007/s12445-014-0244-1

Search

Navigation