Defecatieproblemen bij peuters en kleuters

Samenvatting

Defecatieproblemen bij jonge kinderen komen veel voor. In deze bijdrage wordt uiteengezet wat een defecatieprobleem eigenlijk betekent. Er wordt nader ingegaan op oorzaken die ten grondslag kunnen liggen aan de fysieke klachten: wat is loslaten in essentie? Wat is de rol van de emoties van een ouder en die van een kind die invloed kunnen hebben op de defecatie? Hoe zit het met leren loslaten: hoe doe je dat? Wat kan de huisarts betekenen voor een gezin met defecatieproblemen? Hoe herkent de huisarts angst voor verlies of verlating? Welke rol speelt creativiteit? De bijdrage eindigt met acht praktische tools die een huisarts kan gebruiken bij begeleiding van mensen met defecatieproblemen.

Bijlage

Rome III-criteria bij functionele buikklachten

Kinderen hebben obstipatie wanneer ze voldoen aan twee of meer van de volgende criteria:

• A. Leeftijd 0–4 jaar:

  • 1. defecatiefrequentie ≤2 per week;

  • 2. fecale incontinentie ≥1 episode per week indien zindelijk;

  • 3. ophouden van ontlasting;

  • 4. pijnlijke of harde, keutelige defecatie;

  • 5. grote hoeveelheid ontlasting in luier/toilet;

  • 6. grote fecale massa in abdomen of rectum.

• B. Ontwikkelingsleeftijd vanaf 4 jaar:*

  • 1. defecatiefrequentie ≤2 per week;

  • 2. fecale incontinentie ≥1 episode per week;

  • 3. ophouden van ontlasting;

  • 4. pijnlijke of harde, keutelige defecatie;

  • 5. grote hoeveelheid ontlasting die het toilet verstopt;

  • 6. grote fecale massa palpabel in abdomen of rectum.

* Mogen niet voldoen aan IBS-(irritable bowel syndrome) criteria.

IBS-criteria: minimaal twee maanden klachten van alle volgende symptomen:

• 1. Abdominale discomfort of pijn samen met ≥2 van de volgende symptomen gedurende minimaal 25 % van de tijd:

  • a. symptomen verbeteren na defecatie;

  • b. start symptomen gaat samen met verandering in defecatiefrequentie;

  • c. start symptomen gaat samen met verandering in vorm van de ontlasting.

• 2. Geen aanwijzingen voor inflammatoire, anatomische, metabole, of neoplastische ziekten die de symptomen verklaren.