Skip to main content
SpringerLink
Log in

Casemanagement bij beginnende dementie

  • Onderzoek
  • Published:
Huisarts en wetenschap Aims and scope

Samenvatting

 

Jansen APD, Van Hout HPJ, Nijpels G, Rijmen F, Dröes RM, Pot AM, Schellevis FG, Stalman WAB, Van Marwijk HWJ. Casemanagement bij beginnende dementie. Huisarts Wet 2011;55(2):58–63.

Doel

Men neemt algemeen aan dat vroegtijdige diagnose en casemanagement leiden tot betere zorg voor thuiswonende ouderen met dementie, vooral doordat de mantelzorger betere ondersteuning krijgt. Dat klinkt plausibel, maar het is niet bewezen. In een gerandomiseerd gecontroleerd klinisch onderzoek (RCT) gingen wij na of ouderen met de eerste symptomen van cognitieve achteruitgang en hun mantelzorgers daadwerkelijk beter af zijn met casemanagement dan met de gebruikelijke zorg die de huisarts biedt.

Methode

De deelnemers aan ons onderzoek waren 99 patiënten uit Westfriese huisartsenpraktijken, met hun belangrijkste mantelzorger. De patiënten waren 65 jaar of ouder, woonden thuis en hadden symptomen van cognitieve achteruitgang. Wij randomiseerden de koppels in een groep die casemanagement kreeg en een groep die de gebruikelijke huisartsenzorg ontving, en maten bij de mantelzorgers de ervaren competentie, zorgbelasting, kwaliteit van leven en mate van somberheid. De patiënten ondervroegen we over hun ervaren kwaliteit van leven. Dit deden we op drie meetmomenten: voorafgaand aan de randomisatie, na zes en na twaalf maanden.

Resultaten

We vonden geen verschillen tussen de interventie- en de controlegroep.

Conclusie

Wij hebben de meerwaarde van casemanagement vooralsnog niet kunnen aantonen, maar op basis van deze ene RCT is het nog te vroeg voor een definitief oordeel. Daarvoor is meer onderzoek nodig.

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this article

Log in via an institution

Price excludes VAT (USA)
Tax calculation will be finalised during checkout.

Instant access to the full article PDF.

Institutional subscriptions

Figuur

Literatuur

  1. Torti FM, Gwyther LP, Reed SD, Freidman JY, Schulman KA. A multinational review of recent trends and reports in dementia caregiver burden. Alzheimer Dis Assoc Discord 2004;18:99–109.

    Article  Google Scholar 

  2. Beach SR, Schulz R, Yee JL, Jackson S. Negative and positive health effects of caring for a disabled spouse: Longitudinal findings from the caregiver health effects study. Psychol Aging 2000;15:259–71.

    Article  PubMed  CAS  Google Scholar 

  3. Vernooij-Dassen MJ, Moniz-Cook ED, Woods RT, De Lepeleire J, Leuschner A, Zanetti O, et al. Factors affecting timely recognition and diagnosis of dementia across Europe: From awareness to stigma. Int J Geriatr Psychiatry 2005;20:377–86.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  4. Alzheimer Europe. Dementia in Europe yearbook 2008. Luxembourg: Alzheimer Europe, 2008.

    Google Scholar 

  5. Jorm AF, Jacomb PA. The Informant Questionnaire on Cognitive Decline in the Elderly (IQCODE): Socio-demographic correlates, reliability, validity and some norms. Psychol Med 1989;19:1015–22.

    Article  PubMed  CAS  Google Scholar 

  6. Folstein M, Folstein S, McHugh P. ‘Mini-Mental’ State: A practical method for grading the cognitive state of patients for the clinician. J Psychiatr Res 1975;12:189–98.

    Article  PubMed  CAS  Google Scholar 

  7. Solomon PR, Hirschoff A, Kelly B, Relin M, Brush M, DeVeaux RD, et al. A 7 minute neurocognitive screening battery highly sensitive to Alzheimer’s disease. Arch Neurol 1998;55:349–55.

    Article  PubMed  CAS  Google Scholar 

  8. Landi F, Tua E, Onder G, Carrara B, Sgadari A, Rinaldi C, et al. Minimum data set for home care: A valid instrument to assess frail older people living in the community. Med Care 2000;38:1184–90.

    Article  PubMed  CAS  Google Scholar 

  9. KITTZ. Draagkracht en draaglast vragenlijst voor mantelzorgers. Groningen: Van Gorcum, 1997.

    Google Scholar 

  10. Vernooij-Dassen MJ, Felling AJ, Brummelkamp E, Dauzenberg MG, Van den Bos GA, Grol R. Assessment of caregiver’s competence in dealing with the burden of caregiving for a dementia patient: A Short Sense of Competence Questionnaire (SCQ) suitable for clinical practice. J Am Geriatr Soc 1999;47:256–7.

    PubMed  CAS  Google Scholar 

  11. Pot AM, Van Dyck R, Deeg DJ. Ervaren druk door informele zorg: Constructie van een schaal. Tijdschr Gerontol Geriatr 1995;26:214–9.

    PubMed  CAS  Google Scholar 

  12. McHorney CA, Ware JE Jr, Raczek AE. The MOS 36-Item Short-Form Health Survey (SF-36): II Psychometric and clinical tests of validity in measuring physical and mental health constructs. Med Care 1993;31:247–63.

    Article  PubMed  CAS  Google Scholar 

  13. Radloff LS. The CES-D Scale: A Self-Report Depression Scale for Research in the General Population. Applied Psychological Measurement 1977;1:385–401.

    Article  Google Scholar 

  14. Brod M, Steward AL, Sands L, Walton P. Conceptualization and measurement of quality of life in dementia: The dementia quality of life instrument (DQoL). Gerontologist 1999;39:25–35.

    Article  PubMed  CAS  Google Scholar 

  15. Fitzmaurice GM, Laird NM, Ware JH. Applied longitudinal analysis. Hoboken (NJ): Wiley, 2004.

    Google Scholar 

  16. Van Sonderen E. Het meten van sociale steun met de Sociale Steun Lijst-Interacties (SSL-i) en Sociale Steun Lijst Discrepanties (SSL-d): Een handleiding. Groningen: Noordelijk Centrum voor Gezondheidsvraagstukken (NCG), 1993.

    Google Scholar 

  17. Acton GJ, Kang J. Interventions to reduce the burden of caregiving for an adult with dementia: A meta-analysis. Res Nurs Health 2001;24:349–60.

    Article  PubMed  CAS  Google Scholar 

  18. Brodaty H, Green A, Koschera A. Meta-analysis of psychosocial interventions for caregivers of people with dementia. J Am Geriatr Soc 2003;51:657–64.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  19. Pusey H, Richards D. A systematic review of the effectiveness of psychosocial interventions for carers of people with dementia. Aging Ment Health 2001;5:107–19.

    Article  PubMed  CAS  Google Scholar 

Download references

Author information

Authors and Affiliations

  1. EMGO+ instituut, afdeling Huisartsgeneeskunde, VUmc, Amsterdam, The Netherlands

    A. P. D. Jansen,  H. P. J. van Hout,  G. Nijpels,  F. G. Schellevis,  W. A. B. Stalman &  H. W. J. van Marwijk

  2. EMGO+ instituut, VUmc, Amsterdam, The Netherlands

    R. M. Dröes &  A. M. Pot

  3. afdeling Klinische epidemiologie biostatistiek, VUmc, Amsterdam, The Netherlands

    F. Rijmen

Authors
  1. A. P. D. Jansen
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  2. H. P. J. van Hout
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  3. G. Nijpels
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  4. F. G. Schellevis
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  5. W. A. B. Stalman
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  6. H. W. J. van Marwijk
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  7. R. M. Dröes
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  8. A. M. Pot
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  9. F. Rijmen
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

Additional information

Mogelijke belangenverstrengeling: dit project werd mogelijk gemaakt door een subsidie van ZonMw (2200.0114) en ISAO (03513). Het onderzoek is geregistreerd onder nummer ISCRTN83135728.

Een deel van dit artikel werd eerder gepubliceerd als: Jansen APD, Van Hout HPJ, Nijpels G, Rijmen F, Dröes RM, Pot AM, et al. Effectiveness of casemanagement among older adults with early symptoms of dementia and their primary informal caregivers: A randomized clinical trial. Int J Nurs Stud 2011;48:933-43. Publicatie gebeurt met toestemming van de uitgever.

About this article

Cite this article

Jansen, A.P.D., van Hout, H.P.J., Nijpels, G. et al. Casemanagement bij beginnende dementie. HUISARTS WETENSCHAP 55, 58–63 (2012). https://doi.org/10.1007/s12445-012-0033-7

Download citation

  • Published:

  • Issue Date:

  • DOI: https://doi.org/10.1007/s12445-012-0033-7

Search

Navigation