Skip to main content
Log in

Het niet-pluisgevoel bij ernstige infecties van kinderen

  • Onderzoek
  • Published:
Huisarts en wetenschap Aims and scope

Samenvatting

Van den Bruel A, Thompson M, Buntinx F, Mant D. Het niet-pluisgevoel bij ernstige infecties van kinderen. Huisarts Wet 2013;56(11):564-7.

Doelstelling

Ernstige infecties komen bij kinderen niet vaak voor en de eerste tekenen zijn weinig specifiek. Daardoor zijn ze moeilijk te herkennen bij een eerste consult. Maar ook als anamnese en lichamelijk onderzoek niets opleveren, kan de huisarts toch het gevoel hebben dat er iets niet in orde is. Wij onderzochten waarop dat gevoel gebaseerd is en welke waarde het heeft als diagnostisch instrument.

Methode

Wij deden in Vlaanderen een prospectief, observationeel onderzoek onder 3890 kinderen van 0-16 jaar die vanwege een infectie bij de huisarts of ambulante kinderarts kwamen. Daarbij keken wij naar de klinische symptomen van het kind en het niet-pluisgevoel van de arts bij het eerste contact, en naar de uiteindelijke diagnose in die gevallen dat een ernstige infectie tot ziekenhuisopname leidde.

Resultaten

De artsen in ons onderzoek beoordeelden 3369 kinderen op basis van anamnese en lichamelijk onderzoek als niet ernstig ziek. Van deze patiënten kwamen er uiteindelijk 6 (0,2%) alsnog in het ziekenhuis terecht met een ernstige infectie. Een niet-pluisgevoel ondanks een geruststellende klinische indruk verhoogde de waarschijnlijkheid van een ernstige infectie aanzienlijk (likelihood ratio 25,5; 95%-BI 7,9-82,0). Had de arts gevolg gegeven aan dit niet-pluisgevoel, dan zouden slechts 4 gevallen gemist zijn (daling 33%; 95%-BI 4,0-100%), maar zou er in 44 gevallen vals alarm zijn geweest (1,3%; 95%-BI 0,95-1,75%). De klinische signalen die het sterkst samenhangen met niet-pluisgevoel zijn de algemene respons van het kind (sufheid, niet meer lachen), abnormaal ademen, gewichtsverlies en convulsies. De sterkste contextuele factor is ongerustheid van de ouders omdat de ziekte anders is dan eerdere ziekten (OR 36,3; 95%-BI 12,3-107).

Conclusies

Het niet-pluisgevoel bij een kind met een ernstige infectie is een intuïtieve respons van de arts op de ongerustheid van de ouders en de algemene toestand van de patiënt. Deze intuïtie heeft diagnostische waarde als aanvulling op, en aanscherping van, de klinische vaardigheden van de arts. Een niet-pluisgevoel moet altijd reden zijn om een second opinion of aanvullend onderzoek aan te vragen.

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this article

Price excludes VAT (USA)
Tax calculation will be finalised during checkout.

Instant access to the full article PDF.

Literatuur

  1. Slack MP, Azzopardi HJ, Hargreaves RM, Ramsay ME. Enhanced surveillance of invasive Haemophilus influenzae disease in England, 1990 to 1996: Impact of conjugate vaccines. Pediatr Infect Dis J 1998;17:S204–7.

    Article  PubMed  CAS  Google Scholar 

  2. Trotter CL, Andrews NJ, Kaczmarski EB, Miller E, Ramsay ME. Effectiveness of meningococcal serogroup C conjugate vaccine 4 years after introduction. Lancet 2004;364:365–7.

    Article  PubMed  CAS  Google Scholar 

  3. Pearson GA, editor. Why children die: a pilot study 2006. London: CEMACH, 2008.

    Google Scholar 

  4. Harnden A. Recognising serious illness in feverish young children in primary care. BMJ 2007;335:409–10.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  5. Thompson MJ, Ninis N, Perera R, Mayon-White R, Phillips C, Bailey L, et al. Clinical recognition of meningococcal disease in children and adolescents. Lancet 2006;367:397–403.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  6. Van den Bruel A, Haj-Hassan T, Thompson M, Buntinx F, Mant D. Diagnostic value of clinical features at presentation to identify serious infection in children in developed countries: A systematic review. Lancet 2010;375:834–45.

    Article  Google Scholar 

  7. Van den Bruel A, Thompson, Lakhanpaul M, et al. Diagnostic value of laboratory tests in identifying serious infections in febrile children: systematic review. BMJ 2011;342:d3082.

    Article  Google Scholar 

  8. Van den Bruel A, Aertgeerts B, Bruyninckx R, Aerts M, Buntinx F. Signs and symptoms for diagnosis of serious infections in children: a prospective study in primary care. Br J Gen Pract 2007;57:538–46.

    PubMed  Google Scholar 

  9. Stolper E, Van de Wiel M, Van Royen P, Van Bokhoven M, Van der Weijden T, Dinant GJ. Gut feelings as a third track in general practitioners’ diagnostic reasoning. J Gen Intern Med 2011;26:197–203.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  10. Berger RM, Berger MY, Van Steensel-Moll HA, Dzoljic-Danilovic G, Derksen-Lubsen G. A predictive model to estimate the risk of serious bacterial infections in febrile infants. Eur J Pediatr 1996;155:468–73.

    Article  PubMed  CAS  Google Scholar 

  11. McCarthy PL, Lembo RM, Fink HD, Baron MA, Cicchetti DV. Observation, history, and physical examination in diagnosis of serious illnesses in febrile children less than or equal to 24 months. J Pediatr 1987;110:26–30.

    Article  PubMed  CAS  Google Scholar 

  12. Bruyninckx R, Van den Bruel A, Hannes K, Buntinx F, Aertgeerts B. GPs’ reasons for referral of patients with chest pain: a qualitative study. BMC Fam Pract 2009;10:55.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  13. Lykke K, Christensen P, Reventlow S. ‘This is not normal …’-signs that make the GP question the child’s well-being. Fam Pract 2008;25:146–53.

    Article  PubMed  Google Scholar 

Download references

Author information

Authors and Affiliations

Authors

Corresponding author

Correspondence to Ann van den Bruel.

Additional information

University of Oxford, Department of Primary Care Health Sciences, Radcliffe Observatory Quarter, Oxford OX2 6GG, UK: A. van den Bruel, MD PhD, academic clinical lecturer; M. Thompson, BSc DPhil, clinical reader; David Mant, MA FMedSci, emeritus professor of General Practice. Katholieke Universiteit Leuven, Academisch Centrum voor Huisartsgeneeskunde: prof.dr. F. Buntinx, huisarts, hoogleraar Huisartsgeneeskunde • Mogelijke belangenverstrengeling: niets aangegeven • Correspondentie: ann.vandenbruel@phc.ox.ac.uk.

Dit is een bewerkte vertaling van: Van den Bruel A, Thompson M, Buntinx F, Mant D. Clinicians’ gut feeling about serious infections in children: observational study. BMJ 2012;345:e6144. Publicatie gebeurt met toestemming van de uitgever.

About this article

Cite this article

van den Bruel, A., Thompson, M., Buntinx, F. et al. Het niet-pluisgevoel bij ernstige infecties van kinderen. HUISARTS WETENSCHAP 56, 564–567 (2013). https://doi.org/10.1007/s12445-013-0287-8

Download citation

  • Published:

  • Issue Date:

  • DOI: https://doi.org/10.1007/s12445-013-0287-8

Navigation