Samenvatting
Actinische keratosen komen als precursors van plaveiselcelcarcinoom veel voor en kunnen gemakkelijk op grond van het klinisch beeld worden herkend. Bij twijfel of er sprake is van een overgang naar een beginnend plaveiselcelcarcinoom, kan een biopt worden afgenomen voor histopathologisch onderzoek. De diagnostiek van M. Bowen, eveneens een precursor van plaveiselcelcarcinoom, vereist altijd een biopt, gezien de uitgebreidere differentiële diagnose.
Behandeling van beide aandoeningen kan heel goed in de huisartsenpraktijk plaatsvinden met cryotherapie of een celgroeiremmende dan wel immunomodulerende crème.
Het plaveiselcelcarcinoom wordt gediagnosticeerd door middel van histopathologisch onderzoek van een biopt of excisiepreparaat. De excisie van een verdachte tumor op een extremiteit dient altijd in de lengterichting van de extremiteit te worden uitgevoerd.
Lichen sclerosus moet jaarlijks gecontroleerd worden op eventueel ontstaan hierin van een plaveiselcelcarcinoom.
Geraadpleegde literatuur
Groot AC, Toonstra J. Dermatologie en venereologie in de praktijk. Den Haag: Boom Lemma; 2012.
Richtlijn Plaveiselcelcarcinoom en actinische keratose. Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie; 2015.
Veness MJ, Palme CE, Morgan GJ. High risk cutaneous squamous cell carcinoma of the head and neck. Results from 266 treated patients with metastatic lymph node disease. Cancer 2006;106:2389–96.
Gupta G, Madan V, Lear JT. Squamous cell carcinoma and its precursors. In: Rook’s textbook of dermatology, 9e druk. West Sussex: Wiley Blackwell; 2016. pag. 142.1–142.40.
Meijden WI van der, Harmsel WA ter. Vulvapathologie. Assen: Van Gorcum; 2007.
https://www.nhg.org/standaarden/samenvatting/lichen-sclerosus. Geraadpleegd in 2012.
Soyer HP, Rigel DS, Wurm EMT. Squamous cell carcinoma. In: Bologna Dermatology 1773–1793. 3rd ed. Philadelphia: Elsevier Saunders; 2012.
Waal I van der. Mond en Kaakziekten. Houten: Bohn Stafleu van Loghum; 2011.
Kelleners-Smeets NWJ, Bekkenk MW, Haas ERM de. Huidkanker: van smeren tot snijden. Ned Tijdschrift Geneeskd. 2013;157:A5602.
Jorizzo J. Treatment of actinic keratosis. Up to date. http://www.uptodate.com/contents/treatment-of-actinic-keratosis. Geraadpleegd in 2016.
Author information
Authors and Affiliations
Corresponding author
Rights and permissions
About this article
Cite this article
van den Berg, W.H.H.W., van den Berg, L.M.A. Het plaveiselcelcarcinoom en de voorstadia. Bijblijven 33, 130–140 (2017). https://doi.org/10.1007/s12414-016-0214-6
Published:
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1007/s12414-016-0214-6