Skip to main content
SpringerLink
Log in

Hoe beoordelen huisartsen fundusfoto’s op diabetische retinopathie?

  • Onderzoek
  • Published:
Huisarts en wetenschap Aims and scope

Samenvatting

Brassé MM, Dokkum O, Van den Maegdenbergh M, Maijburg B, Van Leeuwen Y. Hoe beoordelen huisartsen fundusfoto’s op diabetische retinopathie? Huisarts Wet 2013;56(9):484-7.

Achtergrond

In Midden-Limburg en de westelijke mijnstreek screent men sinds 2008 patiënten met diabetes mellitus type 2 op diabetische retinopathie (DRP) door middel van fundusfotografie. Dit artikel beschrijft een pilotonderzoek naar de kwaliteit van de beoordeling van de fundusfoto’s door speciaal hiertoe opgeleide huisartsen (zogenaamde graders).

Methode

Op basis van fundusfoto’s, vervaardigd tussen januari 2008 en december 2010, hebben we een gestratificeerde selectie van vijftig patiënten gemaakt, bestaande uit twintig foto’s zonder DRP, tien foto’s met matige DRP, vijf foto’s met ernstige DRP en vijf foto’s met overige afwijkingen. Een oogarts heeft deze selectie beoordeeld op de kwaliteit van de foto’s, aanwezigheid van DRP en overige afwijkingen. De beoordelingen van de oogarts en huisarts-graders hebben we met elkaar vergeleken.

Resultaten

Dit pilotonderzoek laat een sensitiviteit van 100% en een specificiteit van 86% zien voor wat betreft het detecteren van DRP: de graders misten de diagnose DRP niet. Overige afwijkingen misten ze echter vaak; de negatief voorspellende waarde hiervoor was 18%. Ook de kwaliteit van de foto’s vormt een punt van aandacht.

Conclusie

Screening van diabetische retinopathie door hiertoe opgeleide huisartsen is goed mogelijk. De kwaliteit van de fundusfoto’s en het signaleren van overige afwijkingen zijn echter voor verbetering vatbaar. De huidige opleiding van graders en assistenten is inmiddels op beide punten aangepast.

Abstract

Brassé MM, Dokkum O, Van den Maegdenbergh M, Maijburg B, Van Leeuwen Y. How well do general practitioners detect diabetic retinopathy on fundus photos? Huisarts Wet 2013;56(9):434-7.

Background

Patients with diabetes mellitus type 2 living in mid and south Limburg have been screened for diabetic retinopathy on the basis of fundus photos since 2008. This pilot study investigated how well specially trained general practitioners (so-called graders) detect diabetic retinopathy on fundus photos.

Method

Of all fundus photos taken between January 2008 and December 2010, those of 50 patients were selected: 20 photos without evidence of diabetic retinopathy, 10 photos showing mild retinopathy, 5 photos showing severe retinopathy, and 5 photos showing other abnormalities. An ophthalmologist assessed these photos on the basis of their quality and the presence of retinopathy and other abnormalities, and the evaluations of the graders and the ophthalmologist were compared.

Results

Retinopathy was detected with a sensitivity of 100% and a specificity of 86%. While the graders did not fail to detect retinopathy, they often failed to detect other abnormalities (the negative predictive value was 18%). The quality of the photos was a point of concern.

Conclusion

Specially trained GPs can detect diabetic retinopathy; however, the quality of fundus photos and the detection of abnormalities other than retinopathy could be improved. The training programme for GP graders and practice assistants has since been adapted to address these aspects.

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this article

Log in via an institution

Price excludes VAT (USA)
Tax calculation will be finalised during checkout.

Instant access to the full article PDF.

Institutional subscriptions

Literatuur

  1. Kanski JJ. Clinical Ophthalmology. New York: Butterworth-Heinemann Medical, 2007.

    Google Scholar 

  2. WHO. Prevention of blindness from diabetes mellitus. Genève: WHO, 2006.

    Google Scholar 

  3. Wong TY, Mwamburi M, Klein R, Larsen M, Flynn H, Hernandez-Medina M, et al. Rates of progression in diabetic retinopathy during different time periods: a systematic review and meta-analysis. Diabetes Care 2009;32:2307–13.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  4. Creuzor-Garcher C, Marvitte L, Sicard AC, Guillaubey A, Charles A, Beiss JN, et al. How to improve screening for diabetic retinopathy: the Burgundy experience. Diabetes Metab 2010;36:114–9.

    Article  Google Scholar 

  5. Romero P, Sagarra R, Ferrer J, Fernández-Ballart J, Baget M. The incorporation of family physicians in the assessment of diabetic retinopathy by non-mydriatic fundus camera. Diabetes Res Clin Pract 2010;88:184–8.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  6. Andonegui J, Berástegui L, Serrano L, Eguzkiza A, Gaminde I, Aliseda D. [Agreement among ophthalmologists and primary care physicians in the evaluation of retinographies of diabetic patients.] Arch Soc Esp Oftalmol 2008;83:527–31.

    PubMed  CAS  Google Scholar 

  7. Farley TF, Mandava N, Prall FR, Carsky C. Accuracy of primary care clinicians in screening for diabetic retinopathy using single-image retinal photography. Ann Fam Med 2008;6:428–34.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  8. Aubert JP, Massin P, Audran G, Ben Mehidi A, Bernit B, Bouée S, et al. Evaluation of a screening programme for diabetic retinopathy (DODIA study). Rev Prat 2007;57:1203–9.

    PubMed  Google Scholar 

  9. Castro AF, Silva-Turnes JC, Gonzalez F. Evaluation of retinal digital images by a general practitioner. Telemed J E Health 2007;13:287–92.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  10. Soulié-Strougar M, Charles A, Métral P, Quercia P, Souchier M, Chirpaz L, et al. [Screening diabetic retinopathy in Burgundy with an itinerant nonmydriatic camera.] J Fr Ophtalmol 2007;30:121–6.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  11. Gill JM, Cole DM, Lebowitz HM, Diamond JJ. Accuracy of screening for diabetic retinopathy by family physicians. Ann Fam Med 2004;2:218–20.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  12. Verma L, Prakash G, Tewari HK, Gupta SK, Murthy GV, Sharma N. Screening for diabetic retinopathy by non-ophthalmologists: an effective public health tool. Acta Ophthalmol Scand 2003;81:373–7.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  13. Okoli U, Mackay K. An evaluation of diabetic retinopathy screening models. J Public Health Med 2002;24:190–5.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  14. Jackson C, De Jong I, Glasson W. Royal Australian College of Ophthalmologists and Royal Australian College of General Practitioners National GP Eye Skills Workshops: colleges and divisions reskilling general practice. Clin Experiment Ophthalmol 2000;28:347–9.

    Article  PubMed  CAS  Google Scholar 

  15. Kollias AN, Ulbig MW. Diabetic retinopathy screening in general practice: a pilot study. Dtsch Arztebl Int 2010;107:75–83.

    PubMed  Google Scholar 

  16. Verhoeven S, Van Ballegooie E, Crijns H, Hylkema HA, Loeve AA, Casparie AF. Is fundusfotografie zinvol bij de screening op diabetische retinopathie bij patiënten met diabetes mellitus type II? Ned Tijdschr Geneeskd 1993;137:1713–7.

    PubMed  CAS  Google Scholar 

  17. Richtlijn ‘Diabetische retinopathie: screening, diagnostiek en behandeling’. Nijmegen: Nederlands Oogheelkundig Genootschap, 2006. www.oogheelkunde.org.

Download references

Author information

Authors and Affiliations

  1. Huisartsenpraktijk M.M.J.M. Brassé, Beukenlaan 3, 6063, DA, Vlodrop, The Netherlands

    Martin Brassé &  Yvonne van Leeuwen

  2. Orbis Medisch Centrum, Sittard-Geleen, The Netherlands

    Onno Dokkum

  3. vakgroep Huisartsgeneeskunde, Universiteit van Maastricht, Maastricht, The Netherlands

    Marianne van den Maegdenbergh

  4. www.bsl.nl

    Bas Maijburg

Authors
  1. Martin Brassé
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  2. Onno Dokkum
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  3. Marianne van den Maegdenbergh
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  4. Bas Maijburg
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  5. Yvonne van Leeuwen
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

Corresponding author

Correspondence to Onno Dokkum.

Additional information

Huisartsenpraktijk M.M.J.M. Brassé, Beukenlaan 3, 6063 DA Vlodrop: M.M. Brassé, huisarts-opleider) en voorzitter STOOHN, medisch manager fundusproject Meditta. Roermond: O. Dokkum, huisarts. Orbis Medisch Centrum Sittard-Geleen: M. van den Maegdenbergh, oogarts. Universiteit van Maastricht, vakgroep Huisartsgeneeskunde: dr. B. Maijburg, universitair hoofddocent; dr. Y. van Leeuwen, universitair hoofddocent

• Mogelijke belangenverstrengeling: niets aangegeven.

About this article

Cite this article

Brassé, M., Dokkum, O., van den Maegdenbergh, M. et al. Hoe beoordelen huisartsen fundusfoto’s op diabetische retinopathie?. HUISARTS WETENSCHAP 56, 434–437 (2013). https://doi.org/10.1007/s12445-013-0228-6

Download citation

  • Published:

  • Issue Date:

  • DOI: https://doi.org/10.1007/s12445-013-0228-6

Search

Navigation